De slachtofferrol doorbreken: 11 tips om verantwoordelijkheid nemen

Je hebt het gevoel dat je onrecht is aangedaan en dat de oplossing buiten jezelf ligt. Iedereen en alles is tegen jou en jij kan er niets aan doen… Hoewel het lekker makkelijk is, iedereen de schuld geven voelt toch wat prettiger dan verantwoordelijkheid nemen, schiet je er niet veel mee op. Want wat anderen zeggen en doen en wat er gebeurt in je leven heb je niet in de hand, maar wel hoe je ermee omgaat. Hoe zorg je ervoor dat je uit de slachtofferrol stapt en een assertieve houding aanneemt? 

Wat komt aan bod:

1. Slachtoffer zijn versus je een ‘slachtoffer voelen’
2. Hoe een slachtofferrol aannemen je meer schaadt dan baat
3. Zit ik in de slachtofferrol? – Doe de test
4. 11 praktische manieren om verantwoordelijkheid nemen
5. Kortom: kruip uit de slachtofferrol
6. Anderen vragen ook

Slachtoffer zijn versus je een ‘slachtoffer voelen’

Laten we meteen duidelijk maken dat er een groot verschil is tussen een slachtoffer zijn en in een slachtofferrol kruipen.

Op het moment dat jou iets naars overkomt, ben je een slachtoffer. De definitie hiervan is volgens Wikipedia:

“Slachtoffer is een persoon die een schokkende gebeurtenis (buiten de gebruikelijke menselijke ervaring) heeft meegemaakt, daarvan getuige is geweest of erover gehoord heeft en daarbij is gedood of gewond en/of benadeeld, en/of daarop met een intens gevoel van machteloosheid en intense angst heeft gereageerd.”

Voorbeelden van slachtoffers:

• Je bent aangevallen
• Je bent mishandeld
• Je hebt lichamelijk letsel opgelopen 
• Je wordt gestalkt door je narcistische ex
• Je bent ten onrechte ontslagen

Dat wens je niemand toe…

In zo’n geval is het dan ook compleet normaal om je gevoelens, zorgen en angsten te delen. Gezond zelfs. Je kwetsbaar opstellen helpt je om te helen.

Daarnaast bestaat ook nog de slachtofferrol.

Iemand die zich daarin bevindt, vindt zichzelf een slachtoffer. Je voelt je benadeeld omdat het nota bene op jouw trouwdag regent. Of omdat je geen promotie hebt gemaakt, maar Henk die in jouw ogen veel minder doet dan jij. 

Je vindt dat je bent aangevallen, gedeputeerd of getroffen bent door de grote boze buitenwereld. Niets ligt er aan je eigen gedrag en acties, alles komt door de ander. 

Daardoor wordt er een bepaalde rol aangenomen; één waarbij je je gedraagt alsof je een groot onrecht is aangedaan en dat je om deze reden getroost of gecompenseerd moet worden.

Een groot verschil dus. Bij de één ben je daadwerkelijk een slachtoffer, bij de ander vind je voornamelijk dat je slachtoffer bent. Je gevoelens en gedachten zeggen dat je slachtoffer bent. 

💡 Hoe noem je iemand die altijd het slachtoffer speelt? Slachtofferrol synoniem of gerelateerde termen:

• Drama queen
• Klager
• Aandachtzoeker
• Calimerocomplex (“Zij zijn groot en ik ben klein, het is niet eerlijk!”)

Is het je nog niet helemaal duidelijk? 

4 slachtofferrol voorbeelden die je vast herkent

Collega: “Hé, ik zag dat je de deadline niet hebt gehaald. Kun je me laten weten wanneer het wel af is?”
Zelfbenoemd slachtoffer: “Ja, joh. Geef mij maar weer de schuld. Je weet toch hoeveel werk ik al op mijn bordje heb? En niemand die me daarbij helpt. En dan kritiek geven. Lekker makkelijk.”

Vriend(in): “Ik merk dat je de laatste keer dat we elkaar spraken, je kortaf deed. Is er iets aan de hand?”
Zelfbenoemd slachtoffer: “Nou ja, het is gewoon dat ik altijd degene ben die moeite steekt in onze vriendschap. Kennelijk ben ik niet genoeg voor jou. Je zei ook nog eens onze afspraak laatst af. Terwijl ik door zo’n zware periode ging en dat wist je. Ik dacht dat we vrienden waren die elkaar steunden. Maar kennelijk hoef ik van jou niets te verwachten.”

Partner: “Ik vind het niet fijn hoe je gisteren tegen me sprak. Dat kwam echt bot over.”
Zelfbenoemd slachtoffer: “O, wauw. Dus jij vindt dat ik verkeerd deed? Ik doe altijd mijn best om aardig te zijn, maar ik kan blijkbaar nooit iets goed doen in jouw ogen…”

Een post op social media: “Soms vraag ik me af waarom ik het überhaupt nog probeer. Het lijkt alsof niemand me waardeert. Maar goed, ik ben wel gewend om altijd sterk te moeten zijn…”
(Vervolgens reageren vrienden en volgers bezorgd, waarna de zelfbenoemde slachtoffer uitgebreid klaagt over alles wat er volgens hem/haar mis is)

En nu denk je misschien: “Ach ja, ik wil gewoon aardig gevonden worden…”

Tuurlijk. Maar aardig zijn is geen excuus om je verantwoordelijkheid te ontlopen. Of om je klein te houden, onderbetaald en over het hoofd gezien.

Lois Frankel fileert dat mechanisme haarfijn in haar boek Nice Girls Don’t Get the Corner Office. En spoiler: ze heeft het niet over boze feministen of giftige bazen. Ze heeft het over jóú. Over hoe je (onbewust!) meewerkt aan je eigen onzichtbaarheid. Inge Nysten en Björn Deusings spraken erover in deze Tijdwinst Podcast:

Luisteren dus. Daarna praten we verder.

Hoe een slachtofferrol aannemen je meer schaadt dan baat

Jezelf telkens bestempelen en gedragen als slachtoffer zal je niet verder helpen in het leven. Sterker nog, geen verantwoordelijkheid nemen in je leven zorgt voor stilstand in je groei. 

1. Allereerst omdat het je ervan weerhoudt je eigen problemen op te lossen

Ben jij ervan overtuigd dat er iets buiten jouw invloed om gebeurt? Dan is de kans groot dat je geen actie onderneemt. Je neemt een passieve houding aan en je zult geen verantwoordelijkheid nemen over je eigen gedrag. In plaats van te leren van je eigen fouten, vermijd en ontken je situaties. Je bent niet bezig met wat je wel wilt en hoe je daar komt. Je bevestigt jezelf steeds dat je hulpeloos bent en overgeleverd aan de grillen van anderen en het leven.

Je geeft jezelf dus als het ware een alibi om vooral niet zelf stappen te ondernemen om je leven te veranderen. Hierdoor loop je tal van groei- en leermomenten mis en kom je geen stap verder in het leven.

Niet in je persoonlijke ontwikkeling. Niet in je relaties. Niet op zakelijk vlak. Je stagneert…

2. Daarnaast wakkert slachtofferschap een afweermechanisme aan

Een slachtofferrol aannemen is een uitstekende manier om maar geen aandacht te hoeven schenken aan hoe jij je voelt. Zolang je maar je blik naar buiten richt – en niet op de situatie – hoef jij je niet bezig te houden met nare gevoelens of gedachten. Hierdoor sluit jij je af voor je werkelijke emoties en bouw je een afweermechanisme op. Het gevolg is dat je niet lekker in je vel zit en uiteindelijk te maken kunt krijgen met depressies of angstklachten. Niet echt gezond…

3. Je trekt mensen aan die niet goed voor je zijn

Wanneer je in een slachtofferrol zit, trek je verkeerde mensen aan. Zo trek je mensen aan die narcistisch zijn of verslaafd zijn om als reddende engel op te treden. De narcist zal je in het begin medeleven tonen en bevestigen hoe oneerlijk het allemaal is, maar nadat hij of zij je vertrouwen heeft gewonnen, zal hij of zij je psychisch en emotioneel misbruiken. En die ‘reddende’ engel heeft er alles voor over dat jij niet uit de slachtofferrol komt, want dan valt er niets meer te redden. Dus blijf je in een vicieuze cirkel zitten…

4.  En tot slot zal het je vriendschappen en relaties verstoren

Hoewel je naar eigen zeggen je situatie niet kunt verhelpen, weerhoudt dat er jou niet van te pas en te onpas erover te klagen. En dat levert je in het begin zeker veel aandacht op: je collega’s hebben met je te doen, je familie probeert je op te beuren en je vrienden zorgen voor je. Toch gaat dit gedrag na een tijdje irriteren. Anderen krijgen het gevoel dat ze in een hulpverlenersrol worden geduwd. 

Daarnaast weet je het gespreksonderwerp altijd zo te draaien dat het uiteindelijk weer uitkomt op jouw problemen en de nare situatie waarin je zit. Aandacht voor problemen en gevoelens van anderen heb je niet. Hierdoor kunnen anderen zich haast bezwaard voelen om in jouw bijzijn over eigen problemen en successen te praten. Of anderen gaan je mijden. En als iemand door middel van opbouwende kritiek iets van je gedrag probeert te zeggen, kruip jij alleen nog maar meer in de slachtofferrol. Het ligt niet aan jou, maar aan de ander, want die begrijpt je niet. Ontzettend vermoeiend…

Zoals je ziet, is die slachtofferrol dus allesbehalve constructief — niet voor jezelf, maar ook niet voor anderen. Kom er dus gauw uit.

Zit ik in de slachtofferrol? – Doe de test

Hoe herken je de slachtofferrol? Wanneer ben je echt slachtoffer en wanneer is het tijd om jezelf een schop onder je kont te geven? Om in te zien dat je in een slachtofferrol zit, moet je heel eerlijk naar jezelf zijn. Je moet echt dingen onder ogen komen, wat niet altijd even makkelijk is. Het is confronterend. Maar onthoud, het erkennen is de eerste stap naar verbetering. 

Herken je jezelf in de volgende punten? 

• Je klaagt vaak over al het onrecht dat anderen jou aandoen
• Bij problemen heb je de neiging om de schuld neer te leggen bij anderen
• Je voelt je machteloos en denkt dat je je situatie niet kunt veranderen
• Je klaagt vaak onder de dingen die in je leven niet goed gaan en denkt dat anderen het veel makkelijker hebben dan jij
• Het ligt altijd aan een ander
• Je vindt dat je oneerlijk wordt behandeld
• Je vindt dat anderen verantwoordelijk zijn om jou gelukkig te maken. Je denkt dat je daar zelf weinig invloed op hebt
• Je vraagt anderen vaak jouw ‘uitzichtloze’ situatie te bevestigen
• Je wilt graag dat anderen medelijden met je hebben
• Je gelooft dat je jouw situatie of problemen niet kunt verbeteren of oplossen. 
• Je beschuldigt anderen er vaak van dat ze je angstig, boos, onzeker of verdrietig maken
• Het oplossen van conflicten ga je uit de weg
• Je denkt dat anderen jou niet mogen, je dom vinden, je niet goed genoeg vinden. Je laat dit invloed hebben op je zelfvertrouwen
• Je maakt je vaak druk om dingen die niet te veranderen zijn
• Je manipuleert soms anderen om dingen van ze gedaan te krijgen, dingen die je zelf ook wel kunt doen
• Niet tegen kritiek kunnen
• Je hebt het gevoel aan de zijlijn van je leven te staan
• Je hebt een laag zelfbeeld
• Je voelt je slachtoffer van alles wat je overkomt
• Je omringt jezelf het liefst met mensen die in jouw ogen je redder zijn
• Je voelt je vaak hulpeloos en moedeloos
• Je laat anderen vaak beslissingen nemen, omdat je denkt dat je niet goed kunt
• Je zegt vaak: “Waarom moet mij dit nou weer overkomen”, “Ja, maar ik kan er niets aan doen”, “Mijn grenzen worden niet gerespecteerd”, “Niemand begrijpt me”, “Begrijp je niet hoe moeilijk ik het nu heb?” en “Het is niet mijn schuld dat…”

Oei, herken je jezelf in de meeste punten? Dan is het de hoogste tijd om verantwoordelijkheid te dragen over je gedrag. 

