Overtuigingen of onwrikbare visies. Heb je ze zonder besef, of houd je je er bewust halsstarrig aan vast? Niet oké. Ze creëren alleen maar conflict, met jezelf én collega’s. Natuurlijk mag je een idee of visie hebben, maar maak ‘m flexibel: in de vorm van een mening. Die kun je namelijk in 3 stappen conflictloos delen, en helpt je werk en samenwerking wél verder.

Jij hebt ze ook hoor, overtuigingen. Zonder dat je het misschien weet, dwarsbomen ze je werk, je persoonlijke ontwikkeling en je werkrelaties!

Wat komt aan bod:

  1. Wat zijn overtuigingen?
  2. Van overtuigingen komt ellende
  3. Flexibel denken brengt je verder
  4. Overtuigingen loslaten en je mening delen – in 3 stappen
  5. Kies bewust voor positieve overtuigingen
  6. Nog meer leren over persoonlijke ontwikkeling en zakelijke vooruitgang?
  7. Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
  8. Veelgestelde vragen over overtuigingen

Wát die onwrikbare dingen dan zijn?

Wat zijn overtuigingen?

Je zou overtuigingen kunnen definiëren als ideeën waar je heilig in gelooft. Ze worden vaak ook in de klassieke geloofs-context gebruikt, zo sterk zijn ze. Je zou kunnen zeggen dat het iets als ‘normen en waarden’ is, maar het is sterker. Je zou het een ‘visie’ kunnen noemen, maar het is groter. Het is een soort “het hoort zo / het is zo, en niet anders”-mentaliteit. Je kunt overtuigingen hebben over de wereld en de mensen om je heen, maar ook over jezelf. 

Een negatieve overtuigingen lijst met typische voorbeelden:

“Werknemers horen te luisteren naar hun managers, en er niet tegenin te gaan”
“Dit zijn typisch mannenzaken”
“Stagiairs zijn er om koffie te brengen”
“Een klantpresentatie maak je met Powerpoint”
“Bedrijfscijfers deel je nu eenmaal niet met de buitenwereld”
“Wie hier het langst werkt, weet het meest van zaken”
“Pauze nemen is voor watjes”
“Een pingpongtafel in de kantine is iets voor campings, niet kantoren”
“Hard werken is de enige manier om succes te behalen”
“Fouten maken op het werk is onprofessioneel”`
“Succes is niet voor mij weggelegd”
“Leren is niet leuk”

Niet verontwaardigd worden als hier een paar herkenbare items tussen zitten! Niemand zegt dat ze allemaal onjuist zijn. Zaak is alleen dat je ze even niet als de enige juiste opvatting ziet. Misschien, heel misschien, is een andere visie dan die van jou wel beter…? Gewoon hypothetisch gesproken, hè.

Een bedrijf als Google zou bijvoorbeeld niet in de huidige ultieme innovatieve vorm bestaan, als het geen standaard overtuigingen in twijfel had getrokken… en het tegendeel had bewezen.

Ze doen bijvoorbeeld aan wederkerige feedback tussen managers en teamleden, ze creëerden hun eigen vrij toegankelijke alternatieve presentatietool, ze waren voorlopers in transparantie over interne financiën en hun kantine is op z’n minst voorzien van (jawel, hoor) een pingpongtafel.

Overtuigingen loslaten of op z’n minst openstaan voor andere input brengt je namelijk nieuwe impulsen en kansen. Overtuigingen vasthouden zonder speelruimte, brengt je ellende.

Van overtuigingen komt ellende

Overtuigingen zitten zo diep in jouw systeem ingebakken, dat ze je – in de meeste gevallen – onbewust dwarsbomen in je werk. Waar namelijk iets onwrikbaars zit, kan geen flexibiliteit, creativiteit en innovatie heersen.

Nu heb jij (volgens jouw heilige, halsstarrige mening) misschien helemaal geen flexibiliteit en creativiteit nodig in je werk, omdat je geen designer of iets vergelijkbaars bent. Maar dan heb je het mis. Je hebt het nodig om jezelf te blijven ontwikkelen, persoonlijk en professioneel, middels samen te werken.

Want in elke samenwerking is het van belang dat je openstaat voor elkaars ideeën en visies. Hou jij halsstarrig vast aan die van jou, dan heb je een garantie voor conflict te pakken en blokkeer je vooruitgang.

En omdat overtuigingen vaak zo diep genesteld zitten in jouw wezen, neem je ze erg persoonlijk. En wanneer iets wat professioneel is persoonlijk wordt, komen er geheid emoties bij kijken. En conflicten zowel intern als extern. Niet iets wat je op de werkvloer wilt hebben. Toch is het niet zo vreemd.

Emoties komen voort uit je limbisch systeem. Het kerngedeelte van je brein waar je amygdala en hippocampus huizen. Vooral die eerste speelt hier een rol. Overtuigingen verdedig je praktisch rechtstreeks vanuit je amygdala. De emoties angst (voor andere ideeën dan die van jou) en boosheid (wanneer iemand tegen jouw overtuigingen in gaat) worden hier namelijk gelanceerd  getriggerd door je overtuigingen.

“Cognitive bias” heet het: het denkfoutje dat jouw visie de enige goede is en waardoor je zo defensief reageert. Iets dat onderbewust en binnen een paar seconden gebeurt. Je lijf reageert praktisch direct op die emoties, voortgekomen uit (een bedreiging van) jouw overtuigingen.

Stelt een collega bijvoorbeeld voor om de klantpresentatie deze keer in de vorm van een interactieve game uit te voeren (dat indruist tegen je overtuiging “een klantpresentatie hoort in Powerpoint”) dan steigert jouw amygdala direct met:

Boosheid – “wat een belachelijke idee, doe normaal!”

Of:

Angst – “shit, dit gaat helemaal mis en dan krijg ik de manager op m’n dak.”

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Tijdwinst.com (@tijdwinst)

Flexibel denken brengt je verder

Misschien is het een “belachelijk idee”, en misschien gaat het “helemaal mis”, maar dat weet je niet. Je baseert je oordeel op je overtuiging. Zou je het een kans geven en ga je een gezond gesprek met je collega (met een flexibele visie) in over het idee, dan komt er misschien iets revolutionairs uit, dat de nieuwe klantpresentatie standaard voor jullie bedrijf wordt.

Misschien ook niet, maar dan heb je in elk geval een gezond gesprek met je team(lid) gehad. Eentje dat jullie op z’n minst op een nieuwe denkwijze heeft gezet en een gezonde samenwerking in gang heeft gebracht.

Dát is flexibel denken in plaats van vasthouden aan je overtuigingen. En het brengt je:

  • Betere relaties met je collega’s
  • Nieuwe kansen op werkgebied
  • Creatieve ideeën
  • Innovatie en vooruitgang
  • Inzichten in je werk en wat er beter kan

Zonder starre overtuigingen kun je daardoor optimaal functioneren in:

  • Brainstormsessies – doordat je open staat voor innovatieve ideeën.
  • Feedbackgesprekken – doordat je minder sterk oordeelt, en luistert naar de ander.
  • Functioneringsbeoordelingen – doordat je je beter inleeft in mogelijke beweegredenen en visies van een ander.
  • Elke discussie op je werk en privé – doordat het een open gesprek is, waarbij de conclusie niet van tevoren door jou al bepaald is.

En dat maakt je eenvoudigweg beter in en op je werk.

Overtuigd dat je wel wat meer flexibiliteit in je denkpatroon kunt gebruiken en je overtuigingen wel wat meer kunt loslaten? Dan ben je al een heel eind. Erkenning is altijd de eerste stap.

Wil je die flexibele visie meteen in de praktijk brengen, om het gunstige effect zelf te ervaren? Laat je overtuigingen dan los en buig ze om naar meningen. Je weet wel, van die dingen waarbij je wel achter je eigen visie staat, maar waar nog altijd ruimte is voor het bijstellen ervan.

Dit doe je in 3 stappen.

overtuigingen

Overtuigingen loslaten en je mening delen – in 3 stappen

Of je nu boos of bang reageert op een aanval op je overtuigingen in een brainstormsessie, meeting of een feedbackgesprek: zo kun je coachen op belemmerende overtuigingen, hou je je emoties in check, deel je je mening (zonder weerstand), in plaats van vast te houden aan je overtuiging (met weerstand), en kom je er wél samen uit.

1. Corrigeer je amygdala (in 6 seconden)

Nog voordat je emoties de overhand kunnen nemen, grijp jij je amygdala bij de lurven. Wees er snel bij, want dat gebeurt al in 6 seconden. 6 seconden om van ‘aanval op overtuiging’ naar ‘angst of boosheid getriggerd in amygdala’ naar ‘amygdala stuurt uiting emoties aan’.

Merk je dat je wenkbrauwen fronsen, je hartslag omhoog schiet, je stem versterkt of je hoofd afkeurend knikt? Dan ben je al te laat. Je amygdala heeft je lichaamshouding, gezichtsuitdrukking en misschien zelfs stemniveau al aangestuurd. Alle signalen dat jij boos of bang bent, zijn al de wereld ingestuurd. Waarschijnlijk onderbewust zowel bij jou (de zender) als je collega’s (de ontvangers), maar daarom een niet minder krachtige boodschap.

Jij vindt wat je hoort maar niks, punt uit.

Wil je dat vóór zijn, voor jezelf en de buitenwereld? Wees je dan in risicovolle situaties, zoals brainstormsessies, functioneringsgesprekken en feedbackrondes, extra bewust van je overtuigingen en wat ze met je doen:

  • Check je lijf. Versnelt je hartslag, besef dan wat er aan de hand is. Je overtuigingen werpen weerstand op.
  • Adem 4 seconden diep in en lang uit (geen willekeurig, maar bewezen aantal). Het schakelt de afgifte van stresshormonen door je amygdala uit.

2. Spreek (of luister) 1 minuut

Zie je collega’s (van manager tot junior) altijd als je “intellectual peers”. Jullie zullen allemaal ongeveer hetzelfde opleidingsniveau, denkniveau hebben en in dezelfde sociale klasse verkeren. Onthoud dat, en neem hun ideeën daarom serieus.

Luister actief naar ze, al is het maar voor 1 minuut. Stel dat zelfs letterlijk voor, wanneer er duidelijk een meningsverschil is:

“Ik spreek 1 minuut, jij luistert, jij spreekt 1 minuut, ik luister” .

Zet je afkeurende gedachte weg onder de noemer “overtuiging” en buig hem om naar een nieuwsgierige gedachte. Neem je voor om 1 minuut open en actief te luisteren en de plausibiliteit van wat je hoort te overwegen. Misschien had jij toch geen gelijk, en heeft de ander wel een punt?

Zo maak je ruimte voor zowel het idee / de visie / de mening van de ander… én die van jou. Bovendien respecteer je optimaal wat de ander zegt door er oprecht open en actief naar te luisteren. Samenwerking, heet dat.

Is het jouw beurt om te spreken, neem dan nog zo’n kleine adempauze van 4 seconden voordat je van wal steekt. Check je emoties nog 1 keer, zodat ze niet alsnog de overhand kunnen nemen. Bovendien kom je met korte stiltes alleen maar helderder over.

3. Vind de “win/win”

In elk statement, of het een idee of een kritisch feedback punt is, is een overeenkomst te vinden met dat van jou. Misschien ben je na een minuut luisteren helemaal overtuigd van dat van de ander. Misschien ook niet. Maar dan heeft het op z’n minst een beetje twijfelruimte gegeven in je eigen visie; een waardevolle twijfelruimte, welteverstaan.

Dat betekent namelijk dat je richting het kruispunt aan het bewegen bent: daar waar je je win/win-situatie gaat vinden. Je komt je collega of manager tegemoet in zijn gedachtegoed en de ander doet hetzelfde. De sweet spot van persoonlijke ontwikkeling en zakelijke innovatie.

Bijvoorbeeld:

Je manager geeft je als feedback dat je rapportages meer jip-en-janneke moeten zijn qua taalstijl. Jij laat dat idee toe, ondanks je (onbewuste) overtuiging dat elke rapportage gewichtige woorden en diepzinnige zinnen moet bevatten. Misschien zit er iets in de visie van de ander. Je manager doet hetzelfde.

Op het kruispunt, het middelpunt waar je samen uitkomt tussen beide visies of meningen in, geeft je manager toe dat rapport-taal niet zo frivool als een ludieke webtekst hoeft te zijn en jij erkent dat het best wat luchtiger mag dan je altijd dacht.

Samen zijn jullie zo tot een betere samenwerking en (volgens de standaard van jullie beiden) een beter eindproduct gekomen. Dat is de kracht van je starre overtuigingen ombuigen tot flexibele meningen.

Kies bewust voor positieve overtuigingen

Overtuigingen hebben we allemaal. Waarom zorg je dan niet voor stimulerende overtuigingen, in plaats van overtuigingen die je klein houden of afremmen?

