Dat moment waarop een collega of een familielid je iets probeert op te leggen, en je hem van repliek zou willen dienen. Dat ik-wil-wel-maar-kan-hier-niet-onderuit gevoel. Dan heb je een assertief codewoord nodig. Een toverwoord, wellicht. Één woord dat je on-top-of-mind hebt en tevoorschijn kunt toveren wanneer je het nodig hebt: bedankt.
Een magisch woord, dat je altijd uit de brand kan helpen. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn. Maar geloof me, het is waar. Op ‘bedankt’ kun je altijd bouwen – hij is de superheld onder de assertieve codewoorden.
Een assertief woord dat je uit veel benarde situaties redt, wanneer je bijvoorbeeld écht geen zin hebt om met je collega’s naar de bar te gaan op vrijdagmiddag. Of geen tijd. ‘Bedankt’ is dan niet alleen handig om je hier netjes en zonder conflict onderuit te werken. ‘Bedankt’ bespaart je ook veel tijd, geld en zelfrespect doordat je niet om de hete brij heen draait en je altijd oprecht blijft. Mits je het woord goed gebruikt.
Wat je met het woord bedankt doet is namelijk – voordat je iets anders doet – de ander erkennen en waarderen. Je bedankt hem letterlijk. Je geeft hem allereerst een goed gevoel. Staat even stil bij het moment en wat hij je probeert op te leggen (bewust of onbewust). Je wint bovendien wat tijd om je ‘officiële’ reactie op te stellen, die volgt op dit woordje.
Heb je je dank uitgesproken als reactie op een lastig voorstel of een benarde situatie? Dan is het twee-na-belangrijkste woord aan de beurt:
Maar
Jawel, daar komt de ‘maar’. Je gaat over van positief naar een negatiever gedeelte. Slim, want dat is eigenlijk het gedeelte waar je naartoe wil. Je wil een boodschap overbrengen. Ergens onderuit komen. Iets afwenden. Je wil het hert in je koplampen ontwijken en hem een lang leven beschoren.
Hoe doe je dat op een assertief doeltreffende manier, netjes en zonder conflict? Gebruik ‘bedankt’ en ‘maar’ in de juiste combinatie, in de juiste volgorde en op het juiste moment.
Een assertief voorbeeld:
“Kun je zaterdagmiddag langskomen om me te helpen met mijn computerproblemen?”
Je hebt zaterdagmiddag als enige middag deze week helemaal voor jezelf gepland. Jij, een boek en verder helemaal niets – dat was het plan. Totdat je buurman zijn computer aan gort hielp. Je wil hem wel helpen en feitelijk gezien heb je de tijd. Maar je wil gewoon niet. Je wil onder deze situatie uit komen. Wat zeg je?
“Bedankt voor je vertrouwen in mijn computerkunsten, maar die middag heb ik al iets gepland.” Mocht je echt solidair met je buurman willen zijn, stel hier achteraan dan een ander moment voor om hem te komen helpen. “Kan ik volgende week dinsdag langskomen? Anders vrees ik echt dat je even iemand anders moet vragen. Probeer Stefan eens? Die woont hier een paar huizen verderop.”
Het resultaat: jij hebt jezelf uit een benarde situatie gewrongen, geen ruzie met je buurman en je hebt hem uiteindelijk nog geholpen ook. Iedereen blij. Win-win, daar draait het om bij assertiviteit.
Assertiviteit op je werk
Het code-woord op je werk gebruiken? Kan ook.
Een assertief voorbeeld:
“Ik heb je ingepland om morgen mee te gaan naar die klantmeeting in Heerhugowaard. Kan ik op je rekenen?” Niet je favoriete klant, die in Heerhugowaard. Bovendien moet dat rapport komende woensdag af zijn en heb je al je tijd al daar in zitten morgen. Je wil je manager niet teleurstellen, maar je kunt ook onmogelijk mee naar die klant. Wat zeg je?
“Bedankt dat je aan mij hebt gedacht om het gesprek mee te doen, maar ik heb die rapportage-deadline voor komende woensdag staan en heb mijn tijd morgen echt hard nodig. Volgens mijn planning heb ik daar echt geen gaatje voor en ik wil dat rapport natuurlijk wel top neerzetten.”
Als je een goede baas hebt, ziet hij ook in dat het een slimmere zet is om jou op kantoor te laten morgen. Probeert hij je evengoed over te halen om mee te gaan of probeert hij je een schuldgevoel aan te praten? “Ik had toch meer van jou verwacht. Jammer, dan vraag ik Dirk wel mee.” Jouw reactie: de broken-record techniek (herhaling).
“Ik begrijp dat je me graag mee hebt, maar dan kom ik echt in de knel met het rapport.” Of, omdat het nu eenmaal je baas is en de uiteindelijke beslissing bij hem ligt: “Ik begrijp dat je me graag mee hebt, maar dan kom ik echt in de knel met het rapport. Als jij me aangeeft wat je belangrijker vindt, volg ik hier graag in.”
Een laatste oplossing, wanneer dit soort situaties structureel voorkomen, is een aantal open sollicitaties rondsturen.
Assertief aan de slag
Gebruik ‘bedankt’ en ‘maar’ eens wanneer je in een benarde situatie verkeerd. Wanneer je wéét dat je ergens helemaal geen zin in hebt of de tijd nu eenmaal niet hebt, maar je niet meteen op de juiste woorden komt of het lef hebt om de situatie af te wenden. Denk dan nog eens aan ‘bedankt’ en gebruik zijn superkrachten.
Zie maar eens hoe gemakkelijk je eigenlijk onder zulk soort situaties uit kunt komen, zonder dat je het ooit hebt geweten. Je houdt zo tijd over voor de dingen die je wél wil of moet doen en houdt je familie, vrienden of collega’s ook nog eens te vriend. Altijd handig.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
