Betere gesprekken voeren? Dan is inlevingsvermogen één van de dingen om aan te werken. De mate waarin jij je kunt inleven in een ander, zegt veel over je communicatievaardigheid, je luisterskills en je succes om anderen te overtuigen, te adviseren of te helpen. Stuk voor stuk vaardigheden die jou een betere gesprekspartner maken. Wat werkt wel en wat niet om inlevingsvermogen te tonen?
Inlevingsvermogen houdt in dat je de emoties van de ander herkent en daar op een proactieve manier op inspeelt. Je laat je niet per se meeslepen in de emoties van de ander. Wel kun je merken hoe iets voor de ander is en voel je aan waar diegene behoefte aan heeft. Daar speel je met je eigen gedrag (verbaal en non-verbaal) op in.
Je kunnen inleven is heel nuttig in allerlei situaties. Bijvoorbeeld als een collega met een situatie worstelt en je haar wilt troosten. Maar ook als je over een project spart met iemand en meer vanuit je gesprekspartner wilt kunnen denken.
Inlevingsvermogen zorgt dan voor een betere samenwerking, meer open communicatie en daarmee misschien ook wel een beter teamresultaat.
Inlevingsvermogen tonen, wat werkt?
Inlevingsvermogen gaat over meer dan alleen zeggen “Dat begrijp ik”. Zo eenvoudig als het klinkt, is het niet altijd om je in te leven in de ander. En ook niet om precies de goede dingen te zeggen.
Als je kijkt naar situaties waarin jij je rot voelde, dan kun je vast wel een paar zinnen opnoemen die jij op zo’n moment niet helpend vond.
Een paar voorbeelden:
- “Ah joh, maar er is ook heel veel wat wél fijn is.”
- “Oh ja, dat heb ik ook weleens meegemaakt. Toen heb ik…”
- “Maar heb je X al eens geprobeerd?”
- “Kop op! Morgen gaat het vast al wat beter.”
- “Maak je je dáár druk over? Dat is nergens voor nodig!”
Het zijn stuk voor stuk zinnen waar iemand in een lastige situatie niet altijd op zit te wachten. Hoe goedbedoeld ook! Dit alles kun je dus beter niet zeggen. Maar wat dan wél?
Tja, verrassend genoeg is niets zeggen soms het beste wat je kunt doen. En als je dan toch iets zegt, dan helpen de volgende 5 soorten zinnen je om op een goede en empathische manier te reageren.
1. Laat blijken dat je er voor de ander bent
Simpelweg er voor de ander zijn, is misschien wel het belangrijkste wat je kunt doen. Laat dit niet alleen blijken door de tijd te nemen voor de ander, maar ook door uit te spreken dat je er voor iemand bent. Het liefst al aan het begin van het gesprek.
Dat doe je bijvoorbeeld met zinnen als:
- “Weet dat ik er graag voor je ben.”
- “Ik heb alle tijd voor je. Dus je mag me vertellen wat je wilt.”
- “Ik luister graag naar je en doe dat zonder oordeel. Bij mij kun je je gedachten kwijt.”
- “Wat is er met je aan de hand? Weet dat je het mij mag vertellen.”
Laten blijken dat je er voor iemand bent, kun je natuurlijk op nog meer manieren doen dan alleen door het uit te spreken:
- Maak tijd vrij voor het gesprek. Plan een afspraak in en zorg ervoor dat je agenda verder leeg is.
- Ga in een rustige ruimte zitten met zo min mogelijk afleiding en zet je telefoon op stil. Dat helpt je om je aandacht bij het gesprek te houden. Ook zal de ander zich in een rustige ruimte veiliger voelen om zijn verhaal te doen.
- Zorg ervoor dat je hoofd leeg is op het moment van het gesprek, zodat je je op de ander kunt focussen. Oftewel: leg je telefoon weg, zet je computer uit en plan liever niet direct na het gesprek een volgende afspraak in. Op hete kolen zitten, komt niemands empathisch vermogen ten goede.
2. Stel vragen
En dan dus niet alleen “Hé, hoe is het?”.
Laat je oprechte interesse blijken door de ander aan te moedigen meer te vertellen. Dat doe je door in te haken op wat de ander vertelt en daarop door te vragen. Ook helpt het om open vragen te stellen. Dus niet “Vond je dat lastig?”, maar “Wat vond je daarvan?”. Zo kan de ander stap voor stap steeds meer van zijn verhaal loslaten en valt het gesprek niet stil.
Voorbeeldvragen die je kunt stellen, zijn deze:
- “En wat gebeurde er toen?”
- “Kun je daar meer over vertellen?”
- “Hoe voelde je je daarbij?”
- “Wat doet dat met je?”
- “Hoe lang speelt dat al?”
- “Er is dus van alles om je heen gaande. Hoe is dat voor jou?”
3. Vraag wat de ander fijn vindt
Wat de een fijn vindt, vindt de ander misschien niet fijn. En andersom. Misschien vindt je ene collega het heel prettig als je met adviezen komt en constructief meedenkt. Een andere collega heeft daarentegen helemaal niet die behoefte en wil gewoon haar verhaal kwijt.
Nu kun je helaas niet direct ruiken waar iemand behoefte aan heeft. Wat je wél kunt doen, is ernaar vragen. Tast af wat jij voor de ander kunt doen en laat dat bij diegene in plaats van het zelf in te vullen.
Deze vragen kunnen je helpen om daar zicht op te krijgen:
- “Wat heb je van mij nodig?”
- “Wat kan ik voor je doen?”
- “Wat vind je fijn voor nu?”
- “Waar heb je behoefte aan in dit gesprek? Alleen een luisterend oor of ook advies?”
- “Vind je het fijn als ik meedenk over een oplossing?”
4. Erken de gevoelens van de ander
Je hoeft de ander niet op te fleuren, geen concrete adviezen te geven en vaak hoef je ook niet de hele situatie op te lossen. Ook is het niet nodig om een voorbeeld te geven van een eigen situatie waarin je hetzelfde hebt meegemaakt.
Wat je wél kunt doen voor de ander? Eigenlijk is het heel simpel: er gewoon zijn.
Vat samen wat je meekrijgt over de gevoelens van de ander en erken dat je begrijpt dat de situatie lastig is. Pas op met te snelle conclusies en oordeel niet te snel. Juist als je rekening houdt met de ander en je woorden nog even inslikt, voelt de ander zich gehoord en begrepen.
Voor het erkennen van gevoelens kun je deze zinnen gebruiken:
- “Jeetje, dat is heftig. Dat moet heel moeilijk zijn geweest.”
- “Ik zie dat het je raakt.”
- “Ik zie dat je je rot/verslagen/verdrietig voelt. Dat begrijp ik heel goed.”
- “Ik snap dat je er nu doorheen zit.”
- “Het moet heel moeilijk zijn geweest om…”
- “Wat naar voor je zeg!”
5. Reflecteer en vat samen
En als laatste: vat liever samen wat de ander zegt – deels in de woorden van de ander. Dat laat zien dat je een actieve luisteraar bent en helpt jou ook om je focus bij het gesprek te houden.
Verder kun je op de woorden van de ander reflecteren door aan te geven hoe iets moet zijn geweest of moet hebben gevoeld. Houd het bij voorkeur kort. Al met een paar woorden kun je laten blijken dat je het gevoel begrijpt.
Door niet te lang zelf aan het woord te zijn, moedig je tegelijkertijd de ander aan om te blijven vertellen. Hoe meer details iemand je vertelt over de situatie, hoe makkelijker het voor jou wordt om inlevingsvermogen te tonen.
Samenvatten en reflecteren kun je bijvoorbeeld doen met deze zinnen:
- “Je voelt je dus … door …”
- “Eerst gebeurde er dit en toen ook nog dat en toen dat. Dat moet heel zwaar zijn.”
- “Wat een rotdag heb je gehad! Ik snap dat het heel lastig was.”
- “Je hebt er dus zelfs al X maanden last van. Jeetje, wat moeilijk.”
En de oplossing dan?
Heb jij nou een geniale tip om de ander te helpen? En moet je je inhouden om niet direct met je oplossing te komen? Wacht dan toch nog even totdat je een van de vragen bij punt 3 hebt gesteld.
Het kan zijn dat de ander inderdaad behoefte heeft aan een oplossing. Is dat het geval? Geef dan het liefst op een constructieve manier feedback. Verbind je suggestie aan wat de ander net heeft gezegd en breng het constructief. Dus niet met een wijzend vingertje, wel als een advies waar de ander iets mee kan. Gebruik motiverende gespreksvoering om de ander te stimuleren daadwerkelijk een verandering teweeg te brengen.
Meer leren over effectieve gesprekstechnieken?
Nu is er natuurlijk nog veel meer te leren en zeggen over gesprekstechnieken. Hoe ga je bijvoorbeeld om met weerstand in een gesprek? Hoe hanteer je conflicten op een goede manier? En hoe kun je je verbaal en non-verbaal constructieve gesprekken voeren met anderen?
Wij vertellen je er graag alles over. Dit alles (en meer) leren we je maar al te graag in onze online cursus Gesprekstechnieken. Leer de beste inzichten en praktische technieken om helder te communiceren en een constructieve gesprekspartner te zijn. Daar verbeter je niet alleen je inlevingsvermogen mee, maar ook je gespreksvaardigheid in het algemeen.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van slimmer communiceren, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw productiviteit een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Gesprekstechnieken
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
