Van een gesprek over loonsverhoging met je werkgever tot een kletspraatje over koetjes en kalfjes met een collega: het is in iedere situatie handig om communicatief sterk te zijn. Het maakt het niet alleen makkelijk om dat ene verhaal te delen, of over je gevoel te praten, maar ook om beter te luisteren. Een goede gesprekspartner (en dat willen we allemaal zijn) beheerst basis gespreksvaardigheden en goede gesprekstechnieken. 

Ingewikkeld? Echt niet. Je moet ze gewoon kennen en vervolgens in de praktijk brengen. En dat kan iedereen. 

Wat komt aan bod:

  1. Wat valt er onder gespreksvaardigheden?
  2. Wat zijn de belangrijkste gespreksvaardigheden?
  3. Wat zijn voorbeelden van gesprekstechnieken?
  4. Conclusie
  5. Veelgestelde vragen over gesprekstechnieken

First things first: wat valt er onder gespreksvaardigheden?

Wat is een gespreksvaardigheid? Vaardigheden die goed van pas komen in de communicatie met anderen. Je gebruikt deze vaardigheden niet alleen op de werkvloer en in professionele situaties, maar ook tijdens privémomenten.

Het is dus eigenlijk heel simpel: beheers je de juiste gespreksvaardigheden, dan vinden anderen jou een prettige gesprekspartner. Iemand die duidelijk, helder, zelfverzekerd en constructief communiceert. Iemand die zijn of haar gedachten zelfverzekerd kan formuleren. Dat willen we allemaal, toch?

verschillende gesprekstechnieken

Wat zijn de belangrijkste gespreksvaardigheden?

Al zo lang we kunnen communiceren, verdiepen experts zich in de psychologie van gespreksvaardigheden. Zo helpen ze ons begrijpen hoe we beter kunnen communiceren, maar ook hoe je beter om kunt gaan met lastige of confronterende gesprekken. 

Wat valt er onder gespreksvaardigheden? Sowieso deze vier punten. We leggen ze aan je uit én geven je wat voorbeelden. 

1. Luisteren

Ben je, terwijl de ander nog praat, stiekem al aan het bedenken wat je zelf gaat zeggen? Dan focus je vooral op je eigen verhaal in plaats van echt te luisteren. Een goede gesprekspartner luistert met aandacht – niet alleen met de oren, maar ook met begrip. Dit heet actief luisteren, een belangrijke gesprekstechniek die je communicatie versterkt en je een fijne gesprekspartner maakt.

Denk je: hoe kan ik beter luisteren en actief deelnemen aan gesprekken? En hoe houd ik de aandacht vast tijdens een gesprek?

Geef de ander de ruimte om een verhaal te doen. Je praat niet dwars door de ander heen of haalt er situaties uit je eigen leven bij. Je stelt open vragen, vat samen en vraagt door. 

2. Spreken

Een goede gesprekspartner kan niet alleen goed luisteren, maar ook duidelijk en effectief spreken. Dit houdt in: een boodschap helder en beknopt formuleren – zonder overbodige details of vaagheid. 

Wil je duidelijk spreken? Let dan op stemgebruik, tempo en articulatie. Dat gaat voornamelijk over de duidelijkheid van je stem, maar hoe bouw je een goed gestructureerd en overtuigend betoog op? Je draait niet om de hete brij heen, maar vertelt je verhaal beknopt en helder. 

3. Non-verbale communicatie 

Goed luisteren en spreken is belangrijk, maar op non-verbaal gebied valt er ook veel te halen. Non-verbale signalen wegen net zo zwaar. Stel je maar eens voor: zou jij aandachtig luisteren naar iemand die onderuitgezakt in zijn stoel zit en je niet aankijkt? Precies. 

De vraag luidt dus: hoe verbeter ik mijn non-verbale communicatie in gesprekken? Dit kan door op de volgende punten te letten: 

  • Lichaamstaal – rechtop staan of zitten en op een ontspannen manier gebaren maken.
  • Oogcontact – je gesprekspartner aankijken terwijl je praat. Let op: te veel oogcontact kan intimiderend zijn, dus zoek een fijne balans. 
  • Gebaren – maak handgebaren om je verhaal te verduidelijken. Je weet het vast wel, maar overdrijf dit niet. Zwaai je te wild met je handen en armen, dan kan het afleiden. 
  • Gezichtsuitdrukkingen – zet een glimlach op als je respect wil tonen en vriendelijk over wil komen. Is het gesprek moeilijk en moet je nadenken? Een frons is dan op z’n plek. 

verschillende gesprekstechnieken

4. Empathie tonen

Je hebt het vast wel eens meegemaakt. Je vertelt een verhaal (waarvan je zelf erg onder de indruk bent) maar de ander lijkt het niet te begrijpen. Geen lekker gevoel.

Een fijne gesprekspartner kan empathie tonen. Empathie is het vermogen om je in te leven in de gevoelens en perspectieven van anderen. Dit helpt om een sterke connectie met je gesprekspartner op te bouwen. De ander voelt zich gehoord en op z’n gemak. 

Empathie toon je door te laten merken dat je luistert. Je vat samen wat de ander zegt én – heel belangrijk – geeft niet meteen een oordeel. 

Voorbeeld: 

Een collega deelt dat ze zich overweldigd voelt door de hoeveelheid werk en deadlines.

Niet zeggen: “Ach, iedereen heeft het druk, dat hoort erbij.” of “Je moet gewoon beter plannen.”

Wel zeggen: “Dat klinkt echt als een stressvolle situatie. Kan ik ergens bij helpen?” of “Ik begrijp dat dit veel druk op je legt. Heb je al gekeken of je bepaalde taken kunt overdragen?”

Luistertip: Stuur elk gesprek subtiel bij (zonder te manipuleren)

Wil je méér praktische handvatten om een gesprek bewust te beïnvloeden — zonder manipulatief te worden? Check dan deze podcastaflevering van Tijdwinst.com: Hoe je elk gesprek subtiel kunt sturen – met Maggs Rippen en Björn Deusings.

Wat je ontdekt:

  • Waarom je altijd invloed hebt, ook als je zwijgt
  • Hoe ontspanning je superpower is bij spannende gesprekken
  • Twee woorden waarmee je élk gesprek stuurt
  • De kunst van metacommunicatie
  • Praktische technieken om de regie terug te pakken, zonder dominant te zijn

Je beïnvloedt het gesprek sowieso — dus kun je het maar beter bewust doen.” – Maggs Rippen

Perfect voor wie vergadert, feedback geeft of simpelweg geen genoegen meer neemt met eindeloze ‘praatpraatpraat’-gesprekken zonder richting.

Wat zijn voorbeelden van gesprekstechnieken?

Met de basis gespreksvaardigheden op zak, kom je al een heel eind. Gelukkig zijn er ook allerlei gesprekstechnieken die je communicatieskills nog beter maken. Ze zorgen ervoor dat je bepaalde gesprekken makkelijker kunt voeren. 

Denk bijvoorbeeld aan een feedback gesprek, waar je iemand moet vertellen dat zijn werkzaamheden niet aan de verwachte eisen voldoen. Of een functioneringsgesprek, waar je aangeeft dat het iemand zijn contract niet verlengt wordt. Ook motiverende gespreksvoering, waarbij je iemand moet overtuigen van het feit dat er een aanpassing in het gedrag nodig is. Of wat dacht je van solliciteren? Ook daar zijn gesprekstechnieken van belang. 

Kortom, genoeg momenten waarop je gesprekstechnieken kunt toepassen. We sommen daarom de meest bekende (en in onze ogen beste) gesprekstechnieken voor je op. 

1. ORBS-vaardigheden

Wat zijn ORBS-vaardigheden? ORBS staat voor Open vragen stellen, Reflectief luisteren, Bevestigen en Samenvatten. Zie dit als communicatieve vaardigheden die vaak worden gebruikt om er zeker van te zijn dat het voor beide partijen helder is. Je zorgt er met deze gesprekstechniek voor dat jij en je gesprekspartner op één lijn liggen. 

  • Stel open vragen – stel vragen die de ander aanmoedigt om uitgebreid te antwoorden. Hoe stel je goede open vragen om een gesprek op gang te houden? Begin je vragen met ‘hoe’ en ‘wat’, in plaats van op ‘waarom’. Voorbeelden van open vragen zijn: “Hoe voelde je je toen dat gebeurde?” of “Wat ging er op dat moment door je heen?
  • Luister reflectief – herhaal en parafraseer wanneer de ander klaar is met praten. Zo laat je zien dat je begrijpt wat er wordt gedeeld. 
  • Bevestig – je erkent de gevoelens of standpunten van de ander. “Het is duidelijk dat je veel hebt nagedacht over deze situatie” of “Ik respecteer je inzet”, zijn passende zinnen. 
  • Vat samen – je vat de belangrijkste punten uit het gesprek samen, zodat beide partijen op een lijn liggen. 

2. De LSD-methode

De LSD-methode (Luisteren, Samenvatten, Doorvragen) is een handige techniek om een gesprek helder, effectief en productief te houden. Vraag je jezelf wel eens af: hoe kan ik beter omgaan met stiltes in een gesprek? Dan kan deze techniek je helpen. 

  • Luisteren – je laat de ander uitpraten, onderbreekt niet en geeft ook niet meteen een oordeel. Let op: meteen oordelen gebeurt vaker dan je denkt. “Dat heb ik ook!” of “Dat herken ik!”, zijn zinnen die vaak geroepen worden, al vóórdat iemand uitgepraat is.
  • Samenvatten – je herhaalt of parafraseert wat de ander zojuist verteld heeft. Je laat hiermee zien dat je de ander begrepen hebt.
  • Doorvragen – je wil de ander echt goed begrijpen, dus je vraagt door om de juiste inzichten te krijgen. Bedenk leuke vragen om te stellen, om dieper op het onderwerp in te gaan.

3. De 4G-methode

De 4G-methode, of het 4G-model, is een techniek die voornamelijk wordt gebruikt bij het geven van feedback. Het bestaat uit vier G’s, die je helpen om feedback op een duidelijke, constructieve en niet-oordelende manier te geven. 

Hoe geef en ontvang ik constructieve feedback op een effectieve manier? Door de 4 G’s toe te passen:

  • Gedrag – geef een omschrijving van het gedrag van de ander, zonder te oordelen. “Ik heb gemerkt dat je de laatste tijd vaak je deadlines niet haalt.”
  • Gevoel – leg uit welk gevoel het gedrag bij jou oproept. “Dit maakt me bezorgd, omdat ik weet dat je hard werkt, maar het lijkt alsof je misschien te veel op je bord hebt.”
  • Gevolg – leg duidelijk uit welk effect het gedrag heeft gehad op jou of eventuele collega’s. “Daardoor moeten anderen soms extra werk doen om de planning toch te halen, wat voor extra druk zorgt binnen het team.”
  • Gewenst gedrag – geef een voorbeeld van het gedrag wat je liever zou zien. Dan weet de ander wat er verwacht wordt. “Het zou fijn zijn als je eerder aangeeft wanneer een deadline lastig haalbaar is, zodat we samen naar een oplossing kunnen zoeken.”

4. NIVEA-gespreksvaardigheden

NIVEA-gespreksvaardigheden staan voor Niet Invullen Voor Een Ander. Met deze gesprekstechniek voorkom je een misvatting. Waarom? Je maakt geen aannames over wat iemand denkt. Dit doen we vaak onbewust – en op basis van onze eigen ervaringen. Met de NIVEA-techniek in je achterhoofd voorkom je dit probleem. 

verschillende gesprekstechnieken

Vind je het lastig om dit in de praktijk toe te passen?

Luisteren, samenvatten en doorvragen, dat klinkt misschien makkelijk, maar hoe pas je dat toe in de praktijk? Moet je het als ‘reminder’ op je hand schrijven? Dat kan natuurlijk, maar gelukkig kunnen wij je ook helpen. Als het toepassen van gesprekstechnieken in de praktijk nog niet zo soepel gaat, dan is een gespreksvaardigheden training misschien wel de oplossing. 

Tijdens onze training Gesprekstechnieken leer je in één dag niet alleen hoe je communiceert, maar ontdek je ook hoe je vol vertrouwen je mening kunt uiten. Ook leer je voor jezelf op te komen – iets wat zakelijk én privé heel goed van pas kan komen. Na het volgen van de cursus begrijp je niet alleen waar communicatie soms vastloopt, maar krijg je ook tools om het te verbeteren.

Schrijf je vandaag nog in voor onze 1-daagse Gesprekstechnieken! 

Conclusie

Gespreksvaardigheden zijn onmisbaar – of je nu een loonsverhoging bespreekt of een informeel praatje maakt met een collega bij de koffiemachine. Goed communiceren helpt je niet alleen om je boodschap helder over te brengen, maar ook om beter te luisteren en effectievere gesprekken te voeren. Het gaat dus niet alleen om wat je zegt, maar ook hoe je met je gesprekspartner omgaat. 

Belangrijke vaardigheden zoals actief luisteren, duidelijk spreken, non-verbale communicatie en empathie maken je een prettige gesprekspartner. Daarnaast zijn er gesprekstechnieken die je helpen om gesprekken beter te laten verlopen. Denk aan de ORBS-vaardigheden, de LSD-methode en de 4G-methode voor constructieve feedback. Ook voorkomt de NIVEA-methode misverstanden. Beheers je deze technieken, dan voel je je niet alleen sterker, maar zullen anderen je ook bestempelen als een fijne gesprekspartner. En dat is heel wat waard. 

verschillende gesprekstechnieken

Veelgestelde vragen over gesprekstechnieken

  • Hoe kan ik empathischer communiceren zonder mezelf te verliezen?

    Empathisch communiceren draait om inlevingsvermogen zonder dat je jezelf wegcijfert. Hoe je dit doet? Luister actief, toon begrip en erken de gevoelens van de ander, maar bewaak óók je eigen grenzen. 

    Voorbeeld:

    Eerste reactie: “Ik begrijp dat dit lastig voor je is”
    Tweede reactie: “Tegelijkertijd is het voor mij belangrijk dat…”

    Blijf je eerlijk, open en respectvol naar de ander toe, dan zal het gesprek in balans blijven. Zo hoef je jezelf niet te verliezen tijdens een gesprek.

     

  • Bij welke zorgberoepen zijn gesprekstechnieken belangrijk?

    Goede gesprekstechnieken in de zorg zijn essentieel om patiënten gerust te stellen en op de juiste manier te begeleiden. Ook in sociaal werk en de hulpverlening spelen gesprekstechnieken een grote rol bij het ondersteunen en begeleiden van mensen in moeilijke situaties.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: