Een beetje zoals een sapkuur, maar dan voor een gezond brein en een betere concentratiespanne: een digitale detox. Het blijkt volgens deze Franse professor dé oplossing te zijn voor iedereen die telefoonverslaafd is. En of je ontwenningsverschijnselen krijgt? Jazeker, maar de het weegt niet op tegen de voordelen. Wanneer start jij?
Telefoonverslaafd? Hoe het zover is gekomen en de gevolgen ervan
Telefoonverslaving; eerder schreven we uitgebreid over hyperconnectiviteit en de gevolgen ervan op ons leven en onze relaties. Nu horen we je denken: ‘hyperconnectiviteit, wat is dat ook alweer?”
Nou, het binnen handbereik hebben van ieder stukje informatie bijvoorbeeld. Of het moeiteloos in contact kunnen staan met mensen van over de hele wereld. Het uitwisselen van data en gegevens in the blink of an eye — technologische vooruitgang waar we onze vingers bij aflikken.
Helaas is het dezelfde technologische vooruitgang die er voor zorgt dat we massaal verslaafd zijn geraakt aan onze mobiele telefoon. Hét middel dat ons in staat stelt die informatie binnen te krijgen, in slechts een paar tics, scrolls of swipes.
Hierdoor kun je last krijgen van een aantal kwalen:
- Denk aan infobesitas: het overspoeld raken door alle informatie die je smartphone dagelijks op je afvuurt.
- Blurring: het vervagen van de grenzen tussen je beroeps- en privéleven met alle gevolgen van dien.
- Nomofobie: het ontwikkelen van een daadwerkelijke angst om zonder je smartphone te zitten.
- FOMO: de angst om überhaupt maar iets van informatie te missen.
- En vergeet ook phubbing niet: het onbewust negeren van je partner of sociale contacten doordat je telkens op je telefoon zit.
21e-eeuwse kwalen die rechtstreeks voortvloeien uit jouw telefoonverslaving, en waar je volgens Thibaut Dumas korte metten mee moet maken. Björn en ik praten verder over de gevolgen van een telefoon- en social media- verslaving in deze aflevering van de Tijdwinst Podcast:
Franse professor: “Digitale detox enige oplossing voor telefoonverslaafden”
Dumas is een neurowetenschapper verbonden aan het ziekenhuis Pitié-Salpêtrière in Parijs en de Universiteit van Sorbonne. Daarnaast is hij de auteur van het boek ‘Afkicken van je Smartphone’.
Volgens hem is het ondergaan van een ‘digitale detox’ de enige manier om van je telefoonverslaving af te komen.
“Je zal opnieuw verbinding moeten maken met jezelf en anderen, met de mensen om je heen en met je omgeving.”
… en dat doe je door volgens hem 3 fases te doorlopen.
- In de eerste fase focus je op het daadwerkelijk terugvinden van jezelf, door je telefoon niet te gebruiken.
- De tweede fase richt zich voornamelijk op het opbouwen van nieuwe goede gewoontes, zodat je minder snel naar je smartphone grijpt.
- Tot slot neem je in de derde fase niet alleen je omgang met je smartphone onder de loep, maar met alle hyperconnectiviteit middelen. Vooral die op de werkvloer.
Kortom:
Indien jij telefoonverslaafd bent en klaar bent om een gezondere levensstijl tegemoet te gaan – één waardoor je niet alleen productiever zult worden, maar ook gelukkiger – begin dan:
Fase 1: Deconnectie voor een betere reconnectie
Ga offline! Direct. Zonder poespas. Cold turkey. En dan maakt het volgens Dumas niet uit voor hoe lang jij je smartphone links laat liggen, als je het maar doet. Voor de één houdt dit in dat hij een week zonder smartphone door het leven gaat, de ander houdt het bij één uur. Dat is prima:
Het is namelijk belangrijk dat je het jezelf niet te ingewikkeld maakt. Door jezelf gelijk te strenge beperkingen op te leggen, zul je enkel frustratie oproepen. Hierdoor houd je het op de lange termijn niet vol.