Denk aan positieve overtuigingen voorbeelden als:

“Verandering is spannend, maar biedt ook kansen.” 

“Een goed idee kan van iedereen komen – ongeacht functie of ervaring.”

“Ik mag mijn mening geven, ook als die afwijkt.”

Maar vooral: “Iedereen heeft een eigen waarheid en die is het waard om gehoord te worden.” Zelfs positieve overtuigingen kunnen namelijk tot conflict leiden als je eraan vast blijft houden als een cowboy aan een rodeostier. 

In deze video leert high performance blogger Inge Martina Nysten je hoe je positiever kunt gaan denken en tot die positieve overtuigingen kunt komen.

Overtuigingen dus loslaten: zo voorkom je conflict en werk je beter samen

Jouw overtuiging (bewust of onbewust) is niet de ultieme eind-waarheid, al voelt dat misschien wel zo. Het is echter de oorzaak dat je boos of bang maakt, aangevallen voelt, wanneer iemand het tegenovergestelde claimt of voorstelt. Zeker wanneer het jouw persoonlijke werk aangaat.

Een feedbackgesprek of brainstormsessie wordt zo erg lastig, voor jou én je collega’s. Samenwerking zit er niet echt in. Vooruitgang ook niet.

Wil je wél een gezonde samenwerking en professionele vooruitgang, dan is het zaak om je overtuigingen te erkennen, los te laten en in te wisselen voor een meer flexibele visie – in 3 stappen:

  1. Stuur vrijgelaten stresshormonen terug naar waar ze vandaan kwamen (je amygdala) door 4 seconden diep in en lang uit te ademen. Boze of bange emoties worden gedeactiveerd.
  2. Luister (actief) en spreek (kalm en helder, met adempauzes) om de beurt 1 minuut met je visie-opponent: een collega in een brainstorm, of je manager in een feedbackgesprek.
  3. Ontmoet elkaar op het kruispunt van jullie visies en creëer zo een win/win-situatie met passend resultaat: een beter product, betere prestaties, een betere werkwijze, of wat jullie dan ook verbeteren willen!

Lukt je dat, dan heb je er een enorme persoonlijke ontwikkeling op zitten. Want ja: je overtuigingen herkennen, erkennen én inwisselen voor ruimdenkender denken is lastig. Maar vanaf nu heb je nog maar 1 overtuiging nodig, om dat toch voor elkaar te krijgen:

“Ik kan mijn overtuigingen goed ombuigen naar flexibele visies en mijn mening zo nodig bijstellen”.

Nog meer leren over persoonlijke ontwikkeling en zakelijke vooruitgang?

In de 1-daagse training Feedback Geven leren we je alles over actief luisteren, helder communiceren, beter samenwerken en persoonlijk en professioneel ontwikkelen door effectieve feedback te geven… en slim om te gaan met feedback krijgen. Schrijf je in en ontdek het zelf!

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan onze boeken Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en Full Focus op wat Écht Belangrijk is. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.

overtuigingen

Veelgestelde vragen over overtuigingen

  • Welke soorten overtuigingen zijn er?

    Er zijn verschillende soorten overtuigingen: persoonlijke, sociale, culturele, professionele en morele overtuigingen. In de Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP) bestaan er twee hoofdtypen: belemmerende en ondersteunende overtuigingen.

  • Wat is de betekenis van overtuiging?

    Een overtuiging is geen vrijblijvende mening, maar iets waar je heilig in gelooft. Het is een soort innerlijke wet, waar je vaak onbewust je gedrag, reacties en beslissingen op baseert. Een overtuiging is iets wat diep in je systeem zit en waarvan jij denkt: ‘dit is gewoon zo’.

  • Wat zijn persoonlijke overtuigingen?

    Persoonlijke overtuigingen zijn ideeën die je over jezelf hebt. Over wie je bent, wat je kunt en wat je waard bent en die jij voor waarheid aanziet. Vaak zijn dit soort overtuigingen gebaseerd op eerdere ervaringen, maar dat hoeft ze nog niet waar te maken.

  • Wat zijn voorbeelden van kernovertuigingen?

    Kernovertuigingen zijn de meest fundamentele ideeën die je over jezelf, anderen of de wereld hebt. Ze zijn gevormd door je opvoeding, omgeving en ervaringen en zijn zo ingebakken dat je niet eens doorhebt dat je ernaar leeft.

    Voorbeelden:

    “Ik ben niet goed genoeg”
    “Mensen zijn niet te vertrouwen”
    “Het leven is altijd zwaar”.

  • Wat zijn overtuigingen precies en hoe beïnvloeden ze mijn communicatie?

    Overtuigingen zijn ideeën die als feiten voelen, maar dat in werkelijkheid niet zijn. Je hebt ze zo vaak gedacht dat je ze bent gaan geloven. Je overtuigingen bepalen hoe je jezelf, anderen en de wereld ziet. Daarom bepalen ze ook hoe je communiceert, luistert en reageert. Overtuigingen maken je communicatie vaak star, ongenuanceerd en gesloten.

  • Wat is het verschil tussen een overtuiging en een feit?

    Het verschil tussen een overtuiging en een feit is dat een feit objectief waar is voor iedereen, en dat een overtuiging jouw persoonlijke waarheid is. Een feit kan bewezen worden en verandert niet zomaar. Het gevoel of oordeel dat jij aan dat feit hangt, is een overtuiging.

  • Hoe ontstaan overtuigingen over mezelf of anderen?

    Overtuigingen zijn altijd aangeleerd. Door je opvoeding, omgeving, opleiding en eerdere ervaringen. Ze zijn gebaseerd op wat je altijd meekreeg vanuit huis, de ervaringen die sterke emoties opleverden (zowel positief als negatief) en de normen en waarden van je omgeving.

  • Hoe beïnvloeden mijn overtuigingen de manier waarop ik feedback geef of ontvang?

    Belemmerende overtuigingen bij het geven en ontvangen van feedback zijn bijvoorbeeld: “Als ik feedback geef, kwets ik iemand” of “Het is niet mijn taak om feedback te geven”. Dit soort beperkende overtuigingen bepalen de manier waarop je feedback geeft of ontvangt – of het juist niet doet.

  • Hoe herken ik beperkende overtuigingen in gesprekken?

    Je herkent je eigen beperkende overtuigingen in gesprekken doordat je weerstand of ongemak voelt. Als je gefrustreerd raakt of angstig wordt door ideeën die anderen inbrengen, is dat een teken dat iemand tegen een overtuiging van jou ingaat.

  • Wat zijn voorbeelden van helpende versus belemmerende overtuigingen?

    Een voorbeeld van een helpende overtuiging is dat fouten maken leerzaam is en je uiteindelijk succesvoller maakt. Een belemmerende overtuiging is dat je geen fouten mag maken, omdat je dan faalt. Een ander voorbeeld van een helpende overtuiging is dat feedback een kans is om te groeien, versus de belemmerende gedachte dat feedback een persoonlijke aanval is.

  • Hoe kan ik mijn eigen overtuigingen onderzoeken of ter discussie stellen?

    Je kan je eigen overtuigingen onderzoeken door je er bewust van te worden. Je kunt ze ombuigen naar meningen of loslaten. Je kunt ze ook expres toetsen. Geloof je bijvoorbeeld dat je ideeën niet serieus worden genomen? Daag die overtuiging uit door in de volgende meeting toch je idee te delen.

  • Hoe ga ik om met botsende overtuigingen in een team of gesprek?

    Laat iedereen 1 minuut spreken zonder onderbreking en vraag iedereen actief te luisteren. Zoek vervolgens samen naar de win-win. Onderzoek of je ideeën kunt combineren en aanpassen, zodat iedereen uiteindelijk achter het idee staat.

  • Kan ik anderen helpen hun overtuigingen te veranderen zonder te overtuigen?

    Je kunt anderen helpen hun overtuigingen te veranderen zonder ze te overtuigen. Het werkt vaak zelfs beter om bij hun twijfel en nieuwsgierigheid aan te wakkeren. Omdat je niet de strijd aangaat, maar vragen stelt, is de kans veel groter dat je hun overtuiging verandert.

  • Hoe bouw je een communicatiecultuur waarin overtuigingen bespreekbaar zijn?

    Een communicatiecultuur bouwen waarin overtuigingen bespreekbaar zijn, begint bij jezelf. Zorg dat je jouw belemmerende gedachten aankaart en laat merken dat je openstaat voor de overtuigingen van anderen. Introduceer bijvoorbeeld de mening-minuut, waarin iedereen 1 minuut de tijd krijgt om zijn mening te delen, waarna anderen hierna op een respectvolle manier het dialoog kunnen aangaan.

Wie zijn wij? | Cursus Feedback Geven

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: