Vaak vermijd je directheid, overdrijf je, of zelfs lieg je, simpelweg omdat je niet weet hoe je je boodschap helder moet overbrengen. Waarom? Omdat je bang bent om je eigen stem te laten horen. Vanaf nu, als je deze 7 zinnen vervangt door dit, zal niemand meer om je boodschap heen kunnen – dat is pas helder communiceren!

Wat is helder communiceren? Er niet omheen draaien

Helder communicatie vraagt om eenvoud – het is per definitie simpel. Wat echter moeilijk kan zijn, is de moed opbrengen om het ook simpel te houden en het niet ingewikkelder te maken dan nodig is.

Het kan namelijk confronterend aanvoelen om simpelweg te zeggen: “Dit project is voor mij uitdagend. Kun je me alsjeblieft helpen?” In plaats daarvan neigen we ertoe om een complex verhaal te weven, bestaande uit een web van woorden, zinnen, en soms zelfs leugens, in de hoop dat de ander ons niet als een mislukking ziet.

We draaien eromheen.

Jammer genoeg ontdek je juist dat door minder woorden te gebruiken, de ander niet alleen sneller begrijpt wat je bedoelt, maar je komt ook zelfverzekerder over. Het is tijd om recht door zee te gaan en helder te communiceren.

Wat is heldere communicatie?

Heldere communicatie betekent het overbrengen van een boodschap op een duidelijke en begrijpelijke manier, waarbij de inhoud effectief wordt overgebracht zonder misverstanden. Het gaat niet alleen om wat je zegt, maar ook om hoe de ontvanger het begrijpt.

Klinkt goed, toch? Heerlijk helder communiceren doe je zo:

collega's die moeite hebben met communiceren

Waarom is helder communiceren belangrijk?

Er wordt vaak verondersteld dat het overgrote deel van onze communicatie voor 90% non-verbaal is – onze lichaamshouding, gezichtsuitdrukking en de toon waarop we spreken. Dit suggereert dat wat je zegt, eigenlijk niet zo belangrijk is. Maar dat is allesbehalve waar.

Stel je voor dat je eindelijk de moed hebt om een collega aan te spreken op zijn gedrag. Misschien stamel je een beetje en straalt je houding weinig zelfverzekerdheid uit, maar toch spreek je die paar eenvoudige zinnen uit waarin je aangeeft dat zijn gedrag onacceptabel is.

Hoewel je non-verbale communicatie zeker bijdraagt aan je boodschap, behouden de woorden en zinnen nog steeds hun kracht. Mensen kunnen namelijk wel degelijk onderscheid maken tussen krachtige woorden, zelfs als deze vertroebeld worden door zwakke lichaamstaal.

Dus, helder communiceren blijft van belang, ook al kan het uitdagend zijn. Het is een kunst om zowel verbale als non-verbale elementen effectief in te zetten voor een krachtige boodschap.

Waarom we het lastig vinden om helder te communiceren: angst

Wanneer het je niet lukt om duidelijk te zeggen wat je denkt, komt dat vaak voort uit angst om werkelijk, diep van binnen je mening te uiten.

In plaats van bijvoorbeeld een vraag direct met een duidelijk ‘nee’ te beantwoorden, ontwijk je de vraag en knik je instemmend. In plaats van iemand een oprecht compliment te geven, verander je van onderwerp of minimaliseer je het compliment zodanig dat de ander nauwelijks merkt dat je complimenteert.

Met andere woorden:

Jouw gebrek aan heldere communicatie doet afbreuk aan wat je werkelijk te zeggen hebt.

  • Misschien doe je dit omdat je beleefd wilt zijn – geen ongefilterde uitspraken.
  • Misschien wil je je imago behouden, waar je zo hard aan hebt gewerkt.
  • Misschien denk je zelfs dat het niet jouw plek is om ergens op te reageren.

Hoe dan ook, je durft niet helder te communiceren over wat je werkelijk vindt, uit angst. Het is begrijpelijk, maar het overwinnen van die angst kan leiden tot krachtigere communicatie en een betere verbinding met anderen.

Hoe kan je helder communiceren? 7 duidelijk communiceren tips

Hoe kan ik duidelijk communiceren? Om helder te communiceren, moet je aan die angst werken – je moet jouw eigen geluid laten weerklinken.

Om het punt te bereiken waarop je het belangrijker vindt om jouw waarheid te uiten dan je zorgen te maken over wat anderen denken, is er maar één ding dat je kunt doen: gewoon doen en oefenen. Natuurlijk zul je af en toe falen, maar na verloop van tijd zul je merken dat je niet langer om de zaken heen draait en gewoon zegt wat je vindt.

Deze zinnen helpen je in ieder geval al op weg. 7 tips voor helder communiceren:

1. Wanneer je iets niet weet, zeg je: “Ik weet het niet.”

Als je iets niet weet, zeg dan gewoon: “Ik weet het niet.” Mensen zullen eerder respect tonen wanneer je direct aangeeft dat je iets niet weet. Draai er niet omheen en communiceer helder, zodat jullie samen sneller naar een oplossing kunnen zoeken. Het erkennen dat je iets niet weet, is geen teken van zwakte, maar eerder een waardevol leermoment.

Effectief communiceren voorbeeld

 “Ik weet niet wat de verwachtingen van de klant vanmiddag zijn. Zou je me alsjeblieft de briefing kunnen sturen, zodat ik me kan inlezen?”

2. Wanneer je iets niet begrijpt, zeg je: “Ik begrijp dit niet.”

Wanneer je iets niet begrijpt, zeg dan gewoon: “Ik begrijp dit niet.” De meeste mensen zullen het waarderen als je toegeeft dat je bijvoorbeeld niet helemaal begrijpt hoe het nieuwe CRM-systeem werkt. In plaats van kostbare tijd te verspillen door er zelf mee te worstelen, geef het gewoon aan. Dit bespaart zowel tijd als moeite.

“Ik begrijp nog steeds een aantal zaken uit de vergadering niet. Kun je me wat meer vertellen over punt 3?”

3. Wanneer je het ergens niet mee eens bent, zeg je: “Hier ben ik het niet mee eens.”

Als je het ergens niet mee eens bent, zeg dan gewoon: “Hier ben ik het niet mee eens.” Het is niet noodzakelijk dat iedereen het altijd met je eens is, maar ze zullen wel waarderen dat je openlijk uitkomt voor wat je vindt. Geef dus aan wanneer je een andere mening hebt. Kijk wat er gebeurt. Gaan ze mee met jouw standpunt? Willen ze een discussie aangaan? Je kunt pas effectief jouw belangen behartigen als je deze duidelijk maakt. Dus, laat van je horen.

“Ik zie dat het merendeel van de groep voor optie A gaat, maar hier ben ik het zelf niet mee eens. Ik zou liever zien dat we…”

Krachtig communiceren

4. Wanneer je iets niet wilt doen, zeg je: “Nee, dank je. Ik wil dit niet doen.” 

Wanneer je iets niet wilt doen, zeg dan gewoon: “Nee, dank je. Ik wil dit niet doen.” Jouw collega’s zullen vast wel een andere manier vinden om een project te laten slagen als jij niet wilt meewerken. Geef dat dus aan. Iets doen tegen je zin, puur omdat je bang bent om voor jezelf op te komen, is zonde van je kostbare tijd en energie.

“Nee, sorry. Ik ben deze week ontzettend druk met het aanvragen van die verklaring. Als je woensdag nog steeds een helpend handje kan gebruiken, laat het me dan weten.”

Ditzelfde geldt natuurlijk ook wanneer je juist wél iets wil — ook dan laat jij je horen.

“Zeg, ik hoorde dat je op zoek was naar iemand die de HR-functie kan vervullen. Ik zou dit graag willen doen. Heb je hier oren naar?”

5. Wanneer iets je niet alleen lukt, zeg je: “Zou je me hierbij kunnen helpen?”

Als iets niet alleen lukt, zeg dan gewoon: “Zou je me hierbij kunnen helpen?” Het vragen om hulp is geen teken van zwakte, integendeel. Mensen vertrouwen je juist meer wanneer je aangeeft dat je wat assistentie kunt gebruiken, niet minder. Het tonen van kwetsbaarheid is een effectieve manier om een (werk)relatie te versterken.

