Is jouw lichaamstaal altijd in lijn met wat je zegt? Misschien laat je je weleens overweldigen door zenuwen. Je weet wat je wilt vertellen en hebt écht kennis van zaken. Toch schieten je ogen alle kanten op, friemelen je vingers met het randje van je shirt en sta je in een gesloten houding voor de groep. Dikke kans dat je non verbale communicatie alle kracht uit je boodschap haalt. Dat moet de volgende keer anders. Hoe? Dat vertellen we je in dit artikel.
Wat komt aan bod:
- Lichaamstaal, wat is dat?
- Lichaamstaal in gesprekken
- Aspecten van assertieve lichaamstaal
- Boost je zelfvertrouwen met lichaamstaal
- Vermijd deze lichaamstaal
- Tips voor krachtige lichaamstaal
- Zo spreekt je lichaamstaal voor je
- Veelgestelde vragen over lichaamstaal in gesprekken
Lichaamstaal, wat is dat?
Met lichaamstaal zeg je soms nog meer dan met woorden. Non verbale communicatie is namelijk ontzettend belangrijk.
Non verbale communicatie in de vorm van lichaamstaal is dat wat je zegt met je lichaam: je mimiek, je houding, oogcontact en de lichaamstaal van je handen. Het is onmogelijk om niets te zeggen, je lichaam spreekt altijd. Het zet je woorden kracht bij of haalt je boodschap juist onderuit.
Belangrijk dus, om te zorgen voor de juiste lichaamstaal van je ogen en handen en je houding als geheel.
Lichaamstaal in gesprekken
In gesprekken is lichaamstaal heel belangrijk. Wat je verbaal en non verbaal overbrengt moet in balans zijn. Omdat je lichaamstaal vaak zonder nadenken gaat, zijn er veel onbewuste lichaamstaal voorbeelden. De collega die zich altijd van je afwendt als hij met je praat of de manager die altijd langs je heen kijkt als hij je een rotklus geeft bijvoorbeeld. In gesprekken komt lichaamstaal altijd voorbij, of je nu wilt of niet.
Waarom moet je goed opletten op lichaamstaal? Omdat je jouw non verbale communicatie naar een hoger niveau kunt brengen als jij weet waar je op moet letten. Voortaan komt jouw boodschap altijd krachtig over, dankzij een assertieve houding die zelfvertrouwen uitstraalt zonder passief of zelfs agressief over te komen. Zet je hele lichaam in en neem verschillende lichaamstaal voorbeelden in gedachten met je mee. Als je de voorbeelden eenmaal bij jezelf leert herkennen, kun je snel in actie komen als je lichaamstaal beter kan.
Inge, onze communicatie manager, vertelt je er graag meer over in deze video:
Aspecten van assertieve lichaamstaal
Wat kun je zien aan iemands lichaamstaal? In nonverbale communicatie gebruik je je hele lichaam dus je kunt er heel veel aan aflezen. Er zijn verschillende aspecten van lichaamstaal waar je informatie over iemands werkelijke bedoelingen en gevoelens uit kunt halen. Welke 5 factoren kun je zien in iemands lichaamstaal? Dit zijn ze op een rijtje:
1. Oogcontact
Zet je ogen slim in om een gesprek de goede kant op te laten gaan. Ze zijn een belangrijk aspect van je lichaamstaal. Liefde bijvoorbeeld, druk je uit door figuurlijk te verdrinken in iemands ogen. Maar je collega wil je niet de verkeerde indruk geven. Zorg daarom dat je altijd sterk oogcontact maakt, dat laat zien dat je zelfvertrouwen hebt, maar ga niet zitten staren.
2. Gezichtsuitdrukking
Je mimiek is een ander belangrijk aspect van lichaamstaal. De betekenis van mimiek is dat wat anderen aan je gezicht kunnen zien. Je gezicht maakt onbewust duidelijk hoe je écht ergens over denkt dus houd je gelaat ontspannen. Gebruik een zelfverzekerde, vriendelijke glimlach, dat is jouw non verbale openingszin.
Kijk wel uit met lachen, het kan ook aangeven dat je je zwakker voelt dan de ander. We doen het allemaal soms namelijk ook uit ongemakkelijkheid en onzekerheid.
Houd je ogen daarnaast altijd goed geopend. Als je ze samenknijpt, laat je weten dat je heel kritisch bent.
3. Houding
De manier waarop je staat of zit, zegt veel over hoe je je voelt. Een simpele manier om je gesprekspartner op zijn of haar gemak te stellen, is het subtiel spiegelen van de lichaamshouding. Daarmee straal je uit dat je je comfortabel voelt. Ook het toedraaien van je lichaam heeft dat effect.
Je houding moet bovendien open zijn. Jouw lichaamstaal komt assertief over wanneer je je borst opent en schouders ontspannen naar achteren houdt, goed rechtop staat en je vitale organen onbeschermd laat. Je toont aan vol zelfvertrouwen tegenover de ander te staan.
Met je hoofd geef je non verbaal een belangrijke boodschap. Houd je hoofd rechtop om zelfvertrouwen uit te stralen en kantel je hoofd lichtjes wanneer je aandachtig luistert en vriendelijk over wilt komen. Ben je het eens met je gesprekspartner, gebruik dan een bemoedigend hoofdknikje ter bevestiging.
Ook je armen zijn belangrijk voor je houding. Met je armen over elkaar heb je een gesloten houding. Het is negatieve lichaamstaal. Psychologie zegt daarover dat je kritisch en defensief overkomt. Houd je armen juist losjes langs je lichaam hangen. Dat is de makkelijkste manier om krachtig, assertief en met een open houding te gaan staan.
4. Gebaren
Met je handen kun je je woorden extra kracht bij zetten. In non verbale communicatie zijn handgebaren heel belangrijk. De lichaamstaal van je handen laat je voor je werken door letterlijk ruimte in te nemen met je handen. Maak grote gebaren, dat geeft een assertief signaal.
Heb je je handen even rustig voor je liggen, laat dan altijd je handpalmen zien of steun je kin op de rug van je handen. Daarmee geef je aan dat je aandacht hebt voor je gesprekspartner.
5. Persoonlijke ruimte
Met gebaren neem je meer persoonlijke ruimte. Je claimt als het ware jouw territorium en maakt je groot. Een open houding doet in feite hetzelfde, je maakt jezelf groot en bent niet bang te veel plaats in te nemen.
Iemand aanraken tijdens een gesprek is ook een manier om persoonlijke ruimte in te nemen. Dat doe je bij de opening en afsluiting van elk gesprek: de welbekende handdruk. Geef die stevig, maar niet te hard. Je wilt niet autoritair overkomen, maar wel laten merken dat je een krachtig persoon bent.
Loop daarnaast heen en weer door de ruimte. Neem grote passen en laat je armen flink mee zwaaien. Je claimt je persoonlijke ruimte en straalt automatisch kracht uit.
Boost je zelfvertrouwen met lichaamstaal
Je kent nu het antwoord op de vraag: wat is belangrijk bij lichaamstaal? De signalen waarmee je met jouw lichaamstaal zelfvertrouwen uitstraalt, zetten we op een rijtje:
- Maak oogcontact met goed geopende ogen
- Heb een rechte rug, schouders naar achteren
- Houd je hoofd rechtop
- Gebruik armgebaren
Wist je dat je jouw zelfvertrouwen eenvoudig een boost kunt geven door deze lichaamstaal in totaal onbelangrijke situaties te oefenen? In de rij voor de kassa, tijdens het autorijden of onder het wandelen met de hond. Gebruik power poses om krachtig en zelfverzekerd over te komen. Het helpt ook enorm om voor een belangrijk gesprek alvast een krachtige houding aan te nemen. Je geeft je brein alvast de instructie: ik ben assertief, krachtig en zelfverzekerd. En dat straal je dan vanzelf uit.
Zo kun je jezelf groot maken om groots over te komen. Sta je, zet je benen dan op schouderbreedte en plaats je handen breed op het bureau voor je. Zit je, leg je enkel dan op de knie van het andere been en vouw je handen achter je nek. Kijk wel uit met deze houdingen, want je kan al snel agressief en overheersend lijken.
Vermijd deze lichaamstaal
Er zijn een aantal houdingen en vormen van lichaamstaal die je beter kunt vermijden. Zorg dat je ze herkent en corrigeer je houding zodra je jezelf betrapt op één van deze dingen:
- Armen over elkaar of achter je nek of rug gevouwen. Je komt defensief en autoritair over en kunt beter je armen langs je lichaam laten hangen. Houd je schouders daarbij naar achter.
- Friemelen en wiebelen. Uit onzekerheid gaan we al snel staan wiebelen op onze voeten of friemelen met onze vingers. Steeds herhalende bewegingen, denk ook aan het klikken met een pen bijvoorbeeld. Het leidt af van je boodschap en verzwakt je verhaal.
- Geen oogcontact. De boodschap door oogcontact te vermijden is die van desinteresse en een gebrek aan zelfvertrouwen. Zorg daarom dat je je blik focust op de ander, zonder er een staarwedstrijd van te maken.
- Handen in je zakken. Je wilt ruimte pakken door handgebaren te maken. Houd je je handen in je zakken, dan laat je juist zien dat je weinig interesse in de ander hebt. Het komt ook onzeker over en dat is precies niet wat je uit wilt stralen, toch?
Vermijd deze lichaamstaal tijdens gesprekken:
❌ Armen over elkaar of achter je rug.
❌ Friemelen of wiebelen.
❌ Geen oogcontact.
❌ Handen in je zakken. #Communicatie #Bodylanguage https://t.co/sqCOeb2685— Tijdwinst.com (@tijdwinst) November 5, 2024
Tips voor krachtige lichaamstaal
Voor een krachtige lichaamstaal is het belangrijk de ander onbevreesd tegemoet te treden, de fysieke ruimte te claimen en open contact aan te gaan. De juiste non verbale communicatie zet je boodschap kracht bij.
Zorg daarom dat je de fysieke ruimte gebruikt met armgebaren en door heen en weer te lopen. Zet je voeten stevig naast elkaar als je stilstaat, maak je rug recht en trek je schouders een beetje naar achter. Open je borst, houd je hoofd recht met je kin omhoog en gebruik je armen en handen voor gebaren om je boodschap kracht bij te zetten.
Observeer de lichaamstaal van mensen om je heen en leer daarvan. Ga daarnaast zelf aan het oefenen: spiegel de houding van je gesprekspartner of laat je armen eens wat meer meebewegen met je verhaal. Vraag feedback aan je omgeving om zeker te weten dat je non verbale communicatie goed overkomt.
Zo spreekt je lichaamstaal voor je
Het moge duidelijk zijn: je lichaam zegt soms meer dan duizend woorden. Je kent de 5 aspecten waaraan je iemands lichaamstaal kunt beoordelen. En nog belangrijker: je weet hoe je lichaamstaal voor je kunt laten werken.
Voor je een belangrijk gesprek hebt, neem je een power pose aan om je zelfvertrouwen een boost te geven. Stap daarna naar binnen, schud krachtig de hand van de ander en ga met rechte rug het gesprek aan. Neem de ruimte in, zet je woorden kracht bij met je handen en breng zo je punt helder en effectief over.
Meer weten? Check ook deze artikelen:
- Krachtige lichaamstaal: gebruik je hele lijf voor sterke non-verbale communicatie
- Lichaamstaal om ‘iemand leuk vinden’ op te roepen (glimlach niet meteen!)
- Lichaamstaal houding: 5 powerposes van politici
- De kunst van overtuigen: zo krijg je je mensen aan je zijde
- Helder communiceren — bereik meer met minder woorden (in 7 zinnen)
Meer tips over lichaamstaal in gesprekken op onze socials
Met de juiste lichaamstaal geef je extra kracht aan je woorden. Non verbale communicatie is een interessant vakgebied waarover je nooit uitgeleerd raakt. Ben je benieuwd naar tips en tricks om jouw lichaamstaal voor je te laten werken? Kom hier dan vooral regelmatig terug. We delen onze kennis en inzichten graag met je.
Wil je nog veel meer weten over assertiviteit, gesprekstechnieken, feedback geven of tijdmanagement? Volg Tijdwinst.com en Björn dan op Instagram. Elke dag weer nieuwe informatie om effectief te werken en communiceren.
Veelgestelde vragen over lichaamstaal in gesprekken
Lichaamstaal is de non verbale communicatie die je werkelijke bedoelingen en gevoelens laat zien. Je kunt het gebruiken om je boodschap kracht bij te zetten. Door er mee te oefenen en door te letten op de 5 belangrijkste aspecten ervan bij anderen: Er zijn verschillende signalen die dit laten zien: Door de belangrijkste aspecten van lichaamstaal altijd te gebruiken. Maak oogcontact, neem een rechte houding aan en gebruik handgebaren. Oefen in onbeduidende situaties met je lichaamstaal om er op belangrijke momenten voordeel van te hebben. Vrouwen blijken vaker een kleinere persoonlijke ruimte in te nemen. Ze maken minder gebaren, glimlachen meer en hebben een kleinere houding. Door je armen langs je lichaam te houden, je vingers in elkaar te vouwen en oogcontact te houden. Neem een open, ontspannen houding aan en wees je bewust van je eigen fysiek. Corrigeer zodra je merkt dat het beter kan. Het is een cruciaal aspect van effectieve communicatie. Het straalt interesse, aandacht en vertrouwen uit en helpt verbinding te maken met je gesprekspartner. De kracht van je boodschap vergroot je met goed oogcontact zonder te staren. Dat is lastig, maar let erop of iemand oogcontact vermijdt, afwijkende gezichtsuitdrukkingen heeft of zijn lichaam afwendt. Ook gefriemel en vreemde intonatie kunnen duiden op een leugenachtig verhaal. In alle culturen heeft lichaamstaal betekenis. Alleen wat die betekenis is, dat verschilt. Oogcontact kan bijvoorbeeld als intimiderend of juist respectvol worden beschouwd. Ook aanrakingen en gebaren hebben in verschillende landen en culturen verschillende betekenissen. Door te zorgen dat je lichaamstaal sterk en zelfverzekerd overkomt. Denk bijvoorbeeld aan:
Wat is lichaamstaal en waarom is het belangrijk?
Hoe kan ik lichaamstaal beter begrijpen en interpreteren?
Welke signalen van lichaamstaal duiden op vertrouwen en openheid?
Hoe kan ik mijn eigen lichaamstaal verbeteren om zelfverzekerder over te komen?
Wat zijn de verschillen in lichaamstaal tussen mannen en vrouwen?
Hoe kan ik negatieve lichaamstaal vermijden tijdens gesprekken?
Welke rol speelt oogcontact in effectieve communicatie?
Hoe kan ik herkennen of iemand liegt aan de hand van lichaamstaal?
Wat zijn de culturele verschillen in lichaamstaal waar ik op moet letten?
Hoe kan ik lichaamstaal gebruiken om mijn professionele relaties te verbeteren?
Meer weten? Volg een training gesprekstechnieken
Ben je benieuwd naar non verbale communicatie in gesprekken? Of wil je meer weten over gespreksvoering en lichaamstaal? Boek dan nu een 1-daagse training Gesprekstechnieken. Daarin krijg je nog veel meer tips en tricks over de beste manier om jouw boodschap over te brengen.
Ben je bang dat je lichaamstaal tegen je gaat werken als je lastige gesprekken moet voeren? Kijk dan eens naar de 1-daagse training Feedback Geven. Daarin leren we je empathisch en zelfverzekerd te blijven staan voor je verhaal, ook als de boodschap niet zo fraai is voor de ontvanger ervan.
Wie zijn wij? | Cursus Gesprekstechnieken
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog