Grenzen aangeven op werk. Klinkt simpel, toch? Maar in de praktijk slik je net die feedback wat meer in, neem je net dat extra taakje op je, werk je alweer over en luister je geduldig naar die collega die je agenda weer opvult. Herkenbaar? Dan is het tijd om te beseffen: je collega’s, manager of klanten trekken de grens niet voor je. Dat moet je zelf doen. En ja, dat voelt spannend, want je wilt niet bot overkomen of de samenwerking verpesten. Maar geloof me: als je geen grens trekt, word je langzaam een deurmat. En wat doen we op een mat? Onze voeten vegen en je wilt absoluut niet ingezet worden als iets waarover mensen zo heen kunnen lopen. Daarom wil ik in dit artikel praktische tips met je delen, waarmee je leert professioneel en respectvol voor je eigen grenzen op te komen. 

Wat komt aan bod:

    1. “Dit is niet mogelijk”: hoe vaak zeg jij dit op je werk?
    2. Grenzen trekken is geen zwakte; het helpt je grip houden op je werk
    3. Waarom lastig om grenzen kenbaar te maken?
    4. Met stoelen smijten, schreeuwen en stampvoeten is niet je grenzen aangeven
    5. Grenzen aangeven bij thuiswerken of remote werken?
    6. Dus: geen theater, maar assertieve communicatie
    7. Meer tips?
    8. Veelgestelde vragen over je grenzen aangeven op het werk

“Dit is niet mogelijk”: hoe vaak zeg jij dit op je werk?

Je grenzen aangeven? Je weet vast wel wat het is, maar het betekent simpelweg gewoon dat je aan een ander aangeeft wat voor jou wel of niet kan. Die ander kan een collega zijn, maar ook een familielid, iemand uit je vriendenkring of je partner. Ik richt me met dit artikel vooral op je grenzen aangeven op zakelijk gebied, dus aan je collega’s, manager of baas. 

Je grenzen kenbaar maken op je werk betekent dus vooral aangeven welke taken en projecten je op een dag kunt oppakken. Wat past nog binnen je agenda en wat niet binnen je normale kantooruren? Laat je collega dus maar eens zelf die shit-taak van hem uitvoeren, zodat jij niet weer verzuipt in werk waar je helemaal niet om gevraagd hebt. 

… maar hoe doe je dat? Want dat is toch wel best eng.

@tijdwinst

Waarom is het zo moeilijk om nee te zeggen? En hoe zorg je dat je grenzen stelt zonder je schuldig te voelen? In deze aflevering bespreken we: – Waarom ‘nee’ zeggen zo lastig is – Hoe je duidelijk en zelfverzekerd nee zegt – Praktische tips om over je schuldgevoel heen te stappen Luister nu en volg Tijdwinst om te ondekken hoe je meer tijd en energie overhoudt voor wat écht belangrijk is! 🐿️ #tijdwinst #foryoupage #fyp #assertief #selfconfidence #zelfvertrouwen #fypシ゚ #viral #timemanagement #assertive #voorjou #fyppp

♬ original sound – Tijdwinst.com

Grenzen trekken is geen zwakte; het helpt je grip houden op je werk

Je grenzen aangeven doe je voor jezelf, want werkstress en daaruit voortvloeiende burn-outs zijn beroepsziekte #1. Ik denk dat je bij het constant overschrijden van je grenzen, je jezelf fysiek en mentaal te min doet. Je hebt bepaalde grenzen niet voor niets. 

Een grens is een eindstreep: tot hier en niet verder. Door eroverheen te stappen (en door bovenal anderen de macht te geven hierover heen te stappen) brand je jezelf helemaal op… met alle gevolgen van dien.

Je wordt humeuriger en raakt sneller overprikkeld. Je kunt niet meer genieten van je vrije tijd en bent zelfs dan constant met werk bezig. Piekergedachten malen door je hoofd en voorkomen dat je je welverdiende rust in de nacht krijgt. 

Dat wil je toch niet? Je grenzen aangeven is kortom belangrijk voor: 

1. Bescherming van je productiviteit

Als jij niet je grenzen aangeeft op het werk, dan doe je je eigen productiviteit teniet. “Wat? Hoezo? Je neemt toch juist meer taken op je, omdat je voor iedereen rent? Dat is toch het toonbeeld van productiviteit, toch?” Nou, denk daar maar nog eens over na. 

In mijn boek Full Focus op wat écht belangrijk is geef ik aan dat je je moet kunnen concentreren om echt productief te kunnen zijn. Als jij niet je grenzen aangeeft, dan komt er telkens een taak tussendoor die je niet verwacht had. Zo komt je eigen agenda en takenlijst in de knoei en ben je constant bezig met taken die voor jou waarschijnlijk helemaal niet belangrijk of urgent zijn. Zo kun je je niet focussen op je eigen werk en raffel je die taken maar af om ze toch aan het eind van de werkdag te kunnen afvinken. En afraffelen leidt tot fouten, wat dan ook nog eens je effectiviteit laat kelderen.

2. Voorkomen chronische stress

Voortbordurend op wat ik de vorige paragraaf vertelde, zorgen al die onafgeronde taken of het maar snel-snel afronden van je taken ook nog eens voor een bezwaard gevoel. Je voelt je alsof je niks gedaan hebt, terwijl je zoveel dingen hebt opgepakt. Je bent bekaf, maar toch mist die voldoening die je aan het eind van je werkdag wilt ervaren. Bovendien blijf je aanstaan, want je weet dat je taken die niet af zijn morgen op je wachten en dat terwijl je het morgen al zo druk had… Dat gevoel van “nooit klaar zijn” (dweilen met de kraan open), dat leidt tot veel stress en als dit een chronisch karakter krijgt, steven je zo af op een burn-out. Dat kan ik je garanderen.

3. Duidelijkheid aan je collega’s

Ik zei net al dat je grenzen aangeven vooral voor jezelf belangrijk is, maar vergeet ook je collega’s niet. Je collega is waarschijnlijk geen Spock van Star Trek, dus die kan jouw gedachten niet lezen en dus niet weten wat jouw grenzen zijn. Daarvoor moet jij die grenzen stellen. Soms gaat een collega namelijk onbedoeld over die grens heen, omdat hij niet wist dat er een grens lag. 

Als jij niet zegt wat je fijn vindt (of juist niet) dan kan een ander daar geen rekening mee houden. Wees daarin dus ook meteen duidelijk: als je maar wat vaag lult, dan moet je jezelf telkens herhalen en die grenzen weer aangeven. Beter dus om meteen concreet en duidelijk te zijn: scheelt jullie allemaal tijd.

4. Bevordert de samenwerking

“Daar komt hij weer met zijn rot taken,” denk je, terwijl collega Henry alleen maar naar je weekend komt vragen. Maar helemaal onterecht is het niet, aangezien Henry negen van de tien keer zijn rotklussen bij jou deponeert en jij (collegiaal als je bent) ze telkens braaf uitvoert. Henry is dan misschien tevreden over hoe het nu gaat, maar jij kunt die kerel niet meer luchten of zien. Jouw irritatie is echter toch voelbaar en dat zorgt voor onbedoelde spanning op de werkvloer. Als jij gewoon assertief aangeeft wat je dwarszit, valt die irritatie van je af en kunnen jullie prettiger samenwerken (zonder dat ergernis-bommen ontploffen).

5. Hoogwaardiger werk afleveren

In mijn boek Full Focus op wat echt belangrijk is geef ik aan hoe belangrijk het is om je te concentreren op je werktaken. Niet alleen komt het de productiviteit ten goede, maar ook kun je hoogwaardiger werk afleveren. Denk maar na: lever je beter werk als je maar tien minuten iedere keer aan je taak kunt werken of als je in die focus mode gezeten hebt en in een keer kon doorwerken? Ik hoop dat je optie twee gekozen hebt.

6. Frustraties voorkomen

Je bent misschien bang dat je collega’s boos worden of teleurgesteld zijn, als jij duidelijke grenzen stelt. Ik denk echter dat de meeste collega’s het juist fijner vinden, als jij zegt wat je wel of niet aankunt. Geen nieuws is immers goed nieuws, dus blijven ze met taken komen, omdat zij denken dat je toch de tijd hebt. En jij raakt maar ondergesneeuwd in onbelangrijke taken, wat jou frustraties oplevert. Frustraties met betrekking tot je collega’s, maar bovenal met je werk. Poef, weg werkmotivatie. Is het nog geen weekend? Grenzen aangeven, klaart de lucht en maakt verwachtingen helder.

7. Werkdruk bij jezelf verlagen

Het gevolg van altijd maar alles aannemen, is dat jij jezelf een hoge werkdruk oplegt, waar dat misschien helemaal niet nodig is. Jij bent de enige die hier verandering in kan brengen. En dat begint bij: je mond opentrekken! Geef aan waar je tegenaan loopt, want alleen dan kan er ook tegen opgetreden worden. Het spreekwoord is immers niet voor niks: wat niet weet, wat niet deert.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Tijdwinst.com (@tijdwinst)

Waarom is het toch zo verrekt lastig om grenzen kenbaar te maken?

Je denkt nu misschien: “Goh, het is dus echt belangrijk je grenzen aan te geven, maar waarom is dat dan zo verdomd lastig als puntje bij paaltje komt?” Ik stel je graag gerust: je bent echt niet de enige. Veel mensen vinden het heel lastig om hun grenzen aan te geven, omdat het in onze behoeften zit verweven om anderen te pleasen. Ik pak even de Piramide van Maslow erbij, die bedacht is door de psycholoog Abraham Maslow. 

Hij stelde dat de menselijke behoeftes vergelijkbaar zijn met een trap, waarbij de belangrijkste onderaan in de piramide staan, zoals eten en overleven. Op laag 2 en 3 staan echter al veiligheid, zekerheid en sociaal contact. 

En dat is nu precies de reden waarom mensen het lastig vinden om mensen boos te maken of teleur te stellen. En daarom zeg jij telkens vrolijk “ja”, terwijl je liever je gewoon richt op je eigen werkzaamheden.

Deels zit die moeite met je grenzen stellen opgesloten in je persoonlijkheid. Als jij iemand bent, die het belang van anderen vooropstelt, dan houd je er gewoon niet van om “nee” te zeggen. Je weet misschien wel dat het niet zo slim is om nog wat op te pakken, maar ja… anders zit Anneke er maar mee in de maag. Dan liever jij…

Met stoelen smijten, schreeuwen en stampvoeten is niet je grenzen aangeven

Veel mensen beseffen bovendien niet hoe makkelijk het is om je grenzen aan te geven. Ze denken dat je met dingen moet gooien en gillen om je grenzen te bewaken, maar dat is helemaal niet nodig, joh! Ik denk dat je een beetje veel films en series hebt gekeken, waar de acteurs stampvoeten en met deuren smijten om een punt te maken. In het echt is het echter een kwestie van concreet en assertief communiceren. Niets meer, niets minder. “Is het echt zo makkelijk, Björn?” Ja, zeker weten! Ik geef je hieronder een aantal tips waarmee je gemakkelijk je grenzen kunt aangeven. 

grens aangeven

1. Denk eerst na voor je doet

Ik heb er zelf ook wel eens last van: mijn vrouw vraagt me iets te doen en ik zeg op de automatische piloot “ja”. Pas later denk ik van: “O, nee, dat kon ik eigenlijk niet op me nemen.” Deze situaties voorkom je door tijd te kopen. Zeg tegen je collega bijvoorbeeld dat je er binnen een bepaalde tijdsperiode op terugkomt. Op die manier kun jij:

  • even je agenda checken of deze klus nog past,
  • uitzoeken binnen welke tijdspanne het misschien wel zou passen,
  • nagaan of die taak voor jou wel geschikt is (en of Frits die niet beter kan overnemen),
  • kritisch naar het verzoek kijken en pleasegedrag voorkomen;
  • bepalen wat de spoed van het spoedje echt is;
  • nadenken hoe je “nee” zegt op een professionele en nette wijze.
  • nadenken over eventuele alternatieven

2. “nee”  zeggen is default

Weet je dat het soms slimmer is om direct “nee” te zeggen, als je collega je aan je hoofd blijft zeuren dat hij meteen antwoord wilt (en je dus geen tijd krijgt om er fatsoenlijk op terug te komen). Probeer gewoon eens standaard op elke klus “nee” te zeggen, want kans is groot dat het verzoek:

  • niet meer in je agenda past
  • niet binnen jouw vakgebied valt
  • geen zin bij jou oproept
  • je andere taken in het nauw drijft

Bij die vijf procent dat je er wel een gaatje in je agenda voor hebt, de taak jou wel op het lijf geschreven is, jij er wel zin in hebt en je andere taken er niet door in de problemen komen; bij die taken is het wel slim om op je werkdag extra tijd voor deze ad hoc klussen in te bouwen. In mijn eerste boek Elke dag om 15:00 klaar geef ik ook aan dat het slim is om hier iedere dag een uurtje in je agenda voor te blokken. Zo maak je immers van het onverwachte iets verwachts en levert je dat alvast geen werkstress meer op. 

3. Realistische en uitvoerbare to do lijst maken

Je grenzen bewaken op het werk kan ook alleen, als je weet wat je op je werkdag moet doen en daarvoor heb je een waterdicht time management systeem nodig. Ik werk altijd met een takenlijst en een agenda. Op mijn takenlijst schrijf ik de kleine taken, die korter dan een halfuur duren. In mijn agenda plan ik langere taken (langer dan 30 minuten), afspraken, projecten en reistijd in. Zo heb ik altijd een goed overzicht van de gaatjes in mijn agenda en kan ik makkelijker zeggen: “Nee, mijn agenda is vol, dus ik kan die taak niet van je overnemen.” (Jammer dan)

Belangrijk is wel dat je jouw waterdichte time management systeem ook bijhoudt, want je brein moet erop kunnen vertrouwen dat dit klopt. Let hierbij op het volgende:

  • Schrijf alles op de juiste plek op. 
  • Schat in hoeveel tijd een taak in beslag neemt.
  • Houd minimaal een uur tijd vrij dagelijks voor ongeplande klussen.
  • Geef een concrete beschrijving aan een taak mee. Voorbeeld: “Schrijven inleiding artikel over persoonlijke effectiviteit” en niet: “Werken aan artikel”.

4. Assertiviteit is key (en niet passief agressief gedrag)

Assertief communiceren op de werkvloer is belangrijk om je grenzen op een professionele en nette manier kenbaar te maken. Assertief is niet hetzelfde als passief-agressief of agressief gedrag. Assertiviteit stelt je in staat om voor jezelf op te komen, maar met de belangen van de ander ook voor ogen. Je brengt dus je boodschap concreet en to the point over, maar loopt hierbij niet over de ander heen. 

Grenzen aangeven: voorbeeld met assertiviteit
“Mijn agenda zit helaas al vol deze week, dus dat interview gaat deze week niet ook nog lukken. Ik kan er wel volgende week woensdag voor gaan zitten. Is dat ook een optie?”

5. Concreetheid van belang

Het is belangrijk om concreet te communiceren. Draai dus niet om de hete brij, maar geeft direct (en het liefst met concrete voorbeelden) aan waar je grenzen liggen. Het makkelijkst is om hier een moment samen voor in te plannen. 

Voorbeeld concreet grenzen aangeven
“Ik snap dat dit belangrijk is, maar mijn planning voor vandaag en maandag zit vol. Als ik dit erbij pak, gaat het ten koste van de kwaliteit of van mijn andere taken. Je kunt Louis vragen, want die heeft ook veel verstand van dit specialisme.”  

6. Herken je valkuilen

Het klinkt heel schools, maar het helpt ook om te noteren, wanneer je in de val bent gelopen. In welke situaties gaf je toch toe en trad je over je grenzen heen? Door die situaties te herkennen, ga je er in het vervolg een stuk beter mee om en leer je jouw grens ook beter kennen. Oefen ook hoe je het de volgende keer beter kunt aanpakken. 

7. Feedback geven volgens een juist model

Je grenzen kun je prima aangeven tijdens een feedback gesprek. Heb je namelijk het idee dat je collega de boodschap mist, dan kun je hem op een krachtige en duidelijke manier feedback op zijn gedrag geven. Er zijn meerdere goede feedback modellen (en spoiler: het is niet het meest gebruikte sandwich-model), maar ik gebruik altijd de 4G-methode. Je houdt namelijk de feedback persoonlijk en bij jezelf. Dit voorkomt conflicten. Je bouwt je feedback als volgt op: 

  • Gedrag: benoem het gedrag dat je bij de ander observeert.
  • Gevoel: geef aan welk gevoel jij daarbij krijgt.
  • Gevolg: zeg welk effect dit gedrag op jou heeft.
  • Gewenst gedrag: vertel welk gedrag je liever zou zien. 

Voorbeeld feedback geven met 4G-model:
“Graag zou ik afspreken dat je voortaan vrijdag vóór de lunch komt met dat soort taken en dat je goed afweegt of het wel echt spoed is. Ik voel me namelijk heel erg onder druk gezet, als dit nog vrijdag in de namiddag op mijn bordje geschoven wordt.”

Wil je zien hoe dit feedback model er in de praktijk uitziet? Bekijk dan deze uitlegvideo van time management trainer Patrick over constructieve feedback geven met de 4G’s.

8. Oefenen, oefenen, oefenen

Je grenzen aangeven aan je collega’s is lastig, aangezien je toch iedere dag met ze moet werken en je geen zin hebt in spanning in het team. Je kunt daarom ook eens beginnen met je grenzen te bewaken bij opdringerige telefoonverkopers. Die ken je niet en bij hen vind je het misschien net wat makkelijker om je assertief op te stellen. Bovendien baart oefening kunst, nietwaar? Blijf je oefenen met je grenzen aangeven, dan zul je echt merken dat het je steeds makkelijker afgaat. Daarnaast leer je je grenzen ook zelf beter kennen, waardoor je volgende situaties er sneller op kunt reageren als mensen ze willen overschrijden. 

Grenzen aangeven bij thuiswerken of remote werken?

Grenzen op kantoor aangeven is natuurlijk één ding, maar nu veel bedrijven zijn overgestapt op hybride werken, moet je wel ook je grenzen leren bewaken vanuit een thuiswerk situatie. Je grenzen aangeven is toch net wat anders met een beeldscherm tussen jullie in dan face to face. Je ziet elkaars non-verbale communicatie niet (en daden zeggen vaak meer dan woorden) en stugge woorden op papier (of ja een scherm) komen vaak onbedoeld anders over. Bovenstaande tips helpen je al een eind op weg, ook bij thuiswerken. Ik wil echter nog drie tips speciaal voor de thuiswerkers onder ons delen:

1. Communiceer via het juiste medium

Voor thuiswerken heb je allerlei apps, waarmee je in contact kunt blijven met je collega’s en klanten. Je kunt je grenzen dus ook aangeven via digitale kanalen, zoals mail, chat, telefonie of video calls. Maar welk medium zorgt er nu voor dat je boodschap beter blijft hangen? Wat gebruik je om je grenzen duidelijk te maken?

Ik denk dat dit afhankelijk is van welke boodschap je wilt brengen.

Als je ergens echt mee zit, dan kan het zijn dat je dit wilt aankaarten in een feedbackgesprek. In dit geval is een video call de uitkomst, omdat je dan de ander kunt zien en diens lichaamstaal kunt lezen naar aanleiding van jouw boodschap (en vice versa natuurlijk). 

Wil je echter zeggen dat je voor iets geen tijd hebt, omdat je takenlijst en agenda vol staan? Dan kun je makkelijk een mail of app sturen (houd er wel rekening mee dat een collega die al een Tijdwinst cursus time management gevolgd heeft, waarschijnlijk een á twee keer per dag slechts zijn mailbox checkt). Ook voor mensen die niet graag het woord voeren, biedt de e-mail uitkomst natuurlijk. Bij een e-mail opstellen kun je immers net wat meer de tijd nemen om je gedachten te ordenen en alles fatsoenlijk op papier te zetten. Bied wel de optie om er nog mondeling op terug te komen, als je collega hier behoefte aan heeft. 

2. Kom met alternatieven

Misschien heb je op je to do list nu geen ruimte om die taak op te pakken. Dat houdt niet in dat je jouw lieftallige collega de deur hoeft te wijzen. Je kunt hem of haar ook makkelijk een plan B of C aanreiken (het liefst een plan waarbij je niet betrokken zult raken verder, want jij hebt ook geen tijd voor een plan B of C). Als je met een alternatief komt, dan voelt het niet zo heftig om je grens aan te geven, want je laat die aardige collega immers niet helemaal met lege handen achter. 

3. Geef duidelijkheid met voorbeelden

Het risico van je grenzen aangeven via een digitaal medium is dat je niet meteen aan iemands gezichtsuitdrukking kan zien hoe je woorden vallen. Er is altijd een kans dat je collega niet begrijpt wat je bedoelt of (doordat hij jouw lichaamstaal niet erbij kan zien) je woorden verkeerd interpreteert. Duidelijkheid is bij thuiswerken daarom nog belangrijker dan op kantoor. Geef concreet aan wat onder je grenzen valt en wat niet. Geef hiervan ook duidelijke voorbeelden. Daarom is iemand bellen nog altijd handiger dan te mailen of appen (dus helaas mensen met bel-angst: die telefoongesprekken blijven nog wel even).

grenzen aangeven telefonisch bij thuiswerken

Dus: geen theater, maar assertieve communicatie

Grenzen aangeven op je werk is dus heel belangrijk, maar niet altijd even gemakkelijk. Om jezelf productief, gezond en gemotiveerd te houden, is het wel iets waar je aandacht aan moet besteden om dit onder de knie te krijgen. Niemand anders gaat die grens voor jou bewaken, dus het is aan jou om duidelijk te zijn, zonder stampvoetend theater, maar met respect en assertiviteit voor je collega. Het mooie is: hoe vaker je oefent, hoe makkelijker het wordt en hoe meer je merkt dat je collega’s jouw duidelijkheid waarderen. Je voorkomt frustratie, houdt je energie op peil en levert beter werk af. Kortom: stoppen met pleasen betekent niet dat je een vervelende collega wordt, maar juist dat je een professionele en betrouwbare samenwerkingspartner bent. En zeg nou zelf: is dat niet precies wat je wilt uitstralen? Je weet nu hoe het moet, dus let’s go!  

Björn Deusings
Time management expert

Meer tips? 

Vond je dit nu interessant? Ik deel ook vaak praktische tips over grenzen stellen en aangeven, feedback geven en assertiviteit op mijn social media kanalen, zoals Instagram. Volg me nu en laat je inspireren met makkelijk toepasbare hacks op het gebied van time management, assertiviteit en persoonlijke effectiviteit. Ben jij een podcast lover? Dan kun je me ook wekelijks zien in de Tijdwinst Podcast voor nog meer tips om tijd te besparen, om je te focussen op wat echt belangrijk is… én om hele interessante gasten te horen spreken. 

Veelgestelde vragen over je grenzen aangeven op het werk

  • Hoe kan ik grenzen aangeven op het werk?

    Je grenzen bewaken op je baan is misschien lastig, maar wel noodzakelijk. Gelukkig kun je met mijn tips makkelijk je grenzen aangeven vanaf nu:

    • Wacht even met reageren.
    • Zeg gewoon standaard “nee’.
    • Assertief communiceren
    • Realistische en complete takenlijst maken
    • Concrete voorbeelden geven
    • Feedback op juiste manier brengen
    • Herken je valkuilen door hen te noteren
    • Oefenen

  • Hoe moet ik mijn grenzen aangeven?

    Door assertief te communiceren. Met assertief gedrag kom je voor jezelf op zonder de belangen van andere mensen uit het oog te verliezen. Zo kun je jouw grenzen concreet maken zonder de ander te kwetsen.

  • Wat kan ik doen als mijn collega mijn grenzen niet respecteert?

    Het kan wel eens voorkomen dat jij braaf je grenzen hebt aangegeven, maar dat je dan toch die ene collega hebt die telkens daar even overheen moet gaan. Wat kun je hier nu tegen doen? Herhaal ten eerste je grens zonder je verantwoorden. Komt dit structureel voor, dan is het toch raadzaam om een feedbackgesprek in te plannen om het gedrag te benoemen. In dit gesprek kun je aangeven wat je stoort en hoe je het in de toekomst anders zou willen zien. Bovendien kun je alternatieven aandragen en als je collega je hierna negeert, het probleem hogerop leggen. Laat je in ieder geval niet verleiden tot schuldgevoel of pleasegedrag. Iemand die jouw grenzen niet respecteert, test vooral hoe ver hij kan gaan. Hoe duidelijker jij blijft, hoe minder speelruimte er is.

  • Hoe zeg je ‘nee’ zonder onprofessioneel of lui over te komen?

    Dat is precies de angst die bijna iedereen heeft: “Als ik nee zeg, denken ze dat ik ongemotiveerd of lui ben.” Maar dat is onzin. Het draait om hoe je “nee” zegt. Professioneel “nee” zeggen is eigenlijk gewoon duidelijk zijn, met respect voor jezelf én de ander. Doordat jij concreet je grenzen weet aan te geven, geef je dus eigenlijk de boodschap af dat je beschikt over leiderschap van je eigen werk en capaciteit.

  • Hoe ga je om met een baas die altijd meer werk op je bord legt?

    Door een realistische en complete takenlijst te maken, kun je aan je baas laten zien dat je écht geen tijd hebt om die ene klus op te pakken. Je overvolle agenda en takenlijst kun je als het ware als bewijs aandragen om te onderbouwen waarom je “nee” zegt en waarom je naaste collega hier wel tijd voor heeft.

  • Hoe stel je grenzen zonder dat collega’s je egoïstisch vinden?

    Dat is een van de grootste misverstanden: grenzen stellen = egoïstisch. Terwijl het eigenlijk precies het tegenovergestelde is. Als jij je grenzen niet bewaakt, loop je leeg, word je chagrijnig, raak je overbelast en kun je op den duur minder voor je collega’s betekenen. Door assertief met je collega’s te communiceren kom je voor jezelf en je tijd op, terwijl je bovendien de ander netjes behandelt en rekening houdt met diens belangen.

  • Hoe voorkom je dat je continu bereikbaar bent buiten werktijd?

    Vaak voel je je, alsof je ook na werktijd “aan” moet staan. We zijn echter niet gemaakt om 24/7 beschikbaar te moeten zijn. Je hersenen krijgen nooit rust, je voelt je constant onrustig en je mentale batterij loopt langzaam leeg. Hoe voorkom je dat?

    • Leg duidelijke afspraken vast.
    • Maak een waterdicht time management systeem en houd deze bij.
    • Sluit na je werkdag af met een vaste routine om je hersenen het signaal te geven: “Je bent klaar”.
    • Leer ook “nee” tegen jezelf zeggen en je grenzen te bewaken tegen jezelf.
    • Houdt iemand zich er toch niet aan, reageer dan pas de volgende werkdag gedurende kantooruren, zodat je een duidelijk signaal afgeeft.

  • Hoe ga je om met een overvolle agenda als iedereen iets van je wil?

    Door je taken te prioriteren. Ga na of de taak die iemand je op je bord schuif wel echt belangrijk is en urgent. Is het antwoord “ja” op beide vragen, dan pak je die taak direct op (slechts 5% van alle gevallen). Is het wel belangrijk, maar niet urgent, dan plan je de taak in. Is het onbelangrijk, maar wel urgent, dan kun je de klus delegeren aan iemand die er beter bij aansluit. Bij onbelangrijke en urgente taken kun je gewoon zeggen: “Weg ermee!”

  • Hoe zeg je dat je overbelast bent zonder zwak over te komen?

    Je wilt eerlijk zijn over je overbelasting, maar zonder dat het klinkt alsof je het werk niet aankunt of meteen afhaakt. De kunst is om je boodschap zo te brengen dat het *professioneel, daadkrachtig en oplossingsgericht overkomt. Dus niet: “Ik trek het niet meer.” Maar: “Ik zie dat de hoeveelheid werk nu mijn draagkracht overschrijdt. Laten we samen kijken hoe we dit beter kunnen verdelen.” Benoem hierbij vooral feiten en laat emoties achterwege. Koppel de overbelasting aan je productiviteit en kwaliteit van je werk. Blijf in elk geval krachtig, maar wel respectvol naar de ander.

  • Hoe stel je grenzen bij klanten of cliënten zonder ze kwijt te raken?

    Je wilt professioneel en behulpzaam zijn, maar ook niet je hele agenda laten gijzelen door appjes om 22:30 of eindeloze “nog één klein vraagje”-gesprekken. Goed nieuws: je kunt prima grenzen stellen zonder dat klanten of cliënten weglopen. Dit doe je als volgt:

    • Zet de toon vanaf jullie kennismaking.
    • Als je grenzen moet stellen, berust jezelf dan op het leveren van kwaliteit.
    • Bied alternatieven.
    • Blijf consequent.
    • Blijf duidelijk en vriendelijk.

  • Hoe stel je grenzen als je bang bent voor conflict of afwijzing?

    Die angst is heel menselijk: ons brein is geprogrammeerd om erbij te horen, niet om afgewezen te worden. Stel je echter grenzen, dan kun je dit ook zien als een conflict. Alleen dan voer je ‘m met jezelf. Je pleast, slikt dingen in en ondertussen kook je intern. Dat breekt je op de lange termijn harder op dan een kort, eerlijk gesprek met een ander. Begin klein en oefen met “nee” zeggen bij kleine zaken. Als je bang bent voor conflicten of afwijzing, helpt het bovendien ook om een standaardzin paraat te hebben. En is de reactie dan nog negatief? Tja, dat mag. Mensen mogen een emotie hebben. Het betekent niet dat jij fout zit. Sterker nog: vaak respecteren mensen je later meer om je helderheid.

  • Hoe zorg je dat je grenzen ook echt standhouden op de lange termijn?

    Grenzen stellen is één ding, maar ze ook echt volhouden vraagt om consequente keuzes. Het begint met concreet maken: niet “meer rust willen”, maar “na 18.00 uur geen mails meer beantwoorden”. Daarna komt de lastigste stap: jezelf eraan houden. Mensen zullen je grenzen onbewust testen, dus als jij één keer toegeeft, is de boodschap dat je grens flexibel is. Dat voelt soms ongemakkelijk of egoïstisch, maar juist het volhouden beschermt je energie en maakt je betrouwbaarder. Zie het als spiertraining: hoe vaker je “nee” zegt, hoe sterker je wordt. Zoek steun door je grenzen uit te spreken naar collega’s of vrienden, zodat zij je scherp kunnen houden. En vergeet niet regelmatig terug te grijpen op je waarom: je doet dit niet om lastig te zijn, maar om meer ruimte te creëren voor wat er écht toe doet.