Arghhh! Verwoed Google je: ‘hoe frustraties afreageren’, ‘frustratie kwijtraken tips’ en hoe frustratie kwijtraken’. Rustig maar, wij delen 1 handige methode met je waardoor je weer kalm en beheerst wordt: de RET-techniek. Rechtstreeks van beroemde psychotherapeut Albert Ellis himself.
Is gefrustreerd een emotie? Nee!
Er bestaan een aantal misvattingen over wat frustratie is. Frustratie is géén bestaande emotie. Gefrustreerd zijn geen legitieme actie. En frustrerende mensen of situaties bestaan al helemaal niet.
Frustratie is wat jij ervan gemaakt hebt, in je hoofd. Abstract. Een denkfout. Een misvatting. Kortom: jij bent degene die de frustratie creëert en in leven houdt, niet de mensen of dingen waarover je je ergert.
Of zoals Epictetus het lang, lang geleden in de eerste eeuw na Christus al zei:
“Mensen raken niet gefrustreerd door dingen, maar door de visie die ze er op hebben.”
En hier is Shakespeare:
“Niets is goed of slecht, alleen hoe we er over denken.”
Wat ze daarmee bedoelen? Dat legt Albert Ellis je graag uit, de derde eensgezinde in het rijtje over de misvatting die frustratie heet.
“Albert wie”, zeg je?
Albert Ellis; op-één-na invloedrijkste psychotherapeut. Freud mag zijn stof happen op de 3e plek in de wereld top 3. Kun je nagaan.
Albert Ellis. Niet alleen top-psychotherapeut, maar ook de man die ons de RET-theorie bracht. De theorie die voortborduurt op Epictetus’ en Shakespeare’s ideeën over frustratie. En de theorie die ons van die emotie gaat verlossen. En daarvoor moeten we onze gedachten in duiken…
Wat is frustratie? Frustratie betekenis volgens Ellis (RET-theorie)
Dáár zit hem namelijk de crux: in je gedachten en je denkpatroon. Of: je ‘overtuigingen’, zoals Ellis het graag noemt.
“Frustratie komt niet voort uit gebeurtenissen of personen, maar uit jouw overtuigingen”, is Albert Ellis’ credo – in het verlengde van Epictetus en Shakespeare.
Wat Ellis bedoelt met frustratie door overtuigingen?
Stel, je komt vast te staan in de file door een ongeluk even verderop. Je raakt gefrustreerd. Je gedachten doen ongeveer dit:
“Je had nu eigenlijk al thuis moeten zijn… En die andere auto’s hadden niet zo stom moeten zijn om op jouw route een ongeluk te veroorzaken… Je had ook die andere weg moeten nemen, want je had moeten weten dat hier zo vaak file staat…”
Je raakt gefrustreerd. Maar waardoor? Niet door die file. Of de bestuurders die het ongeluk veroorzaakten. Nee, door je eigen overtuigingen.
Zijn ze je niet opgevallen in bovenstaand stukje, je overtuigingen? Je kunt ze herkennen aan de gedachten met het woordje ‘moeten’…
- “Ik had nu al thuis moeten zijn”
- “Die andere bestuurders hadden niet zo stom moeten zijn”
- “Ik had die andere route moeten nemen”
- “Ik had moeten weten dat hier zo vaak file staat”
(Niet voor niets heet de Nederlandse vertaling van Ellis’ beroemde boek over deze theorie ‘Moeten Maakt Gek’.)
Veel ‘moeten’. Veel ‘overtuigingen’. Dingen die je jezelf wijs maakt, waardoor je een bepaald idee van hoe iets zou moeten gaan creëert in je hoofd. Verwachtingen, zijn het eigenlijk. En zodra die niet uitkomen, ontstaat er een discrepantie: je raakt gefrustreerd, omdat de werkelijkheid niet overeenkomt met je overtuigingen of verwachtingen.
Dát is de RET-theorie van Albert Ellis. ‘Rationeel Emotieve Therapie’, een bekende in de psychotherapeutische wereld. Deze theorie komt hierop neer: “Frustratie komt niet voort uit gebeurtenissen of personen, maar uit jouw overtuigingen.”
Dát is dus wat je moet veranderen om je frustraties te overwinnen: je overtuigingen en verwachtingen. Klinkt misschien lastig, maar eigenlijk is het zo simpel als ABC. Letterlijk.
Hoe kan ik mijn frustratie kwijt? Het ABC (volgens de RET-techniek)
Wat je doet om je overtuigingen te veranderen en zo frustratie te voorkomen, is – telkens wanneer de frustratie om de hoek lijkt te kijken – een ABC volgen. Een ezelsbruggetje dat staat voor de 3 stappen die je kort en krachtig in je hoofd doorloopt om je overtuigingen bikkelhard om te buigen en frustratie af te wenden. Een gedachtepatroon-verandering die niet moeilijk hoeft te zijn, zolang je het maar consequent en volhardend blijft doen: frustratie kwijtraken door het ABC te volgen.
A: Aanleiding
Er gebeurt iets in de werkelijkheid. Iets zit je tegen: de aanleiding voor je frustratie. Je komt vast te staan in een file bijvoorbeeld. Balen.
B: Bril
Waar we het net over gehad hebben. De bril waar jij doorheen kijkt. Jouw idee van hoe de werkelijkheid zou moeten zijn, jouw overtuigingen. “Ik zou niet in de file moeten staan.”
C: Consequentie
Het gevolg van jouw overtuigingen, gecombineerd met de aanleiding in de werkelijkheid: frustratie. Hier kun je iets veranderen. Op dit punt realiseer je dat die file het probleem helemaal niet is, maar slechts de aanleiding. En dat jij even een andere bril op moet zetten. Een bril die strookt met de werkelijkheid. Een werkelijkheid waarin jij niet aan de knoppen zit.
Of, zoals Ellis het mooi stelt: “Het universum volgt je bevelen niet op. Sorry.”
Je hebt nu eenmaal niet alles in de hand. Niet die file, niet het gedrag van een collega waar je je aan stoort, niet het getik van de radiator – of wat jou ook frustratie bezorgt in het dagelijks leven.
Erken dat, laat je overtuigingen een beetje los, denk wat minder in ‘moeten’ en je maakt jezelf veel flexibeler in het omgaan met frustraties. Uiteindelijk, met wat ABC-oefeningen en volharding kun jij je eigen frustraties kwijt raken.
Oké, nog één hulpje van Ellis om je denkpatroonsverandering nog wat makkelijker te maken. Denk dit hardop in je hoofd, zodra je gefrustreerd dreigt te raken:
“Ik had het liever anders gezien. Ik had liever een bevestiging in plaats van afwijzing, een rimpelloze weg in plaats van ongemak en succes bij alles wat ik doe. Maar ik heb het niet per sé nodig. Ik ga er niet aan ten onder als het niet zo loopt. Ik kan zelfs gelukkig en tevreden zijn zonder.”
Dát is werken met het universum, in plaats van tegen de werkelijkheid en omstandigheden blijven vechten. Dát is frustratie kwijtraken. Ontspan je hoofd, vervang je bril en drijf eens wat meer mee op de stroom van alledag.
Ga fluitend door die file. Muziekje aan, raampje open en rustig aan naar huis toe. Dan is het maar even anders dan je je voorgesteld had. Het is in elk geval beter dan frustratie, toch? Juist. Overwinning, heet dat.
Hoe om te gaan met frustratie, agressie (of andere emoties)?
Mocht je nou allemaal heel interessant vinden, dan raden we je zeker aan om ons ook op Instagram te volgen. Daar ontvang je haast dagelijks korte, eenvoudige tips op het gebied van assertiviteit of bijvoorbeeld gesprekstechnieken. Leuk om ook een kijkje achter de Tijdwinst-schermen te krijgen? Volg dan ook zeker Björn.
Meer lezen over (beter) omgaan met je emoties, kijk dan eens hier naar:
- Omgaan met emoties: “herken, label, begrijp” zegt ‘emotie’-professor.
- Tips om gevoelens te uiten? Gebruik deze 5 stappen!
- Zelfmedelijden — waarom we moeten stoppen met onszelf zo zielig te vinden.
- Uit je Slachtofferrol Stappen Begint met Verantwoordelijkheid Nemen (4 tips)
- Je laten beïnvloeden door negatieve vrienden of partner — zó gevaarlijk is het
Wie zijn wij? | Assertiviteitscursus
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