“Ik heb nu al een uur naar die analyse gekeken en ik kom er werkelijk niet uit. Zou jij me hierbij kunnen helpen?”

6. Wanneer je iemand leuk vindt, zeg je: “Ik vind je leuk.”

Als je iemand leuk vindt, zeg dan gewoon: “Ik vind je leuk.” Over het algemeen waarderen mensen oprechtheid. Aangeven dat je iemand respecteert of leuk vindt (dit kan natuurlijk ook platonisch zijn), zal over het algemeen positief worden ontvangen. Of het nu leidt tot een date, een baanaanbod, of samen op vakantie gaan, ze zullen jouw uiting van genegenheid waarderen.

“Ik vind onze samenwerking ontzettend fijn verlopen. Dankjewel daarvoor.”

Helder communiceren is dus ook zeker van belang wanneer het aankomt op emoties en relaties. 

7. Wanneer je een fout hebt gemaakt, zeg je: “Sorry, dat was mijn fout.”

Als je een fout hebt gemaakt, zeg dan gewoon: “Sorry, dat was mijn fout.” Het toegeven van een fout wekt respect op bij anderen. Het vermijden, ingewikkelde verhalen vertellen of zelfs liegen zal je niet verder helpen. Communiceer dus helder en geef het toe, hoe lastig dat ook kan zijn.

“Ik heb per ongeluk een verkeerde offerte opgestuurd naar de klant, sorry. Ik ga hier direct achteraan en ik zal hen contacteren met de juiste informatie.”

Kortom: wat kan je doen om beter te communiceren?

We worden overspoeld met informatie — duidelijk je boodschap kunnen overbrengen is daarom belangrijker dan ooit tevoren. Verhul daarom niet langer wat je wilt zeggen in wollige en verwarrende taal, maar spreek je direct uit. Kernachtig communiceren! Hoewel de meeste communicatie misschien plaatsvindt door middel van non-verbale signalen, blijft wat je zegt even belangrijk. Laat je dus horen. 

Helder communiceren samengevat in zeven helder communiceren tips:

  1. Geef aan wanneer je iets niet weet – “Ik weet het niet.” Dit toont respect door direct toe te geven als je iets niet weet.
  2. Zeg wanneer je iets niet begrijpt –  “Ik begrijp dit niet.” Dit bespaart tijd en moeite door aan te geven wanneer je iets niet begrijpt.
  3. Vertel dat je het ergens niet mee eens bent – “Hier ben ik het niet mee eens.” Laat je stem horen en geef aan wanneer je een andere mening hebt.
  4. Stel duidelijke grenzen – “Nee, dank je. Ik wil dit niet doen.” Geef duidelijk aan wanneer je iets niet wilt doen en bespaar kostbare tijd.
  5. Vraag om hulp – “Zou je me hierbij kunnen helpen?” Het vragen om hulp versterkt relaties en toont kwetsbaarheid.
  6. Uit genegenheid – “Ik vind je leuk.” Dit toont oprechtheid in emoties en relaties.
  7. Geef je fouten toe – “Sorry, dat was mijn fout.” Het erkennen van fouten wekt respect op en bevordert duidelijke communicatie.

Helder leren communiceren? Volg een cursus Gesprekstechnieken

Helder en duidelijk communiceren? Daarbij kunnen wij helpen! Overtref jezelf in communicatie. Ben je klaar om jouw gespreksvaardigheden naar een hoger niveau te tillen? Ontdek de kracht van helder communiceren tijdens onze intensieve 1-daagse Gesprekstechnieken training!

Onze training is ontworpen voor diegenen die streven naar duidelijkheid, impact en effectiviteit in hun gesprekken; een cursus ‘Helder Communiceren’ als ware.

Wat kun je verwachten?

  • Leer krachtige gesprekstechnieken om je boodschap helder over te brengen.
  • Ontdek de kunst van actief luisteren en begrijpen.
  • Verfijn je non-verbale communicatie voor een sterke impact.
  • Leer omgaan met uitdagende gespreidssituaties met zelfvertrouwen.
  • Ontwikkel de vaardigheid om feedback constructief te geven en te ontvangen.

Waarom bij ons?

