Je ligt aan het Gardameer. De zon brandt. Je kinderen plonsen in het water. Jij? Jij denkt: “Ik heb toch mijn werkmail op mijn telefoon… even snel kijken, kan geen kwaad, toch?” Je opent je inbox. Een bericht van Paul: “Prijs van de orders is verhoogd, maar helemaal prima, rekening mee gehouden.” Top. En tóch voel je de drang om te reageren. Op vakantie. Terwijl je Out of Office vrolijk aanstaat. Waarom doe jij je dat zelf aan?
Je bent niet onmisbaar. Je bent verslaafd.
Niet omdat het moet. Niet omdat iemand het van je verwacht. Maar omdat je brein hunkert naar prikkels. We zijn verslaafd geraakt aan ‘even snel’ iets checken. Je werkmail. Je WhatsApp. Je nieuwsapp. Je socials. Het maakt niet uit wat, als het maar even iets oplevert: bevestiging, controle, ruis. En ja, ook in je vakantie. Misschien juist dan.
Maar vraag een willekeurige leidinggevende of hij verwacht dat z’n team reageert tijdens de vakantie en je krijgt meestal hetzelfde antwoord: “Nee hoor, laat ze lekker uitrusten.” Maar jij? Jij checkt tóch. Want je denkt dat het nodig is. Je denkt dat je onmisbaar bent. Of je grijpt gewoon automatisch naar je telefoon zodra er drie minuten stilte valt.
We willen rust, maar we kunnen het niet aan.
Ons brein is zó gewend geraakt aan constante input dat het ook op vakantie blijft zoeken. Scrollen is een reflex geworden. En erger nog: werk en privé zijn allang niet meer te onderscheiden. Je opent een app voor een foto van je kind en voor je het weet zit je in je inbox. Van Instagram naar Slack naar NU.nl. Alles loopt door elkaar. Alles is ‘aan’.
Je hoofd ligt dan misschien op een strandbedje in de zon, maar je aandacht zit nog steeds met z’n pootjes thuis; in de verwachtingen, de to do’s, de groepsapps, de rommel van alledag. En dat is geen ontspanning. Dat is aandachtsresidu: mentale troep die blijft rondzingen in je hoofd en je batterij leeg trekt.
En waarvoor? In het beste geval hou je wat je al had: grip. Maar dan wel over dingen die zich ook zonder jouw briljante ingevingen oplossen. In het slechtste geval raak je je hele vakantie kwijt aan kleine beetjes stress die zich opstapelen tot totale onrust. En je laadt niet op. Omdat je nooit écht loskomt.
Dus nee, het is niet ‘het werk’ dat je rust saboteert. Je doet het toch echt zelf.
Jij koos ervoor je telefoon aan te laten. Jij koos ervoor tóch even te kijken. Jij koos ervoor jezelf te onderbreken. En dan verbaasd zijn dat je niet opgeladen terugkomt?
Grow the fuck up. Je doet dit jezelf aan. Je hoeft niet up-to-date terug te komen van vakantie. Dat is verdomme het hele idee achter vakantie.
Geen signaal is óók communicatie
Bij Tijdwinst hanteren we daarom één simpele regel: out-of-office betekent ook écht out. Je reageert nergens op. Geen mail. Geen WhatsApp. Geen Teams. Geen “ik kijk alleen even hoor”. Waarom? Omdat één reactie genoeg is om je hele signaal van de out of office te ondermijnen. Iedereen -inclusief jezelf- verwacht op dat moment dat je toch meekijkt.
Dus hoe dan wél?
Wil je écht met rust gelaten worden? Neem die rust dan eerst zelf eens serieus. Geen halve maatregelen. Want rust begint niet bij anderen. Rust begint bij jou, bij het besef dat de meeste ruis van binnen komt; niet van je inbox, niet van je baas, niet van je team. Van jou.
Jij bent degene die denkt dat het niet zonder jou kan. Jij bent degene die tóch kijkt. Jij bent degene die wéér terugvalt in oude patronen, en dan verbaasd is dat je niet uitgerust terugkomt van vakantie. En ja, dan roepen we weer: “Het is de schuld van het werk.” Nee. Het was jouw keuze. Jij koos ervoor je telefoon aan te laten. Jij koos ervoor tóch te reageren.
Daarom, vóór je vakantie:
- Start op tijd met stoppen. Begin twee weken van tevoren met afronden, overdragen en afbouwen. Stress ontstaat niet door veel werk, maar door deadlines die frontaal botsen met je vertrekdatum. Plan je laatste weken slim, zodat je niet tot 23:00 door hoeft op de avond voor vertrek.
- Zet je Out-of-Office (een paar dagen) eerder aan. Voor elke week vakantie plan je een dag vóór en een dag ná je verlof als buffer. Ga je drie weken weg? Dan staat je OOO drie dagen eerder aan, én blijft hij drie dagen langer aan bij terugkomst. Zo creëer je ruimte om op te ruimen, af te bouwen en rustig op te starten.
- Maak een overdracht die staat als een huis. Laat collega’s weten wanneer je terug bent. Geef ze een standaardzin, zodat ze niet hoeven te improviseren: “Mijn collega is er weer op [datum] en pakt het dan op.” Zet ook in je OOO niet alleen je terugkomdatum, maar ook wie wél bereikbaar is voor urgente zaken.
- Doe een app-audit. Welke apps helpen je opladen? Welke slurpen je leeg? Gooi die laatste rigoureus van je telefoon. En verwijder ook alle werkapps: je hebt écht geen Slack, LinkedIn of WhatsApp-werkgroep nodig aan het zwembad.
En tijdens je vakantie?
- Blijf van je telefoon af, ook privé. Niet alleen werkgerelateerd scrollen vreet energie. Ook WhatsApp-drama, Instagram-FOMO en nieuws-apps zorgen voor onrust. Leg je telefoon daarom eens een dagje in de hotelkamer-kluis, en kijk wat het met je rust doet. Wees niet zo’n hersenloze zombie die de hele dag met z’n telefoon in z’n handen zit.
- Verlaat zakelijke WhatsApp-groepen. Niet muten. Gewoon verlaten. Voorkomt “even snel” meekijken. Je bent er gewoon níét. En dat is oké. Na je vakantie voegen ze je maar weer toe.
- Laat los en vertrouw je team. Durf ook echt mentaal af te haken. Geef ruimte. Juist door weg te zijn, creëer je groeiruimte voor je team. Zie het als leiderschapstraining: jouw afwezigheid is hun kans om te shinen.
Na je vakantie:
- Gun jezelf hersteltijd: laat je OOO aan. Plan minimaal twee dagen om rustig op te starten: inbox opschonen, bijlezen, je agenda op orde krijgen. En ja: dat doe je dán pas, als je weer op kantoor bent. Vakantie is namelijk geen excuus om alvast te beginnen met werken in je zwembroek. Je hóeft niks voor te bereiden voor je terugkomst. Dat is precies waar die hersteltijd voor is.
Vakantie is geen luxe. Het hoort bij werk.
Vakantie nemen is geen cadeautje. Het is herstelwerk. Het is waarvoor je betaald wordt. Net zoals topsporters verplicht rusten om daarna weer te pieken, zou dat ook voor kantoortijgers de norm moeten zijn. Want laten we eerlijk zijn: je prestaties ná je vakantie hangen rechtstreeks samen met hoe serieus je die rust neemt. Dus, geen halve maatregelen. Geen “ik check alleen even m’n mail”. Rust is niet vrijblijvend. Het is een onderdeel van je werk.
Dus nog één keer, voor de hardnekkigen onder ons:
Doe waarvoor je betaald wordt. Neem vakantie. En laad op.
