“We moeten praten…” – een zin die jou angst aanjaagt door er alleen al aan te denken. Je stelt dat ene lastige gesprek dan ook al weken uit. Daar moet je gauw mee stoppen, zegt deze expert: “Een moeilijk gesprek aangaan is vaak nodig en wil je dat goed doen, dan zul je eerst dat dinosaurus brein van je moeten temmen.” Hoe dat werkt? En hoe je een moeilijk gesprek start? Wij leggen het aan je uit.
Wat komt aan bod:
- We stellen een moeilijk gesprek uit om deze ene reden
- Hoe bereid ik me goed voor op een moeilijk gesprek?
- In 5 stappen een moeilijk of gevoelig gesprek voeren
- Hoe voer je een gesprek met iemand die boos is?
- Wat zijn veelgemaakte fouten bij het voeren van een moeilijk gesprek?
- Conclusie
We stellen een moeilijk gesprek uit om deze ene reden
Iedereen heeft het wel eens meegemaakt – je moet een moeilijk gesprek voeren met je partner, een vriend of je baas, maar je stelt het maar uit omdat het te zwaar weegt. Je vindt het te ongemakkelijk of weet gewoonweg niet hoe je moet beginnen.
Misschien denk je: waarom kan ik geen normaal gesprek voeren? Begrijpelijk. Een moeilijk gesprek aangaan blijft, nou ja – moeilijk. Veelal moet je rekening houden met de behoeften, wensen en mening van anderen. Vaak met sterke emoties op de achtergrond. En dat is nogal wat.
De vraag is dan ook vaak: waarom vind ik gesprekken zo moeilijk? Of je nu slecht nieuws moet leveren, of iets waar je al maanden omheen draait eindelijk wil vertellen, we willen geen moeilijk gesprek aangaan om één simpele reden:
We zijn bang voor de consequenties.
Sta er maar eens bij stil: je gaat een lastig gesprek uit de weg omdat enkel en alleen de gedachte aan de uitkomst je al angst aanjaagt. “Wat als ik haar dit vertel en ze raakt ontzettend beledigd? Misschien betekent dat het einde van onze vriendschap…”
Toch zul je dit soort gesprekken niet uit de weg moeten gaan. Blijf jij namelijk dat babbeltje maar uitstellen, dan kan dit jou ontzettend afleiden. Je laat het probleem onbewust over je uit torenen, waardoor je niet alleen ontzettend veel stress voelt, je hebt ook kans dat je de onderlinge band schaadt:
@grahamdavid When you try to avoid a Difficult Conversation at work..! #grahamdavid #hrfunny #funnywork #worklife #hrhumour ♬ original sound – Graham David
Hoe bereid ik me goed voor op een moeilijk gesprek?
Misschien denk je: hoe leer ik mezelf aan om niet uit te stellen en moeilijke gesprekken eerder aan te gaan? Dat begint bij een goede voorbereiding én een stukje durven. Er zit dan ook niets anders op dan het probleem onder ogen komen – de confrontatie aangaan. Hoe moeilijk dat ook is, uiteindelijk kun je niet je hele leven om de hete brei heen draaien. Wat je wél kan doen, is het jezelf makkelijker maken.
First things first, wat zijn effectieve strategieën om spanning te verminderen voorafgaand aan een lastig gesprek?
- Oefen hardop wat je wilt zeggen. Schrijf het op, lees het hardop voor of vertel het aan iemand waar je je op gemak bij voelt om te oefenen. Zo hoor je hoe het klinkt en voel je je zekerder.
- Focus op het doel. Verspil je energie niet aan het bedenken van doemscenario’s, maar herinner jezelf eraan waarom dit gesprek belangrijk is.
- Adem diep in en uit of wandel een rondje. Een paar rustige ademhalingen helpen je zenuwen kalmeren. Nemen de zenuwen het over? Wandel buiten een rondje, dat helpt je tot rust te brengen.
Extra tip: volg ons op social media! Op Instagram of Pinterest krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft.
In 5 stappen een moeilijk of gevoelig gesprek voeren
Zodra je de moed hebt gevonden om het gesprek aan te gaan, onthoudt dan dat je meer bereik met tact en empathie, dan enkel met confrontatie. Een moeilijk gesprek voeren met je leidinggevende, medewerkers, ouders of partner? Dan zal je op een constructieve wijze je gesprekspartner moeten vertellen wat er aan de hand is.
Het kan in – welke situatie dan ook – een blok aan je been voelen. Focus je niet op vragen als: hoe begin je een moeilijk gesprek? En hoe houd ik het gesprek constructief, zelfs als we het oneens blijven?
Focus je daarentegen op deze vijf stappen op te volgen.
Stap 1: Kies je moment
Welke rol spelen timing en locatie bij het voeren van een moeilijk gesprek? Een grote. Een slecht gekozen moment kan het hele gesprek onderuit halen. Vermijd gesprekken op drukke, stressvolle momenten of als iemand overduidelijk met zijn hoofd ergens anders zit. Kies liever voor een rustige plek waar jullie ongestoord kunnen praten. Geef eventueel van tevoren aan dat je iets wilt bespreken – zo overval je de ander niet en geef je ruimte om mentaal voor te bereiden.
Stap 2: Deel je intentie
Hoe begin ik een moeilijk gesprek zonder dat de ander in de verdediging schiet? Begin met het benoemen van je intentie. Bijvoorbeeld: “Ik wil dit bespreken, omdat onze samenwerking belangrijk voor me is.” Als je start met verwijten of beschuldigingen, klapt de ander dicht – en voelt het als een aanval. Toon je begrip én geef je duidelijk aan dat je het gesprek voert vanuit zorg of betrokkenheid, dan voelt de ander zich veiliger om écht te luisteren.
Stap 3: Keep calm en tem je dinosaurus brein
Het bespreken van een lastig of gevoelig onderwerp kan nogal wat stress veroorzaken.
Onthoud: ongeacht hoe gespannen het gesprek ook is, des te kalmer jij bent, des te soepeler het gesprek zal verlopen. Jouw houding tijdens het gesprek is dan ook ontzettend belangrijk.
Je kunt er namelijk vanuit gaan dat tijdens het behandelen van een gevoelig onderwerp er altijd wel iemand is die er erg heftig op reageert. Reageer jij daar ook nog eens onstuimig op, dan loopt het gesprek uit de hand. “Voorkom dit”, zegt dr. Albert J. Bernstein, een klinisch psycholoog met meer dan 30 jaar ervaring en verscheidene boeken op zijn naam. “Tem je dinosaurus brein.”
Hij legt uit:
“Zodra jij reageert vanuit je impulsen, begeef jij je in je dinosaurus brein – een systeem dat al zes miljoen jaar meedraait en waar écht niets goed uit voort komt. Ga jij op die manier een gesprek aan, dan activeer je ook het dino brein in de ander. Hij of zij ervaart op dat moment dat ‘ie wordt aangevallen. Wanneer jij dan vervolgens zelf explosief reageert, escaleert de situatie in wat ik het ‘Godzilla VS Rodan’- effect noem: een hoop gescheld en geschreeuw, gebouwen storten in en steden worden verwoest, maar écht iets bereiken gebeurt niet.”
Stap 5: Denk na voordat je spreekt
Het is inmiddels duidelijk dat je rustig moet blijven. Misschien denk je: hoe blijf ik rustig en duidelijk als emoties oplopen tijdens het gesprek? Dat is simpel: in plaats van direct te reageren op wat de ander zegt, gun jij jezelf de ruimte eerst na te denken. Dat voorkomt een hoop nare woorden die je misschien liever niet had gezegd.
Een theorie volgens dr. Bernstein:
“Wanneer je boos bent of je aangevallen voelt, is het ontzettend makkelijk om terug te vechten of weg te rennen. Wat je in zo’n situatie juist moet doen is je brein bezighouden.”
Blijf jij kalm, dan raakt je gesprekspartner uit zijn dino-brein en komt hij in zijn rationele-denk-modus. Hierdoor haal je de emotionele angel uit het gesprek en kun jij je weer gewoon op feiten richten.
Dus, denk na voordat je reageert. Hierdoor kalmeert je gesprekspartner ook.
Bonustip: Sluit ‘m goed af
Hoe sluit je een lastig gesprek goed af, zodat er duidelijke afspraken zijn? Door aan het einde samen te vatten wat er is besproken én wat de vervolgstappen zijn. Zijn jullie het (nog) niet eens? Benoem dan wat ieder nodig heeft om verder te kunnen.
Dit is belangrijk, want je wil niet wéér tegen een moeilijk gesprek aanlopen. En wanneer jullie dingen niet duidelijk afspreken – dan is dat waarschijnlijk wel het gevolg.
Een goede afsluiter voorkomt ruis, misverstanden en vage verwachtingen. Kortom: check of jullie op één lijn zitten en leg vast wie wat gaat doen – zo blijft het niet bij praten alleen.
Hoe voer je een gesprek met iemand die boos is?
Soms weet je al van tevoren dat je gesprekspartner een kort lontje heeft. Of de persoon waarmee je het moeilijke gesprek gaat voeren, is al boos van zichzelf. Hoe kun je dan nog een volwassen gesprek voeren?
Het wondermiddel: blijf zelf kalm en luister actief. Laat de ander zijn emoties uiten zonder te onderbreken of direct in de verdediging te schieten. Toon begrip, vat samen wat je hoort en stel daarna pas vragen. Zo laat je zien dat je de ander serieus neemt en voorkom je escalatie.
Wat als de ander boos, verdrietig of ontwijkend reageert tijdens het gesprek? Welke emotie het ook is: erken hem. “Ik merk dat dit je raakt.” Geef ruimte en stel voor om even te pauzeren of het gesprek later voort te zetten. Dwing niets af; veiligheid en rust zijn cruciaal om samen verder te komen.
Wat zijn veelgemaakte fouten bij het voeren van een moeilijk gesprek?
Bang dat je fouten maakt? Je bent niet alleen.
Een moeilijk gesprek voeren is spannend – en dat kan het zenuwslopend maken. De allergrootste veelvoorkomende fout is dat mensen te snel in de aanval of verdediging schieten, waardoor het gesprek al snel escaleert. Ook wordt de boodschap vaak onduidelijk of te voorzichtig gebracht, uit angst om de ander te kwetsen. Emoties worden soms genegeerd of juist te veel de boventoon laten voeren. En jawel, de bereidheid écht te luisteren wordt ook vaak vergeten.
Dus, calm yourself. Daar begint het allemaal mee.
Meer hulp nodig met het temmen van je dino-brein?
Meer tips nodig voor een confronterend gesprek? Wanneer je onze 1-daagse cursus Gesprekstechnieken volgt, krijg je begeleiding in hoe je een moeilijk gesprek voert en waar je op moet letten – natuurlijk onder het oog van een van onze experts. Van een casus over een moeilijk gesprek tot tips om je standpunt duidelijker te maken: wil je jouw communicatie een boost geven, kom dan eens langs.
Conclusie
Of je nu je onuitgesproken ergernissen met je partner wil bespreken of eindelijk dat lastige gesprek aangaat met je manager: moeilijke gesprekken horen bij het leven. Maar ze hoeven je geen slapeloze nachten te bezorgen. Als je leert om je dino-brein te temmen, goed voorbereid het gesprek in gaat en kalm blijft wanneer het spannend wordt, zul je merken dat je meer invloed hebt dan je denkt. Het draait allemaal om timing, intentie, luisteren en empathie – niet om winnen of je gelijk halen. En ja, emoties zullen soms oplaaien, maar als jij stevig blijft staan, scheelt dat al de helft. Dus: stel het niet langer uit, laat doemscenario’s los en vertrouw op je vermogen om dat gesprek te voeren. Geloof ons: de opluchting ná zo’n gesprek is het meer dan waard.
Wie zijn wij? | Tijdwinst.com
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen.
Populaire trainingen:
- 1-daagse training Time Management
- 1-daagse training Assertiviteit
- 1-daagse training Gesprekstechnieken
- 1-daagse training Feedback geven
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken
