Koffie: niet voor niets wereldwijd het meest verhandelde goed – op olie na. Líters gaan er doorheen in een gemiddeld kantoorhuishouden. Maar wat weten we precies van koffie? Wat doet het met ons brein? Is koffie gezond? Wat is de perfecte hoeveelheid koffie op het werk om optimaal te functioneren? En op welke tijdstippen kunnen we het meeste uit onze dagelijkse dosis halen?
Wat komt aan bod:
- Wat koffie met je doet
- Wanneer is het juiste moment voor koffie op het werk
- Hoeveel koffie is het meest optimaal
- De beste koffie
Wat koffie met je doet
Waar hebben we het over wanneer we het over koffie hebben? Weet jij precies wat je dagelijks met de koppen tegelijk naar binnen werkt? En wat het met je brein doet? Niets vreemds als je het niet weet. Koffie is één van de meest gedronken drankjes en het minst begrepen drankje ter wereld. Er bestaan zelfs allerlei veel geloofde onwaarheden rondom koffie; dat het slecht zou zijn voor je vochtbalans en gezondheid bijvoorbeeld.
Hoog tijd om de zin en onzin rondom koffie en wat het met je doet op te helderen.
Te beginnen met de video ‘Your Brain on Coffee’ die een hoop opheldert over wat er in je brein gebeurt wanneer het een koffiemomentje geniet:
Adenosine maakt je dus moe en cafeïne zorgt ervoor dat de adenosine-stofjes zich even niet meer kunnen hechten in je brein. Cafeïne geeft je het gevoel dat je niet moe bent. Bovendien zorgt cafeïne voor meer aanmaak van adrenaline en dopamine – goed voor energie en een geluksgevoel.
Klinkt allemaal heel goed, maar je brein past zich aan. Bij regelmatig gebruik van cafeïne zorgt het voor meer adenosine-receptoren, zodat deze zich alsnog kunnen hechten. Zonder cafeïne wordt je dus sneller moe en je hebt meer cafeïne nodig om je moeheid te bestrijden.
Dat betekent dat je je brein ‘slimmer af moet zijn’. Laten we het voor de aardigheid koffie-management noemen: het streven naar een optimaal koffie gebruik waarbij je perfect kunt genieten van de voordelige effecten van koffie op je brein. En daar zijn gelukkig een aantal onderzoeken naar gedaan. De onderzoeksresultaten helpen je om het meest optimale koffiegebruik te bereiken door de juiste hoeveelheid op het juiste moment te drinken.
Wanneer is het juiste moment voor koffie op het werk
Wat je met je koffiegebruik wil bereiken is een extra energieboost voordat je moe begint te worden en geen extra koffiedip erna. Je energieniveau ziet er dan ongeveer uit zoals de groene lijn, zo stabiel mogelijk:
In de rode lijn herken je het punt waarop je een kopje koffie neemt (onderaan de curve), om daarna een energieboost én een flinke dip te krijgen. Je werkt van dip naar boost toe: slecht koffiegebruik.
De blauwe lijn is je energieniveau wanneer je geen koffie gebruikt. Je ziet de natuurlijke curves van hogere en lagere energiemomenten, zoals die natuurlijk in je lijf en brein zijn ingebouwd (waarover zometeen meer).
De groene lijn demonstreert het effect van optimaal koffiegebruik. Je houdt je energieniveau redelijk constant wanneer je op het juiste moment koffie drinkt.
Maar wanneer is dat juiste moment?
Volgens neurowetenschapper Steven Miller hebben we een aantal momenten in elke dag zitten waarop ons natuurlijke energieniveau hoger en lager is. Dat heeft alles te maken met onze cortisol-niveaus. Wanneer je cortisol-niveau hoog is, heb je van nature meer energie op dat moment. Wanneer je cortisol-niveau laag is, heb je een natuurlijk dip – die je best weg mag werken met een kopje koffie om de tijd te overbruggen tot je cortisol-niveau weer vanzelf omhoog gaat.
De momenten waarop je cortisol-niveau hoog is en je dus geen koffie hoeft (of zou moeten) nemen zijn volgens dr. Miller:
• tussen 08:00 en 09:00 ‘s ochtends (verrassing! Begin je dag op kantoor dus niet meteen met koffie – of met een kop van de lekkerste cafeïnevrije koffie zoals ik doe)
• tussen 12:00 en 13:00 ‘s middags (neem dus liever een sapje, een kop kruidenthee of wat water bij je lunch)
• en tussen 17:30 en 18:30 aan het eind van je werkdag.
Alle momenten buiten deze tijdstippen zijn dus prima om je cafeïneshot toe te dienen.
Dit is de tweede stap naar optimaal koffiegebruik. Weten hoeveel koffie er op die momenten ideaal is, brengt je naar de derde en laatste stap – voordat je een koffie-management-pro bent.
Hoeveel koffie is het meest optimaal
Daar is de wetenschap kort en krachtig over: 3 koppen per dag, voor een persoon van zo’n 65 kilo. Uiteraard is dit een gemiddelde van een gemiddelde en verschilt dit in de praktijk per persoon. Maar een handige maatstaf is het wel.
Verder wil dr. Steve Miller nog kwijt dat je dit aantal koppen niet alleen buiten de momenten waarop je cortisol-niveau hoog is moet gebruiken, maar dat je ook 1 kopje per anderhalf uur zou moeten nuttigen voor het beste effect.
Als ik dan ga rekenen, kom ik uit op een kop koffie op het werk rond 10:00 (tot 11:30), eentje rond 13:30 (tot 15:00) en de laatste rond 15:30 (tot 17:00). Zo zit er evenveel tijd tussen de kop koffie per anderhalf uur en het natuurlijk hoge cortisol-niveau. Deze rekensom op basis van dr. Miller’s advies en het wetenschappelijk onderzoek in beeld:
Zo ziet optimaal koffiegebruik er uit. Een redelijk constante lijn die staat voor je energiepeil, dat je gelijk houdt door je natuurlijke energievoorraad te combineren met de kunstmatige energievoorziening van cafeïne.
Je doet dus eigenlijk nog iets beters dan je brein te slim af zijn. Je werkt samen met je brein. Je neemt het beste van 2 werelden en brengt het samen tot één optimale koffiegebruik aanpak die wonderen doet voor je energieniveau door je hele werkdag heen.
De beste koffie
Smaken verschillen natuurlijk, maar omdat ik mijn persoonlijke zoektocht naar de beste koffie – voor nu – heb voltooid deel ik de resultaten graag. En omdat er niets boven een perfect koffiemomentje gaat met het perfecte kopje koffie – of dat nu een espresso, lungo of decafé is.
Na uiteenlopende koffieautomaten, bonen en malingen geprobeerd te hebben, heb ik Nespresso tussen alle andere aanbieders uitgefilterd. Nee, zeker niet goedkoop die Nespresso, maar voor de 3 momenten per dag dat ik koffie met cafeïne drink moet het gewoon goed zijn.
Is de koffie bij jou op het werk niet te drinken en wil je baas daar geen verandering in aanbrengen? Wees dan net zo proactief als een goede vriend van mij en koop jezelf een fijne tweedehands Nespresso machine via Marktplaats (eventueel samen met collega’s) en zet deze op je kamer op kantoor (mits je natuurlijk geen flexplek hebt).
Het leven is te kort voor slechte koffie
Om de werkdagen op kantoor goed door te komen is door de jaren heen de volgende top 3, in volgorde van het aantal keren per dag dat ik de betreffende koffie drink, ontstaan:
1. Vivalto Decaffeinato Lungo: als groot koffieliefhebber kan ik de smaak van lekkere koffie niet weerstaan. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een verantwoorde manier om wat vaker dan de bovengenoemde 3 momenten een lekkere kop koffie te kunnen drinken, zonder de negatieve effecten van teveel cafeïne in je lijf. Na de nodige smaak-teleurstellingen op het gebied van cafeïnevrije koffie, ben ik uitgekomen bij de Decaffeinato Lungo van Nespresso met een prachtige smeuïge en volle smaak die voor mij het dichtst in de buurt komt van koffie met cafeïne.
2. Vivalto Lungo: voor mij de ultieme ‘normale’ kop kantoorkoffie.
3. Ristretto: in mijn smaak-top-3 zou deze met afstand op nummer 1 staan, echter zou ik dan de hele dag dubbele espresso’s drinken om het idee te krijgen dat ik ‘iets binnenkrijg’. Daarom bewaar ik deze Ristretto voor de momenten dat ik er eens goed voor ga zitten, meestal thuis in het weekend of in goed gezelschap.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
