Is perfectionisme dan altijd negatief? Zeker niet. Het kan zelfs een hele gunstige karaktereigenschap zijn; een kwaliteit. Iets goed willen doen is tenslotte een prima drijfveer om doelen te behalen. Maar dan is het wel van belang om realistische doelen te stellen, die passen bij jou als persoon. Veel perfectionisten slaan door. En ervaren de negatieve gevolgen ervan. Dan veroorzaakt het spanningen en somberheid, leidt het tot extreem uitstelgedrag of staat het relaties in de weg. Maar ook angsten, burn-outs of depressies liggen bij perfectionisme op de loer. Net als fysieke risico’s, zoals chronische hoofdpijn of hart- en vaatziekten.
In dit artikel lees je hoe je jouw perfectionistische gedrag afleert voor de lange termijn. Maar ook wat je direct kunt doen om je perfectionisme in toom te houden. Zodat je niet langer in de valkuilen trapt en minder negatieve gevolgen ervaart. En dat gaat je veel gelukkiger maken. Je voelt je vrijer, blijer en gaat meer genieten van het moment. En ook prettig: je houdt tijd over!
Lees de belangrijkste tips die jou helpen om je perfectionisme te overwinnen. En ontdek quick-fixes die je in je hoofd mag prenten.
Wat komt aan bod:
- Wat is perfectionisme precies?
- Gezond ambitieus of ongezond perfectionistisch?
- Hoe is jouw perfectionisme ontstaan?
- Je perfectionisme aanpakken voor de lange termijn
- Wat is er nu aan je perfectionisme te doen?
- Veelgestelde vragen over perfectionisme afleren
Wat is perfectionisme precies?
Ben jij perfectionistisch? Dan herken je jezelf vast in een control freak die maar moeilijk werk uit handen geeft en altijd bezig is met wat andere mensen vinden. Je bent kritisch, naar jezelf en anderen. Je hebt de neiging om alles zelf op te pakken of op te lossen, want dan weet je dat het goed gebeurt. Ook als het niet eens jouw taak of verantwoordelijkheid is. Je trekt vaak veel naar je toe. Of maakt dingen veel uitgebreider dan nodig is.
Iets dat dus begint als een leuk project kan bij jou zomaar eindigen in een enorme klus waarbij elk kleinste detail moet kloppen. Voor je het weet zie je er zo tegenop, dat je eindeloos blijft uitstellen of zelfs afhaakt. Omdat je denkt dat je het niet goed (genoeg) gaat doen. Je bent als het ware verlamd door je perfectionisme. Dit wordt ook wel perfectionisme paralyse genoemd.
Fouten maken is dus niet je ding. En als dit wel gebeurt, word je boos. Krijg je kritiek, dan schiet je al snel in de verdedigingsmodus. Ook vergelijk je jezelf vaak met anderen. Je ervaart stress wanneer dingen anders lopen dan gehoopt of verwacht. En je vindt het soms lastig om keuzes te maken. Want welke is nou de juiste?
Vink jij bovenstaande punten moeiteloos af? Dan is het raak! Je bent een perfectionist. Dit houdt in dat je alles perfect wil doen. Je wil de controle houden en vooral geen fouten maken. En hoewel het best een mooi streven is om alles goed te willen doen, is het totaal niet realistisch. Als perfectionist stel je vaak onredelijke eisen aan jezelf.
- Zeker bij de vorm ‘zelfgericht perfectionisme’. Je denkt misschien dat het je meer oplevert, maar in de realiteit kost het je juist veel. Tijd en energie bijvoorbeeld. En dat kan negatieve effecten hebben op je fysieke en mentale gezondheid.
- Er zijn ook nog 2 andere vormen van perfectionisme te onderscheiden. Bij ‘op anderen gericht perfectionisme’, stel je ook hoge eisen aan anderen en ben je altijd zeer kritisch. Dit kan je relaties beschadigen.
- Bij de derde vorm ‘sociaal gericht perfectionisme’ streef je vooral perfectie na omdat je bang bent voor afwijzing. Deze vorm tast vaak je eigenwaarde aan.
Om welke vorm perfectionisme het ook gaat, het is altijd belangrijk om te weten waar de grens ligt. Wanneer is jouw perfectionisme ongezond?
Gezond ambitieus of ongezond perfectionistisch?
Wanneer mag je nog spreken van ambitieus zijn en gezond streven naar het beste en wanneer wordt jouw perfectionisme ongezond of gevaarlijk? Eigenlijk is dit heel simpel;
Het gaat mis als je voor jezelf geen realistische doelen stelt. Wanneer je alsmaar de lat te hoog legt, geen fouten mag maken, altijd kritisch en nooit echt tevreden bent, levert perfectionisme je namelijk stress op.
Perfectionisme wordt schadelijk als je doorslaat. Dit is het geval wanneer het je leven echt lastiger maakt, omdat de impact op je dagelijkse leven te groot wordt. Je merkt dan bijvoorbeeld dat je (werk)prestaties en relaties eronder lijden. Of dat je fysieke of mentale klachten krijgt.
Die klachten ontstaan wanneer je jouw perfectionisme te veel ruimte geeft. Perfectionisme zorgt er bijvoorbeeld vaak voor dat je niet goed voor jezelf zorgt. Je gunt jezelf geen moment om weer even op adem te komen.
Toch nog even vlug dit. Of toch nog even doorgaan met dat. Iets kan bij jou zomaar nachtwerk worden. Van steeds die stapjes extra of alsmaar doorgaan, raak je op. Perfectionisme kan door met name de stress die het veroorzaakt, negatieve effecten hebben op je fysieke gesteldheid.
- Denk aan een hoge bloeddruk, chronische hoofdpijn, een verstoorde spijsvertering en meer kans op hart- en vaatziekten.
- Maar ook loop je mentaal meer risico’s. Er kunnen angsten en depressies ontstaan. Of je krijgt uiteindelijk een burn-out.
Er zijn ook perfectionisten die later met spijt terugkijken op hun leven. Door het gevoel onnodig veel tijd en energie verspild te hebben en onvoldoende genoten te hebben. Iets om over na te denken, nietwaar? Je leven is kostbaar.
- Pieker je veel? Ben je nooit tevreden? Somber? Gestresst?
- Of heb je voortdurend onrust in je lichaam of zelfs depressieve gedachten of burn-out klachten? Dan is het tijd voor verandering. Maar ook als je denkt dat het niet zo erg is gesteld, mag je alert zijn.
- Als je opmerkt bijvoorbeeld, dat je continu minder productief of effectief bezig bent, dingen alsmaar uitstelt, steeds weer verzandt in details, te veel in je comfortzone blijft zitten of van slag raakt als dingen anders lopen dan gedacht.
Bevrijd jezelf dan van je perfectionisme! Je bereikt meer en het maakt je leven minder ingewikkeld. Je bent het waard!
Hoe is jouw perfectionisme ontstaan?
Wat is de oorzaak van perfectionisme? Die is niet eenduidig, het kan namelijk op verschillende manieren ontstaan. Bijvoorbeeld door je opvoeding, persoonlijkheidskenmerken of ervaringen op school die sociale druk veroorzaakten. Vaak komt perfectionisme voort uit onzekerheid en angst. Faalangst. Je wil zoveel mogelijk zelf de controle houden, om te voorkomen dat dingen misgaan. Meestal, omdat je leuk gevonden wil worden. Door alles perfect te doen, hoop je liefde, aandacht, succes en waardering te krijgen. En je beschermt jezelf tegen kritiek.
In veel gevallen is perfectionisme in je jeugd ontstaan. Je hebt toen het gevoel gehad aan hoge verwachtingen te moeten voldoen. Of je hebt jezelf aangeleerd perfect te zijn, om je beter te voelen over jezelf of situaties te verbeteren. Daarom houd je hier nu nog steeds aan vast. Je hebt ervaren dat perfectionisme je negatieve emoties verzacht.
Maar wanneer het niet haalbaar is wat je jezelf als doel stelt, zal je altijd teleurgesteld zijn. En omdat je jouw zelfwaardering vaak laat afhangen van je prestaties, word je nog onzekerder. Die onzekerheid versterkt vervolgens je perfectionisme en voor je het weet ben je in een vicieuze cirkel beland.
Bericht van @tijdwinstBekijken op Threads
Een belangrijke vraag is dus: kun je perfectionisme afleren? Jazeker! Perfectionisme gaat vooral om aangeleerd gedrag. En gedrag is te veranderen. Mooi nieuws, toch? Vind jij jezelf te perfectionistisch? Dan kun je er dus zelf dus iets aan doen en je perfectionisme afleren!
Je perfectionisme aanpakken voor de lange termijn
Wil je minder perfectionistisch worden? Of perfectionisme afleren bij je kind? Besef dan dat perfectionisme helaas nooit in een keer op te lossen is. Er zijn gelukkig wel veel dingen die je kunt doen om te zorgen dat perfectionisme minder grip heeft op je leven. Of om daadwerkelijk die negatieve gevolgen, zoals stressklachten of een burn-out, te voorkomen. Wat daarbij het allerbelangrijkste is? Patronen doorbreken.
Je kunt je perfectionisme loslaten door training. En dat begint uiteraard bij herkenning. Wanneer je jouw perfectionistische denkpatronen en gedragingen herkent, ben je in staat om de betere keuzes te maken of de juiste acties te ondernemen om dit te verminderen.
Maar omdat het vaak wat dieper gaat en onlosmakelijk verbonden is met onzekerheid, is het voor een structurele aanpak meestal goed om ook therapeutisch aan de slag te gaan. Zoek je hulp bij perfectionisme, dan zijn er verschillende vormen van psychotherapie geschikt. Belangrijk is dat ze gericht zijn op het verbeteren van je mentale welzijn. Ze helpen je veerkrachtig met je perfectionisme om te gaan voor de lange termijn. Kijk dus vooral wat goed bij je past.
Een paar mogelijkheden van psychotherapie voor de behandeling van perfectionisme:
1. Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie helpt je bij het verkrijgen van inzichten in je gedrag, denkpatronen en gevoelens. En ondersteunt je in zelfreflectie om zo hinderlijk en verlammend perfectionisme aan te pakken. Je traint bijvoorbeeld het bewerken van je zelfbeeld en het opsporen en bijstellen van denkfouten. Hierdoor leer je om in de toekomst andere keuzes te maken.
2. Acceptance and commitment therapy
Bij Acceptance & Commitment Therapy ontdek je hoe gedachten en gevoelens minder invloed op je hebben. Je werkt aan je persoonlijke veerkracht en versterkt je mindset. Je leert bijvoorbeeld omgaan met gevoelens als angst en schaamte. En meer te leven vanuit wat je echt belangrijk vindt, dan vanuit angst of het onmogelijke doel om alles perfect te doen. Je gaat weer inzien wat echt belangrijk voor je is en wat bijzaken zijn.
3. Mindfulness-technieken (Mindfulness Based Cognitive Therapy)
Mindfulness-technieken helpen je meer rust te vinden. Een op mindfullness gebaseerde therapie is onder andere gericht op meer zelfacceptatie en minder stress. De technieken zijn ook goed in te zetten voor het doorbreken van gewoontepatronen. Je leert perfectionistisch gedrag herkennen en goed om te gaan met bijbehorende gevoelens, zoals angst. Hierdoor ontstaat meer ruimte om er ook op een andere manier mee om te gaan.
Vergeet nooit het kernprobleem: onzekerheid
Is therapie (nog) een stap te ver, maar wil je meer doen om je perfectionisme af te leren? Begin dan bij het kernprobleem: onzekerheid. Werk aan je zelfvertrouwen en eigenwaarde. Met tips die je online kan vinden bijvoorbeeld, of een cursus zelfvertrouwen vergroten. Leer belemmerende overtuigingen en gewoontes aan te pakken.
En leer jezelf accepteren. Je mag tevreden zijn met wie je bent of hoe jij dingen aanpakt. Wees niet te streng voor jezelf als een project mislukt of wanneer je met tegenslagen te maken krijgt. Zie het als een les die bij een volgende keer goed van pas komt. Want net als iedereen mag jij ook gewoon fouten maken. En je mening hebben. Die is net zo belangrijk als die van een ander. Zie kritiek als een groeimoment. En laat je niet gek maken. Wees tevreden met jezelf, ook als het even tegenzit. Je mag zijn, wie je bent!
Wat is er nu aan je perfectionisme te doen? 6 tips!
Los van een structurele aanpak om je perfectionisme in goede banen te leiden, met therapie of bijvoorbeeld een cursus perfectionisme afleren, is het ook mogelijk om direct in actie te komen. Er zijn genoeg oefeningen om je perfectionistische gedrag meteen te matigen. Benieuwd hoe perfectionisme te doorbreken is? Hier 6 tips!
1. Be real! Stel haalbare doelen
Doelen stellen die helemaal niet realistisch zijn, is een grote valkuil voor veel perfectionisten. Want je begeeft je dan meteen al op glad ijs. Ondanks dat je er veel tijd en energie in stopt, eindig je altijd ontevreden. Je legt de lat al snel te hoog. Vraag daarom regelmatig om eerlijke feedback bij anderen, over je doelen. Maar ook over tussenstappen of het resultaat bijvoorbeeld. Jij ziet als perfectionist alles meestal veel negatiever dan het werkelijk is.
Hoe belangrijk is iets nou echt? Je dierbaren kunnen je helpen om op een andere manier naar de situatie te kijken en zaken los te laten of je verwachtingen bij te stellen. En dat is belangrijk, want onhaalbare doelen werken averechts. Je wordt ongelukkiger omdat je in jouw ogen faalt en hebt vervolgens de neiging om er niet meer aan te beginnen. Je bereikt zo dus alleen maar minder. Zonde!
2. Deel je einddoel op in kleinere stappen
Als je iets perfect wil hebben, is het vaak meteen ook veel werk. Je gaat voor uitgebreid, zodat alles tot in de details klopt. Ga er maar aan staan! Dit kan echt makkelijker. Of beter gezegd: vriendelijker. Voor jezelf. Door het proces richting je einddoel op te delen in kleinere stappen. Het gaat niet alleen om het eindresultaat. Door je meer te focussen op het proces en haalbare tussenstappen, ervaar je meer gemak en plezier. Probeer dankbaar en blij te zijn voor de vooruitgang, voor wat je leert en voor wat het oplevert (voor je einddoel, of voor anderen bijvoorbeeld).
Beloon jezelf voor je harde werk. Met kleinere doelen, is de kans op succeservaringen groter. Hierdoor voel je je dus succesvoller en bekwaam, want je krijgt een hoop voor elkaar! Door deze aanpak neemt je onzekerheid af. En je zelfvertrouwen groeit.
En dat is heel belangrijk. Met genoeg zelfvertrouwen en eigenwaarde, verdwijnt je perfectionisme vanzelf meer naar de achtergrond.
3. Durf te falen
Als perfectionist vind je fouten maken vaak vreselijk. Je doet er alles aan om ze te voorkomen en wil daarom graag alle controle houden. Maar wij mensen, hebben grenzen. We maken fouten. En gelukkig maar. Want juist van de dingen die niet perfect zijn, valt zoveel te leren. Je moet oefenen en experimenteren in je leven, om te leren. Vallen. Weer opstaan. Het hoort er allemaal bij. En mislukkingen maken je uiteindelijk alleen maar sterker, als je goed leert omgaan met emoties die daarbij gepaard gaan. Zoals schaamte, geknakte trots of teleurstelling. Hier mag je dus zeker aandacht voor hebben. Pak een moment om te balen en te voelen wat je voelt. Maar wees mild voor jezelf. Want iedereen maakt fouten.
Accepteer dus dat er dingen misgaan. En houd vertrouwen in het eindresultaat. Zelfs als er dingen fout gaan, komt het uiteindelijk wel goed.
Bovendien kun je onmogelijk alle doemscenario’s voorkomen. Kijk menselijk, realistisch en met compassie naar je fouten. Wie we zijn (identiteit) en wat we doen (prestaties), zijn verschillende dingen. Koppel ze dus los van elkaar. Een domme actie of iets dat mislukt is niet wie jij bent als mens. Laat het fouten maken meer los, het is oké. Als dat lukt, wordt je angst om het niet goed (genoeg) te doen minder.
En dat helpt om je perfectionisme te overwinnen.
3. Wees minder kritisch – ga voor ‘goed genoeg’
Makkelijk gezegd dan gedaan, denk je nu misschien? Maar toch is dit heel goed te trainen. Probeer het eens uit. Begin bij het bewust worden van je kritische gedachten. Wat goed helpt om minder streng te zijn voor jezelf? Mediteren. Of de gedachten van je afschrijven. Om even tot rust te komen. Je stapt dan makkelijker uit de vicieuze cirkel van negatieve gedachten. En je beseft sneller dat je niet al je gedachten serieus hoeft te nemen. Probeer ze positief bij te stellen. In plaats van denken dat je iets niet kunt, bijvoorbeeld, denk je ‘leuk als dit lukt’ of ‘ik durf het wel!’ Met positief denken vergroot je jouw zelfvertrouwen.
Ervaar ook gewoon eens wat er gebeurt, als je gaat voor goed (genoeg)? Waarschijnlijk is het niet eenvoudig voor je, eens wat minder je best doen. Maar jij levert alsnog topkwaliteit, ook met een tandje minder of zonder die zoveelste check. Je overleeft het echt. Grote kans zelfs, dat anderen het niet eens opmerken.
Omdat die hoge standaard vooral door jezelf is opgelegd. Je kunt eindeloos doorgaan en blijven perfectioneren. Maar wat brengt dat je? Perfectie is een illusie. Een onmogelijke opgave. Goed is écht goed genoeg. En beter voor jezelf: want je houdt tijd en energie over! Just do it: ga voor minder en ervaar wat er gebeurt.
4. Verklein je angsten met fear-setting
Waar ben je nou eigenlijk bang voor? Een effectieve manier om je perfectionisme in te dammen, is fear-setting. Dit is een simpele methode waarmee je jouw grootste angsten inzichtelijk maakt en hier praktische oplossingen voor bedenkt. De fear-setting methode is simpel.
Je stelt jezelf de vraag: ”Wat is het ergste dat kan gebeuren als ik niet doe wat ik doe? Of als ik het niet doe zoals ik het wil doen? Ga bij jezelf na: waar ben ik precies bang voor? En schrijf dit eens op.
Vaak is dat al voldoende om te beseffen dat je gedachten nergens over gaan. Die situaties gebeuren helemaal niet. Hoe dieper je ingaat op de angsten achter je perfectionisme, des te minder serieus ze voor je worden. Zo laat je jouw angsten dus gemakkelijker los.
Wil je jezelf toch nog meer geruststellen? Bedenk dan wat je kunt doen om de situaties waar je bang voor bent te voorkomen, te verminderen of te herstellen. En ervaar wat er gebeurt. Ga ervoor en je merkt waarschijnlijk al snel dat die doemscenario’s en je angsten ongegrond waren. Ervaringen die jou het tegendeel bewijzen, helpen je om de volgende keer meer vertrouwen te hebben. En dat vermindert je drang naar perfectie.
5. Begin gewoon!
Of anders gezegd: stel niet langer uit. Als perfectionist herken je dit waarschijnlijk wel; je stelt een taak steeds maar weer uit omdat je het ooit eens écht goed wil aanpakken. Opnieuw een belangrijke valkuil van een perfectionist: uitstellen of ergens zelfs helemaal niet meer aan beginnen. Of pas de nieuwe uitdaging aangaan als je zeker weet dat je het tot een goed einde brengt, volgens jouw eigen ‘standaard’.
Doe voortaan dit: zet gewoon die eerste stap! Ook als je maar kort de tijd hebt. Of als je denkt dat je het (daardoor) niet perfect kan doen. Je ziet al snel dat de volgende stappen volgen. Dat eerste actiemoment motiveert je voor de volgende. En voor je het weet ben je 10 stappen verder. In ieder geval veel verder dan je dacht voor elkaar te krijgen, omdat je nog niet de tijd had om het ‘perfect’ te doen.
Je bereikt zo veel meer dan wanneer je eindeloos blijft uitstellen. En je wordt er blij(er) van. Want dingen die blijven liggen, blijven aan je knagen. Dat zorgt voor onrust. Door gewoon te beginnen, oefen je dat het ook anders kan. En mag. Niet alles hoeft tot in de perfectie gedaan te worden, écht niet.
Fear-setting: schrijf je grootste angsten op en vraag jezelf: “Wat is het ergste dat kan gebeuren?” Vaak blijkt dat je zorgen ongegrond zijn. Zo krijg je meer grip op je perfectionisme en laat je angsten los. #FearSetting #Perfectionisme https://t.co/ErZUvyjbJn
— Tijdwinst.com (@tijdwinst) October 22, 2024
Tot slot: 10 quick-fixes om je perfectionisme los te laten
Perfectionisme overwinnen kost tijd. Als het diep zit, zijn therapieën zinvol. En werken aan je zelfvertrouwen en eigenwaarde is altijd gunstig. Daarnaast is het vooral van belang om je perfectionistische gedragingen en valkuilen te herkennen, zodat je bewust andere keuzes maakt op cruciale momenten. Daarom ter afsluiting nog 10 ‘quick fixes’ of ‘self-motivators’, om jezelf op het juiste spoor te houden als je merkt dat je perfectionistisch gedrag vertoont.
Tip: Hang ze ergens prominent in het zicht, als terugkerende reminder!
- Geef jezelf regelmatig een compliment
- Pas ‘ik moet’ aan naar ‘ik wil’ of ‘ik mag’ – het verandert je mindset
- Wees trots op elke stap die je zet – focus op de vooruitgang!
- Laat een paar ballen los: niet alles kan even belangrijk zijn.
- Overdenk: is dit echt nodig? Verlies jezelf niet in onbenullige details.
- Zwart/wit denken is een denkfout – een middenweg bestaat ook.
- Goed = goed genoeg (Jij levert dan alsnog topkwaliteit!)
- Feedback of kritiek = een groeimoment
- Een fout = een leermoment
- Onthoud: perfectie is supersaai!
Veelgestelde vragen over perfectionisme afleren
-
Wat is perfectionisme en waarom kan het schadelijk zijn?
Het stellen van hoge eisen en altijd maar kritisch en ontevreden zijn richting jezelf levert stress op. Dit kan uiteindelijk leiden tot fysieke gezondheidsklachten of mentale problemen, zoals een burn-out, depressies of zelfs zelfmoordgedachten.
-
Hoe herken ik of ik perfectionistisch ben?
Je stelt vaak onhaalbare doelen of je denkt te moeten voldoen aan de hoge standaarden van anderen. Je bent eigenlijk pas tevreden als iets ‘perfect’ is. Je wil dan ook graag de controle houden, omdat geen fouten te maken. Je bent hierdoor vaak lang bezig met dingen of stelt taken eindeloos uit. Je eindigt ontevreden of ongelukkig, omdat jij hierdoor juist minder bereikt of je vooral richt op wat niet goed is gegaan. Je zelfvertrouwen neemt af, en je haakt de volgende keer eerder af. Zo kan er een vicieuze cirkel ontstaan.
-
Welke effecten heeft perfectionisme op mijn mentale gezondheid en welzijn?
Perfectionistische gedragingen zijn te koppelen aan verschillende problemen die van invloed zijn op je mentale gezondheid en welzijn. Zo kan perfectionisme bijvoorbeeld leiden tot stress, angsten, dwangstoornissen, chronische vermoeidheid, chronische hoofdpijn, burn-outs of depressies.
-
Hoe kom ik van mijn perfectionisme af?
Perfectionisme is aangeleerd gedrag. Door bewustwording en slimme aanpassingen is je perfectionisme te omzeilen of te verminderen. Probeer kritische gedachten en ontevredenheid over je prestaties om te buigen naar positieve gedachten. Beschouw fouten als onderdeel van je leerproces. En wees milder voor jezelf als het even tegenzit. Het is belangrijk om haalbare doelen te stellen of tussenstappen te bepalen. Dat vergroot de kans op succeservaringen en daarmee je zelfvertrouwen. Wil je jouw perfectionisme echt beetpakken? Volg dan een cursus perfectionisme afleren.
-
Wat zijn de voordelen van het afleren van perfectionisme?
Als je jouw perfectionistische gedrag afleert of in goede banen leidt, ervaar je meer rust. Maar ook meer voldoening en geluk. Onrealistische doelen stellen, zorgt ervoor dat je altijd teleurgesteld bent over het resultaat. Terwijl het je veel energie en tijd heeft gekost. Je perfectionisme afleren maakt je vrijer en blijer. Je voorkomt mentale en fysieke klachten. En je houdt tijd over!
-
Wat zijn enkele praktische stappen om perfectionisme af te leren?
Zit het diep, bijvoorbeeld doordat je extreem last hebt van faalangst. Of doordat je perfectionisme in je jeugd is ontstaan, omdat je altijd aan hoge verwachtingen moest voldoen? Dan kan therapie je helpen om er in de toekomst anders mee om te gaan. Er zijn ook zaken die je direct kunt aanpakken om je perfectionisme te verminderen. Zoals: realistische doelen stellen, minder kritisch zijn (goed is goed genoeg!), je einddoel opdelen in kleinere stappen, je angsten verminderen met de fear-setting methode en taken niet langer uitstellen maar gewoon beginnen.
-
Hoe kan ik mijn angst voor fouten overwinnen?
Vertrouw op jezelf. En denk positief. Waarschijnlijk lukt het je gewoon. En zo niet? Een mislukking is niet het einde van de wereld. Je mag fouten maken. Net als ieder ander. Daar leer je juist heel veel van. Dus zie iets dat mislukt vooral als groeimoment. En wees niet te streng voor jezelf. Natuurlijk mag je even balen en voelen wat je voelt, maar blijf niet hangen in je boosheid, schaamte of angst. Dat versterkt namelijk je vrees om te falen. Van de positieve ervaringen die je hebt als het wel lukt, groeit juist je (zelf)vertrouwen en neemt je faalangst af. En dat helpt. Niemand is perfect. Dat wordt van jou ook niet verwacht!
-
Wat zijn gezonde manieren om doelen te stellen zonder te vervallen in perfectionisme?
Leg de lat niet te hoog, maar stel realistische doelen voor jezelf. Die mogen best uitdagend zijn, maar moeten tegelijk ook haalbaar zijn. Splits grote doelen op in kleinere stappen. Zo is de kans op succeservaringen groter. Meestal ben je als perfectionist te streng voor jezelf en leg je de lat veel te hoog. Dit levert alleen maar spanningen en teleurstelling op. Wees jezelf daarvan bewust. En stel de juiste prioriteiten, niet alles kan even belangrijk zijn. Voorkom dat je verzand in onbenullige details.
-
Hoe kan ik leren om tevreden te zijn met mijn prestaties zonder perfectie na te streven?
Zorg voor haalbare doelen of tussenstappen, dan leer je meer genieten van het proces en de vooruitgang. Je focust zo minder op alleen het eindresultaat. Kijk bewust naar wat je al bereikt of betekend hebt. En beloon jezelf voor je inzet, ook als het resultaat niet perfect is. Wees trots op de vooruitgang! En je hoeft niet voor 100% te gaan. Een beetje minder is ook prima, jij levert dan alsnog topkwaliteit.
-
Wat zijn enkele strategieën om zelfcompassie te ontwikkelen tijdens het proces van perfectionisme afleren?
Wanneer je negatief tegen jezelf praat, ervaar je meer stress. Probeer die strenge, negatieve, harde woorden eens wat positiever te maken. Alsof je tegen een vriend of vriendin praat. Milder. Liever. Helpend. En kijk menselijk en realistisch naar je fouten. Iedereen maakt ze. Bovendien leer je juist van fouten. Mindfulness helpt je om oordeelloos naar jezelf te kijken, ook als het even tegenzit. Je focust op wat je nu voelt en denkt, zonder er een mening over te hebben of in te grijpen. Dit zorgt voor meer zelfacceptatie. En dat helpt je om met meer waardering en respect naar je prestaties te kijken, ook als ze niet perfect zijn.
-
Hoe kan ik omgaan met de druk van externe verwachtingen en perfectionistische omgevingen?
Probeer je te richten op je persoonlijke behoeften en wat je zelf belangrijk vindt. In plaats van te willen voldoen aan externe verwachtingen. Als je handelt vanuit ‘moeten’ worden je eigen waarden, passies en krachten als snel overschaduwd. Denk meer vanuit ‘ik wil’ of ‘ik mag’. Dat verandert je mindset. Het kan ook zijn dat die hoge standaard waaraan je denkt te moeten voldoen, in werkelijkheid helemaal niet klopt. Verifieer dit. Niet alles is wat het lijkt. De perfectionisme oorzaak bij jeugd is vaak te herleiden naar het beeld dat bestaat vandaag de dag, dat we alles goed moeten doen. Het draait veel om ‘presteren’, op school en in onze maatschappij. Dit wordt gevoed door de ‘perfecte levens’ op social media. Perfectionisme komt daardoor steeds vaker voor, ook al op jonge leeftijd. Maar je hoeft helemaal geen superheld te zijn. Bovendien: perfectie bestaat helemaal niet.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog