‘Waarom had niemand me dit eerder laten zien: dat mindmappen?’ riep Hazel Wagner – doctor, auteur, TED-spreker – uit. Pas na het behalen van haar vierde (!) diploma ontdekte ze de efficiëntere manier van lezen, leren, noteren en onthouden. Gelukkig ben jij er wel op tijd bij. Dit is hoe het maken van een woordweb werkt en wat jij als kenniswerker eraan hebt.
Leer het zo vroeg mogelijk: een woordweb maken
Hazel Wagner werkte gedurende haar leven bij talloze Fortune 100 startups en haalde haar master- en MBA-diploma’s in mathematica, marketing én finance. Ze was duidelijk niet vies van leren en vond het belangrijk om zich te blijven ontplooien. Haar geheim? Nou, volgens haar waren al die studies, onderzoeken en lezingen nooit mogelijk geweest indien ze nooit kennis had gehad met mindmappen.
Zoals ze zelf zegt:
‘Ik ben mijn hele leven bang geweest dat ik dingen niet ging onthouden. Mijn ouders hadden een geweldig geheugen, andere familieleden hadden een geweldig geheugen, maar ik niet.’
Wat ze daarom deed?
‘Ik heb met al mijn diploma’s duidelijk veel tijd doorgebracht met luisteren naar colleges. Ik heb duizenden en duizenden pagina’s met notities gemaakt. Ik was zo bang om te vergeten, dat ik bijna alles opschreef. Maar dat is slechts transcriberen. Je denkt niet na over wat je hoort of leest. Je verwerkt het niet, zoals je brein dat nodig heeft om het beter te onthouden. Zodat je het kunt leren, opslaan en later kunt terughalen wanneer je wil.’
Gelukkig ontdekte ze na een aantal diploma’s dat er een efficiëntere manier was om informatie vast te leggen:
‘Ik vond het in eerste instantie heel jammer, want dát zou me veel tijd bespaart hebben en me geholpen hebben toen ik aan het leren en noteren was, en vooral bij het voorbereiden op tentamens of om anderen uit te leggen wat ik geleerd had. Waarom had niemand me dit eerder laten zien: dat mindmappen?!’
Zodra Wagner mindmappen ontdekte viel alles op z’n plek. Zo goed zelfs dat ze er sindsdien lezingen (en TED-talks) over hield.
Wat is een woordweb precies (en wat heb ik daaraan)?
Een woordweb (ook wel mindmap of woordspin genoemd) is een techniek waarmee je grote hoeveelheden informatie kunt vastleggen en structureren. Je hebt er vast wel eens een gemaakt, misschien zelfs al op de basisschool.
- Misschien herinner je je nog dat je het onderwerp in het midden plaatst en vanuit daar informatie vastlegt door middel van vertakkingen. Hierdoor lijkt het op een spin of spinnenweb, vandaar de naam.
- Al die vertakkingen bevatten weer meer informatie, associaties of ideeën die te maken hebben met het onderwerp. Het mooie is, is dat je dit oneindig kunt uitbouwen.
Wat heb jij hier nou aan, als kenniswerker? Nou, een hoop:
Denk even aan het voorbereiden van een lezing. Uit tal van bronnen heb je informatie gehaald: uit boeken, stukken, video’s, artikelen en naslagwerken. Een hoop informatie om te overzien! Hoe structureer je dat?
Nou, zo’n mindmap kan je hierbij helpen.
Het is een manier om die warboel aan informatie uiteen te halen en netjes te organiseren zodat je één groot overzicht hebt. Het helpt je de hoofd- en bijzaken onderscheiden en maakt abstracte informatie visueel. Doordat je daarnaast kritisch over de informatie nadenkt begrijp je de materie ook beter. Beter nog: je onthoudt de stof ook beter waardoor die lezing je makkelijk afgaat dan wanneer je slechts je aantekeningen “horizontaal” zou maken.
Wat dat is hoe je normaal noteert: horizontaal of puntsgewijs. Denk maar aan de lijstjes, aantekeningen of samenvattingen die je maakt. Die werken voor de korte termijn fantastisch. Ze helpen je informatie op een nuttige manier vast te leggen, alleen: indien je het daarbij laat, heeft je brein er nog niets aan. Tenminste niet zodra het op onthouden aankomt.
Je brein verwerkt denkt namelijk niet in bulletpoints, volledige paragrafen, tabellen of puntsgewijs. Dwingt het dan ook niet om op die manier informatie op te slaan.
Doe je brein een plezier: werk aan de hand van verbindingen, associaties en connecties, want zo denkt het zelf ook. Als een mindmap dus, geen keurig lijstje.
Dat is dus waarom zo’n mindmap zo goed werkt en waarom Hazel Wagner er zo’n fan van is:
‘Het werkt zoals het brein werkt. Mijn eigen onderzoek nota bene, gepubliceerd in 1975, toonde al aan hoe belangrijk visueel en kinesthetisch leren is, wanneer je mathematica wil begrijpen. En zo werkt het voor alle soorten onderwerpen, niet alleen mathematica.’
Omdat het overeenkomt met de werking van je brein. Een go to techniek dus, ongeacht of je een lezing wilt voorbereiden, een management boek wil samenvatten of een groot project uiteen wilt zetten: het maken van een woordweb helpt je erbij.
Fantastisch! Maarreh, hoe maak ik er een? — in 5 stappen
Wagner’s werkwijze? Ontzettend eenvoudig:
‘Je pakt een blanco vel papier en houdt het horizontaal; schrijf de kernwoorden en korte zinnen op en – heel belangrijk – maak de verbindingen tussen die elementen. Dat doe je van binnen naar buiten uit: in het midden het hoofdthema (een naam, of een boektitel of een vraagstuk) en dan naar buiten toe alle takken met de kernwoorden. Wat je later nog invalt, voeg je toe, zoals het voor jou werkt.’
Laten we haar werkwijze uiteenzetten in een aantal eenvoudige stappen, zoals we dat ook in onze training Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmappen doen. Hierbij kun je ervoor kiezen om de video te bekijken waarin Björn Deusings – directeur en trainer bij Tijdwinst, en auteur van het boek ‘Elke Dag om 15.00 Klaar’ – je de beginselen van een mindmap kort uitlegt of je leest onderstaande stappen.
Enige dat je nodig hebt? Een blanco vel papier zoals Wagner voorstelt of (onze favoriet) de digitale, online mindmap tool Mindmeister. En dan:
Video ‘Een mindmap maken’
Een woordweb maken in 5 stappen
Stap 1. Je schrijft alles op
Alles dat met je onderwerp te maken heeft leg je vast. Spuw het uit. Je hoeft geen rekening te houden met de volgorde of de grootte van een punt, leg gewoon alles vast dat in je opkomt. Hier mag je gerust een kwartiertje de tijd voor nemen.
Stap 2. Je onderscheidt hoofd- en subthema’s
Vervolgens breng je structuur aan in de warboel. Denk na over hoofdthema’s en in welke subthema’s je deze kunt onderscheiden. Daarna sleep je alle informatie naar het juiste kopje. Door de hoofdthema’s gelijk van een kleur en symbool te voorzien, maak je het extra overzichtelijk.
Stap 3. Je vult de mindmap aan met aanvullende informatie
In deze stap vul je jouw mindmap aan met informatie die nog ontbreekt. Dat kunnen associaties zijn, maar ook volledige subthema’s. Het is geen enkel probleem om die later nog toe te voegen. Misschien ben je zelfs op nieuwe ideeën gekomen nu je de informatie zo voor je ziet. Werk dat uit.
Stap 4. Je bepaalt de volgorde van de punten
Hoewel je mindmap in principe rond is, kun je ‘m nog net die extra boost geven: voeg er een planningselement aan toe. Indien je mindmap bijvoorbeeld punten of zaken bevat die in een bepaalde volgorde horen, pas je die in deze stap toe.
Kijk naar je mindmap en bedenk wat voorrang heeft. Zijn er punten die je als eerste wilt oppakken? Stukken informatie waar je eerst naar wil kijken? Prioriteer deze dingen kloksgewijs en zet er eventueel nummering voor. Lekker overzichtelijk voor je brein!
Stap 5. Je maakt de mindmap allesomvattend
In deze laatste stap gaat het echt om de details. Hiermee kun je jouw mindmap echt tot een complete kennisbank maken. Afbeeldingen, links, tabellen, documenten – noem maar op. Vul er je mindmap mee aan.
Maak het zo gek als je zelf wil
Probeer het binnenkort zelf eens uit, wanneer je een groot verslag moet maken bijvoorbeeld. Je zult zien dat het maken van een woordweb een fantastische manier is om grote brokken informatie overzichtelijk te weergeven. Of, zoals Wagner het zelf zegt:
‘Je denkt nu; je documenteert of transcribeert niet meer blind. Je denkt over hoe het allemaal bij elkaar past, hoe het werkt en hoe jij het gaat onthouden. Ga zelf aan de slag met mindmappen en je helpt je brein.’
Wie zijn wij? | Training time management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
