Was je hotel nou links of rechts na de bocht? En waar stond de auto ook alweer? Ons richtingsgevoel kan ons behoorlijk voor de gek houden. Of zelfs helemaal afwezig lijken. Kun jij niks aan doen, zo is je brein geprogrammeerd. Maar… Je kunt je brein ook hér-programmeren. (Hint: iets met Tetris.)
Dat je soms (of zelfs vaak) de weg kwijt bent, niet meer weet welke weg je nu in geslagen was of waar je plaats van bestemming gebleven is – dat is slechts een foutje der natuur. Of beter gezegd: kwestie van natuurlijke selectie.
In de jaren ’80 dachten onderzoekers nog dat mensen een magnetisch instinct hadden dat ons het Noorden aanwees, zoals vogels dat hebben. Studies kwamen telkens met andere conclusies op de proppen; ons vogel-instinct is nooit bewezen.
Gelukkig hoeven we ook geen wereld rond te vliegen op ons richtingsgevoel zodra het winter wordt (kon het soms maar). Waar het wél eens lastig kan zijn, is gewoon hier; op ons eigen stukje aardbol, in onze eigen steden en eigen landschappen. Waar we liever wél op tijd komen bij afspraken en liever géén rondjes door de parkeergarage lopen op zoek naar de auto.
Richtingsgevoel – dit gebeurt er in je brein
De één lijkt er geen problemen mee te hebben en loopt foutloos rond op een 10 jaar eerder bezochte plek. Terwijl de ander de weg van zijn huis naar de supermarkt nog wel eens mis heeft. Hoe kan dat toch?
Daar is wel een duidelijk onderzochte verklaring voor.
Het heeft te maken met onze rastercellen en plaatscellen in je Hippocampus, volgens meer recent onderzoek uit 2008. Dit zijn namelijk de 2 rakkers in ons brein die aangeven waar we zijn.
Plaatscellen werken als een ‘ruimtelijk geheugen’, legt neuro-wetenschapper Neil Burgess uit in zijn TED-talk. In je ruimtelijk geheugen onthoud je 1 bepaalde plek ten opzicht van de omgeving. Rastercellen leggen een compleet raster over een bepaalde omgeving, als een soort kaart waarop elk deeltje vastgelegd is. Telkens wanneer zo’n punt, bij ruimterlijk geheugen of bij de rastercellen, gepasseerd wordt – geven neuronen in je brein een electrisch seintje door. Je weet waar je bent.
Maar er is ook een keerzijde: niet bij iedereen werkt één van deze systemen even goed. Bij sommigen komen de seintjes van de neuronen maar wazig door. Een combinatie van aangeboren sterkte of zwakte van de systemen en een aangeleerde uitoefening ervan is dat schuld.
“We worden geboren met een bepaald gevoel voor richting, maar daarna is het aan ons of we dat ontwikkelen in ons verdere leven of dat we het verliezen door een gebrek aan gebruik”, zegt dr. Robin Baker – bioloog aan de Universiteit van Manchester.
Richtingsgevoel terugvinden – op 2 manieren
Of je nu dus met een bar slecht richtingsgevoel geboren bent, of dat je het daarna gewoonweg verwaarloosd hebt; het blijft vervelend om op zoek te zijn naar weg, wanneer je eigenlijk al op je afspraak had moeten zijn. “Ik heb een onderontwikkelde Hippocampus” is helaas geen geldig excuus.
Wat dán te doen om je brein op weg te helpen? 2 dingen.
1. Voed je plaats- en rastersysteem
De beste oplossing voor een beter richtingsgevoel, is dat aangeboren plaats- en rastersysteem voeden. Of je nu met een zwakke of sterke variant bent geboren, het heeft oefening nodig. Want: hoe vaker je het (bewust) gebruikt, hoe beter het zich ontwikkelt.
Maak je eigen plaats- en rastersysteem. Let om dat te doen vooral op jezelf of je bestemming ten opzichte van de omgeving. Zo creëer je ruimtelijk inzicht (plaats-systeem) en ijkpunten waarop je je oriënteert (rastersysteem).
Bijvoorbeeld:
Staat je auto geparkeerd precies tussen 2 gebouwen in? Of op de helft van de straat? Probeer onbeweeglijke factoren als referentie aan te houden. Dus niet: “geparkeerd voor het rode busje”. Is het rode busje weg, dan is jouw complete oriëntatiesysteem weg.
Loop je door de stad, zet de kerktoren bewust vast op je raster en houd je plaats ten opzichte van die plek in de gaten. Kijk, waar je ook bent, goed rond en probeer bepaalde ijkpunten in je geheugen te planten. Kijk ook achterom, want als je je omdraait moet je de plaatsen op je raster ook nog herkennen.
Hoe vaker je dit doet, hoe meer vanzelf het zal gaan – totdat jij optimaal werkende plaats- en rastercellen hebt gekweekt.
Maar je kan meer doen om je brein op weg te helpen. Wat verrassend genoeg óók heel goed werkt:
2. Speel Tetris!
Tetris is zo’n cognitief bevorderend spelletje gebleken, dat het je Hippocampus helpt ontwikkelen. Het vergroot in dit hersengedeelte (in de Pariëtale Kwab) letterlijk het aantal plaats- en rastercellen.
De groep mensen die in deze studie 30 minuten Tetris per dag speelden, hadden na 3 maanden een aanzienlijk grotere grijze massa in het richtingsgevoel-deel van hun brein.
Toch blijven er ook nog wat raadsels achter, na het onderzoek.
“We zij heel enthousiast om te zien hoe de grijze massa vergroot is bij degenen die Tetris speelden,” zegt mede-onderzoeker dr. Richard Haier, “Hoe een dikkere grijze massa en verbeterde breinfunctie verbonden zijn blijft een mysterie.”
Mysterie of niet: het werkt. Verder onderzoek laten we over aan de wetenschappers in deze wereld. Ondertussen spelen wij elke dag even een rondje Tetris, oefenen we met onze auto en zijn binnen 3 maanden moeiteloos TomTom-loos.
Goeie reis!
Meer leren?
Meer leren over beter met je brein omgaan, een gezonder geheugen kweken en informatie makkelijker verwerken? Volg onze training Snellezen, Geheugentechnieken en Mindmappen – en je leert alles in 1 dag!
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