Kies daarom wat bij jou past: kortstondig of lang geen telefoon — zolang je maar offline gaat.
Hij geeft een paar tips:
- Stel allereerst een doel. Hoe lang verban jij je telefoon? Een uur? Een dag? Een week? Dit met jezelf afspreken voorkomt dat je ‘toegeeft’.
- Breng mensen uit je omgeving om de hoogte. Zo weten ze waarom je niet op hun appjes reageert. Meld het desnoods in je status op Whatsapp.
- Blokkeer je mobiele data of installeer een app die alle toepassingen en social media apps blokkeert, zodat je enkel nog in- en uitgaande telefoontjes kunt ontvangen of plegen.
- Ga op pad. Plan of onderneem een activiteit gedurende de tijd dat je ‘smartphonevrij’ bent. Op die manier ben je niet constant met je gedachten bij je telefoon en ‘kick’ je sneller af.
- Maak van je notitieblok je nieuwe beste vriend. Om tussentijds aantekeningen te maken of je gedachten op te schrijven. (Want daar zul je er ineens méér van hebben dan eerst.)
Fase 2: Doorvoeren in je privéleven
Zodra je dan een dag of weekend offline bent geweest, zul je vaak al snel merken dat je je iets lichter voelt. Je ervaart misschien minder stress, hebt meer energie en zit beter in je vel — totdat je je telefoon weer aan zet…
Meldingen, notificaties, whatsappjes en berichten stromen weer als vanouds binnen. Dat jij je immers een weekend in een offline was, wil niet zeggen dat de rest van de wereld dat ook was.
Om niet in je oude gewoonte te vervallen is het nu cruciaal dat je blijft vasthouden aan je offline-mindset. Volgens Dumas lukt dat wanneer je kleine maar progressieve wijzigingen aanbrengt in je gedrag.
En hoewel deze gewoonte willekeurig of zelfs onbeduidend lijken, zorgen ze er op de lange termijn voor dat je op een totaal nieuwe manier met je smartphone omgaat.
Een aantal ideeën:
- Verban je smartphone uit je slaapkamer. Het is beter voor je ogen, je slaapt er beter door en je hebt eindelijk eens tijd voor je partner.
- Koop een wekker. Bij voorkeur eentje met een wake-up light zodat je op natuurlijke wijze wakker wordt.
- Geen smartphone het eerste uur na ontwaken. Geef je brein tijd om eerst even wakker te worden. Beter voor je humeur, je aandacht en je stressniveau. Duik niet meteen de informatiewaterval in.
- Zet al je notificaties uit. We schreven er al keer op keer over. Zet ze uit. Ieder piep, bliep en buzz haalt je uit je concentratie, verhoogt je stress en vermindert de kwaliteit van je werk.
- Richt je telefoon slimmer in. Neem de regie terug in handen. Wees kritisch over welke apps je écht nodig hebt en welke notificatie je überhaupt toestaat. In dit artikel, deze en deze, gaan we daar uitgebreid op in.
- Verban smartphones tijdens maaltijden. Of je nou met je gezin, vrienden of zakelijke relaties iets drinkt of een hapje doet: het is ronduit asociaal als je dan je telefoon grijpt. Maak een afspraak: de eerste die naar z’n telefoon pakt trakteert of doet de afwas.
- Koop een horloge. Vele malen eleganter én je hoeft niet op je telefoon te kijken voor de tijd. Oh, en smartwatches: nee. Gewoon nee.
- Verveel je eens vaker. Grijp niet meteen je smartphone als je even niks te doen hebt. Vervelen is goed voor je brein, zegt ook deze verveelprofessor.
- Gebruik een fysieke barrière om afleiding door je smartphone te verminderen. Neem bijvoorbeeld de Unpluq Tag: een coole gadget die jou ervan weerhoudt je smartphone te checken. Hoe het dat doet? Simpel: je kunt jouw apps pas openen wanneer je de bijbehorende NFC tag tegen de achterkant van je telefoon aanhoudt. Best vervelend, maar daardoor leg je de lat om alweer Instagram te checken net iets hoger.
Nieuwsgierig hoe dit ding werkt? Björn vertelt je er meer over in onderstaande video:
Ben jij die constante drang om je smartphone te checken ook moe? Probeer Unpluq dan zeker uit. En omdat we zelf zo enthousiast zijn over het product, mogen we Tijdwinst-lezers korting geven! Wanneer je de code ‘tijdwinst20‘ gebruikt bij het afsluiten van een Unpluq-abonnement, krijg je maar liefst 20% korting op een jaarabonnement. Probeer het nu zelf uit en laat jouw telefoonverslaving niet langer jouw productiviteit in de weg zitten!
Fase 3: Doorvoeren in je beroepsleven
Tot slot wil je jouw digitale detox ook doorvoeren naar de werkvloer, want ook daar is het hard nodig. Zeker omdat jouw smartphone niet het enige is waar jij je druk over moet maken. Andere hyperconnectiviteits middelen eisen daar namelijk ook jouw aandacht op. Denk aan e-mail, Slack, Skype of andere communicatiemanieren.
Ook hier weer een aantal van Dumas’ tips om die daadwerkelijke mindset shift compleet te maken:
- Stop met multitasken. Of het nou gaat om het tussendoor checken van je telefoon of het telkens verschuiven van je aandacht van de ene taak naar de andere: stop met multitasken. Het werkt gewoonweg niet. Laat activiteiten elkaar opvolgen en weer eens grondig aan één taak. Beter voor je concentratie, beter voor de kwaliteit van je werk.
- Check niet constant je mail of andere bronnen waar informatie op binnenkomt. Het zorgt er enkel voor dat je ad hoc werkt en niet in een flow terecht komt. Maak de afspraak met jezelf dat je gedurende je werkdag je mailbox en telefoon hooguit 3 keer checkt, en dan het liefst op gezette tijden. En ja, dat kan prima: niemand hoeft à la minute antwoord. Daar is mail gewoonweg niet dringend genoeg voor. Dat brengt ons bij het volgende:
- Weet wat ‘dringend’ en dringend is. Zelden is een appje, mail of vraag werkelijk dringend. Het voelt misschien wel dringend, maar noodgevallen zijn gelukkig zeldzamer dan we denken. Voel je daarom niet langer geroepen om op stel en sprong te reageren — op een berichtje, appje, mail of zelfs op een zogenaamd ‘spoedje’ van een collega.
- Leer netjes omgaan met CC of andere vormen van communicatie waarin je meerdere personen betrekt. Vraag je af of werkelijk iedereen op de hoogte moet zijn van wat er in die mail of groepsapp wordt gezegd. Of zoals Dumas het zegt:
“Ieder van ons is zowel ontvanger als producent van informatie, en dus tegelijk slachtoffer van en verantwoordelijk voor infobesitas en telefoonverslaving.”
Probeer dus zelf ook wat te minderen.
Kortom: telefoonverslaafd? Niet langer
Hopelijk heeft dit artikel jou kunnen helpen met je telefoonverslaving. We moedigen je dan ook zeker aan de digitale detox eens te proberen:
Volg bovenstaande tips op en verwerk de gewoonten in je dagelijkse routine. Voordat je het weet ben je een gedragsverandering ondergaan en is het links laten liggen van je smartphone gewoon iets waar je niet meer over hoeft na te denken.
Wat je met al die extra tijd doet? Volg een training Time Management
Wil je nou weten hoe jij je leven nóg productiever kunt maken – ook buiten jouw smartphone om? Volg dan eens een training Time Management.
In minder dan 1 dag leer jij hoe je op een slimme en efficiënte manier kunt omgaan met die dagelijkse stortvloed aan ad hoc zaken en andere afleidingen. Want laten we eerlijk zijn, jouw smartphone is niet geheel de boosdoener voor de chaos in jouw (werk)leven: jouw workflow zou ook best opgefrist mogen worden.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog