Collega’s heb je in alle soorten en maten. Extravert en introvert. Moeilijk of meegaand. Mensen-mens en meer op zichzelf. De vergadertijger en de persoon die liever op zichzelf is. Proactief of juist afwachtend. Tja, collega’s zijn net mensen. Ze hebben allemaal hun talenten en valkuilen. Maar hoe doe je dat, samenwerken met collega’s die anders zijn dan jij? Onze beste tips op een rij!

“Waarom samenwerken met collega’s?”, verzucht je soms

We snappen je. Het is soms best frustrerend als jullie heel anders in het werk (en in het leven) staan. Bijvoorbeeld als jij heel gestructureerd bent en graag met lijstjes werkt, maar je collega een totale chaoot is die liever met het ene na het andere creatieve idee spuwt. Of wanneer jij juist de creatieveling bent en je collega steeds met onbenullige bezwaren strooit bij elk steengoede plan dat je oppert. 

Pff, je weet dat jij en je collega geen vrienden hoeven te worden. Maar met elkaar door één kantoordeur kunnen zou best fijn zijn. 

Hoe uitdagend soms ook, samenwerken brengt je ook veel. Juist die verschillende persoonlijkheden maken een samenwerking tot een succes. Het is bijvoorbeeld fijn dat de ene persoon beter de leiding neemt dan de ander. En dat de ene collega een ideeënkanon is, terwijl een andere collega juist kritisch kijkt naar de uitvoerbaarheid van al die wilde plannen. Zo vul je elkaar aan, om er een afgezaagde uitdrukking in te gooien.

Nog een paar redenen waarom samenwerken met collega’s belangrijk is, zijn de volgende voordelen van samenwerken:

  • Je kunt nooit alles in je eentje doen. Wanneer je samenwerkt, kun je de taken verdelen.
  • Iedereen heeft zijn eigen talenten en valkuilen. Door samen te werken binnen een team, zet je de talenten slim in en vermijd je dat mensen dingen doen waar ze minder goed in zijn. Die punten pakt iemand anders weer op.
  • Het bespaart tijd als iedereen doet waar hij of zij in uitblinkt en als jullie het werk op die manier efficiënt verdelen.
  • Samen kom je tot creatievere ideeën of probleemoplossingen. Je voorkomt dat je in een tunnelvisie blijft hangen door samen te brainstormen.
  • Je leert van verschillende perspectieven of achtergronden. Samen kom je tot nieuwe ideeën en zie je niet snel belangrijke details over het hoofd. Samenwerkend leren noemen we dat.
  • Je kunt op anderen terugvallen. Dat is bijvoorbeeld handig als één persoon ziek wordt of als je zelf vastloopt in een project. Dan hoef je het niet in je eentje allemaal uit te vogelen. 

Kortom: genoeg redenen om toch maar niet zuchtend en steunend te besluiten “Ik doe het wel weer alleen”, maar toch je collega om hulp te vragen. Samenwerken gaat je helpen. Als je het maar goed aanpakt!

2 mensen die elkaar de hand schudden Hoe werk je goed samen met collega’s?

Of je nu gaat samenwerken met collega’s in de zorg, in het onderwijs, in een bedrijf of op een heel andere plek – een paar musts komen altijd terug voor een geslaagde samenwerking.

Patrick Lencioni (een organisatieadviseur uit de VS) bedacht 5 punten waar elke goede samenwerking aan moet voldoen:

  1. Alle teamleden hebben vertrouwen in elkaar.
  2. Jullie zijn niet conflictvermijdend, maar geven elkaar constructieve feedback en communiceren open over hobbels tijdens het project of in de samenwerking.
  3. Iedereen is betrokken bij het project. Je voelt je persoonlijk betrokken bij jouw aandeel en bent ook betrokken ten opzichte van het eindresultaat en je collega’s.
  4. Ieder teamlid neemt persoonlijke verantwoordelijkheid om de taken op te pakken, afspraken waar te maken en deadlines te halen. Ook stel je je proactief op als dingen mogelijk niet haalbaar blijken.
  5. Iedere collega is gefocust op het teamresultaat. Dus je spreekt anderen erop aan als dingen niet soepel verlopen en bent oprecht geïnteresseerd in hoe het ervoor staat. Het teamresultaat gaat voor jouw eigen successen.

Daar willen we nog wel een zesde punt aan toevoegen: communicatie. What else? Jij en je collega’s kunnen nog zo verschillend zijn. Met goede open communicatie kun je veel problemen oplossen of zelfs voor zijn. 

Dus geef bijvoorbeeld proactief aan waar jij mee bezig bent, deel complimenten uit als dingen goed gaan, geef ook constructieve feedback als iets beter kan en toon begrip voor verschillende standpunten. Daarmee kom je een heel eind. Zelfs als jullie van verschillende planeten lijken te komen.

Ook belangrijk: ken je collega’s (en beken kleur)

Dan is er nog iets wat je gaat helpen om goed samen te werken als team. Namelijk elkaar écht leren kennen. Daarmee bedoelen we niet dat je opeens een vrolijk vragenvuur op al je collega’s afvuurt (“Heb je huisdieren?”, “Wat is je favoriete vakantieland?” en “Ben jij meer een ochtend- of een avondmens?”). Mag wel, maar dat kan een tikkeltje awkward overkomen op een gewone maandagmorgen. 

Waar we wél op doelen, is dat je ontdekt wat het karakter en de communicatiestijl van je collega’s is. Je moet het zo zien dat elke collega een voorkeursstijl van werken en communiceren heeft. Hoe dat precies zit? Daarvoor verwijzen we je graag door naar het overzicht van de vier DISC-profielen. 

Het komt erop naar dat de meeste mensen een voorkeur hebben voor één van deze vier profielen qua gedrag:

  • Mensen met een blauw DISC-profiel werken vaak systematisch en doelgericht, hebben veel oog voor detail en vinden het belangrijk dat dingen correct en volgens de regels gaan.
  • Mensen met een rood DISC-profiel nemen graag het voortouw, nemen snel beslissingen, zijn competitief en zijn duidelijk gericht op het resultaat.
  • Mensen met een groen DISC-profiel zijn mensen-mensen, zijn hulpvaardig, komen afspraken na en hebben vooral oog voor de groep, mogelijk minder voor het resultaat.
  • Mensen met een geel DISC-profiel zijn positief, zien altijd mogelijkheden, komen met creatieve ideeën en staan vaak graag in de spotlights. 

Tuurlijk, die vier persoonlijkheidstypen zijn puur gegeneraliseerd. Je zult jezelf of je collega nooit één op één in een specifiek hokje kunnen stoppen. Maar de profielen geven je wel inzicht in jouw positieve kanten, je valkuilen en je voorkeuren qua taken, werkwijze en communicatie. Je weet waar je goed in kunt zijn en wat jouw valkuilen zijn, en ook wat de talenten en valkuilen van je collega’s zijn.

Wat die DISC-profielen te maken hebben met effectief samenwerken in een team? Als je weet dat het gedrag van je collega vaak bij een bepaald profiel past, kun je je communicatie daarop aanpassen.

Laten we het concreet maken met een samenwerken-voorbeeld. 

Stel: jij weet dat je collega een voorkeur heeft voor blauw gedrag en graag systematisch werkt, lijstjes bijhoudt en een heldere planning maakt. Dan is het fijn als je voor een overleg alvast nadenkt over concrete actiepunten, ook al ben je daar meestal niet zo van. 

Is je collega een creatief geel persoon en vertoon jij meer blauw gedrag (“Hoe gaan we dit concreet maken?” of “Heb je al gedacht aan…”)? Dan is het handig om dit te weten, zodat je bijvoorbeeld je kritische kanttekeningen kunt bewaren en je creatieve collega eerst kunt complimenteren met de ideeën om pas daarna met vragen te komen. 

Zo maak je optimaal gebruik van elkaars talenten én kun je prettiger samenwerken en communiceren op de werkvloer.

groep mensen die samenwerkt bij een bord13 tips voor een goede samenwerking

Naast het artikel over DISC-profielen van voor tot achter lezen (en wellicht later nog eens en nog eens), hebben we nog meer tips waarmee je elke samenwerking verbetert. Zelfs met die ene collega. Om je op weg te helpen, hebben we er iets meer dan 5 tips voor een goede samenwerking van gemaakt. Met deze 13 tips zit jij gebakken.

1. Communiceer assertief (en geef het goede voorbeeld)

We zien het regelmatig op de werkvloer: passief-agressieve communicatie. Dat betekent dat je niet écht aangeeft dat je iets niet fijn vindt, maar het wel (te) subtiel laat doorschemeren in wat je zegt (“Oké, ik doe het wel alwéér als het jou echt niet lukt”). Niet prettig voor collega’s! Zij merken je irritatie ook wel, maar weten niet wat je precies stoort. 

Misschien zie je dat ook weleens bij collega’s en heb je daar zelf ook last van. In al die gevallen geldt: geef zelf het goede voorbeeld. Dus communiceer assertief. Dat betekent dat je duidelijk zegt wat je vindt en wilt, maar wel met respect voor de ander. Dus je walst niet over de ander heen (dat is agressief), maar gaat ook niet je eigen belangen wegmoffelen. 

Assertieve communicatie ziet er bijvoorbeeld zo uit:

“Helaas gaat het me niet lukken om deze taak op te pakken. Ik ben te druk. Woensdag kan ik er wel mee aan de slag gaan, maar vandaag lukt niet.”

Dat is een stuk beter dan “Oké, oké, ik doe het wel alwéér voor je!” (terwijl je helemaal geen tijd hebt en het dus moet afraffelen) of “Hoe durf je dat te vragen? Je ziet toch ook wel dat ik al heel druk ben!”. 

Een goede samenwerking met collega’s valt of staat bij constructieve communicatie waarin je jouw belangen én die van de ander niet uit het oog verliest.

2. Giet verbeterpunten altijd in constructieve feedback

Heb je verbeterpunten voor een collega? Of merk je dat sommige dingen in jullie samenwerking totaal niet goed gaan? Spreek het uit en wacht daar niet te lang mee. Hoe eerder je het als feedback teruggeeft aan de ander, hoe beter. 

Het is wel belangrijk dat je feedback constructief brengt. Dus ga niet zuchten en steunen, om de hete brij heen draaien of irritatiepunten opsparen totdat je in één keer heel veel irritaties bij elkaar kunt uitspreken. Zeg het direct als je iets opmerkt en volg vooral deze tips voor constructieve feedback op.

3. Deel ook complimenten uit

Vaak vergeten, maar minstens zo belangrijk als opbouwende feedback zijn complimenten. Sterker nog: misschien is positieve feedback zelfs belangrijker dan het uitdelen van negatieve feedback. Voor je collega’s is het ook fijn om te weten wat jij ziet als hun kwaliteiten in de samenwerking, wat zij zoal goed doen en waar ze dus vooral mee moeten doorgaan. Dat is goed voor de relatie en maakt ook dat je verbeterpunten voor een collega eerder aangenomen worden.

Laat jij alleen iets weten wanneer dingen niet goed gaan? Dan sta je al snel te boek als de boeman (of -vrouw). Je collega denkt al snel “Ik doe het ook nooit goed voor jou”. Dat voorkom je door regelmatig complimenten te geven. Doe dat wel alleen als je de complimenten oprecht meent. En geef de complimenten altijd los van verbeterpunten. Sandwichen is een veelgebruikte feedbackmethode, maar is wat ons betreft geen aanrader. Het houdt in dat je twee positieve opmerkingen teruggeeft om een negatief feedbackpunt te verzachten. Klinkt aardig, werkt in de praktijk niet! Zowel de complimenten als de negatieve feedback komen daarmee niet lekker uit de verf.

4. Sta zelf open voor feedback

Professioneel samenwerken betekent dat je ook jezelf wilt verbeteren en daarbij openstaat voor verbeterpunten die anderen voor jou hebben. Nu vinden de meeste mensen feedback geven best spannend. Dus de kans is klein dat je wekelijks feedback terugkrijgt waar je écht iets mee kunt om samenwerkingen te verbeteren. Wat je beter kunt doen dan wachten op zinnige feedback is zelf om feedback vragen.

Gebruik deze 44 voorbeelden van feedback-vragen om te ontdekken wat je collega’s positieve eigenschappen aan jou als collega vinden, wat ze waarderen in de samenwerking en ook wat ze zien als jouw verbeterpunten bij het samenwerken. Oftewel: vraag hen om tips en tops voor het samenwerken. Daar steek je veel van op! 

Bovendien geef je hiermee de aanzet voor een open feedbackcultuur, waarin meer mensen elkaar positieve én negatieve (maar opbouwende) feedback durven te geven.

5. Toon begrip (ook als je ergens anders in staat)

Natuurlijk verschil je soms van mening met een collega. Iets wat je collega een heel goed plan vindt, vind jij misschien een heel slecht idee. En soms staan jouw belangen haaks op die van een collega. Wanneer jij als marketeer dolenthousiast een winactie wilt regelen voor het bedrijf, zal je vast niet direct op één lijn liggen met de bedrijfsjurist die allerlei praktische bezwaren wil checken. 

Wat dan belangrijk is, is om hoe dan ook begrip te tonen. Leef je in de ander in en toon begrip voor de mening of het perspectief van de ander, zelfs als je er niet achter staat. Als je eerst aangeeft het te begrijpen en laat blijken je te kunnen inleven, zal de ander daarna meer openstaan voor jouw (andere) visie. 

Onze concrete tips helpen je om begrip te tonen voor je collega.

6. Keep it short and simple

Oftewel: houd het kort en krachtig. Wat voor type collega je ook hebt, iedereen zal het waarderen als jij niet eindeloos uitweidt in je briefings of op vergadermomenten. Beperk je tot de kern, bedenk van tevoren wat je wilt zeggen en kom snel tot de belangrijkste boodschap.

En ja, dat geldt dus ook als je een vervelende boodschap brengt of feedback geeft. Houd de ellenlange inleiding voor je en zeg snel wat je wilt zeggen. Een vervelende boodschap wordt er niet minder vervelend op als je er een inleiding van 5 minuten voor plakt, dus kun je maar beter direct door de zure appel heen bijten.

groep mensen die achter een laptop samen aan iets werkt7. Giet je feedback in 4 G’s

De 4 G’s zijn een bekend feedbackmodel dat je helpt om wijzende vingertjes te voorkomen. Het model zorgt ervoor dat je feedback vanuit jezelf brengt in plaats van dat je verwijten gaat gebruiken als als “Waarom doe jij ook altijd…?”. Door feedback te brengen als een observatie én te bedenken wat de ander aan je feedback heeft, maak je het constructief.

Volgens de 4 G’s bouw je je feedback als volgt op:

  1. Beschrijf je feitelijke observaties van het Gedrag van de ander.
  2. Vertel welk Gevoel dit gedrag bij jou oproept.
  3. Beschrijf het Gevolg dat dit gedrag op jou of op anderen heeft.
  4. Geef aan welk Gewenst gedrag je liever zou zien.

In deze video vertelt onze trainer Patrick je meer over deze feedbackmethode:

Feedback volgens de 4 G’s ziet er bijvoorbeeld als volgt uit:

“Ik merkte dat je de afgelopen tijd drie keer een deadline hebt gemist voor jouw aandeel in het project. Dit vind ik vervelend, omdat ik daardoor ook in mijn agenda met dingen moest schuiven, terwijl ik al druk ben. Kun je de volgende keer dingen zo plannen dat je de deadline wel haalt of het al verder van tevoren aangeven als het je niet gaat lukken?”

8. Communiceer proactief

Eén van de dingen die elke collega zal waarderen, is proactiviteit. Dus wacht niet af totdat een deadline in zicht komt voordat je aangeeft dat je het niet gaat halen. Geef dat al verder van tevoren aan. Merk je dat iets niet soepel verloopt of dat je input mist? Zeg het direct. 

Wacht in het algemeen niet totdat anderen vragen hoe het er met jouw taken voor staat, maar communiceer er zelf regelmatig over.

9. Ga in gesprek over een oplossing voor verbeterpunten

Lopen dingen in de samenwerking niet zoals je zou willen? Geef dan niet alleen feedback over wat anders moet, maar doe ook een suggestie voor hoe je collega dit beter kan aanpakken. Ga daar vervolgens samen over in gesprek. Maak een plan voor een oplossing en bespreek of je collega daarin jouw hulp kan gebruiken. Dan heeft feedback de grootste kans van slagen.

Nog een tip daarbij: zie feedback als een dialoog. Jouw oplossing hoeft niet dé oplossing te zijn. Vraag je collega hoe hij of zij dat ziet. Wellicht heeft je collega er ook nog vragen over. Geef daar de ruimte voor.

10.  Bespreek lastige dingen face-to-face

Heb je negatieve feedback of moet je een slecht-nieuws-gesprek voeren (bijvoorbeeld als een opdracht toch niet doorgaat)? Bespreek het altijd face-to-face. Reserveer een ruimte, neem er de tijd voor en zorg ervoor dat jullie elkaars non-verbale communicatie kunnen zien. Daardoor ontstaan er minder snel vervelende misverstanden en kun je het bijvoorbeeld ook goed zien als de boodschap de ander raakt of als je collega het niet helemaal begrijpt.

Werk je veel remote samen? Dan werkt een video-afspraak ook goed. Dat is beter dan feedback via e-mail of over de telefoon geven, omdat je zo alsnog gezichtsuitdrukkingen kunt zien.

11. Leer jezelf charisma aan

Charisma is zo’n eigenschap waarmee je overal vrienden maakt. Ook op het werk. Niet dat die ene collega nu direct je beste vriend moet worden. Maar toch, het is fijn als je met elkaar door één deur kunt. 

Charisma is niet iets waarmee je geboren wordt. Ook Obama, Angela Merkel en Oprah Winfrey hebben het moeten aanleren. Jij kunt dat ook, met deze 9 tips.

12. Wees voorbereid op onverwachte dingen

Er gebeuren bijna elke kantoordag wel dingen die je niet in je agenda had staan. Een collega tikt op je schouder voor een snelle vraag, je hebt opeens heel veel e-mails te beantwoorden of je leidinggevende komt met een spoedje langs. Het is dan wel zo collegiaal om mensen uit de brand te helpen of om mailers snel van een antwoord te voorzien. Tegelijkertijd heb je ook nog andere taken die gedaan moeten worden. 

Deze tip (uit mijn boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’) helpt je daarbij: ruim elke dag tijd in voor onverwachte dingen. 

Houd bijvoorbeeld in je agenda standaard een half uur per dag vrij voor e-mails verwerken en een half uur voor onverwachte dingen. Dan kom je niet direct in de knel met je tijd als dingen anders lopen én kun je je collega’s toch verder helpen.

Meer leren over je tijd slim gebruiken?

Als jij je planning op orde hebt en deadlines haalt, maakt dat je ook direct een fijnere collega. Laten we daar nu heel veel concrete tips voor delen. Volg mij en Tijdwinst op Instagram om dagelijks tips te krijgen waarmee je je tijd slimmer gebruikt en daardoor meer gedaan krijgt op een dag zónder harder te werken.

13. Luister (en dan écht)

Misschien wel de belangrijkste samenwerkingstip hebben we tot het eind bewaard. Vergeet niet om te luisteren naar je collega’s. En dan niet braaf ‘ja’ knikken en ondertussen alvast bedenken wat je gaat terugzeggen. Nee, luister écht. Spits je oren, vraag door totdat je snapt wat de ander zegt en vat het dan samen. Dan voelt de ander zich gehoord, zelfs als jij er anders in staat. 

Welk persoonlijkheidstype jij ook bent en wat voor type de ander ook is, met luisteren maak je al je samenwerkingen beter. Ja, zelfs die met die ene collega.

groep mensen die elkaar een boks geeftMensen vroegen ook

Hoe kun je effectief samenwerken?

Voor een effectieve samenwerking is het belangrijk dat je elkaar in de waarde laat en dat iedere collega duidelijk afgebakende taken heeft. Voorkom daarbij micromanagement en geef elke collega de ruimte om de eigen taken goed uit te voeren. Verder helpt het om constructieve feedback te geven en om met elkaar een duidelijke planning op te stellen. Bedenk verder met elkaar wat de prioriteiten zijn. Dat helpt om jullie tijd goed te gebruiken.

Wat is belangrijk voor een goede samenwerking?

Voor een goede samenwerking met collega’s is het belangrijk dat je weet wat de talenten van elke collega zijn en de taakverdeling daarop afstemt. Verdiep je ook in de stijlen van werken en communiceren van je collega’s. Dan kun je je daarop afstemmen. Verder is het cruciaal om tussentijds regelmatig te communiceren, zowel over dingen die goed gaan als over problemen in een project of hobbels in de samenwerking. Daarnaast is het belangrijk om elkaar constructieve feedback te geven, om assertief te communiceren en om elkaar regelmatig op de hoogte te houden.

De samenwerking verbeteren? Volg een training gesprekstechnieken

Wil je prettiger en effectiever samenwerken met je collega’s? Alles begint met goede communicatie. Effectief, assertief en duidelijk communiceren is hét ingrediënt om al je onderlinge samenwerkingen te verbeteren. Bij onze 1-daagse training gesprekstechnieken leer je alles wat jij nodig hebt om je boodschap altijd op een duidelijke manier over te brengen, goed te luisteren, samen tot constructieve oplossingen te komen en een open houding aan te nemen. Daar plukken jij en je collega’s de vruchten van. In die ene stroeve samenwerking, maar eigenlijk in al je samenwerkingen.

Wie zijn wij? | Training Gesprekstechnieken

Bij Tijdwinst helpen we professionals uit heel Nederland om slimmer (samen) te werken. Met onze trainingen op allerlei gebieden – van timemanagement tot gesprekstechnieken en assertiviteit – leren we je om meer uit je samenwerkingen, uit je tijd en uit jezelf te halen. Benieuwd naar ons (offline en online) trainingsaanbod of onze andere artikelen? Lees verder op onze websites of meld je aan voor een training.