Of je nu een kenniswerker bent die vooral tijdens meetings aantekeningen maakt of een student in de schoolbanken, iedereen heeft baat bij deze ene noteertechniek. En wil je er zeker van zijn dat je de stof over een aantal maanden nog steeds kunt oprakelen? Vul de techniek dan aan met deze notitie-tips! 

Waarom aantekeningen maken? Je vergeet ze toch?

Hoewel je het fijn vindt om gedurende meetings en seminars aantekeningen te maken, heb je er achteraf vaak weinig aan. Steekwoorden die eerst vanzelfsprekend lijken, blijken een week later vrij weinig voor je te betekenen. En die krabbels in de rechterbovenhoek? Geen idee wat je daar destijds mee bedoelde… 

Zonde, want het maken van aantekeningen is een goede gewoonte. Wanneer aantekeningen daarentegen geen structuur hebben, onoverzichtelijk zijn of niet te lezen zijn buiten een bepaalde context, heb je er weinig aan. 

Laten ons je daarom uitleggen hoe je écht goede aantekeningen maakt; notities waar je niet alleen vandaag en morgen, maar ook over een jaar nog iets aan hebt!

1. Aantekeningen helpen je beter leren

In het kader van timemanagement en tijd besparen zou je denken dat je productiever bent wanneer je tijdens een lezing gewoon mee typt. Gaat stukken sneller! Toch wijst onderzoek na onderzoek uit dat het maken van aantekeningen met de hand de beste manier is om informatie langdurig op te slaan. De één is namelijk een passieve manier van leren, de ander een actieve:

Zaken beschrijven met pen en papier dwingt je actief na te denken over de stof. Door middel van eigen woorden vat je de stof samen en organiseer je deze op een manier zodat jij het begrijpt. Hierdoor leer je niet alleen sneller, je slaat de stop ook langer op. Over productief zijn gesproken…

Digitaal aantekeningen maken? Doe het liever met de hand! Je begrijpt én onthoudt materie namelijk beter wanneer je actief aantekeningen maakt.

De leerpiramide van Bales kan je hier meer over vertellen.

aantekeningen maken met laptop en koffie

2. Aantekeningen helpen je efficiënter leren

Naast dat aantekeningen je de stof beter laten begrijpen, geven ze je ook de mogelijkheid om de stof vaker tot je te nemen. En aangezien herhalen, herhalen, herhalen hét onderschatte geheim tot kennis is, heb je daar veel van.

Want stel dat jij je voor je werk moet verdiepen in een nieuw soort materie; je hebt dan geen zin om dagelijks een heel boek te moeten doorspitten. Daar heb je geen tijd, laat staan zin, voor. Heb je daarentegen een setje goed uitgewerkte aantekeningen bij de hand, dan leer je méér in minder tijd.

Waarom dat herhalen werkt?

Nieuwe informatie blijft maar even in je geheugen achter. Wanneer je er verder niet meer naar omkijkt, zal je het op den duur vergeten. Wanneer je daarentegen regelmatig de stof opnieuw doorleest, dan grif je het als ware in je geheugen. Hoe vaker je dit doet, hoe langer het blijft ‘hangen’.

De Vergeetcurve van Ebbinghaus illustreert dat mooi:

aantekeningen maken Ebbinghaus curve

3. Aantekeningen tonen wat prioriteit heeft 

Om productief te zijn moet je weten wat prioriteit heeft, met andere woorden: wat belangrijk is. Pas dan weet je waar je tijd en aandacht in moet steken. 

Dit geldt ook voor het leren van nieuwe informatie: je wilt geen tijd verspillen aan het leren van materie die (voor jou) niet van belang is. Die belangrijke hoofdstukken en passages, die wil je opslaan! Door aantekeningen te maken kun jij je brein hierop wijzen. Je selecteert onthoud-waardige materie waarmee je jouw brein vertelt ‘Hé, deze stof is nuttig. Opslaan dus!

Kortom: waarom aantekeningen maken?

Simpel. Wanneer jij het liefst zo efficiënt en productief mogelijk leert, heb je baat bij het maken van aantekeningen. Niet alleen leer je een hoop méér in minder tijd, je onthoudt de informatie ook langer. Daarnaast leer je de juiste dingen. Vergeet meetypen dus, en leer ouderwets aantekeningen maken met pen en papier!

En daar is maar één juiste methode voor:

aantekeningen maken met pen

Hoe maak je netjes aantekeningen? Maak kennis met de Cornell methode!

We schreven er een uitgebreid artikel over: de Cornell methode. Kort samengevat is het een fantastische notitietechniek die is ontstaan op de prestigieuze Cornell University. Het enige dat je ervoor nodig hebt is pen en papier. Vanuit een timemanagement oogpunt kies je het liefst één vaste kladblok zodat je al jouw notities op één vaste verzamelplek bewaart. Scheelt een hoop uitzoekwerk!

En dan:

  1. Je verdeelt het vel papier in drie vlakken.
  2. Het linkervlak gebruik je voor het noteren van kernbegrippen. Hier kun je ook annotaties toevoegen, zoals uitroeptekens of vraagtekens.
  3. Het middelste vak is het belangrijkste. Daar maak je het merendeel van je notities. Schrijf hier belangrijke zinnen of opsommingen.
  4. Het vlak onderin gebruik je voor het maken van een korte samenvatting. Hier vat je de notities die je daarboven hebt gemaakt samen in maximaal drie zinnen.

Björn doet het voor:

Probeer deze methode zeker eens. Kernbegrippen links, aantekeningen in het midden en onderaan het vel papier een samenvatting!

En als ik toch digitaal aantekeningen wil maken?

Zoals gezegd werken ouderwetse aantekeningen het beste, maar wanneer je toch de voorkeur geeft aan digitale aantekeningen houden we je niet tegen. Sterker nog: we delen twee uitermate handige tools met je:

Maak aantekeningen in je Rocketbook

Een Rocketbook is een “kladblok” gemaakt van geplastificeerd papier. Deze kun je na afloop schoonvegen met een nat doekje, waardoor je ‘m keer op keer opnieuw kunt gebruiken. Lekker duurzaam dus. Maar dat niet alleen. Ook heel handig. De Rocketbook bevat namelijk een app waarmee je, dankzij de QR-code op iedere pagina, je aantekeningen digitaal vastlegt. 

Maak aantekeningen op je Remarkable

Ook kun je kiezen voor een digitale ‘pen en papier’; de Remarkable. Dit is een E-schrijftablet waarmee je zowel documenten als studieboeken kunt lezen, en tegelijkertijd schetsen en aantekeningen kunt maken. Ideaal.

Meer handige snufjes en gadgets? Dan hebben wij dé perfecte Tijdwinst podcast-aflevering voor jou: “De (on)zin van gadgets”. David en ik bespreken welke gadgets jouw productiviteit naar ongekende hoogtes kunnen tillen en welke je beter links kunt laten liggen.

Hoe aantekeningen maken? 4 bonus tips

Naast Cornell, Rocketbooks en Remarkables nog enkele andere adviezen de de manier waarop je aantekeningen maakt voorgoed veranderen:

1. Vul je aantekeningen aan met een mindmap

We zijn bij Tijdwinst.com nogal fan van mindmaps. Ze helpen je informatie nóg beter te onthouden en inzichtelijker te maken. Bijkomend voordeel: ze maken abstracte informatie beeldend. Ontzettend handig wanneer je grote hoeveelheden informatie behapbaar wilt maken. 

Maak dus niet alleen aantekeningen, maar breng ze onder in een mindmap! Vul aan met kleuren, symbolen en afbeeldingen om er een groot geheel van te maken. Wedden dat je de stof dan nooit meer vergeet?

2. Neem regelmatig je aantekeningen door

We lieten je eerder de vergeetcurve van Ebbinghaus zien. Mocht je ‘m zijn vergeten, de clou was: hoe vaker je herhaalt, des te beter het blijft ‘hangen’. Neem je aantekeningen dus met regelmaat door:

  • De eerste twee, drie dagen lees jouw aantekeningen kort door. Vul eventueel aan waar nodig. 
  • Vervolgens pak je het een week later weer op. Je bestudeert nogmaals je aantekeningen. Bekijk of er stukken tussen zitten die je alweer bent vergeten. Lees deze nog een keer. 
  • Een maand later doe je hetzelfde. Je geeft je brein een opfriscursus en leest voor de zoveelste keer je samenvatting door.

Op deze manier stamp je die kennis in je brein, om nooit meer te vergeten.

3. Doe er iets mee

Lezen, herhalen en bestuderen zijn effectief. Maar zoals de Leerpiramide van Bales (waar we je eerder ook op wezen) laat zien, leer je het snelst wanneer je jouw handen vuil maakt. Laat het dus niet alleen bij aantekeningen, maar voer wat je hebt geleerd in de praktijk uit! Geef je collega bijvoorbeeld een bijles, leg het je nichtje uit, maak er een video over of voer zelf eens het experiment waar je over las uit. 

Leren zorgt ervoor dat je iets onthoudt. Uitvoeren dat je het echt begrijpt.

4. Plan verantwoordelijkheden gelijk in

Bij het maken van aantekeningen komen er altijd wel acties, afspraken of verantwoordelijkheden uit voort. Zeker wanneer je tijdens meetings of overleggen aantekeningen maakt. 

Om te voorkomen dat je deze vergeet, neem je nu even de tijd om zaken netjes in te plannen. Plan die in je timemanagement systeem:

  • Acties zet je op je to do-lijst.
  • Dingen die je nog met iemand wilt bespreken, plaats je op een bespreeklijst
  • Voor afspraken of grote klussen plan je tijd vrij in je agenda.
  • Zaken die je in de gaten moet houden? Plaats die op je wachten op-lijst.

aantekeningen maken vrouw schrijvend

Kortom: hoe kun je het beste aantekeningen maken?

Hoe maak je netjes aantekeningen? Iedereen kan het, maar het werkelijk goed doen – zodat je de materie niet alleen begrijpt, maar ook over een aantal maanden nog kunt oprakelen – is toch wat ingewikkelder. Om die reden zetten we zojuist onze beste aantekentips op een rijtje; van Cornell tot aan Rocketbooks en mindmaps, jij weet nu hoe je aantekeningen als een pro maakt. 

Wil je hier nou meer over weten, check dan gerust eens onze andere artikelen.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.

Wie zijn wij? | Cursus Time Management

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.

  1. 1-daagse training Time Management | Blog
  2. 1-daagse training Assertiviteit | Blog
  3. 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
  4. 1-daagse training Feedback Geven | Blog
  5. 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
  6. 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog