Hoera! Je kind heeft een prik goed doorstaan, zijn zwemdiploma gehaald, is jarig of heeft een goed rapport. Voor je het weet race je samen naar de speelgoedwinkelspot. Goed idee? Nee! Want veel speelgoed is niet alleen slecht voor je portemonnee, maar ook voor je kind. Wil je graag een gezonde toekomst en een sterk zelfvertrouwen voor je mini-me? Dan is Minimalisme het toverwoord!
Gisterenavond voor je naar bed ging heb je nog een rondje langs alle kamers gemaakt en alle losliggende speeltjes, puzzels, LEGO-steentjes en kleurstiften bij elkaar geraapt en opgeruimd. Vanochtend zul je waarschijnlijk hebben gemerkt dat die orde alweer snel verdwenen is als je kind nog geen kwartier wakker is.
Voor je het weet lijkt er een bom ontploft in je woonkamer en niets kan de aandacht van je kind meer dan een paar minuten vasthouden. Op dat soort momenten twijfel je soms aan jezelf. Doe je het eigenlijk wel goed met al die materiële verwennerij? Natuurlijk bedoel je het allemaal goed en gun je je kind het beste, maar onderzoek toont aan dat het nog beter kan!
In de meest voorkomende gevallen is de reden waarom je kind zich zo snel verveelt, simpeler dan je denkt: er is teveel speelgoed in huis. Uit een onderzoek van PanelWizard blijkt dat 9% van de kinderen tussen 2 en 8 jaar meer dan 100 stuks aan speelgoed heeft, al bijna 50% van de kinderen heeft meer dan 50 stuks om uit te kiezen. En wat blijkt: volgens de ouders kijkt hun kind naar het grootste deel van al die spullen nooit meer om.
Minimalisme verrijkt je kind, teveel speelgoed niet
Je denkt misschien dat je te hard bent als je je kinderen speelgoed ontzegt, maar niets is dus minder waar. Volgens de Duitse onderzoekers Rainer Strick en Elke Schubert uit Munchen doe je ze zelfs een plezier omdat zij denken dat teveel speelgoed schadelijk is. Grenzen stellen en minimaliseren werkt geweldig, zeker bij kinderen.
De Duitsers deden deze ontdekking dankzij het testen van een groep kinderen die wel speelgoed hadden en met een groep die het speelgroep kreeg afgenomen. Waar bij de eerste controlegroep geen verschil in gedrag zichtbaar was, gebeurde er bij de controlegroep wel degelijk iets.
De kinderen die het zonder speelgoed moesten stellen, bleken de eerste dag compleet verlamd en verveeld. Dit veranderde daarna in twee dagen erg uitgelaten spelen en eindigde de volgende dagen in creatieve rollenspellen met weinig middelen en veel fantasie. Ook toen zij hun speelgoed weer terugkregen, bleek hun manier van spelen communicatiever, creatiever en socialer; dat allemaal door hun eerste ervaring met minimalisme.
Hun Engelse collega en educatiepsycholoog Jennifer Smith is niet verbaasd over de bevindingen van de Duitsers. Jennifer:
‘Kinderen krijgen minstens even veel, zo niet meer plezier van lege blikken als van ingenieus speelgoed.’ Toch nuanceert ze het beeld: ‘het is nooit bewezen dat veel speelgoed de ontwikkeling van het kind remt, maar de onderzoeken over dat minimalisme en minder speelgoed de creativiteit, fantasie en het sociale vermogen van het kind stimuleert staat buiten kijf. Ik denk zeker niet dat we naar een speelgoedloze samenleving toe moeten – speelgoed bestaat al sinds de Oudheid – maar misschien moeten we stoppen met steeds meer. Minder is wel degelijk vaak beter.’
Vind je het moeilijk om je kind (nieuw) speelgoed te ontzeggen en met minimalisme aan de slag te gaan? Logisch, maar toch is dat wel de juiste keuze, zegt Supernanny Jo Frost:
‘Het is niet jouw rol om je kind ieder moment van de dag gelukkig te maken ten koste van alles, het is jouw taak om een kind op te voeden tot een aardige, vriendelijke en productieve wereldburger. Sommige mensen denken alles op te lossen met verwennerij, maar je kind heeft discipline en grenzen nodig, net zoals het eten en drinken nodig heeft.’
Minder speelgoed is dus iets om serieus over na te denken. Volgens onderzoekers zorgt deze minimalistische aanpak voor:
- grotere creativiteit;
- langere aandachtsspanne van kinderen;
- sterkere sociale vaardigheden;
- een groei in assertiviteit;
- zuiniger zijn op spullen;
- minder geruzie tussen kinderen (elk nieuw stukje speelgoed leidt tot territoriumdrift);
- meer doorzettingsvermogen: lukt een puzzel niet meteen en er is veel;
- speelgoed, geven kinderen eerder op dan wanneer er minder speelgoed is;
- minder veeleisendheid aan het bestaan;
- meer genieten van de natuur en daarmee in veel gevallen gezonder en fitter;
- dat kinderen leren dat tevredenheid niet alleen in de speelgoedwinkel te koop is;
- kinderen met minder speelgoed wonen in een meer opgeruimde en evenwichtige woonomgeving.
Ok, een indrukwekkend rijtje met voordelen, maar de praktijk van ‘minder speelgoed geven’ is natuurlijk uiterst weerbarstig. Hoe kun je je kind de voordelen van minimalisme bijbrengen, zonder dat je het gevoel hebt dat je je kind of je omgeving tekort doet?
1. Vervang spullen door ervaringen
Wat voor volwassenen werkt, werkt voor kinderen ook. Spullen – en in dit geval speelgoed – geven een korte positieve prikkel aan je hersenen die snel weer dooft. Prikkels die een veel langere houdbaarheidsdatum hebben, zijn ervaringen.
Heeft je kind iets bijzonders voor elkaar gekregen of iets te vieren, ga dan samen iets leuks doen en laat de speelgoedwinkel voortaan links liggen. Weet je niet waar je moet beginnen? Vraag het je kind.
Ook als je kleintje om Hello Kitty of Bob de Bouwer zeurt: vaak vinden ze buitenspelen of samen ergens naartoe net zo interessant, alleen zijn ze het meestal niet gewend om in die termen van beloning te denken.
Dat geldt ook voor familieleden of vrienden die iets willen geven: er zijn genoeg ervaringen waar een cadeautje bij past: denk aan een kaartje voor de speeltuin of een dagje uit, een middag naar het zwembad of gewoon naar het park maakt vaak meer indruk dan de nieuwste auto van Brandweerman Sam.
2. Maak verschillende speelgoedboxen en rouleer daarmee
De aandachtsspanne van kinderen is kort en juist de enorme keuze zorgt voor minder positieve effecten. Heb je al grondig opgeruimd en toch nog vrij veel speelgoed in huis, maar wil je niet meer weg doen? Verdeel de speeltjes dan in boxen.
Door je kind bijvoorbeeld een week of twee à drie met de inhoud van een bepaalde box te laten spelen en die box regelmatig te vervangen, zorg je ervoor dat je kind niet verveeld raakt en kun je steeds nieuwe impulsen geven als het ‘nieuwe speelgoed’ tevoorschijn komt.
Door met boxen te werken die je rouleert, zorg je ervoor dat je de voordelen van weinig speelgoed behoudt, zonder dat je meteen alles naar de Kringloopwinkel hoeft te brengen of op Marktplaats te zetten.
Catherina, moeder van de 28 maanden oude Emma, herkent het fenomeen:
‘Elke 6 weken gaan we samen met onze dochter door al het speelgoed. Wij betrekken haar er graag bij zodat we ook niks weggeven waar ze toch nog waarde aan hecht. Hier dichtbij is er een plek waar ik het “goede” speelgoed kan doneren en het slechte gaat gewoon de container in. Het voelt voor ons goed om weer een gedeelte weg te hebben, voor onze dochter is het fijn omdat ze nu weer speelt met dingetjes die “kwijt” waren, dus een win-win situatie. Wat ook regelmatig werkt met de speelgoedkast beneden is rouleren. Speelgoed dat boven staat naar beneden halen en speelgoed dat beneden staat naar boven. Zo wordt er evenveel met alles gespeeld.’
3. Kies voor sociaal of creatief speelgoed
Moet je dan alle nieuwe speelgoed weren? Zeker niet, maar als je speelgoed zoekt dat ervoor zorgt dat je kind zich goed ontwikkelt, dan is sociaal of creatief speelgoed de beste keus.
Sociaal speelgoed zoals spelletjes stimuleren de teambeleving van je kind, maar ook het kunnen omgaan met teleurstellingen en verlies. Deze belangrijke eigenschappen heb je op latere leeftijd immers hard nodig.
Zelfs creatief speelgoed, zoals LEGO heeft sterke sociale elementen in zich, zelfs als een kind er in zijn eentje mee speelt. Zo neemt een kind al spelenderwijs meerdere rollen aan: ook als je alleen speelt, kun je met verschillende poppetjes van rol veranderen. Zo speelt je kind met de linkerhand de politieagent en met de rechterhand brandweerman.
Deze manier van spelen heeft niet alleen te maken met de fantasie van het kind, maar ook met de gevoelens die een kind daarbij heeft. Zo help je als brandweerman mensen in nood en als kapper doe je ook iets voor een ander. Dit draagt allemaal bij aan het ontwikkelen van gevoelens en een identiteit.
Sociaal en creatief speelgoed helpt kinderen om sociale en communicatieve vaardigheden in te zetten en om door te ontwikkelen in bijvoorbeeld schoolsituaties en sportverenigingen.
Minimalisme is voor jong en oud
Moet je dan nu direct als een malle gaan opruimen en is speelgoed opeens verboden? Zeker niet! Maar jong geleerd is oud gedaan en het is de moeite waard om je kind zo vroeg mogelijk kennis te laten maken met de voordelen van minimalisme.
Door te beginnen met overbodig of dubbel speelgoed weg te doen, de rest in boxen te verdelen en het ‘deurbeleid’ van nieuwe spullen eens goed in de gaten te houden de komende tijd, kom je al een heel eind.
Bonustip: vind je het moeilijk om je enthousiasme over minimalisme aan je kind uit te leggen? Dan is dit dunne boekje een prachtig begin: ‘Het allermooiste cadeau‘.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
