Samenwerken is als een goed huwelijk. Het heeft betrokkenheid, goede communicatie en een constructief conflict op z’n tijd nodig om stand te houden. Of je nu samenwerkt met collega’s in de zorg, bij een hip reclamebureau werkt of op een grijs kantoor zit – succesvol samenwerken begint altijd met één ding: communicatie. Klinkt vaag? We maken het concreet met 10 gouden regels voor succesvol samenwerken.

Wat komt aan bod?

  1.  Wat is succesvol samenwerken?
  2.  Wat is nodig voor een succesvolle samenwerking?
  3.  Hoe succesvol samenwerken? Dé 10 gouden regels
  4.  Dus: succesvol samenwerken kan iedereen
  5.  Veelgestelde vragen over succesvol samenwerken

Wat is succesvol samenwerken?

Succesvol samenwerken is niet ieder je eigen taken oppakken en dan maar hopen dat het gezamenlijke resultaat er goed uitziet. Het is ook niet dingen inslikken omdat je geen zin hebt in discussies. Maar ook niet om elk kleine dingetje in een vergaderzaal aanschuiven om erover te praten.

Echt succesvol samenwerken met collega’s is net als een huwelijk. Los van elkaar functioneer je prima. Maar samen sta je extra sterk. Samen krijg je nog meer gedaan, wordt het werk (of het leven) leuker, leer je meer van fouten, krijg je inzicht in wat je goed kunt en wat beter kan, en kom je zo tot betere resultaten.

Het is ook zoals een pizza. Courgette, paprika en tomatensaus zijn los van elkaar best oké. Maar pas als je al die unieke elementen combineert op een goed knapperige bodem krijg je een resultaat waar iedereen blij van wordt. 

Zo werkt het ook bij een succesvolle samenwerking:

Het idee is dat je samen verder komt dan alleen. Niet door ieder op een eigen eilandje hard te werken, maar door taken logisch te verdelen, elkaar waar nodig te helpen, feedback te geven, in contact te blijven en te brainstormen tussendoor.

Als je de samenwerking in een team goed aanpakt, dan werpt dat zijn vruchten af. Dit levert het je op:

  • Je bespaart tijd. Iedereen doet waar hij goed en efficiënt in is. Daardoor ben je niet uren kwijt aan ontdekken hoe iets werkt waar je weinig van snapt.
  • Je hoeft niet alles alleen te doen. Daardoor passen projecten beter in de agenda. Een project kost veel minder tijd als je maar een gedeelte hoeft op te pakken.
  • Je hoeft niet overal goed in te zijn. Dat jij geen programmeer-expert bent, is geen probleem. Daar is de webbouwer voor. En voor die ene foto op de reclameposter klop je aan bij de vormgever. Die leveren goed werk en jij focust op waar jij goed in bent.
  • Je kunt samenwerkend leren. Huh wat? Nou, je steekt nog eens wat op van werken met mensen die een andere achtergrond en visie hebben. En het is fijn bij brainstorms als niet iedereen er hetzelfde in staat. Juist verhitte discussies leiden tot de beste ideeën.
  • Je hebt een “vangnet”. Handig als je er een keer zelf niet uitkomt en wilt overleggen. Maar ook prettig als je snotterend thuis op de bank ligt en een collega je werk kan overnemen.
  • Samen zien jullie meer. Laten we eerlijk zijn: we vinden vaak onze eigen ideeën de beste. In werkelijkheid zijn ze dat niet altijd. Hoe fijn is het om te kunnen overleggen? Zo voorkom je dat je je ergens blind op staart, fouten mist of een belangrijke oplossingsrichting mist.

groep mensen die elkaars hand pakkenWat is nodig voor een succesvolle samenwerking?

Voor succesvol samenwerken heb je mensen nodig die verschillend zijn. Ze hebben verschillende talenten, valkuilen en expertises. Oh ja, en bij voorkeur ook een iets ander karakter. Het is bijvoorbeeld niet verkeerd om zowel een structuurjunkie als een creatieve chaoot in je team te hebben. 

Wat verder belangrijk is bij samenwerken? Communicatie, feedback en inzet sowieso! Patrick Lencioni (een Amerikaanse organisatieadviseur en auteur van boeken als ‘De 5 frustraties van teamwork’) bedacht daarnaast 5 must-haves voor goede teamprestaties en een vlekkeloze communicatie bij samenwerken in een team:

    1. Jullie vertrouwen op elkaar. Op elkaars inzet, op elkaars werk, en op elkaars openheid als er iets speelt. Achterdocht en micromanagement zijn een no go.
    2. Jullie gaan conflicten aan. Conflicten vermijden is niet aardig; het is vooral onhandig. Frustraties zijn ook voelbaar als je ze niet uitspreekt. Bovendien kun je de samenwerking in een team juist verbeteren door dingen aan te kaarten. Ga erover in gesprek en kom tot een oplossing.
    3. Iedereen is betrokken. Elk teamlid (zonder uitzonderingen!) voelt zich betrokken bij het project en bij het doel. Iedereen is geïnteresseerd in wat anderen doen, blijft graag up-to-date over hoe het gaat en is gedreven om het doel te behalen. 
    4. Ieder neemt persoonlijke verantwoordelijkheid. Oftewel: je neemt jouw taken serieus, zet je ervoor in, haalt deadlines en stelt vragen als je iets niet snapt. Alles om maar tot een goed resultaat te komen. Trouwens, persoonlijke verantwoordelijkheid nemen betekent ook fouten toegeven en zelf aan de bel trekken als je bijvoorbeeld in de knoop komt met een deadline of ergens de ballen van snapt.
    5. Elk teamlid heeft aandacht voor het gezamenlijke resultaat. Dat gaat voor op pronken met individuele prestaties. Je vraagt dan ook proactief hoe het er bij anderen voor staat en laat het weten als iets niet lekker loopt. Alles om tot een goed resultaat te komen.Aan die 5 tips voor een goede samenwerking voegen wij nog 2 extra must do’s toe:
    6. Geef je feedback altijd constructief en deel zowel negatieve als positieve feedback uit.
    7. Stel je assertief op. Wees dus duidelijk (op een respectvolle manier) over wat jij vindt en wat je nodig hebt en draai daar niet omheen.

Tip: vergeet ook de heldere planning niet

Een succesvolle samenwerking vraagt ook om een duidelijke én haalbare planning. Daarvoor hoef je je niet in het zweet te werken. Het draait juist om slimmer werken en je tijd goed indelen. Wil je daar meer over leren? Dan zit je hier goed, want bij Tijdwinst hebben we daar al duizenden woorden over neergepend. 

Lees er in mijn boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’ alles over. Of volg mij en Tijdwinst op Instagram voor meer praktische tips om efficiënter te werken, slim te plannen en prioriteiten te stellen.

man die vol inspiratie kijkt

Hoe succesvol samenwerken? Dé 10 gouden regels

We horen het zo vaak: “Samenwerken binnen een team lukt niet”, “Met die collega valt niet te werken”, “Dit team werkt niet samen” of “Ik kan het beter in mijn eentje af”. In al die gevallen: think twice. 

Samenwerken kan iedereen. Jullie doen het alleen misschien niet goed. Jullie verdelen wel de taken in het team, maar daar blijft het bij. Je cijfert jezelf weg en hoopt dat je collega’s ruiken dat het niet lekker gaat. Jullie communiceren niet. Of oké, misschien heeft die ene niet meewerkende collega gewoon een goed samenwerken-voorbeeld nodig. Jou dus! 

Met deze 10 gouden regels voor samenwerken laat jij zien hoe het wel moet (en dan volgt de rest hopelijk vanzelf).

1. Wees eerlijk (zonder verborgen agenda’s)

We zeiden het al: samenwerken is als een goed huwelijk. En ja, daar hoort ook eerlijke communicatie bij. Zoals je maar beter aan je partner kunt opbiechten dat jij haar lievelingstrui onbedoeld tot een babytopje hebt laten krimpen in de was, zo duurt ook op het werk eerlijkheid het langst.

Wees daarom altijd eerlijk, bijvoorbeeld over…

  • …wat jij belangrijk vindt en wilt bij de taakverdeling, in een project, in de communicatie, etc..
  • …hoe je de samenwerking met een ander ervaart.
  • …wat wel en niet in je agenda past.
  • …kleine frustraties die je storen.
  • …feedback die je raakt.
  • …keuzes waar jij niet achter staat.
  • …dat je liever pizza dan dure kreeft eet bij het teamuitje.

Daarmee voorkom je frustraties, gemiste deadlines, onnodige misverstanden én dat je een bord met knapperige kreeft voorgeschoteld krijgt bij het teamuitje. Bedank ons later maar!

2. Luister actief (zeg minder, knik meer)

Succesvol samenwerken gaat veel meer over op het juiste moment je mond houden dan over het hoogste woord hebben. Laat anderen uitpraten, vraag uit oprechte interesse door en laat zien dat je de ander volgt door af en toe te knikken. Kortom: luister actief.

Zo voelt de ander zich gehoord, creëer je een veilige omgeving én voorkom je dat de goede ideeën van je stillere collega ondergesneeuwd raken. 

3. Vier successen (en geef er complimenten over)

Feedback geven over wat beter kan, is belangrijk. Maar positieve feedback is minstens zo cruciaal. Het is goed voor het resultaat én voor jullie samenwerking als je ook laat weten wat anderen goed doen. Dat werkt motiverend en helpt hen om met die goede dingen door te blijven gaan.

Oh ja, over complimenten gesproken. Samenwerken gaat over teamprestaties, weet je nog? Dus wanneer jullie als team een succes behalen, vier dat dan ook. Proost erop. Eet samen kreeft – ahum, pizza! En evalueer wat er goed ging.

4. Stop met mokerslagen, geef constructieve feedback

“Pff, waarom ben jij nou áltijd te laat met deadlines?”

“Kun je nou nooit eens een tekst zonder spelfouten afleveren?”

“Jeetje, dit zíet er echt niet uit!”

Het zijn allemaal voorbeelden van niet-constructieve feedback. Mokerslagen waarmee je de ander de grond in boort én waar die persoon ook nog eens niets van opsteekt. Je jaagt de ander er vooral mee tegen je in het harnas. De kans is klein dat je collega daarna opeens wél goed werk levert. 

Succesvol samenwerken is van elkaar leren. Je kunt de samenwerking verbeteren door feedback constructief te brengen. Dus: op een vriendelijke en respectvolle manier, maar wel duidelijk én op een manier waar de ander iets van opsteekt. Twee feedbackmodellen (de 4G’s en de ik-ik-jij-methode) helpen je daarbij.

Concreet ziet het er dan bijvoorbeeld zo uit:

“Het valt me op dat in je vorige twee teksten meerdere spelfouten waren geglipt. Dat vond ik vervelend, want het komt niet professioneel over op klanten. Zullen we afspreken dat je de volgende keer een uur extra inplant om de tekst nog een keer na te lezen op spelfouten voordat je die naar de klant stuurt?”

5. Stel je open en flexibel op

We vinden allemaal onze eigen ideeën vaak de beste. Maar samenwerken doe je natuurlijk niet in je eentje. Daarom is het voor een goede samenwerking met collega’s belangrijk dat je openstaat voor nieuwe ideeën en suggesties. Doe een voorstel van je collega niet meteen af als “Onhaalbaar!” of “Werkt niet!”, maar luister en vraag door totdat je het idee volledig snapt. Misschien zit er wel degelijk iets goeds in als jullie het idee samen finetunen.

Hetzelfde geldt als mensen jou feedback geven. Niet leuk, wel nodig om je eigen verbeterpunten voor de samenwerking te ontdekken. Sta open voor de tips en tops voor samenwerken die anderen jou geven. Voel je er niet door aangevallen, maar ontvang feedback op een positieve manier. Bedank voor de feedback, vraag door als je dingen niet snapt en vraag om voorbeelden waar nodig.

En is het écht feedback waar je niets mee kunt (zoals “Jeetje, wat heb jij een suffe roze broek aan vandaag!”)? Dan kun je altijd alsnog besluiten die het ene oor in en het andere uit te laten gaan.

man die achter zijn laptop zit6. Blijf positief, ook als het tegenzit

Wist je dat optimisme één van de belangrijkste eigenschappen is van mensen met charisma? Het werkt fijner samen met mensen die niet bij de eerste de beste hobbel hun schouders moedeloos laten zakken. Dus probeer positief te blijven.

Een paar tips daarvoor:

  • Denk in oplossingen als iets niet loopt zoals verwacht. Kijk hoe het anders kan en stel proactief een plan B voor.
  • Geef positieve feedback aan collega’s. Wijs ze niet alleen op dingen die beter kunnen, maar laat ook je waardering blijken.
  • Zeg het op tijd als iets je stoort, zodat de irritatie zich niet met de dag opbouwt en je obstakels direct uit de weg kunt ruimen.
  • Zie het halen van het doel positief in. Denk niet bij de eerste de beste misser dat jullie project vast misloopt. Geloof erin dat het gaat lukken en straal dat ook uit.
  • Sta open voor nieuwe ideeën. Kets ze niet direct af, maar stimuleer anderen om met ideeën te komen.
  • Veroordeel fouten (van jezelf of een ander) niet. Zie ze als kansen om iets te leren.

7. Blijf ook bij thuiswerken in contact

Anno nu hoef je niet naast elkaar op kantoor te zitten of papieren post-its langs te brengen om iets te vragen aan een collega. Dat kan allemaal ook digitaal. Dat is prettig nu we massaal meer thuiswerken. Je kunt met elkaar in contact blijven. Belangrijk voor goed samenwerken is dat je ook daadwerkelijk contact onderhoudt. Ook als je niet binnen dezelfde vier muren zit.

Gebruik bijvoorbeeld projectmanagementtools, zoals Asana, Monday of Trello. Daarmee heeft iedereen altijd overzicht over het project, wat er nog moet gebeuren en waar jullie staan. Ook handig: plan videocalls als je wilt overleggen. Bij een gesprek via Teams, Zoom of Google Meet kun je elkaar zien en dus ook emoties aflezen. Dat maakt een gesprek persoonlijker dan wanneer je belt of alles op de e-mail zet. 

Meer hierover lezen? Bekijk ons artikel over online samenwerken voor nog meer praktische tips en tools.

8. Houd het kort

Nee, niet zó kort als in het filmpje hieronder:

Maar wel zo kort als nodig is. Maak geen briefings die zó uitgebreid zijn dat de ander er niet doorheen komt. Houd vergaderingen binnen de perken (2 uur vergaderen is meestal niet nodig!). En probeer ellenlange inleidingen te vermijden. Zeg snel wat je écht wilt zeggen.

Kort en krachtig communiceren bespaart iedereen tijd en voorkomt irritatie of onduidelijkheid.

9. Zeg lastige dingen face-to-face

E-mail, chat en WhatsApp zijn reuze-handig. Maar die communicatiemiddelen zijn minder geschikt als je een lastige boodschap wilt overbrengen. Wil je bijvoorbeeld laten weten dat je ergens tegenaan loopt in de samenwerking? Bel erover in plaats van het in een lange e-mail te gieten. Heb je slecht nieuws te brengen? Plan er een afspraak voor in.

En lukt dat alles niet face-to-face? Maak er dan een video-afspraak van. Dat is beter dan alles op papier zetten, met het risico dat het niet goed overkomt bij de ander. Bovendien heeft de ander bij een face-to-face-gesprek de kans om vragen te stellen of onduidelijkheden aan te kaarten. Ook fijn!

10. Vraag zelf ook wat beter kan

Feedback mag dan heel belangrijk zijn voor professioneel samenwerken, veel mensen vinden het spannend om feedback te geven. Zonde, want iedereen leert van constructieve feedback! Het helpt juist om succesvol samen te werken. 

Help daarom je collega’s een handje door zelf om feedback te vragen. Hoe je dat doet? Daar helpen wij je dan weer een handje mee, met deze 44 voorbeelden van feedback-vragen.

groep mensen die buiten elkaars hand vast pakkenDus: succesvol samenwerken kan iedereen

Hoe hectisch het er bij jou op de werkvloer ook aan toegaat en hoe verschillend jullie als collega’s ook zijn, iedereen kan leren samenwerken. Met constructieve feedback, open communicatie, eerlijkheid en een positieve, flexibele houding is de basis al gelegd. 

Je kunt je collega’s niet veranderen. Wel kun je zelf het goede voorbeeld geven én hen feedback geven als je tips en tops voor samenwerken opmerkt. Zo kun je jullie samenwerking bevorderen, met elkaar betere resultaten behalen en vooral meer werkplezier beleven. Want laten we wel wezen: net als bij een huwelijk is samenwerken niet alleen maar nuttig en praktisch, het is vooral ook leuk en gezellig. Tenminste, als je de samenwerking (of je huwelijk) goed onderhoudt. Dát lukt je met deze 10 tips. 

Mensen vroegen ook | Veelgestelde vragen over succesvol samenwerken

  • Hoe kun je effectief samenwerken?

    Effectief samenwerken betekent dat jullie een duidelijk doel voor ogen hebben als team, dat iedereen daarbij betrokken wordt en zijn eigen verantwoordelijkheden op zich neemt. Ook vereist het goede communicatie. Jullie zijn open en eerlijk naar elkaar, trekken proactief je mond open en staan positief in de communicatie. Als dingen niet soepel lopen, geef je bijvoorbeeld constructieve feedback. En je laat het ook weten als dingen juist wel heel goed gaan.

  • Hoe kun je de samenwerking verbeteren?

    De samenwerking in een team verbeteren begint bij proactief, constructief en open communiceren. Dus spreek het uit als dingen je (in positieve of negatieve zin) opvallen, doe dat op een opbouwende manier én doe het proactief. Wacht dan ook niet te lang met dingen aankaarten. Doe het zo snel mogelijk nadat je iets ziet gebeuren. Zo voorkom je erger, gaat jullie samenwerking erop vooruit en kan elk teamlid van de anderen leren.

  • Hoe kun je effectief samenwerken?

    Effectief samenwerken betekent dat jullie een duidelijk doel voor ogen hebben als team, dat iedereen daarbij betrokken wordt en zijn eigen verantwoordelijkheden op zich neemt. Ook vereist het goede communicatie. Jullie zijn open en eerlijk naar elkaar, trekken proactief je mond open en staan positief in de communicatie. Als dingen niet soepel lopen, geef je bijvoorbeeld constructieve feedback. En je laat het ook weten als dingen juist wel heel goed gaan.

  • Hoe kun je de samenwerking verbeteren?

    De samenwerking in een team verbeteren begint bij proactief, constructief en open communiceren. Dus spreek het uit als dingen je (in positieve of negatieve zin) opvallen, doe dat op een opbouwende manier én doe het proactief. Wacht dan ook niet te lang met dingen aankaarten. Doe het zo snel mogelijk nadat je iets ziet gebeuren. Zo voorkom je erger, gaat jullie samenwerking erop vooruit en kan elk teamlid van de anderen leren.

Meer hierover leren? Volg onze cursus gesprekstechnieken

Een cursus samenwerken bestaat niet, omdat samenwerken vraagt om een hele rits aan vaardigheden. Maar één van de belangrijkste vaardigheden is dat je goed communiceert. 

Wil je leren hoe jij een effectieve gesprekspartner wordt, betere feedback geeft, meer de regie neemt in gesprekken, beter voor jezelf opkomt en kort en krachtig communiceert? Dan is onze cursus gesprekstechnieken iets voor je.

De cursus duurt maar één dag, maar geeft je alle handvatten die jij nodig hebt om elke mogelijke samenwerking te verbeteren.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

De cursus gesprekstechnieken is niet onze enige training. Bij Tijdwinst helpen we al meer dan 20 jaar professionals uit heel Nederland om slimmer (samen) te werken. Zo geven we 1-daagse trainingen over constructieve feedback geven, gesprekstechnieken, assertiviteit en timemanagement. Kortom: alles wat er maar komt kijken om je eigen werk en je team-samenwerkingen te verbeteren. Volg onze trainingen op een locatie bij jou in de omgeving of online. 

Benieuwd naar ons trainingsaanbod of onze andere artikelen? Lees verder op onze websites of schrijf je direct in voor een training.