Onze trainers zijn ervaren experts die je begeleiden met praktische oefeningen en waardevolle inzichten. De training is interactief en afgestemd op jouw specifieke behoeften. Of je nu een professional bent die effectiever wil communiceren op het werk, of gewoon iemand die persoonlijke communicatieve vaardigheden wil verbeteren, deze training is voor jou.

Investeer dus in jezelf en ontdek hoe helder communiceren het verschil kan maken in je professionele en persoonlijke leven. Schrijf je nu in voor onze 1-daagse Gesprekstechnieken training en maak van elke interactie een succesvolle communicatie!

non verbale communicatie

Veelgestelde vragen over helder communiceren

Wat is helder communiceren?

Laten we kijken naar de ‘helder communiceren’-betekenis:

“Heldere communicatie betekent het overbrengen van een boodschap op een duidelijke en begrijpelijke manier, waarbij de inhoud effectief wordt overgebracht zonder misverstanden. Het gaat niet alleen om wat je zegt, maar ook om hoe de ontvanger het begrijpt.”

Wat zijn essentiële principes voor helder communiceren?

  • Duidelijkheid: zorg voor helderheid in je boodschap en vermijd dubbelzinnigheid.
  • Eenvoud: gebruik eenvoudige taal en vermijd overmatig jargon om de boodschap toegankelijk te maken.
  • Luisteren: actief luisteren naar anderen bevordert begrip en helpt bij het aanpassen van je communicatiestijl.
  • Feedback: vraag en geef feedback om ervoor te zorgen dat de boodschap correct wordt begrepen.
  • Empathie: toon begrip en empathie voor de gevoelens van anderen tijdens het communiceren.

Wat is een handig helder communiceren model?

Een handig model voor heldere communicatie is het ‘CLEAR’-model:

  • Concise: houd je boodschap beknopt en to the point.
  • Logisch: organiseer je boodschap logisch, zodat het makkelijk te volgen is.
  • Eenvoudig: gebruik eenvoudige taal en vermijd complexiteit.
  • Aangepast: pas je communicatiestijl aan je publiek aan.
  • Respectvol: communiceer met respect en overweeg de gevoelens van anderen.

Hoe kan ik mijn boodschap duidelijk overbrengen in gesprekken?

  • Voorbereiding: denk vooraf na over je boodschap en organiseer je gedachten.
  • Duidelijke taal: gebruik heldere, eenvoudige taal zonder overbodig vakjargon.
  • Voorbeelden: ondersteun je boodschap met concrete voorbeelden om het begrijpelijker te maken.
  • Vragen stellen: stel vragen om te verifiëren of de ander je boodschap heeft begrepen.
  • Feedback: vraag om feedback en pas je communicatie aan indien nodig.

Welke rol speelt non-verbale communicatie bij heldere communicatie?

Non-verbale communicatie, zoals lichaamstaal, gezichtsuitdrukkingen en gebaren, speelt een belangrijke rol bij heldere communicatie. Het kan de boodschap versterken of tegenspreken. Zorg voor congruentie tussen je verbale en non-verbale signalen om duidelijkheid te waarborgen.

Hoe voorkom ik misverstanden tijdens zakelijke communicatie?

  • Herhaling: herhaal belangrijke punten om zeker te zijn dat ze begrepen zijn.
  • Vraag om verduidelijking: moedig anderen aan om vragen te stellen en vraag zelf om verduidelijking indien nodig.
  • Gebruik voorbeelden: ondersteun abstracte ideeën met concrete voorbeelden.
  • Samenvatting: sluit zakelijke gesprekken af met een samenvatting om te bevestigen dat alle partijen op dezelfde lijn zitten.

Welke technieken helpen bij het helder formuleren van schriftelijke communicatie?

  • Beknopte taal: gebruik duidelijke en beknopte taal zonder overbodig jargon.
  • Structuur: organiseer je schriftelijke communicatie logisch met een heldere structuur.
  • Paragrafen en opsommingstekens: maak gebruik van paragrafen en opsommingstekens om informatie overzichtelijk te presenteren.
  • Koppen en subkoppen: gebruik koppen en subkoppen om de leesbaarheid te vergroten.

Hoe pas ik mijn communicatiestijl aan verschillende doelgroepen aan?

  • Analyseer je publiek: begrijp de behoeften en verwachtingen van je doelgroep.
  • Pas toon aan: stem je toon af op de ontvanger, bijvoorbeeld formeel voor zakelijke contacten en informeel voor collega’s.
  • Gebruik relevante voorbeelden: maak gebruik van voorbeelden die resoneren met de doelgroep.
  • Kies het juiste kanaal: kies het meest geschikte communicatiekanaal op basis van de doelgroep.

Wat zijn veelvoorkomende valkuilen bij communicatie en hoe vermijd ik ze?

  • Aannames: vermijd het maken van ongegronde aannames en vraag om verduidelijking.
  • Onduidelijkheid: wees expliciet en vermijd dubbelzinnige taal.
  • Te veel informatie: houd je boodschap beknopt en focus op de kernpunten.
  • Gebrek aan feedback: moedig open communicatie aan en vraag regelmatig om feedback.

Zijn er specifieke luistervaardigheden die bijdragen aan heldere communicatie?

  • Actief luisteren: toon interesse door actief te luisteren en te reageren op de boodschap van de spreker.
  • Paraphraseren: herhaal in je eigen woorden wat je hebt gehoord om te verifiëren of je de boodschap juist hebt begrepen.
  • Non-verbale signalen: let op non-verbale signalen zoals lichaamstaal om de volledige boodschap te begrijpen.
  • Stel vragen: stel gerichte vragen om meer informatie te verkrijgen en de boodschap te verhelderen.

Hoe bevorder ik open en transparante communicatie in een team?

  • Teamvergaderingen: houd regelmatig teamvergaderingen om updates te delen en open discussies te stimuleren.
  • Luistercultuur: moedig een cultuur van luisteren aan, waarin teamleden zich gehoord voelen.
  • Feedback: moedig het geven en ontvangen van constructieve feedback aan om groei te bevorderen.
  • Toegankelijke communicatiemiddelen: maak gebruik van verschillende communicatiemiddelen zoals e-mails, chats en vergaderingen om informatie voor iedereen toegankelijk te maken.

Hoe beter communiceren met je partner?

  • Empathie: toon begrip voor elkaars perspectieven en gevoelens.
  • Openheid: creëer een omgeving waarin beide partners vrijuit kunnen praten zonder angst voor veroordeling.
  • Actief luisteren: neem de tijd om echt te luisteren naar wat je partner zegt voordat je reageert.
  • Duidelijke verwachtingen: communiceer duidelijke verwachtingen en bespreek behoeften en wensen om misverstanden te voorkomen.

Zijn er technieken om conflictsituaties helder en respectvol aan te pakken?

  • ‘Ik’-verklaringen: gebruik ‘ik’-verklaringen om je gevoelens uit te drukken zonder de ander te beschuldigen.
  • Actief luisteren: luister aandachtig naar de andere persoon, herhaal wat je hebt begrepen en vraag om verduidelijking.
  • Neem een pauze: als de emoties hoog oplopen, neem dan een korte pauze om af te koelen voordat het gesprek wordt voortgezet.
  • Zoek naar oplossingen: richt je op het vinden van oplossingen in plaats van de schuldvraag. Werk samen om compromissen te bereiken.

Hoe helder communiceren in de zorg?

  • Duidelijke taal: gebruik eenvoudige en begrijpelijke taal, vooral bij het communiceren met patiënten.
  • Herhaling: Herhaal belangrijke informatie om ervoor te zorgen dat het begrepen is.
  • Non-verbale communicatie: let op non-verbale signalen bij patiënten om te begrijpen hoe ze zich voelen.
  • Documentatie: zorg voor duidelijke en nauwkeurige documentatie van medische informatie voor een effectieve overdracht van zorg.

Wie zijn wij? | Helder communiceren training

Tijdwinst.com is gespecialiseerd in slimmer (samen)werken. Dat vraagt ook om heldere communicatie, duidelijke gesprekken en elkaar op een nette manier feedback geven. Daar is onze cursus gesprekstechnieken dan ook op gericht. 

Daarnaast verzorgen we nog meer (online) trainingen voor werknemers en ondernemers in heel Nederland. Bijvoorbeeld op het gebied van timemanagement, feedback geven, assertiviteit en snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.