11 praktische manieren om verantwoordelijkheid nemen

Jezelf langdurig bestempelen als een slachtoffer zorgt er uiteindelijk voor dat het een deel van je identiteit wordt. Jij ziet jezelf als slachtoffer. Het is deel gaan uitmaken van je bestaan. Een slachtofferrol is geen ziekte, er zijn gelukkig remedies tegen. 

Om je uit de slachtofferrol los te wrikken, is de enige oplossing erkenning: toegeven dat iets misschien toch je eigen schuld is. Je moet nadenken over de werkelijke reden waarom iets mis ging. Met andere woorden: eerlijk zijn tegenover jezelf. 

… maar dat heeft tijd nodig. Daar zul je een flink wat soulsearching voor moeten doen. Je bent zelf de dader in je slachtofferrol. Dat is hard om te horen, maar het is wel de waarheid. 

Om je te helpen om verantwoordelijkheid te nemen over je eigen gedrag, heb je veel baat bij deze praktische tips en adviezen. 

1. Ontwikkel een zero-tolerance voor je eigen smoesjes

“Die presentatie ging verschrikkelijk. Dat komt doordat ik amper heb geslapen. De buren maakten gisteren zoveel lawaai…”

Het is altijd makkelijk om redenen te verzinnen voor waarom iets niet lukt. Je was moe, die collega werkte niet mee of het weer was slecht. Maar in plaats van externe oorzaken de schuld te geven, heb je er meer aan wanneer je kijkt naar je eigen acties:

Wat heb je zelf gedaan? Wat had je kunnen doen om ‘x’ te voorkomen? Had je dit kunnen zien aankomen? Wat kun je de volgende keer anders doen?

Met andere woorden: neem verantwoordelijkheid voor je eigen acties. Zodra je dat doet, blijkt een situatie ineens toch niet zo erg als je in eerste instantie dacht.

2. Wees waakzaam over je hoe jij je tijd spendeert

“Ja, maar zij heeft geen kinderen, dus dan kun je inderdaad uren in de sportschool besteden om af te vallen. Ik daarentegen heb…” 

Het gras is altijd groener bij de buren, zeker wanneer je in een slachtofferrol zit. Toch heeft het weinig zin om je te bekommeren over de acties van anderen, wanneer je zelf geen actie onderneemt. Zo schiet jij er niets mee op wanneer je zeurt over hoe iemand zijn of haar tijd besteedt, wanneer je ondertussen wel zelf kostbare tijd verspilt aan social media, adhoc klussen of andere tijdvreters.

Voordat je daarom klaagt over hoe weinig tijd/mogelijkheden/contacten jij hebt, kijk je kritisch naar je prioriteiten. Zijn er zaken die je misschien kunt schrappen of delegeren? Is iets überhaupt wel je aandacht waard? En durf je wel je grenzen te bewaken als je collega weer eens iets over de schutting gooit? 

Pas wanneer je zeker weet dat jij je met de juiste zaken bezighoudt, heb je recht van klagen dat je het druk hebt of zwaar.

3. Vermijd short-cuts

“Pfff, ik heb geen zin om die stagiair twee maanden in te werken, ik doe het zelf wel weer. Ik ben toch altijd degene die alles hier doet ondanks mijn drukke schema.”

Het zou fantastisch zijn wanneer je minimale inspanning in iets hoeft te steken om een maximaal resultaat te bereiken. Dat boek zou binnen twee weken op de planken liggen, binnen één maand zou je bikiniproof zijn, en binnen no time zou je die corner office warmhouden. Helaas vergen zaken tijd en energie. Er is geen magische oplossing om die stagiair binnen één uur in te werken en ook promotie maak je niet binnen een week. Jezelf dan ook ontzettend zielig vinden omdat zaken niet snel genoeg gaan, is gewoonweg onzinnig.

Pas zodra je beseft dat jij ergens moeite en aandacht in moet steken, kun je verantwoordelijkheid nemen en uit je slachtofferrol stappen.

Stop dus met telkens de makkelijkste weg te kiezen of zaken af te raffelen.

4. Erken je fouten

“Ik begrijp niet waarom ik nooit word gekozen voor het leiden van de brainstormsessies. Ik zal wel iets niet goed doen in de ogen van Theo. Die heeft me nooit gemogen en trekt altijd anderen voor.”

We zeiden het al: verantwoordelijkheid nemen vergt introspectie. Daarvoor zul je moeten toegeven dat je iets niet kunt of weet, en vervolgens het heft in eigen handen moeten nemen om daar verandering in aan te brengen. 

Sta je echter nooit open voor feedback – je gaat het uit de weg, neemt het niet ter harte of vraagt er nooit zelf om – dan blijf je in die slachtofferrol. En dat mag; maar klaag dan niet meer over het gebrek aan vooruitgang, het uitblijven van waardering of beloningen.

Besef dat feedback, ook al is deze negatief, nodig is om te leren. Vraag daarom naar wat je fout deed. Naar wat beter kan. Naar je fouten — en durf ze ook te maken.

5. Besef je waarom de slachtofferrol je tegenhoudt

Elke vorm van gedrag heeft een functie. Dat geldt ook voor het blijven hangen in de slachtofferrol die je zo zorgvuldig hebt opgebouwd. Misschien voel je het niet zo, maar deze rol levert je iets op – bewust of onbewust. 

Waarom blijft iemand in de slachtofferrol? Het antwoord is simpel: het biedt voordelen. Het kan je aandacht, medeleven en steun opleveren van anderen. Het kan ook een excuus zijn om niet te hoeven veranderen. Want verandering betekent loslaten, risico’s nemen en uit je comfortzone stappen. En dat voelt eng. Door vast te houden aan de slachtofferrol vermijd je dat ongemak, maar tegelijkertijd houd je jezelf ook klein. 

Sta eens stil wat deze rol je brengt. Wat haal je eruit? En wat kost het je?

Pak een vel papier en teken een lijn in het midden. Schrijf links alle voordelen van in de slachtofferrol blijven en rechts alle nadelen. Wees eerlijk. Misschien schrijf je op dat je begrip krijgt van anderen, maar ook dat je vrienden bent kwijtgeraakt door al je klaagzang. Of dat je geen stappen zet naar een beter leven, omdat je geen verantwoordelijkheid neemt. 

Bekijk allebei de kanten. Is het de moeite waard om vast te houden aan een patroon dat je groei belemmert? 

6. Verander “Waarom ik?” door “Wat kan ik doen?”

De vraag “Waarom overkomt mij dit?” voelt misschien logisch als je net iets vervelends hebt meegemaakt, maar het leidt je nergens naar. Het houdt je gevangen in machteloosheid. Iedereen ervaart tegenslagen. Het verschil zit ‘m in hoe je ermee omgaat. 

In plaats van jezelf af te vragen waarom jij altijd pech hebt, stel je veel beter een actiegerichte vraag:

“Wat kan ik nu doen om hier beter uit te komen?”

Dankzij deze verschuiving in denken neem je de regie over je leven terug. Je maakt jezelf niet langer afhankelijk van externe factoren, maar kijkt naar wat jij kunt doen om sterker en veerkrachtiger te worden. Het zal je zelfvertrouwen vergroten.

Het is een vaardigheid die je kunt trainen. Hoe vaker je jezelf traint om oplossingsgericht te denken, hoe sneller je uit de slachtofferrol stapt. 

7. Leer om los te laten en te vergeven

Soms blijf je in een slachtofferrol hangen omdat je vasthoudt aan boosheid, wrok of het gevoel van onrecht. Je blijft denken aan wat iemand je heeft aangedaan, aan hoe oneerlijk het allemaal was. Maar weet je wat? Die wrok vreet energie. En dat is energie die je veel beter kunt besteden aan je eigen groei. 

Vergeven betekent niet dat je goedkeurt wat er is gebeurd. Het betekent dat je jezelf bevrijdt van de last van negatieve emoties. Dat je stopt met jezelf telkens opnieuw pijn te doen door het verleden steeds in je hoofd af te spelen. 

Loslaten is een keuze. Hoe sneller je het doet, hoe eerder je ruimte maakt voor nieuwe, positieve ervaringen in je leven. 

8. Help een ander een handje

Nieuwsflash: de wereld draait niet alleen om jou. En dat is ook een bevrijdende gedachte. 

Wanneer je te veel in je eigen pijn blijft hangen, helpt het enorm om de aandacht eens te verleggen naar anderen. Door iemand te helpen, doorbreek je het patroon van zelfmedelijden. En het mooie is: het hoeft helemaal niet groots te zijn. 

• Help een collega die net een baby heeft gekregen en oververmoeid op werk verschijnt
• Bied aan om boodschappen te doen voor je buurvrouw die slecht ter been is
• Doe vrijwilligerswerk: lees voor aan kinderen of help een lokaal initiatief
• Of simpelweg: wees er voor een vriend die door een moeilijke periode gaat

Door anderen te helpen, voel je je sterker en meer in controle over je eigen leven.

Het geeft betekenis, voldoening en brengt je uit de negatieve spiraal van slachtofferschap. 

9. Versterk je zelfvertrouwen

Vaak blijf je in de slachtofferrol hangen omdat je diep van binnen twijfelt aan je eigen kunnen. Misschien geloof je dat je niet sterk genoeg bent om dingen te veranderen. Misschien denk je dat je geen controle hebt over je situatie. Maar weet dit: zelfvertrouwen is geen aangeboren talent, het is iets wat je kunt ontwikkelen. 

Begin met kleine stappen. Elke keer dat je iets onderneemt wat buiten je comfortzone ligt – hoe klein dan ook – bouw je aan je zelfvertrouwen. 

• Stel haalbare doelen. Kies iets kleins wat je vandaag al kunt doen. 
• Beloon jezelf. Vier je successen, hoe klein ook. Dit versterkt je positieve mindset. 
• Praat positief tegen jezelf. In plaats van “Ik kan dit niet” zeg je: “Ik leer gaandeweg hoe ik dit moet doen.”
• Omring jezelf met mensen die je steunen. Vermijd negativiteit en zoek mensen op die je aanmoedigen. 

Elke stap die je zet, hoe klein dan ook, bevestigt dat je sterker bent dan je denkt.

En dat je niet afhankelijk hoeft te zijn van anderen of omstandigheden om vooruit te komen. 

10. Pas dankbaarheid toe in je leven

Wanneer je in de slachtofferrol zit, focus je vooral op wat er mis gaat in je leven. Maar wat als je de focus verlegt naar wat er wél goed gaat? Dankbaarheid is een sterke manier om uit de negatieve spiraal te stappen. 

Maak er een gewoonte van om elke dag minstens drie dingen op te schrijven waar je dankbaar voor bent. Dit hoeven geen grote dingen te zijn: een kop warme thee op een koude winterdag of een leuk gesprek met je partner telt ook. 

Door je bewust stil te staan bij wat er goed gaat, train je je brein om positiever te denken. En hoe positiever je denkt, hoe minder grip de slachtofferrol op je krijgt. 

11. Pas de methode van Byron Katie toe bij negatieve gedachten

Negatieve gedachten kunnen je gijzelen in de slachtofferrol.

“Het is oneerlijk.”
“Het lukt me toch niet.”
”Ik ben altijd de dupe.”

Hoe waar zijn deze gedachten eigenlijk? 

Byron Katie’s methode The Work helpt je om negatieve overtuigingen te onderzoeken en los te laten. Dit doe je door vier vragen te stellen:

1. Is het waar? (weet je 100% zeker dat het klopt?)
2. Kun je absoluut weten dat het waar is?
3. Hoe reageer je of wat gebeurt er als je die gedachten gelooft? 
4. Wie zou je zijn zonder die gedachte? 

Door je gedachten kritisch te onderzoeken, ontdek je dat veel overtuigingen niet per se waar zijn, maar aangeleerd of ingeprent door ervaringen uit het verleden. En zodra je je dat realiseert, ben je vrij om een andere mindset te kiezen. 

Je voelt je #slachtoffer van alles en iedereen. Lekker makkelijk. Tot je beseft: zolang jij wacht tot zij veranderen, gebeurt er niets.
➡️ Wil je vooruit? Stap uit die slachtofferrol. Neem verantwoordelijkheid!
🧠 Test + 11 tips: https://t.co/cKeGxCrVCs

— Tijdwinst.com (@tijdwinst) May 20, 2025

Kortom: kruip uit de slachtofferrol

Iedereen heeft problemen, en dat begrijpen we. We zeggen dan ook zeker niet dat jij je nooit rot mag voelen of eens flink mag klagen wanneer het leven tegenzit. Doe dat zeker! Waar we op doelen, is dat je op een constructieve en positieve wijze die problemen tackelt. Dat je ze erkent. Dat jij je er niet door laat verlammen, maar verantwoordelijkheid neemt voor je eigen acties. Dat zorgt er niet alleen voor dat je plezieriger in het leven staat, het helpt je ook groeien.

Eén van de meest bekende slachtofferrol quotes:

“Suffering is universal. But victimhood is optional. No one can make you a victim but you. We become victims not because of what happens to us but when we choose to hold on to our victimization.” — Edith Eger, holocaust overlevende en psychotherapeut

Herkenbaar? Mooi. Dan is het tijd om te stoppen met zielig doen en te starten met leiderschap nemen over je eigen leven:

Blijven hangen in een slachtofferrol is verleidelijk. Je hoeft niets te veranderen, niets te doen, alleen wijzen naar de ander. Lekker makkelijk. Maar ondertussen verandert er niets. Je blijft gefrustreerd, passief en afhankelijk van de grillen van anderen. En zeg eens eerlijk: hoe lang wil je dat nog volhouden?

Als jij klaar bent met jezelf klein houden. Als je toe bent aan volwassen eigenaarschap, mentale stevigheid en een houding van: “Wat er ook gebeurt, ík bepaal hoe ik ermee omga” — dan is deze training voor jou.

In onze Assertiviteitstraining leer je:

• Hoe je stevig en duidelijk je grenzen aangeeft, zónder drama of schuldgevoel
• Hoe je verantwoordelijkheid neemt voor je emoties en gedrag — ook als een ander het verkloot
• Hoe je uit het geklaag stapt en in actie komt, op een manier die bij je past
• Hoe je ‘nee’ zegt tegen dingen (én mensen) die je leegzuigen, en ‘ja’ tegen wat jij belangrijk vindt

Klinkt dat ongemakkelijk? Mooi. Daar begint verandering. Geen gezweef. Geen slachtoffergedram. Gewoon praktische tools, confronterende inzichten en directe begeleiding van experts die geen excuus accepteren.

Je krijgt wat je nodig hebt. Niet wat je wilt horen.

Dus. Ben jij het zat om aan de zijlijn te staan van je eigen leven?
Ben je klaar met wijzen en wil je verantwoordelijkheid nemen?
Mooi. Dan is dit je moment.

Meld je aan voor onze training ‘Assertiviteit’ en leer hoe je jezelf terug aan het stuur krijgt. Niet morgen. Vandaag. Laat de slachtofferrol los, pak de regie terug

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief. Leer je liever lezend? Lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.

Veelgestelde vragen over slachterofferrol

• Wat betekent het als iemand in de slachtofferrol zit?

  Iemand in de slachtofferrol ziet zichzelf als machteloos tegenover de omstandigheden en verwijt problemen aan externe factoren. Dit kan leiden tot passiviteit, zelfmedelijden en het vermijden van verantwoordelijkheid. De persoon voelt zich vaak onrechtvaardig behandeld en zoekt bevestiging van anderen.

• Hoe herken je iemand die in de slachtofferrol zit?

  Mensen in de slachtofferrol klagen vaak over hoe oneerlijk het leven is en geven anderen of de situatie de schuld van hun problemen. Ze nemen zelden verantwoordelijkheid en zien zichzelf als machteloos. Daarnaast kunnen ze hulp of oplossingen afwijzen, omdat dat hun rol als ‘slachtoffer’ doorbreekt. 

• Wat zijn de oorzaken van een slachtoffermentaliteit?

  Een slachtoffermentaliteit ontstaat vaak door negatieve ervaringen in het verleden, zoals trauma, afwijzing of langdurige tegenslagen. Opvoeding speelt ook een rol: als iemand heeft geleerd dat klagen aandacht en steun oplevert, kan dat patroon blijven bestaan. Angst voor verandering en lage eigenwaarde versterken deze houding.

• Hoe kom je zelf uit de slachtofferrol?

  Bewustwording is de eerste stap: erken dat je een keuze hebt in hoe je met situaties omgaat. Richt je op oplossingen in plaats van problemen en neem verantwoordelijkheid voor je eigen leven. Versterk je zelfvertrouwen door kleine stappen te zetten en positieve gedachten te stimuleren.

• Hoe ga je om met iemand die zich constant als slachtoffer opstelt?

  Toon begrip, maar moedig de persoon aan om verantwoordelijkheid te nemen in plaats van mee te gaan in het slachtofferschap. Stel vragen als: “Wat kun jij zelf doen om dit te verbeteren?” en bied praktische steun in plaats van medelijden. Grenzen stellen is belangrijk om niet meegezogen te worden in hun negativiteit.

• Wat is het verschil tussen echt slachtoffer zijn en in de slachtofferrol zitten?

  Een echt slachtoffer heeft daadwerkelijk onrecht of schade ervaren en verdient erkenning en hulp. Iemand in de slachtofferrol blijft hangen in zelfmedelijden, ook als er mogelijkheden zijn om de situatie te verbeteren. Het verschil zit in de mindset: blijven vastzitten of zoeken naar oplossingen.

• Welke gevolgen heeft een slachtoffermentaliteit voor iemands leven en relaties?

  Een slachtoffermentaliteit kan leiden tot problemen in de relatie, zoals stagnatie, verminderde zelfredzaamheid en frustratie bij anderen. Relaties kunnen lijden onder constante negativiteit, omdat de persoon steun blijft vragen zonder verandering te willen. Op de lange termijn kan het isolement, stress en een laag zelfbeeld versterken.

• Hoe kun je iemand helpen die vastzit in de slachtofferrol?

  Luister zonder medelijden en moedig de persoon aan om een actiegerichte mindset te ontwikkelen. Stel vragen die hen aanzetten tot nadenken, zoals: “Wat zou een eerste stap kunnen zijn?” Geef geen eindeloze bevestiging, maar help hen om hun eigen kracht te ontdekken.

• Welke rol speelt mindset bij het doorbreken van een slachtofferrol?

  Mindset bepaalt of iemand blijft hangen in problemen of zoekt naar oplossingen. Een groeimindset helpt om uitdagingen als leermomenten te zien en verantwoordelijkheid te nemen. Door negatieve overtuigingen te herkennen en te vervangen door positieve gedachten, kan men uit de slachtofferrol stappen.

• Wat zijn effectieve strategieën om te voorkomen dat je in de slachtofferrol blijft hangen?

  Neem verantwoordelijkheid voor je keuzes, richt je op oplossingen en omring jezelf met positieve mensen. Train je brein om aan iets anders te denken door dankbaarheid en zelfreflectie. Blijf actief en zet kleine stappen om zelfvertrouwen op te bouwen.

• Wat zeg je tegen iemand in slachtofferrol?

  In plaats van mee te gaan in hun klaagzang, kun je vragen stellen zoals: “Wat zou je kunnen doen om dit te veranderen?” of “Welke stap kun je nu zetten?” Moedig ze aan om hun eigen kracht te zien en geef geen eindeloze bevestiging van hun gevoel van onrecht.

• Hoe omgaan met iemand in slachtofferrol?

  Blijf geduldig maar stel duidelijke grenzen, zodat je niet meegesleept wordt in hun negativiteit. Moedig hen aan om verantwoordelijkheid te nemen en bied praktische hulp in plaats van medelijden. Soms helpt afstand nemen als iemand niet bereid is om uit de rol te stappen. Of het nu een collega is in een slachtofferrol of een moeder, op deze manier ga je het beste met hem of haar om. 

Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

1. 1-daagse training Time Management | Blog
2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog