Heb je het gevoel dat anderen jouw agenda bepalen? En heb je geen tijd voor de zaken die jij echt belangrijk vindt? Dan kun je nog zoveel time management tips opvolgen… Als je niet assertief genoeg bent, zal je nooit de controle over jouw eigen tijd (terug)krijgen. Assertief zijn helpt je tijd te besparen aan zaken die je geen energie geven, en tijd te besteden aan dingen die je wél leuk en belangrijk vindt. We leggen graag uit hoe dat zit.

Wat komt aan bod:

  1. Assertief betekenis: wat is assertief eigenlijk?
  2. Hoe assertiviteit bijdraagt aan beter time management 
  3. Hoe ben je assertief en houd je tijd over voor wat je belangrijk vindt?
  4. Manage assertief jouw tijd
  5. Veelgestelde vragen over assertiviteit

Assertief betekenis: wat is assertief eigenlijk?

Voordat we ingaan op de voordelen die assertief zijn met zich meebrengt op het gebied van time management, is het goed om stil te staan bij wat assertiviteit is. Assertiviteit heeft alles te maken met voor jezelf opkomen, je mening durven uiten en je grenzen kunnen aangeven. 

Wanneer je niet assertief bent (ook wel subassertiviteit genoemd), ben je meer bezig met het tevreden stellen van anderen dan met je eigen belangen en wensen.

Daarom vind je het bijvoorbeeld lastig om nee te zeggen als een collega met een adhoc verzoek komt of een vriend(in) vraagt of je ‘s avonds een drankje komt doen. 

Maar wanneer je hier eigenlijk geen tijd of energie voor hebt, kom je door je onvermogen om nee te zeggen nog meer tijd of energie tekort. Dat resulteert weer in stress en spanning, waardoor je minder productief bent en nog minder energie hebt. Voordat je het weet ben je in een vicieuze cirkel terechtgekomen. Zolang je geen nee leert te zeggen, is het lastig om hier weer uit te komen.

assertief

Wat betekent het als je assertief bent?

Misschien had je voor het lezen van dit artikel al een idee wat de betekenis van assertief is. Een belangrijk element dat veel mensen vergeten is echter dat je niet alleen aan je eigen belangen denkt en je eigen mening uit, maar ook rekening houdt met die van anderen. Wanneer je anderen uit het oog verliest en je eigen zin doordrukt, heet dit namelijk agressiviteit: het assertief tegenovergestelde. Een assertief synoniem is dus niet alleen zelfverzekerd of mondig, maar ook beleefd, respectvol en vriendelijk.

Hoe assertiviteit bijdraagt aan beter time management 

Niet alleen het nee zeggen en je grenzen aangeven draagt bij aan beter time management, maar ook andere factoren van assertiviteit, zoals het durven uiten van je mening en het geven van feedback. In plaats van dat je iemands werk stilletjes verbetert of toekijkt hoe een collega de volgende keer precies dezelfde fout maakt, is het veel efficiënter om meteen feedback te geven. Voor zowel jezelf als je collega!

Het durven zeggen wat je vindt en denkt, zorgt er ook voor dat er meer kansen op je pad komen die daadwerkelijk aansluiten bij wat je leuk vindt om te doen.

Assertief zijn helpt je dus niet alleen nee te zeggen tegen zaken die je energie kosten, maar ook om juist ‘ja’ te zeggen tegen de zaken die je belangrijk vindt.

Op het gebied van je carrière zorgt dit voor meer werkgeluk, meer efficiëntie én het gevoel dat je in controle bent over je eigen agenda.

Maar hoe doe je dat zónder schuldgevoel?

In deze aflevering van de Tijdwinst Podcast geeft assertiviteitsexpert Maggs Rippen praktische tips en strategieën om op een respectvolle manier “nee” te zeggen, grenzen te stellen en je tijd effectiever te managen. Samen met time management expert Björn Deusings bespreekt ze hoe assertief communiceren niet alleen je productiviteit, maar ook je zelfvertrouwen en gemoedsrust vergroot.

Hoe ben je assertief en houd je tijd over voor wat je belangrijk vindt? 4 tips

Dat klinkt goed, toch? Gelukkig is assertiviteit een vaardigheid die je kunt leren. Of je nu wel of niet van nature assertief en zelfverzekerd bent; iedereen kan assertief gedrag aanleren en assertief communiceren. Maar hoe doe je dat eigenlijk?

1. Denk na over hoe je je tijd wil besteden

Als levenslange people pleaser is het wellicht lastig om echt te weten waar je je tijd aan wil besteden. Dat uitvogelen is dan ook de eerste stap. Een veelgebruikte methode is het in kaart brengen van je energievreters en energiegevers. Hiervoor houd je een week bij waar je momenteel allemaal je tijd aan besteed, zowel op het werk als daarbuiten.

Behoren alle werkzaamheden die je uitvoert tot jouw takenpakket? Welke werkzaamheden kosten energie? Waar word je wel blij van? Heb je genoeg tijd om te sporten? Kost die ene vriend(in) eigenlijk niet meer energie dan dat ze oplevert?

Verdeel al je activiteiten onder in twee categorieën: of ze je energie opleveren of energie kosten. Natuurlijk kun je niet alleen maar energiegevers in je agenda hebben staan, maar het is wel belangrijk om hier een balans in te vinden.

assertief

2. Leer nee zeggen (en houd voet bij stuk) 

Een tip die lastig is om op te volgen. Toch is het ook gewoon een kwestie van doen. Pas wanneer je daadwerkelijk nee gaat zeggen, zal je zien dat de wereld niet vergaat als jij een verzoek weigert. Nadenken over wat de nee je oplevert, helpt soms om het woord uit je mond te krijgen. Een nee tegen een ander is vaak immers een ja tegen jezelf.

Wat je ook een beter gevoel over je nee kan geven, is om mee te denken met de ander voor een oplossing. Dat is precies wat assertiviteit betekent namelijk: niet alleen denken aan je eigen belangen, maar ook rekening houden met anderen. 

In het geval van een vriend(in) die wil afspreken, kun je bijvoorbeeld meteen een andere datum prikken. En als je nee moet zeggen tegen een collega die met een adhoc taak aanklopt, kun je mee helpen denken of er misschien een andere collega is die het kan oppakken. 

3. Houd je doelen realistisch

Het is altijd goed om specifieke doelen te stellen. Een vaag doel als ‘assertiever worden’ zorgt er waarschijnlijk niet voor dat je dit ook daadwerkelijk wordt. Hoe ga je dit wel aanpakken? Wil je vaker nee zeggen? Je mening uiten? Feedback geven? Zeggen wat je dwarszit? Dan kun je hieraan specifieke doelen hangen. Bijvoorbeeld dat je minimaal elke twee weken een keer nee wil zeggen tegen een verzoek.

Houd deze doelen realistisch. Je kunt niet meteen van jezelf verwachten dat je de hele dag, elke dag, gaat oefenen met assertiever worden. Dat is in de eerste plaats doodvermoeiend. Maar de kans is ook groter dat je helemaal de handdoek in de ring gooit, wanneer er eens een keer een oefening mislukt. 

4. Volg een training assertiviteit

Vind je het lastig om zelf assertiever te worden? Volg dan een assertiviteitstraining, waar je praktische handvatten krijgt om met je assertiviteit aan de slag te gaan. En dat niet alleen: tijdens de training, die één dag duurt, kun je al meteen met andere cursisten oefenen. Dit zijn de ideale proefpersonen, omdat je ze hierna toch niet meer ziet, en zij tegen dezelfde zaken aanlopen als jij. 

assertief

Kortom: manage assertief jouw tijd!

Je denkt er misschien niet meteen aan bij time management. Maar assertief op het werk zijn en daarbuiten, is een belangrijke tip om meer controle te krijgen over je tijd. Jij bepaalt dan immers waar je je tijd aan wil besteden. Daarbij kan je goed je grenzen aangeven. Assertiever worden doe je door veel te oefenen. Wanneer je al lang subassertief gedrag hebt laten zien, zal het lastig zijn dit te doorbreken. Geef jezelf dus de tijd, houd je doelen realistisch en volg eventueel een cursus assertiviteit als je hierbij hulp kunt gebruiken. 

Meer weten? Check ook deze artikelen eens

Nog meer tijd overhouden in je dag?

Lees ook ons boek ‘Elke Dag om 15:00 Uur Klaar’. In dit boek vertelt expert Björn hoe je productiever wordt en meer rust ervaart. Het staat vol met praktische tips, methodes en werkwijzen, zodat je kunt kiezen wat bij jou en jouw werk past.

Ook dagelijkse updates over productiviteit en assertiviteit ontvangen? Volg ons dan op Instagram, LinkedIn, Facebook, Pinterest, X en Threads.

Veelgestelde vragen over assertiviteit

  • Wat is assertiviteit precies?

    Assertiviteit is dat je opkomt voor je eigen belangen, zonder daarbij de belangen van een ander uit het oog te verliezen. In het geval van time management draait assertief zijn om je eigen agenda te bepalen, nee te zeggen en je mening durven uiten. Al deze factoren dragen bij aan efficiënter werken.

  • Wat is de betekenis van assertief?

    Wanneer je de letterlijke betekenis van assertief opzoekt in het woordenboek, betekent het: mondig, weerbaar, zelfbewust, voor zichzelf opkomend en zelfverzekerd. Een belangrijk detail wordt hierbij vergeten, namelijk dat een assertief de gevoelens en belangen van anderen niet uit het oog verliest. Je bent assertief als je voor jezelf opkomt met respect voor anderen.

  • Is assertief positief of negatief?

    Assertief zijn is positief, omdat het je laat inzien wat je waard bent (veel!) en hier ook naar laat handelen. Je laat niet met je sollen en zegt wat je vindt. Het wordt pas negatief als je te veel in je assertiviteit doorslaat, en geen respect meer voor anderen kan opbrengen. Dan verandert assertiviteit in agressiviteit.

  • Waarom is assertiviteit belangrijk?

    Als je niet assertief bent, laat je over je heen lopen en vind je het belangrijker dan iedereen tevreden te houden, dan dat je zelf tevreden bent. Dit resulteert er bijvoorbeeld in dat je meer hooi op je vork neemt dan je eigenlijk aan kunt, dat je steeds minder energie hebt en dat een burn-out uiteindelijk op de loer ligt. Assertiviteit helpt je voor je eigen belangen en tijd op te komen.

  • Hoe verschilt assertiviteit van agressiviteit?

    Agressiviteit lijkt een beetje op assertiviteit, omdat je in beide gevallen voor jezelf durft op te komen. Er is echter een belangrijk verschil: bij agressiviteit houd je geen rekening met de belangen en emoties van een ander. Jouw wensen en mening zijn het belangrijkste en die van de rest doen er eigenlijk niet toe. Bij assertiviteit is er sprake van een gezonde balans: de wensen en mening van anderen doen er net zoveel toe als die van jezelf.

  • Hoe kan ik assertiever worden?

    Je wordt assertiever door veel te oefenen met feedback geven, je mening uiten en nee zeggen. Begin klein bij bijvoorbeeld familie en vrienden, of juist onbekenden, en geef jezelf de tijd om assertiever te worden. Wanneer het je zelf niet lukt, kun je een assertief training volgen.

  • Wat zijn enkele voorbeelden van assertieve communicatie?

    Enkele voorbeelden van assertieve communicatie zijn: “Ik kan die taak nu niet voor je oppakken, omdat ik druk bezig ben met een project. Ik weet dat Sandra veel kennis heeft op dit gebied, wellicht kun je haar vragen?” of “Ik heb het gevoel dat je hoofd niet helemaal bij het werk is, waardoor je slordiger werk aflevert. Hierdoor heb ik extra werk op mijn bordje. Dat ben ik helemaal niet van je gewend. Is er misschien iets aan de hand?”

  • Hoe kan ik assertief nee zeggen zonder me schuldig te voelen?

    Om je niet schuldig te voelen wanneer je nee zegt, is een verandering van mindset nodig. Natuurlijk is het misschien in eerste instantie vervelend voor de ander, maar niet het einde van de wereld. Zeker als je assertief meedenkt over een oplossing, hoef je je echt niet schuldig te voelen omdat je nee zegt.

  • Wat zijn de voordelen van assertief zijn?

    De voordelen van meer assertiviteit tonen zijn: je zelfverzekerder voelen, minder stress hebben en het gevoel hebben alsof je in controle bent over je eigen agenda. Je spendeert minder tijd aan zaken waar je geen energie van krijgt, en meer tijd aan zaken die jij belangrijk vindt.

  • Wat zijn de nadelen van niet-assertief zijn?

    Je krijgt minder voor elkaar dan je zou willen als je niet-assertief bent, omdat je de belangen van de ander waarschijnlijk boven die van jezelf zet. Omdat je niet voor jezelf durft op te komen en niet je mening durft te uiten, ervaar je stress en spendeer je je tijd niet op de manier die je het liefste zou willen.

  • Hoe herken ik dat ik niet assertief genoeg ben?

    Geef jij weleens feedback aan collega’s? Zeg je nee tegen verzoeken als je er geen tijd voor hebt? Deel jij je mening in groepen? En zeg je het als je iets dwarszit? Wanneer je op meerdere van deze vragen nee hebt moeten antwoorden, ben je waarschijnlijk niet assertief genoeg.

  • Hoe kan ik assertiviteit oefenen in mijn dagelijks leven?

    Door vaker assertief gedrag te laten zien of assertiever te communiceren, zal je zien dat je je ook assertiever gaat voelen. Assertiviteit oefen je in je dagelijks leven door verzoeken te weigeren, je mening wat vaker te vertellen en je gevoelens te uiten. Neem je voor om dagelijks assertiviteit te oefenen, maar verlang niet van jezelf dat je van de één op de andere dag assertiever bent.

  • Wat zijn enkele technieken om assertiever te communiceren?

    Enkele technieken om assertiever te communiceren zijn: effectief nee zeggen op een manier waar mensen echt naar luisteren, geen twijfeltaal gebruiken, krachtige lichaamstaal gebruiken en de ik-ik-jij methode.

  • Hoe kan ik assertief blijven in een conflictsituatie?

    Wanneer de andere persoon een conflict uitlokt, is het om assertief te blijven belangrijk om zelf kalm te blijven en je mening duidelijk te verwoorden. Daarbij is het belangrijk om wel naar de ander te blijven luisteren en aan te geven of je het daarmee eens bent of niet, en waarom dit het geval is.

  • Wat is het verschil tussen passief, agressief en assertief gedrag?

    Assertiviteit is een communicatie- en gedragsvorm, net als passiviteit en agressiviteit. Het verschil ligt bij de manier waarop je met anderen én jezelf omgaat. Bij passief gedrag zijn anderen de prioriteit, en verlies je daar jezelf uit het hoog. Agressief gedrag is het tegenovergestelde van assertief. Bij assertief gedrag zijn je eigen belangen net zo belangrijk als die van een ander.

  • Hoe kan ik assertief zijn zonder over te komen als onbeleefd?

    Wanneer je assertief bent, kom je voor jezelf op en uit je jouw mening, maar doe je dit wel op een beleefde manier. Dat betekent dat je kalm blijft en dat je aangeeft dat je ook openstaat voor de mening van de ander en rekening houdt met zijn of haar belangen. Luister daarom aandachtig en vraag er eventueel naar wanneer iemand dit niet uit zichzelf deelt.

  • Wat zijn enkele barrières voor assertiviteit en hoe kan ik deze overwinnen?

    De barrière om assertief gedrag te laten zien, zal voor iedereen weer anders zijn en daarom ook voor iedereen op een andere manier te overwinnen zijn. Veelvoorkomende barrières zijn de opvoeding (je hebt niet geleerd dat voor jezelf opkomen positief is), onzekerheid (je weet zelf niet goed wat je wil), de angst voor conflicten (je wil graag leuk gevonden worden) en een laag zelfbeeld (je denkt dat niemand op je verhaal zit te wachten).

  • Hoe kan ik assertiviteit bevorderen in mijn team of organisatie?

    Je kunt assertiviteit bevorderen in je team of organisatie door medewerkers aan te moedigen om zichzelf te zijn, hun mening te uiten en respectvol naar andermans belangen te luisteren. Het is belangrijk om hierbij zelf het goede voorbeeld te laten zien en te vragen naar de input van je team.

  • Hoe kan ik omgaan met kritiek op een assertieve manier?

    Assertief gedrag is openstaan voor de feedback van anderen, maar het tegelijkertijd ook te zeggen wanneer je het niet eens bent met de feedback. Daar leren jij en je gesprekspartner namelijk het meest van. Jij leert ervan als de feedback terecht is, en de ander wanneer hij of zij bijvoorbeeld context mist. Het is belangrijk om er samen uit te komen.

  • Wat zijn enkele veelvoorkomende misverstanden over assertiviteit?

    Assertief zijn is niet hetzelfde als altijd haantje de voorste zijn en het hardste van iedereen schreeuwen. Ook hoef je als je assertief bent niet altijd maar je mening te uiten. Je kiest zelf wanneer je voor je eigen belangen opkomt, en wanneer niet. Ook is het een misverstand dat je alleen opkomt voor jezelf, ook de ander is juist belangrijk bij assertiviteit.

  • Hoe kan ik mijn kinderen leren assertief te zijn?

    Je kunt je kinderen leren assertief te zijn door te vragen naar hun mening, te vertrouwen op wat je kinderen al zelf kunnen en ze te leren door voor zichzelf op te komen. Ook het stimuleren van een positief zelfbeeld kan helpen, omdat een kind dan van nature assertiever gedrag laat zijn. Zorg dat je kinderen meteen leren dat het opkomen voor jezelf en je mening, niet ten koste hoeft te gaan van die van een ander.

  • Welke rol speelt zelfvertrouwen in assertiviteit?

    De letterlijke definitie van een assertief is ‘veel zelfvertrouwen’. De twee gaan dan ook hand in hand. Dat komt omdat assertief gedrag zelfvertrouwen laat zien, maar ook creëert. Maak je dus geen zorgen als je nu nog weinig zelfvertrouwen hebt; ook dan kan je assertief communiceren.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: