Een goed bedrijf valt of staat bij gemotiveerde medewerkers. Medewerkers die barsten van de motivatie, stralen dat ook uit naar klanten toe, behalen vaker hun doelen en zullen meer gedaan krijgen. Kortom: gemotiveerde medewerkers – die wil je in dienst hebben! Of jouw team gemotiveerd is of niet, heeft niet te maken met bonussen en promoties. Nee, medewerkers motiveren pak je heel anders aan. 

Wat komt aan bod?

Medewerkers motiveren gaat anders in zijn werk dan je denkt. Vaak wordt nog gedacht dat strooien met bonussen goed werkt of dat je ambitieuze KPI’s moet formuleren om je medewerkers maar enthousiast aan het werk te houden. Eigenlijk gaat medewerkers motiveren veel meer over de juiste gesprekstechnieken gebruiken en goede feedback geven. En die feedback – die is bij voorkeur natuurlijk niet alleen negatief.

In dit artikel zetten we de do’s en don’ts voor je op een rij. Laten we beginnen met de don’ts. Wat kun je beter niet doen als je je medewerkers een motivatieboost wilt geven?

Medewerkers motiveren – dit kun je beter niet doen!

Motiveren is vooral een kwestie van maatwerk. De ene medewerker doet het verrassend goed op nogal ambitieuze KPI’s; de andere medewerker heeft liever een schouderklopje op z’n tijd. Wel is zeker dat een aantal dingen niet helpen om medewerkers te motiveren. De volgende tactieken kun je maar beter niet proberen.

Je feedback opsparen

Je kent vast wel het type manager dat zijn medewerkers maar één keer per jaar feedback geeft: tijdens het beoordelingsgesprek. En dan is ook nog eens het merendeel van de feedback negatief ingestoken. Of nou ja, een eenvoudig “Je doet wel goed je best!” kan er nog net van af. Niet bepaald motiverend!

Bovendien heeft feedback weinig zin als je het opspaart. De beste feedback is feedback die je op het moment zelf geeft.

Zes weken na dato zal je medewerker waarschijnlijk geen idee meer hebben wat hij laatst op zijn presentatieslides had staan. Beter stap je na de presentatie op je medewerker af en geef je op een opbouwende manier direct feedback op zijn iets te volle PowerPoint-slides.

Feedback sandwichen

Het klinkt heel leuk natuurlijk: je negatieve feedback combineren met een positieve opmerking.

“Goede presentatie heb je gegeven! Je slide stond wel wat vol en die analyse vond ik wat kort door de bocht. En ik wilde nog zeggen dat je zo goed je best doet.” is een voorbeeld van de sandwichmethode. Klinkt best leuk, maar is in de praktijk vooral verwarrend.

Als je een heleboel boodschappen in één keer geeft, zal de ander weinig van de echte feedback onthouden. Je complimenten komen niet heel oprecht over als je ze met een negatieve opmerking combineert, en de opmerking over de volle slide valt ook wat in het niet tussen je terloopse complimenten. Een gemiste feedbackkans dus!

Speel niet alleen in op extrinsieke motivatie

Er bestaan twee vormen van motivatie: intrinsieke en extrinsieke motivatie. Bonussen en extra vakantiedagen zijn een vorm van extrinsieke motivatie aanwakkeren. Je gebruikt daarbij prikkels van buitenaf om een medewerkers te motiveren. Bij een bonus of promotie zijn dat positieve prikkels, maar je kunt ook juist “angst” inboezemen door te dreigen met loonsverlaging of contractbeëindiging als je medewerker een doel niet behaalt. Dat zijn negatieve extrinsieke prikkels.

Positief of negatief, extrinsieke motivatie werkt helaas niet al te best. Als je medewerker zijn bonus of promotie heeft behaald, kun je namelijk weer van voren af aan beginnen met motivatie opbouwen. Het werkt veel beter als je iemand van binnenuit gemotiveerd weet te krijgen.

Gooi er niet zelf met de pet naar

Misschien heb je weleens gehoord van de uitspraak “People don’t leave companies, they leave managers.” En inderdaad, de manager die een bedrijf runt, is heel bepalend voor of een medewerker met plezier en gemotiveerd aan het werk gaat. Als jij zelf de kantjes ervan afloopt, zichtbaar gefrustreerd bent of een ongemotiveerde uitstraling hebt, dan zal dat ook doorwerken op je managers.

Glimlachen en je best doen is dus het advies – ook als het eigenlijk niet zo lekker loopt.

Medewerkers motiveren

Deze tips voor medewerkers motiveren werken wél!

Nu weet je wat je maar beter niet kunt proberen. Maar wat zijn dan de do’s die wél helpen om je medewerkers met frisse motivatie aan de slag te laten gaan. Wij zetten er vijf voor je op een rij.

Tip 1: slik opbouwende feedback niet in

Negatieve feedback geven is niet verkeerd. Integendeel, je helpt je medewerker er juist verder mee. Probeer dus wel degelijk soms opbouwende (!) negatieve feedback te geven als de ander daar feedback aan heeft. Belangrijk is wel dat je de feedback op een goede constructieve manier brengt. Daar is het 4 G’s feedbackmodel een handige leidraad voor.

Geef je feedback het liefst op het moment zelf en bij voorkeur één op één. Doe dat liever niet met een wijzend vingertje (“Dat gaat steeds mis bij jou.”), maar met een ik-boodschap (“Ik merk dat je…”). Je voorkomt daarmee dat de ander in de verdediging schiet.

Ga ook met de ander in gesprek. Feedback is geen eenrichtingsverkeer. Geef suggesties of advies, maar informeer daarbij ook hoe de ander erin staat en wat hem of haar zou helpen. Als je de ruimte geeft voor input of reacties, zal je gesprekspartner ook meer openstaan voor jouw suggesties.

Tip 2: geef ook complimenten

Maar – zoals je vast al had verwacht – enkel negatieve feedback geven is geen goed plan.

Een goede vuistregel is dat zo’n 20% van je feedback opbouwend mag zijn en dat daar ongeveer 80% positieve feedback tegenover moet staan.

Deel dus ook complimenten uit en wees daarmee vooral niet te zuinig. Bewaar je complimenten niet tot het beoordelingsgesprek, maar deel ze het liefst zodra ze in je opkomen. Dan komen ze het meest oprecht over.

Zoals we net al tipten: deel complimenten liever niet tegelijk met opbouwende feedback, maar zie het los van elkaar. Sandwichen werkt voor een lekkere boterham met ham en kaas, maar niet voor het geven van feedback.

Medewerkers motiveren tips

Tip 3: wees een gemotiveerde manager

Je medewerkers motiveren begint met zelf een goed gemotiveerde manager zijn. Straal positiviteit uit, laat blijken dat je beschikbaar bent voor medewerkers en wees ook actief op de ’werkvloer’. Ook bij thuiswerken. Medewerkers zien graag een hardwerkende en beschikbare leidinggevende, niet iemand die elke dag om 14.00 uur de deur achter zich dicht trekt (of Teams uitzet), terwijl zij tot 17.00 uur doorwerken.

Wat ook helpt: haal je neus niet op voor vervelende klusjes. Trakteer een keer de hele afdeling op koffie in plaats van mee te liften op koffierondjes van anderen, bied aan om zelf een lunch voor een vergadering te regelen of help een van je teamleden uit de brand bij een spoedklus. Daar scoor je punten mee.

Tip 4: geef je medewerkers een veilig gevoel

Veiligheid op de werkvloer gaat over veel meer dan alleen een brandslang hebben hangen. Medewerkers moeten zich ook veilig voelen in die zin dat ze zich gewenst voelen en zichzelf kunnen zijn. Oftewel: geen geroddel, wel oprechte interesse en persoonlijke gesprekken.

Plan daarom regelmatig tijd in om met je medewerkers te gaan zitten. Zorg er over het algemeen voor dat je je medewerkers vaker spreekt dan alleen als je het beruchte beoordelingsformulier moet invullen. Zo zorg je ervoor dat medewerkers zich veilig voelen. Probeer je ook in te leven in je medewerkers als iets zichtbaar niet lekker loopt.

Dat betekent dan weer dat iemand zijn talenten eerder zal inzetten om binnen het team gevaren op te lossen en kansen te benutten. Precies dat wil je hebben!

In deze TED-talk vertelt managementdeskundige Simon Sinek (vanaf 5:58) waarom een veilig gevoel zo belangrijk is voor een goede organisatie.

Een veilige sfeer kan trouwens ook helpen om uitval (door bijvoorbeeld burn-out) te voorkomen. Als je medewerkers het gevoel hebben dat ze bij jou terecht kunnen, zullen ze het sneller aangeven wanneer hun agenda te vol is of als ze juist toe zijn aan een nieuwe uitdaging.

Tip 5: geef je medewerkers eigen verantwoordelijkheid

Beter dan extrinsieke motivatie werkt het om intrinsieke motivatie aan te wakkeren. Je medewerkers komen dan uit zichzelf in beweging. Intrinsieke motivatie werkt om nogal wat redenen heel goed. Uit het boek ‘Motivatie, denken over drijfveren sinds Darwin’ (van Giep Franzen) blijkt bijvoorbeeld dat intrinsieke motivatie bijdraagt aan meer concentratie, een gevoel van competent en trots zijn, en meer plezier tijdens het uitvoeren van een taak.

Je medewerkers vrij laten en zelf verantwoordelijkheid geven is een belangrijke manier om intrinsieke motivatie te stimuleren. Vertel je medewerkers nog niet meteen in geuren en kleuren hoe ze iets moeten aanpakken, maar laat hen zelf experimenteren en geef hen hun eigen werk. Ze voelen zich dan extra verantwoordelijk voor het resultaat en zullen daardoor ook meer toegewijd zijn.

Ook een interessant onderzoek (zie o.a. dit artikel) laat zien hoe eigen keuzes bijdragen aan je verantwoordelijkheidsgevoel. In dit experiment kreeg de helft van de deelnemers een lot met een willekeurig nummer; de andere deelnemers kozen zelf een nummer voor hun lot. De onderzoekers boden elk van de deelnemers aan dat zij het lot willen terugkopen tegen de prijs die de proefpersonen ervoor willen ontvangen. Het bleek dat deelnemers met een zelf gekozen lotnummer gemiddeld meer dan vijf keer zoveel vroegen voor hun lot dan de andere deelnemers. Oftewel: hun eigen keuze voor een lotnummer zorgde voor meer verantwoordelijkheidsgevoel.

Kortom: eigen keuzes laten maken is een goede manier om je medewerkers extra gemotiveerd te maken.

Medewerkers motiveren hoe

Samengevat

Je medewerkers motiveren begint dus met de juiste feedback- en gesprekstechnieken gebruiken. Strooi niet met bonussen of vakantiedagen, maar maak je medewerkers intrinsieke gemotiveerd. Dat kun je bijvoorbeeld voor elkaar krijgen door hen zelf keuzes te laten maken en verantwoordelijkheid te geven, door regelmatig complimenten te geven en door zelf het goede (gemotiveerde) voorbeeld te geven.

Ook met de juiste gesprekstechnieken in gesprek gaan met je medewerkers, is een deel van de oplossing om hen gemotiveerd te maken. Bij een cursus gesprekstechnieken kun je precies leren hoe jij een nog betere gesprekspartner wordt – naar je medewerkers toe en naar anderen.

Leer bij de cursus gesprekstechnieken meer over medewerkers motiveren

Wil jij ontdekken hoe je nog beter je medewerkers kunt motiveren, passende feedback geeft en een fijne gesprekssfeer kunt neerzetten? Meld je dan aan voor de nummer 1-cursus gesprekstechnieken (ook online te volgen). Met actuele methodes en invalshoeken kun jij voortaan je gesprekken nog verder verbeteren.