Een groot deel van jouw functie bestaat uit concentratie werk; klussen waar je de nodige aandacht voor moet opbrengen, anders loopt de boel geheid in het honderd. Er is alleen één probleem: je hebt concentratie problemen. Je raakt afgeleid door anderen, maar ook door je eigen gedachten. Wat kun je doen voor betere concentratie? Time management expert Björn Deusings geeft je een aantal nuttige concentratie tips, een bundeling van tips uit de trainingen en zijn boeken. 

Wat komt aan bod:

  1. Wat je moet weten over concentratie
  2. Waarom je jouw concentratie wilt verbeteren
  3. Flow en focus
  4. Hoe kan ik mijn concentratie verhogen?
  5. Wat helpt voor goede concentratie? Probeer de tips zelf uit
  6. Veelgestelde vragen over concentratie verbeteren

Wat je moet weten over concentratie

Jouw concentratievermogen blijkt een tamelijk ingewikkeld breinproces. Laat me een poging doen het je zo eenvoudig mogelijk uit te leggen. Wat is concentratie precies? Ik hanteer de volgende definitie:

‘Concentratie is het met gerichte aandacht uitvoeren van één taak of handeling, zonder afleiding of versnippering.’

Met andere woorden: het is je volledig op één ding concentreren zonder dat jouw aandacht wordt onderbroken. Die onderbrekingen kunnen op twee manieren ontstaan.

1. Versnippering

Versnippering is eigenlijk niets meer dan een poging tot multitasken. Dat is wanneer je twee dingen tegelijkertijd probeert te doen. Bijvoorbeeld een mailtje typen en tegelijkertijd een gesprek met een collega proberen te voeren. Je denkt dat dat jou goed afgaat, maar helaas pindakaas: multitasken is onmogelijk. Het is hét recept voor een korte concentratieboog. Je brein kan zich maar op één ding tegelijkertijd focussen. Probeer je dat nu toch, dan lever je in op kwaliteit en productiviteit. En daardoor ervaar je de nodige stress. Waardoor je je vergeetachtig en moe voelt. 

2. Afleiding

Afleiding heeft te maken met interne en externe prikkels. Als jouw brein deze waarneemt, verschuift het zijn aandacht van de taak waaraan je werkt, naar de bron van de prikkel. Dit kan bijvoorbeeld een binnenkomend appje zijn, maar ook een plotselinge ingeving: ‘Sh*t, had ik niet morgen een belafspraak?’

Of jij je dus wel of geen goede concentratie boog hebt, hangt dus af van hoe zeer je (brein) toegeeft aan versnippering en/of afleiding. Als kenniswerker is het van belang dat je van beide zo weinig mogelijk last hebt. 

concentratie verbeteren

Waarom je jouw concentratie wilt verbeteren: flow!

Slechte concentratie heeft effect op je werk en je gemoedstoestand. Als jij jouw aandacht goed kunt vasthouden:

  • Heb je in no time die ene klus geklaard
  • Verwerk je de informatie die je tegenkomt sneller
  • Je begrijpt en onthoudt deze informatie ook beter
  • Je krijgt meer werk verzet in minder tijd
  • Je maakt amper fouten en als je ze toch maakt, vallen ze sneller op

Al met al zet je dus betere prestaties neer wanneer jij je beter kunt concentreren.

Wat je misschien niet wist, is dat wanneer jij dit minimaal dertig minuten volhoudt – je werkt dus minstens een half ongestoord aan een (concentratie)klus – je in een bepaalde toestand raakt: flow.

Flow en focus

Je hebt het vast weleens meegemaakt: je gaat zo op in een taak dat je de tijd uit het oog verliest. Een fijn gevoel, dat niet alleen je motivatie en betrokkenheid vergroot, maar ook je creativiteit stimuleert! Daar wil je dus zoveel mogelijk van hebben. Dit noemt Mihály Csíkszentmihályi, een Amerikaans-Hongaarse psycholoog ‘flow’. 

Flow is een krachtige mentale staat waarin je creatief en extreem productief bent. Het geeft een razendgoed gevoel en je hoeft jezelf niet te pushen om hard te werken. Maar in deze flow komen, lukt alleen wanneer je dus niet wordt gestoord.

FLOW

Je kunt de mentale toestand van flow enkel bereiken wanneer je niet wordt afgeleid én er geen versnippering van aandacht plaatsvindt. Een dikke, vette ‘nee’ tegen multitasken en prikkels, dus.

Hoe kan ik mijn concentratie verhogen?

Ben je al tijden op zoek naar concentratie verbeteren middelen? Heb je alle concentratie verbeteren supplementen die influencers aanraden al geprobeerd, maar helpt het niet? Pak het anders aan. Ik heb een aantal van mijn concentratie tips die ook in mijn boek “Elke Dag Om 15.00 uur Klaar” en het nieuwste boek ‘Full Focus op wat écht belangrijk is’ staan, voor je gebundeld. 

Inge vertelt je er ook meer over in deze video:

Wat kun je nog meer doen om je concentratie te verhogen?

1. Begin bij het stoppen van multitasking

Multitasking is dus een poging doen om gelijktijdig verschillende taken tegelijkertijd uit te voeren. “Poging”, want het is onmogelijk. Je kunt niet tegelijkertijd verschillende hoge-aandachtstaken uitvoeren. Dat bestaat niet.

Ja, het voelt misschien wel alsof je drie dingen tegelijkertijd doet wanneer je een mail stuurt, een telefoongesprek voert en ook nog eens een mandarijntje probeert te pellen, maar dat is niet wat je brein doet. Je brein verdeelt de aandacht tussen taken. vergelijk het met een zaklamp: je schijnt van de ene naar de andere kant. 

Eigenlijk kunnen we multitasken dus beter switchtasken noemen.

Hoe voorkom je dit? Heel simpel: houd je bezig met slechts één ding. En nu hoor ik je zeggen ‘Ja, no sh*t Sherlock’, maar hierin schuilt wel de oplossing. Multitasking, of beter gezegd switchtasking, voorkom je door jezelf te dwingen aan één taak te werken. Dat klinkt misschien niet heel innoverend, maar dat is wel hoe het werkt.

Een manier om dit te doen, is door te werken met focusblokken. Daarvoor kun je de bekende Pomodoro-techniek gebruiken. Maar ikzelf gebruik graag langere blokken. Zeker wanneer het op grote concentratie klussen aankomt, zoals het schrijven van mijn boek ‘Full Focus op wat écht belangrijk is’ of het opzetten van een nieuwe training.

Hoe werkt het?

  1. Je bedenkt allereerst welke taken je vandaag allemaal moet doen. Deze zet je op volgorde van prioriteit: de grootste, intimiderende en belangrijke klus voorop. ‘Eat that frog’, zou Mark Twain zeggen.
  2. Vervolgens blok je er voldoende tijd voor in je agenda. Hierbij is het belangrijk dat je realistisch bent. Kost iets je doorgaans twee uur? Wees dan niet zo naïef om te denken dat je er ditmaal slechts anderhalf uur aan kwijt bent. Gun de taak de tijd die het nodig heeft, maar plan ook niet langer dan dat.
  3. Vervolgens ga je aan de slag. Als je het fijn vindt, mag je een timer zetten. Bijvoorbeeld op 45 minuten. Gedurende die tijd werk je enkel en alleen aan die taak. Geen geswitch! Pas wanneer de timer gaat of de taak is afgerond, ga je door naar de volgende klus.
  4. … maar niet voordat je pauze neemt. Na ieder focusblok neem je even de tijd om op te laden, zo’n 5 minuutjes. Voorkom hierbij de neiging om gelijk naar je telefoon te grijpen, daar doe je jouw concentratie geen plezier mee. Ga voor een prikkelvrije pauze waarin je een kop koffie nuttigt of even een kort rondje wandelt.
  5. Dat herhaal je totdat je taken erop zitten.

concentratie verbeteren

2. Prikkels elimineren

Oké, versnippering hebben we getackeld. Nu nog die vervelende prikkels die zorgen voor moeite met concentreren. Deze kunnen we op twee manieren onderscheiden:

  • Zo hebben we externe prikkels…
    Hierbij kun je denken aan alle dingen die van buitenaf invloed op je concentratie hebben. De kantoortuin waarin je werkt bijvoorbeeld, een rumoerige collega die luidkeels telefoneert of een smartphone die jou om de haverklap laat weten dat je een nieuw bericht hebt.
  • … en interne prikkels
    Dit is afleiding vanuit het brein zelf. Ingevingen die je te binnen schieten, of gedachten die zomaar opkomen. Vooral wanneer je weinig overzicht in je (werk)leven ervaart en omkomt in chaos, heb je hier last van. ‘Had ik deze week geen deadline?’, ‘Waar liggen die papieren ook alweer?’ en ‘Hoe laat stond dat gesprek ook alweer gepland?’

Wat kun je doen om zowel externe- als interne prikkels zoveel mogelijk te vermijden, zodat je niet kunnen concentreren verleden tijd is? 

In de deze aflevering van de Tijdwinst Podcast deelt professor dr. Stefan van der Stigchel verrassende inzichten over hoe je jouw focus kunt terugwinnen. Ondanks de vele prikkels van vandaag is ons brein nog steeds in staat zich net zo goed te concentreren als 20 jaar geleden – mits je slim omgaat met je omgeving en gewoontes. 

Wat kun je nog meer doen?

  • Werk met een time management systeem. Dat klinkt intimiderend, maar een time management systeem is niets meer dan een takenlijst en een agenda waarin je al je taken en afspraken noteert. Dit fungeert als een extern geheugen. Op die manier kun jij je bezighouden met de inhoud van je werk. Dat brengt de onrust en chaos in je hoofd gauw tot rust. Zeg maar doei tegen concentratie problemen. 
  • Plan grote (concentratie)klussen en afspraken altijd in je agenda. Ook weer om die onrust uit je hoofd te krijgen (interne prikkels). Klussen waarmee je langer dan een half uur zoet bent, plan je in je agenda. Hierdoor behoud je niet alleen het overzicht: dit dwingt je ook na te denken over de duur van een klus, wat het ideale moment is om het uit te voeren én wat je daar nog allemaal voor moet doen. Geloof me, dat neemt ontzettend veel stress (en dus afleiding) weg.
  • Zet je notificaties uit. Dit kan ik niet genoeg benadrukken. Niets is zo belangrijk dat jij de godsgruwelijke dag moet worden gestoord. Indien je jouw concentratie wilt verbeteren, zet je ze dan ook uit, die notificaties. Alle: die van je telefoon, mailbox, chatprogramma en laptop. Ook de visuele reminders, zoals die rode bolletjes of het dingetje dat aangeeft hoeveel nieuwe mails je hebt. Weg ermee.
  • Reageer enkel op noodgevallen. Dit ligt in het verlengde van het vorige punt. De enige meldingen die binnenkomen, zijn die van de brandweer om je te vertellen dat het gebouw waarin je werkt in vuur en vlam staat. Bij wijze van spreken dan. Je reageert gedurende je taak nergens anders op, behalve op zaken die werkelijk dringend zijn.
  • Kies je (werk)omgeving bewust uit. In een kantoortuin kun jij je vanzelfsprekend minder goed concentreren dan in een rustige, lege vergaderzaal. Houd daarom rekening met de plek waarin je werk probeert te verzetten. Ook wanneer je thuiswerkt. Zoek een rustige omgeving op, doe de deur dicht (en op slot), noisecancelling headset op je bolletje en gaan! Je kunt je concentratie ook nog een boost geven door naar concentratieverhogende muziek te luisteren of naar wonderlijke binaural beats. Dat laatste is zeker het proberen waard.

concentratie verbeteren

3. Jezelf voldoende uitdagen (om in flow te komen)

Csíkszentmihályi (ja, die psycholoog met die ingewikkelde naam) heeft een Flow State Scale opgesteld met 8 kenmerken om in de flow te komen. Ook daar kun je eens naar kijken:

  1. Je hebt een duidelijk doel: zodat je weet wat er moet gebeuren en hoe je het aanpakt.
  2. Je kunt je concentreren: waardoor je je met aandacht op je taak richt.
  3. Je verliest zelfbewustzijn: je wordt een met de taak en vergeet alles om je heen. 
  4. Je verliest het besef van tijd: de uren vliegen voorbij of alles lijkt juist in slow motion te gaan. 
  5. Je krijgt direct feedback: je ziet direct of je acties succesvol zijn of falen en stuurt bij. 
  6. De taak daagt je uit: maar je bent wel zeker van jezelf dat je de klus kunt klaren. 
  7. Je voelt persoonlijke controle: doordat je taak uitdagend is, maar niet te lastig is om te doen. 
  8. De taak uitvoeren geeft je plezier: of het beloont je intrinsiek. 

Wat we hieruit kunnen concluderen, is dat het belangrijk is dat je een duidelijk doel voor ogen hebt dat jouw intrinsieke motivatie stimuleert. De taak moet uitdagend genoeg zijn en aanspraak maken op jouw vaardigheden. Combineer dit met een opperste staat van concentratie (die je met de eerder genoemde tips krijgt) en je komt in de flow. 

Wil je meer tips en interessante inzichten? Volg me op Instagram of luister naar de Tijdwinst Podcast voor interessante gesprekken met andere experts op het gebied van productiviteit. 

Wat helpt voor goede concentratie? Probeer de tips zelf uit

Je concentratie verbeteren is niet alleen een kwestie van wilskracht; het vraagt om inzicht hoe je dit kunt optimaliseren. Door te werken met duidelijke doelen, een goede planning en een prikkelarme omgeving, kun je versnippering en afleiding te slim af zijn. Met technieken zoals focusblokken en een bewuste werkplekkeuze, creëer je de ideale omstandigheden om in de flow te raken—een mentale staat waarin je creatief, productief én energiek bent. Begin vandaag nog en ervaar hoe een scherpe focus jouw productiviteit en werkplezier transformeert!

Verder lezen? Check ook deze artikelen eens:

Björn Deusings
Time management expert

Meer leren? Check onze cursussen

Volg dan onze cursus Snellezen of onze training Time Management. Daarin gaan we véél uitgebreider op bovenstaande zaken in. Zo leren we je bij de 1-daagse training Time Management hoe je precies zo’n systeem inricht voor meer overzicht in je (werk)leven. In de 1-daagse cursus Snellezen focussen we ons vooral op het brein en hoe je deze traint om informatie zo effectief mogelijk op te slaan en te verwerken. Stuk voor stuk manieren om je concentratie vooruit te helpen!

Veelgestelde vragen over concentratie verbeteren

  • Wat verhoogt je concentratie?

    Je concentratie verhoog je door afleidingen te minimaliseren, zoals notificaties en een rumoerige werkplek. Focus je op één taak tegelijk met behulp van technieken zoals focusblokken of de Pomodoro-methode. Een duidelijke planning en een prikkelvrije omgeving helpen je om beter en langer geconcentreerd te blijven.

  • Wat te doen bij slechte concentratie?

    Of je nu op zoek bent naar tips voor concentratie verbeteren kind of concentratie verhogen tijdens examens: verminder afleiding. Zorg dat de omgeving prikkelvrij is, zodat je kind of jezelf goed kan focussen. 

  • Wat zijn effectieve manieren om mijn concentratie te verbeteren?

    Effectieve manieren om je concentratie te verbeteren zijn het minimaliseren van afleidingen, zoals het uitschakelen van notificaties en het werken in een rustige omgeving. Gebruik technieken zoals de Pomodoro-methode of langere focusblokken om geconcentreerd te blijven op één taak.

  • Welke voeding of supplementen helpen bij betere focus en concentratie?

    Voeding die rijk is aan omega-3 vetzuren, zoals vette vis, noten en zaden, kan helpen bij een betere focus en concentratie. Supplementen zoals magnesium, vitamine B-complex en ginkgo biloba worden vaak aanbevolen om de hersenfunctie te ondersteunen. Daarnaast is het belangrijk om gehydrateerd te blijven en suikerpieken te vermijden door gezonde, gebalanceerde maaltijden te eten.

  • Hoe vermijd ik afleidingen tijdens het werken of studeren?

    Om afleidingen te vermijden, schakel je notificaties op je telefoon en computer uit en kies een rustige, opgeruimde werkplek. Werk met tijdsblokken, zoals de Pomodoro-techniek, waarin je gefocust aan één taak werkt en daarna een korte pauze neemt. Gebruik eventueel noisecancelling headphones om externe prikkels te verminderen.

  • Werkt meditatie of mindfulness echt om concentratie te verbeteren?

    Ja, meditatie en mindfulness helpen om je concentratie te verbeteren. Het zijn concentratie verbeteren oefeningen.  Door regelmatig te oefenen, train je je brein om de aandacht langer vast te houden en afleidingen te negeren. Bovendien verminderen ze stress, wat vaak een grote invloed heeft op je focusvermogen.

  • Hoe creëer ik een omgeving die mijn concentratie bevordert?

    Creëer een rustige en opgeruimde omgeving zonder afleidingen, zoals geluiden of rommel. Zorg voor voldoende licht, frisse lucht en een ergonomische werkplek om comfortabel en gefocust te blijven. Voeg eventueel rustgevende elementen toe, zoals planten of zachte achtergrondmuziek, om de concentratie te ondersteunen.

  • Wat is de rol van slaap in het verbeteren van concentratie?

    Slaap is essentieel voor het verbeteren van concentratie, omdat het je hersenen helpt om informatie te verwerken en te herstellen. Een goede nachtrust versterkt het geheugen en verhoogt de alertheid, waardoor je beter gefocust kunt werken. Tekort aan slaap leidt daarentegen tot vermoeidheid en afleiding, wat je concentratie aanzienlijk vermindert.

  • Welke oefeningen kan ik doen om mijn aandachtsspanne te verlengen?

    Je kunt regelmatig mentale trainingen doen, zoals puzzels of geheugenspellen, om je concentratie en focus te verbeteren. Daarnaast helpt het om jezelf kleine pauzes te gunnen, zodat je brein fris blijft.

  • Hoe kan ik technologie gebruiken zonder dat het mijn focus schaadt?

    Gebruik apps die je helpen om gefocust te blijven, zoals taakbeheerders of tijdtrackers, om je productiviteit te verhogen. Zet meldingen van apps uit om afleidingen te verminderen en je concentratie te behouden. Maak gebruik van technologie voor het plannen van pauzes.

  • Zijn er apps die kunnen helpen bij het verbeteren van mijn concentratie?

    Ja, een app zoals Forest helpt om je focus te verbeteren door tijd te beheren en afleidingen te verminderen. Andere apps zoals RescueTime bieden inzicht in je digitale gewoonten, zodat je kunt werken aan het beperken van onproductieve tijd. Daarnaast zijn er taakbeheerders zoals Todoist en Trello die je helpen om je werk georganiseerd en gefocust te houden.

  • Hoe ga ik om met mentale vermoeidheid die mijn concentratie vermindert?

    Bij mentale vermoeidheid is het belangrijk om regelmatig pauzes in te lassen, zodat je geest kan herstellen. Probeer ademhalingsoefeningen of een korte wandeling om je focus te vernieuwen. Daarnaast kan voldoende slaap en het verminderen van stress helpen om je concentratie te verbeteren.

Wie zijn wij? | Cursus Snellezen

Op zoek naar een cursus om je concentratie te verbeteren? Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich richt op effectiever (samen)werken. We bieden diverse (online) trainingen door het hele land, van time management en assertiviteit tot gesprekstechnieken en snellezen. Benieuwd? Bekijk onze website of blogs en meld je aan voor een van onze (digitale) trainingen.