Wat is assertief gedrag? Tips en adviezen om jouw assertiviteit te vergroten

Wil je beter begrijpen wat assertief gedrag is en hoe het je kan helpen in zowel je werk- als privéleven? Leer hoe je respectvol voor jezelf kunt opkomen zonder anderen te kwetsen of onprofessioneel over te komen. Ontdek hier de voordelen van assertief gedrag, van duidelijke communicatie tot meer zelfvertrouwen! En als je jezelf afvraagt hoe je assertiever kunt worden, bieden we praktische tips en strategieën om je op weg te helpen! 

Wat is assertief gedrag? Een definitie

Wat betekent het om assertief te zijn? Assertief gedrag is een manier van communiceren waarbij je eerlijk en respectvol je gedachten, gevoelens, behoeften en grenzen uitdrukt. Het gaat erom op te komen voor jezelf zonder anderen te kwetsen of hun belangen te negeren. In feite is assertiviteit dus het perfecte evenwicht tussen agressief en passief gedrag!

Stel je eens voor dat je in een situatie bent waarin je het niet eens bent met iets of waarin je je ongemakkelijk voelt. Een passieve reactie zou zijn om te zwijgen en je gevoelens te onderdrukken, terwijl een agressieve reactie zou zijn om boos uit te vallen. 

Assertief gedrag betekenis

Assertief gedrag daarentegen stelt je in staat om jezelf te uiten op een manier die respectvol is voor zowel jou als de ander: je geeft aan hoe jij je voelt en hoe je denkt, zonder de ander te krenken.

Het verschil tussen assertief, passief en agressief gedrag

Wat betekent het als je assertief bent? En hoe gedragen mensen zich die minder assertief zijn? Laten we nog iets meer ingaan op de verschillen. Zodra je namelijk begrijpt wat assertiviteit is en hoe het verschilt van passiviteit of agressiviteit, werk je doelgerichter aan meer zelfvertrouwen en een doelgerichtere communicatie. Dit zijn de kenmerken:

Wat is passief gedrag? / Wat is sub assertief gedrag?

Passief gedrag noemen we ook vaak ‘subassertief gedrag’. Dit is wanneer je jouw eigen behoeften en gevoelens opoffert ten gunste van anderen, vaak uit angst voor conflicten of afwijzing. 

• Je vindt het dan lastig om voor jezelf op te komen. 
• Ook vermijd je het uiten van jouw eigen behoeften of ideeën, want “wat als een ander het niet met me eens is?” 
• Waarschijnlijk vind je het ook erg moeilijk om ‘nee’ te zeggen, zelfs wanneer je het ergens niet mee eens bent.
• Daarbij merk je dat je een laag zelfbeeld hebt. Je denkt dat jij minder bent dan anderen of dat je er niet toe doet.
• Je kunt je voorstellen dat het opkroppen van al deze gevoelens leiden tot wrok en frustratie.

Dit is geen fijn startpunt om vanuit te communiceren. Niet voor anderen, maar al helemaal niet vanuit jezelf.

Wat is agressief gedrag? /  Wat is over assertief gedrag?

Dan het tegenovergestelde: agressiviteit. Hierbij communiceer je alleen vanuit jezelf en heb je lak en de mening en behoeften van anderen. De wijze waarop je jezelf uit is vaak dominant en overweldigend. Je vertoont als ware té assertief gedrag.

• Je legt jouw wil aan anderen op zonder rekening te houden met hun gevoelens.
• Je gaat regelmatig conflicten aan.
• Je stelt je dominant en vaak ook respectloos op.
• Je communiceert vaak luid, boos en niet-constructief.
• Je raakt snel geïrriteerd of regeert vanuit woede of vijandigheid.

Hoewel je hiermee misschien wel sneller je zin krijgt, schaadt je een hoop. Je beschadigt vriendschappen en relaties.

Wat is assertief gedrag? 

Dan wat je wél wilt: assertief gedrag vertonen. 

Hoe herken je assertief gedrag? Assertiviteit is het evenwicht tussen bovenstaande gedragsstijlen. Het is het respecteren van jouw eigen behoeften en die van anderen, zonder hen te domineren of je onderdanig op te stellen.

assertief gedrag voorbeelden

• Je communiceert duidelijk over je gedachten, gevoelens en behoeften.
• Je drukt je helder en direct uit – in zowel verbale als non-verbale communicatie – zonder verwarring te veroorzaken. 
• Je hebt een gezonde dosis zelfrespect en een goed zelfbeeld. Je gelooft dat je recht op dingen, net als iedereen.
• Je gaat niet per se conflicten aan, maar je gaat ze ook niet uit de weg. Je zoekt naar constructieve manieren om tot een oplossing te komen.
• Je vindt het niet lastig om grenzen te stellen. Je weet wanneer je ‘nee’ moet zeggen en je durft anderen aan te spreken wanneer ze deze grenzen niet waarderen. 
• Je toont empathie en begrijpt de perspectieven van anderen.

Het is duidelijk dat assertief gedrag de winnaar is! Wanneer je duurzame relaties wilt opbouwen met anderen, maar ook met jezelf, dan kies je voor assertiviteit. Je respecteert jouw eigen behoeften én die van anderen.

Waarom is assertief gedrag vertonen belangrijk in je werk- en privéleven?

Wat is het belang van assertief gedrag? Buiten dat het goed voelt: wat bereik je met het vertonen van assertiviteit? Kun je soms niet beter een ‘bitch’ op de werkvloer zijn? Of juist een meegaande collega? Beiden niet! Assertiviteit is als het hebben van een superkracht! Het helpt je jezelf te zijn, je behoeften te uiten en je grenzen te bewaken. 

Wanneer je moeite hebt met het tonen van assertiviteit – je bent subassertief of juist agressief – dan ontstaat er een hoop miscommunicatie. Je voelt je niet gehoord, je wordt niet begrepen of je voelt je gefrustreerd. Dit helpt jou niet verder, niet op de werkvloer en ook niet in je privé-leven.

Je assertief durven opstellen, zal daarentegen een hoop voor je doen. Inge vertelt je erover:

Voordelen assertief gedrag

Je communiceert duidelijker

Wanneer je sterker in je schoenen komt te staan, communiceer je duidelijk over je gedachten en gevoelens. Je doelt je mening zonder aarzelen en bent minder bang voor afwijzing. Hierdoor opper je sneller ideeën, suggesties of feedback en verbeter je de samenwerking. 

Je toont meer respect voor jezelf

Als je niet assertief bent, loop je het risico om over je grenzen heen te laten lopen. Assertiviteit zorgt ervoor dat je ‘nee’ kunt zeggen als dat nodig is, zonder schuldgevoel. En dat is belangrijk op de werkvloer! Het kan je namelijk helpen om niet te worden overweldigd door werklast, wat uiteindelijk weer jouw stress-level en productiviteit ten goede komt.

Je toont meer respect richting anderen

Je leert ook dat je anderen niet moet domineren. Assertief zijn houdt namelijk in dat je naar anderen luistert, begrip toont voor hun behoeften en samenwerkt om oplossingen te vinden. Dit draagt bij aan een positieve werkcultuur. Je luistert beter naar collega’s en toont begrip voor hun standpunten, zelfs als je het er niet mee eens bent!

Je krijgt meer zelfvertrouwen

Oefenen met assertief gedrag vergroot je zelfvertrouwen. Hoe vaker je jezelf assertief uit, hoe meer je jezelf gaat waarderen en vertrouwen. Ook dat zal wonderen doen op de werkvloer! Het helpt je om nieuwe uitdagingen aan te gaan, nieuwe kansen te pakken en jezelf te profileren als een competent iemand. Mensen nemen je sneller serieus, als de professional die je bent.

Je gaat volwassener met weerstand om

Meningsverschillen zijn onvermijdelijk, maar wanneer jij sterk in je schoenen staat, los je conflicten makkelijker op. Je gaat ze waarschijnlijk niet eens aan! Je leert duidelijk communiceren, in plaats van passief-agressief en dat versterk jouw relaties.

Kortom:

Door assertief gedrag toe te passen, word jij een meester in duidelijke communicatie. Je kunt je gedachten en gevoelens zonder aarzeling uiten, zonder angst voor afwijzing. Dit opent de deur naar betere samenwerking en snellere ideeënuitwisseling, wat weer leidt tot verbeteringen in zowel je werk als je persoonlijke leven. Mooi, toch?

Hoe doe je dat, assertief op het werk zijn, of thuis? Hoe word je assertiever?

Hoe kan ik mijn assertiviteit verbeteren? Assertief gedrag oefeningen

Mensen die worstelen met hun zelfvertrouwen en het vertonen van assertief gedrag denken vaak dat het onmogelijk is om hier iets aan te doen. Dat assertiviteit is iets “waarmee je geboren wordt”. Dat is zeker weten niet waar! 

Het goede nieuws is dat iedereen de eigenschap assertiviteit kan ontwikkelen en versterken! iedereen kan assertief gedrag aanleren, al kom je vanaf ‘0’. Het vergt wat oefening en inzet, en je zal uit je comfortzone moeten komen, maar de voordelen ervan zijn echt de moeite waard!

Hier zijn enkele praktische tips en strategieën, plus voorbeelden van assertief gedrag:

1. Zeg vaker ‘nee’

Wat is de eerste stap naar assertief gedrag? Nee leren zeggen! Soms worden we gevraagd om deel te nemen aan iets we eigenlijk geen tijd – en al helemaal geen zin –  in hebben. Denk bijvoorbeeld aan een kennis die je uitnodigt voor een etentje, terwijl je deze week al een overvolle agenda hebt. Of de voorzitter van je sportvereniging die voor het tiende jaar op rij vraagt of jij de kerstverlichting in de kerstboom op het sportterrein wilt ophangen. Hoewel kerstlampjes geweldig zijn, mag er best iemand anders zijn handen uit de mouwen steken! En laten we de oudtante niet vergeten, die je constant om hulp vraagt met haar computerproblemen, zelfs voor de meest eenvoudige foutmeldingen.

Om je persoonlijke grenzen én je agenda te bewaken, mag je gerust vaker ‘nee’ zeggen. Je bent niemand iets verschuldigd. Hiermee voorkom je ook spijt en wrok achteraf.

Vind je dat moeilijk, nee zeggen? Enkele manieren waarop je het makkelijker voor jezelf maakt:

Voorbeelden assertieve communicatie

• Gebruik de Uitstelvariant: Je kunt vragen of de activiteit of het verzoek op een later moment kan plaatsvinden. Voorbeeld assertief gedrag: “Kan het etentje over 2 weken plaatsvinden?”
• De Doorverwijzer: Soms kun je iemand anders voorstellen die het verzoek beter kan oppakken. Je zou kunnen zeggen, “Waarom vraag je Kevin niet om de kerstverlichting op te hangen? Ik voel me niet in topvorm voor deze belangrijke wedstrijd.”
• De Introductie: Stel alternatieven voor. Bijvoorbeeld, “Ik ken een student die je graag kan helpen met je computerproblemen, tegen een redelijke prijs.”

2. Durf afspraken af te zeggen

Wat nu als je al hebt ingestemd om bij de buren te gaan eten, maar achteraf blijkt dat dit eigenlijk niet goed uitkomt. Misschien heb je geen tijd, of misschien heb je er gewoon geen zin meer in.

In plaats van toch aan tafel te schuiven en je tijd te besteden aan iets dat niet jouw eerste keuze is en waar je eigenlijk geen tijd of zin voor hebt, is het beter om de afspraak af te zeggen. Dit is niet alleen beter voor jou, maar het is ook zeker niet de bedoeling van de buurvrouw geweest om jou met haar etentje tot last te zijn. Het doel was dat het gezellig zou zijn voor iedereen. Dus als dat niet het geval is, kun je gerust afzeggen.

Hoe doe je dat? Houd je aan deze 3 assertieve regels:

• Bel (op tijd): Neem op tijd contact op om de afspraak af te zeggen, zodat de andere partij nog tijd heeft om andere plannen te maken.
• Stel een alternatieve datum voor: Bied aan om op een ander moment af te spreken als dat mogelijk is én alleen als je dat ook echt wilt.
• Wees eerlijk: Leg de reden voor de afzegging eerlijk uit. Het is belangrijk om open en oprecht te zijn.

Op deze manier voorkom je dat je de buurvrouw boos maakt en hoef je jezelf niet schuldig te voelen. En onthoud vooral: gebruik geen smoesjes! Hoewel smoesjes misschien wel de gemakkelijkste uitweg lijken, zijn ze ook de gevaarlijkste en meest passieve benadering. Blijf assertief!

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertief gedrag leren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. 

3. Let op je houding

Assertief gedrag op het werk: Je probeert input te leveren tijdens een vergadering, maar het lijkt moeilijk om gehoord te worden. Op de bruiloft van je broer, waar je getuige bent, lukt het ook maar niet om de aandacht te trekken voor je speech! En hoe overtuig je de persoon tegenover je dat je de juiste kandidaat bent tijdens een sollicitatiegesprek?

Wat je uitstraalt is vaak belangrijker dan wat je zegt. Lichaamstaal kan het verschil maken in die vergadering, bruiloft of sollicitatiegesprek. De juiste lichaamstaal helpt niet alleen om de aandacht van anderen te trekken, maar heeft ook een krachtig effect op jezelf. 

Een assertieve houding is een katalysator als ware, voor assertiviteit. Als je bijvoorbeeld nerveus zit te friemelen aan je kleding terwijl je naar de juiste woorden zoekt, verliest iedereen al snel interesse. Bovendien voel je jezelf niet krachtig en overtuigend op zo’n moment. Dat is een inkoppertje. Maar er zijn ook enkele minder voor de hand liggende regels voor lichaamstaal die je waarschijnlijk nog niet kent, maar wel een groot verschil kunnen maken:

• Gehoord worden en spreken met impact: Dit bereik je door een krachtige houding aan te nemen en bewust gebruik te maken van je stem.
• Krachtig en zelfverzekerd overkomen (en worden): Leer hoe je zelfvertrouwen kunt uitstralen en opbouwen.
• Voor een positieve interactie (bij een date of sollicitatiegesprek): Pas specifieke lichaamstaalprincipes toe om een goede indruk te maken.
• Let ook op de kleine, onbewuste details in je lichaamstaal!

Door aandacht te besteden aan je lichaamstaal kun je effectiever communiceren en je assertiever voelen in verschillende situaties.

4. Los conflicten op

We komen allemaal weleens in conflictsituaties terecht. Misschien loopt de ruzie met je partner over de vaatwasser steeds uit de hand. Of je wilt met je baas praten over de manier waarop er met je overuren wordt omgegaan. Er is die brutale persoon in de rij voor de kassa die doet alsof hij er al langer staat dan jij. En hoe ga je om met een collega die ooit begon met ‘grappige’ plagerijtjes waar je nu helemaal klaar mee bent?

Conflicten of potentiële conflicten moeten niet worden aangewakkerd, maar ook niet uit de weg worden gegaan. Dus wat moet je ermee doen? Niet agressief reageren, niet passief reageren, maar assertief gedrag vertonen!

• Voor jezelf opkomen: Leer hoe je assertief kunt zijn wanneer iemand jouw grenzen overschrijdt, kom voor jezelf op.
• Correct reageren op de persoon in de rij voor de kassa: Communiceer op een respectvolle manier als iemand zich ongepast gedraagt.
• Gebruik geweldloze communicatie in een heftige ruzie of een intense discussie om tot een oplossing te komen.
• Het gesprek aangaan met je baas: Praat op een professionele en beleefde manier met je baas over zaken waar je het niet mee eens bent.
• Pesten op het werk niet accepteren: Sta nooit toe dat pestgedrag op het werk wordt getolereerd, niet bij jezelf, niet bij anderen.
• Het “ik-model” toepassen in alle gevallen: Gebruik de “ik-boodschap” om je gevoelens en behoeften op een assertieve manier te uiten.

Met deze assertieve benaderingen kun je conflicten effectief aanpakken en oplossen, terwijl je respectvol blijft en je eigen belangen behartigt.

5. Spreek én luister

Je staat in de lift met een collega van een andere afdeling, een verdieping lager in het gebouw. Je kent haar wellicht, misschien zelfs haar naam, maar wat je moet zeggen is een raadsel. Of je bent bezorgd over wat je moet zeggen tijdens je presentatie, sollicitatie of je date van morgenavond om een bepaalde relatie te verbeteren of te behouden. Relaties zijn tenslotte van groot belang.

Je hoeft geen geweldige spreker te zijn, en je hoeft niet altijd indrukwekkend te zijn. Het draait om het voeren van een goed gesprek, en dat betekent niet alleen goed kunnen spreken, maar vooral goed kunnen luisteren! 

Effectieve luister– en gesprekstechnieken kunnen je hierbij helpen:

• Praten met vreemden (bijvoorbeeld die collega in de lift): Begin met een vriendelijke begroeting, stel jezelf voor en vraag hoe het met haar gaat. Toon interesse in haar welzijn.
• Het beste gespreksonderwerp voor je aankomende date: Vraag naar haar interesses, hobby’s en ervaringen, en deel ook jouw eigen interesses op een open en oprechte manier.
• Diepgaande gesprekken in 5 minuten: Gebruik de woestijntruc om snel tot diepgaande gesprekken te komen door vragen te stellen die mensen aan het denken zetten.
• Wat te doen als de gespreksstof op is: Breng nieuwe onderwerpen in het gesprek, stel open vragen, of vertel een interessante anekdote om het gesprek levendig te houden.
• Leer actief luisteren: Toon oprechte interesse in wat de ander te zeggen heeft, geef feedback en stel vervolgvragen om dieper in te gaan op het onderwerp.
• Ten slotte, vermijd het onderwerp klagen. Klagen is zelden een goed gespreksonderwerp en kan negatieve energie in een gesprek brengen. Focus op positieve en constructieve communicatie om goede relaties te onderhouden.

Kortom: jij weet nu wat assertief gedrag is!

Om zowel op de werkvloer te stralen als in je privéleven is assertiviteit een waardevolle troef die iedereen kan ontwikkelen! Je reageert niet langer passief of agressief, maar neemt het heft in eigen handen. Je laat jouw stem horen, zonder anderen te kwetsen. Je focust op eerlijke communicatie, het stellen van grenzen en het begrijpen van de perspectieven van anderen. En wanneer je dat doet, zal je merken dat niet alleen je communicatieve vaardigheden verbeteren, maar ook jouw zelfvertrouwen toeneemt!

En ja, dit heeft vergt oefening en inzet, maar iedereen kan aan zijn of haar gedrag werken. Oefen met vaker ‘nee’ zeggen en durf afspraken te cancellen wanneer ze jou niet uitkomen. Werk ook aan je lichaamstaal en non-verbale communicatie. En kom je niet onder een conflict uit, ga hem dan respectvol aan. Leer actief luisteren en openhartig communiceren, en dan sus je elke ruzie met gemak.

Kortom, assertief gedrag vertonen zal ontzettend veel brengen. Durf daarom uit je schulp te kruipen en oefen!

Vind je dat toch nog eng? Laat ons helpen

Wil jij werken aan jouw subassertief of agressief gedrag? Heb je genoeg van het gevoel dat je altijd achterblijft, niet gehoord wordt en je eigen behoeften negeert? Dan is onze 1-daagse cursus Assertiviteit speciaal voor jou ontworpen!

Stel je eens voor dat je met volle overtuiging je ideeën kunt delen tijdens vergaderingen, zonder je zorgen te maken over wat anderen van je denken. Beeld je in dat je met zelfvertrouwen kunt onderhandelen over salarisverhogingen of promoties, zonder angst om afgewezen te worden. Bedenk je hoe jouw leven zou verbeteren wanneer je grenzen stelt en assertief communiceert in je relaties, zonder schuldgevoel.

Onze deskundige trainers hebben jarenlange ervaring in het helpen van mensen zoals jij om hun assertiviteit te vergroten en hun zelfvertrouwen te versterken. Tijdens onze 1-daagse cursus leer je onder andere:

• Effectieve communicatietechnieken om je standpunt op een respectvolle manier over te brengen.
• Hoe je je zelfvertrouwen kunt vergroten en je angsten kunt overwinnen.
• Praktische strategieën voor het stellen van grenzen zonder schuldgevoel.
• Het herkennen en omgaan met moeilijke situaties en conflicten.

Of je nu worstelt met gesprekken op het werk, moeite hebt om je eigen behoeften te uiten in je persoonlijke leven, of gewoon wilt groeien als persoon, onze cursus Assertiviteit biedt de oplossingen die je nodig hebt.

Investeer dus in jezelf en ontdek hoe assertiever worden je leven kan transformeren. Schrijf je vandaag nog in voor onze 1-daagse cursus Assertiviteit en zet de eerste stap op weg naar een zelfverzekerde, succesvolle toekomst! 

Wil je verder lezen over assertief gedrag? Meer oefeningen assertief gedrag?

• Je snel aangevallen voelen bij kritiek? Reageer assertief in 4 stappen
• Assertief communiceren tips: het ik-model
• Subassertief zijn, wat is het en hoe kom je ervan af?
• Oorzaak subassertief gedrag | Hoe komt het dat je niet zegt wat je denkt?
• Assertief zijn (zonder grof, sarcastisch of onderdanig te zijn)

Veelgestelde vragen rondom assertief gedrag

Wat betekent assertief gedrag?

Wat is assertief zijn, eigenlijk? Laten we kijken naar de assertiviteit betekenis:

Assertief gedrag betekent dat je op een zelfverzekerde en respectvolle manier voor jezelf opkomt en je eigen behoeften, gevoelens en standpunten duidelijk uitdrukt. In de betekenis van assertiviteit gaat het erom dat je in staat bent om effectief te communiceren zonder anderen te kleineren, manipuleren of hun rechten te schenden.

Kort samengevat, assertiviteit betekent zelfbewust en zelfverzekerd zijn in je interacties met anderen, waarbij je je eigen belangen en grenzen op een eerlijke en respectvolle manier uitdrukt. Het is een vaardigheid die je helpt om harmonieuze relaties te onderhouden terwijl je toch je eigen behoeften en waarden behoudt.

Is assertief negatief? 

Nee, assertief zijn is zeker niet negatief. Assertief zijn betekent dat je voor jezelf opkomt en je eigen behoeften en gevoelens op een respectvolle manier uitdrukt. Het is eigenlijk een goede eigenschap, omdat het helpt om duidelijk te communiceren en grenzen te stellen.

Ik vind het eng om ik voel me onzeker om assertief gedrag te vertonen

Het is normaal om je soms onzeker te voelen over assertief gedrag, maar het is iets dat je kunt leren en verbeteren met oefening en zelfvertrouwen. Probeer kleine stappen te zetten en onthoud dat het belangrijk is om respectvol te blijven in je communicatie. Je kunt het!

Hoe kan ik assertief zijn in mijn werk zonder als onbeleefd of onprofessioneel over te komen?

Je kunt assertief zijn in je werk zonder onbeleefd of onprofessioneel over te komen. Hoe? Door aandacht te besteden aan je communicatiestijl en door respectvolle assertiviteit toe te passen. Hier zijn enkele tips om dit te bereiken:

• Wees respectvol en beleefd: houd altijd respect voor anderen in gedachten wanneer je je standpunt naar voren brengt. Gebruik beleefde taal en toon, en vermijd beledigingen of persoonlijke aanvallen.
• Gebruik “ik”-verklaringen: richt je boodschap op jezelf en je eigen gevoelens en behoeften. Bijvoorbeeld, zeg: “Ik zou graag mijn suggestie willen delen” in plaats van “Je moet naar mijn suggestie luisteren.”
• Luister actief: sta open voor de meningen van anderen en luister aandachtig naar wat ze te zeggen hebben. Dit toont respect voor hun perspectief en kan de dialoog verbeteren.
• Kies het juiste moment en de juiste plaats: selecteer geschikte momenten en situaties om je standpunt naar voren te brengen. Vermijd het bespreken van gevoelige kwesties in een openbare of stressvolle omgeving.
• Geef concrete voorbeelden: ondersteun je standpunt met feitelijke informatie en voorbeelden om je argument te versterken.
• Wees bereid om te onderhandelen: sta open voor compromissen en oplossingen die voor alle partijen aanvaardbaar zijn. Dit toont flexibiliteit en samenwerkingsbereidheid.
• Vermijd defensief gedrag: als anderen kritiek hebben op je standpunt, reageer dan niet met defensieve reacties. Luister naar hun zorgen en probeer een constructieve discussie aan te gaan.
• Oefen zelfbeheersing: blijf kalmte, zelfs als de situatie gespannen wordt. Het tonen van zelfbeheersing versterkt je professionele imago.
• Ken de bedrijfscultuur: begrijp de normen en verwachtingen met betrekking tot communicatie in je organisatie. Pas je assertieve stijl aan om binnen deze normen te blijven.
• Vraag om feedback: vraag collega’s of leidinggevenden om feedback over je assertieve communicatiestijl, zodat je kunt blijven verbeteren.

Het is mogelijk om assertief te zijn in je werk terwijl je professioneel en beleefd blijft. Door bewuste aandacht te besteden aan je communicatie en respect te tonen voor anderen, kun je effectief voor jezelf opkomen en constructieve gesprekken voeren zonder onbeleefd of onprofessioneel over te komen.

Wat is een assertief synoniem?

Een synoniem voor assertief zou bijvoorbeeld “zelfverzekerd” kunnen zijn, omdat assertieve mensen vaak zelfvertrouwen hebben.

En assertief tegenovergestelde?

Het tegenovergestelde van assertief gedrag is “subassertief” of “subassertiviteit“.

Subassertief gedrag houdt in dat iemand moeite heeft om voor zichzelf op te komen, zijn of haar eigen behoeften en gevoelens niet duidelijk uitdrukt, en vaak toegeeft aan de wensen en eisen van anderen, zelfs als dit niet in overeenstemming is met wat ze echt willen.

Subassertieve mensen vermijden vaak conflicten en stellen hun eigen belangen vaak op de achtergrond om anderen te behagen. Dit kan leiden tot gevoelens van frustratie en onvervulde behoeften. Het ontwikkelen van assertiviteit kan helpen bij het verminderen van subassertief gedrag en het opbouwen van gezonde communicatieve vaardigheden.

Wat zijn oorzaken van een gebrek aan assertief gedrag?

Er zijn verschillende redenen waarom iemand misschien niet assertief is. Enkele mogelijke oorzaken zijn:

• Angst voor afwijzing of conflict: mensen vermijden soms assertief gedrag omdat ze bang zijn dat anderen hen niet zullen accepteren of dat er ruzie zal ontstaan.
• Laag zelfvertrouwen: een gebrek aan zelfvertrouwen kan het moeilijk maken om voor jezelf op te komen en je eigen behoeften te uiten.
• Opvoeding: de manier waarop we zijn opgevoed kan invloed hebben op ons vermogen om assertief te zijn. Als we geleerd hebben om conflict te vermijden of om altijd toe te geven, kan dat ons assertieve gedrag beïnvloeden.

Wat zijn de mogelijke gevolgen van agressief of subassertief gedrag vertonen?

• Agressief gedrag kan leiden tot conflicten en negatieve reacties van anderen, wat relaties kan schaden.
• Subassertief gedrag kan leiden tot het niet uiten van je behoeften en gevoelens, wat kan leiden tot frustratie en stress.
• Beide gedragingen kunnen invloed hebben op je eigenwaarde en zelfvertrouwen, omdat ze niet effectief zijn in het omgaan met situaties.

Hoe kan ik beter met kritiek leren omgaan?

Het kan moeilijk zijn om met kritiek om te gaan, maar hier zijn enkele tips om je te helpen:

• Luister eerst goed naar wat de persoon zegt voordat je reageert. Probeer te begrijpen waarom ze kritiek hebben.
• Blijf kalm en beheerst. Laat je emoties niet de overhand nemen.
• Vraag om verduidelijking als je de kritiek niet begrijpt. Dit kan helpen om misverstanden te voorkomen.
• Bedank de persoon voor hun feedback, zelfs als je het er niet volledig mee eens bent. Dit toont volwassenheid en openheid.
• Probeer de kritiek te gebruiken als een kans voor persoonlijke groei en verbetering. Het kan je helpen om jezelf te ontwikkelen en beter te worden in wat je doet.

Hoe bescherm ik mijn eigen grenzen?

Assertiever worden? Leer om je eigen grenzen te beschermen. Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen:

• Wees je bewust van je grenzen: het begint met het identificeren van je persoonlijke grenzen, dat wil zeggen wat je comfortabel vindt en wat niet. Dit kan betrekking hebben op fysieke, emotionele, mentale en sociale grenzen.
• Communiceer duidelijk: leer hoe je je grenzen op een duidelijke en respectvolle manier kunt communiceren. Gebruik “ik”-verklaringen om je gevoelens en behoeften uit te drukken zonder anderen te beschuldigen.
• Wees bereid om “nee” te zeggen als iets niet overeenkomt met je grenzen of als je geen tijd of energie hebt. Het is belangrijk om voor jezelf op te komen.
• Wees consistent: handhaaf je grenzen consequent, zelfs als anderen proberen ze te overschrijden. Laat zien dat je serieus bent over het respecteren van je persoonlijke ruimte.
• Zorg goed voor jezelf, zowel fysiek als emotioneel. Dit helpt je sterker te staan en assertiever te zijn in het beschermen van je grenzen.
• Oefen assertieve communicatie in situaties waarin je je grenzen wilt beschermen. Dit kan helpen om je zelfvertrouwen op te bouwen.
• Praat met vrienden, familie of een professional als je moeite hebt om assertiever te worden en je grenzen te beschermen. Ze kunnen waardevolle adviezen en steun bieden.

Het beschermen van je grenzen is belangrijk voor je welzijn en zelfrespect. Met oefening en toewijding kun je assertiever worden en effectiever opkomen voor wat voor jou belangrijk is.

Wat zijn enkele tips voor assertieve non-verbale communicatie?

• Oogcontact: kijk de persoon met wie je praat recht in de ogen. Dit laat zien dat je zelfverzekerd en geïnteresseerd bent.
• Lichaamshouding: sta rechtop, maar niet star. Een ontspannen, open houding straalt zelfvertrouwen uit. Vermijd gekruiste armen, omdat dit vaak als defensief wordt geïnterpreteerd.
• Gebaren: gebruik passende handgebaren om je woorden te ondersteunen. Te veel of te weinig gebaren kunnen verwarrend zijn, dus probeer een balans te vinden.
• Stemgebruik: spreek duidelijk en met een rustige, zelfverzekerde stem. Vermijd mompelen of te snel spreken.
• Ademhaling: let op je ademhaling. Diep ademhalen helpt je kalm te blijven en ondersteunt een assertieve uitstraling.

Wat zijn valkuilen om te vermijden bij het proberen assertiever te worden?

• Agressie: vermijd het overschrijden van de grens naar agressief gedrag. Assertief zijn betekent opkomen voor jezelf zonder anderen te kleineren of te kwetsen.
• Passiviteit: probeer niet te passief te zijn en je behoeften te negeren. Het doel is om respectvol voor jezelf op te komen, niet om altijd toe te geven.
• Perfectionisme: verwacht niet dat je altijd perfect assertief zult zijn. Het is normaal om af en toe fouten te maken, en dat is oké.
• Onzekerheid: werk aan het verminderen van zelftwijfel. Zelfvertrouwen is belangrijk bij assertief gedrag.

Hoe werk ik aan mijn zelfvertrouwen?

• Positieve affirmaties: let op de manier waarop je tegen jezelf praat. Vervang negatieve gedachten door positieve en bemoedigende woorden.
• Stel realistische doelen: begin met kleine stappen en successen om je zelfvertrouwen op te bouwen.
• Leer nieuwe vaardigheden: door nieuwe dingen te leren en je bekwaamheden uit te breiden, vergroot je je zelfvertrouwen.
• Zelfzorg: zorg goed voor jezelf, zowel fysiek als emotioneel. Voldoende slaap, gezonde voeding en regelmatige lichaamsbeweging dragen bij aan zelfvertrouwen.
• Zoek steun: praat met vrienden, familie of een professionele therapeut als je moeite hebt met zelfvertrouwen. Ze kunnen waardevolle steun bieden.

Het opbouwen van zelfvertrouwen kost tijd, maar met toewijding en positieve inspanningen kun je het zeker verbeteren. Blijf eraan werken en wees geduldig met jezelf!

Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit

Bij Tijdwinst helpen we professionals uit heel Nederland om slimmer (samen) te werken. Zo geven we trainingen over constructieve feedback geven, timemanagement, gesprekstechnieken en assertiviteit. Kortom: alles wat er maar komt kijken bij het verbeteren van je eigen werk én je samenwerking met anderen. Volg onze trainingen op een locatie bij jou in de buurt of online. 

Benieuwd naar ons trainingsaanbod of onze andere artikelen? Lees verder op onze websites of meld je direct aan voor een training.

• 1-daagse training Feedback geven | Blog
• 1-daagse training Snellezen, mindmapping en geheugentechnieken | Blog
• 1-daagse training Timemanagement | Blog
• 1-daagse training Assertiviteit | Blog
• 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
• 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog