Wist je dat onderzoek laat zien dat slechts 2,5% van onze communicatie écht effectief overkomt? Dat is even slikken als manager of leidinggevende die dagelijks in vergaderingen zit, gesprekken voert met het team en voor collega’s presentaties geeft. Daarom duiken we in dit artikel in de theorie achter effectief communiceren.

Wat komt aan bod:

    1. Waarom een gesprekstechniek je ook juist in de weg kan zitten
    2. Dat is nodig: jij overschat je eigen communicatie
    3. Test jezelf: communiceer jij effectief?
    4. Het belang van non verbale communicatie (dé 8 tips)
    5. 11 tips voor effectieve communicatie: verbaal
    6. 2 tips voor non communicatie
    7. Effectief communiceren: voorbeelden waar je iets aan hebt
    8. Conclusie: krik die 2,5% omhoog
    9. Jouw leiderschap naar het volgende niveau: effectief communiceren training
    10. Veelgestelde vragen over effectief communiceren

Hoewel gesprekstechnieken handige handvatten kunnen bieden voor gesprekken, gaan we voor nu eerst naar de basis om écht effectief te communiceren. Geen trucjes dus, maar bewezen communicatieprincipes die je in elke situatie kunt toepassen: van vergadering met de directie tot een slecht nieuws gesprek met een teamlid.

Het zijn inzichten die je als manager of leidinggevende nooit meer wil vergeten. 

Waarom een gesprekstechniek je ook juist in de weg kan zitten

We noemden het al even: een gesprekstechniek kan waardevol zijn, omdat het houvast en structuur biedt. Maar niet elke gesprekstechniek is even effectief. Mensen prikken namelijk direct door standaardtechnieken heen. Denk aan de bekende sandwich-methode bij feedback:

“Je hebt het project goed opgepakt. Alleen je cijfers waren niet compleet. Maar je inzet was top.”

Doorzichtig, verwarrend, en vaak demotiverend. Precies het tegenovergestelde van wat je als leidinggevende wilt bereiken.

Hetzelfde geldt voor eindeloos parafraseren of reflecteren (“Dus je voelt je boos?”). Het kan nuttig zijn, maar bij overmatig gebruik werkt het betuttelend en irritant.

Kortom: je team heeft geen behoefte aan managementtrucjes, maar aan een leider die authentiek, duidelijk en menselijk communiceert. Daarom delen we in dit artikel tips om de basis van effectief communiceren op orde te hebben. 

Dat is nodig: jij overschat je eigen communicatie

We beginnen bij het begin: wat is effectief communiceren?

Effectief communiceren betekent: jouw boodschap zo overbrengen dat deze helemaal goed overkomt zoals jij ‘m bedoeld hebt, zonder misinterpretatie of negatieve bijeffecten.

Of dat nu digitaal of verbaal is. Door effectief te communiceren kun je pas echt impact maken en anderen beïnvloeden.

Maar juist daar gaat het vaak mis. Onderzoeken (o.a. Newton, 1990; Kruger & Epley, 2005) laten zien dat managers en professionals hun eigen communicatie grof overschatten. Je denkt waarschijnlijk dat de helft van je communicatie helder aankomt, maar in werkelijkheid is dat vaak maar 2,5%, ontdekte Elizabeth Newton in 1990. 

“Deelnemers gingen ervan uit dat wat voor hen overduidelijk was, ook zo overduidelijk zou zijn voor hun publiek”, concludeerden Kruger & Epley in een later onderzoek in 2005.

De gevolgen zie je dagelijks terug:

  • Gemiste deadlines door onduidelijke instructies;
  • Eindeloze e-mailthreads zonder besluit;
  • Medewerkers die werken aan verschillende prioriteiten;
  • Frustratie en stress door misverstanden;
  • Slechte planningen, uitgewerkte ideeën, taken en daardoor ook resultaten;
  • Dalende motivatie en betrokkenheid.

En dat kost geld: gemiddeld zo’n €5.000 (!) per medewerker per jaar aan productiviteitsverlies door miscommunicatie. Daar bovenop loopt je team rond met boosheid, teleurstelling en verwijten; wat niet goed is voor zowel de samenwerking als hun werkgeluk. En dat terwijl deze emoties en gevolgen voor een groot deel voorkomen hadden kunnen worden met de tips in dit artikel.

Test jezelf: communiceer jij effectief?

Heb jij bij het lezen van de eerder genoemde 2,5% gedacht: “Zo weinig? Misschien bij anderen ja, maar bij mij niet hoor.” Dan is het tijd om jezelf eens te testen. Bedenk of je jezelf in onderstaande stellingen herkent. En eh… Wel eerlijk zijn naar jezelf toe!

  1. Ik heb mijn armen vaak over elkaar bij gesprekken.
  2. Ik begin feedback met “Jij hebt…”
  3. Ik verdedig mezelf direct als iemand mij feedback geeft, dat is assertief!
  4. Sarcasme houdt de gesprekken die ik voer wat luchtiger.
  5. Als anderen verantwoordelijk zijn voor fouten, dan wijs ik ze ook aan.
  6. Ik gebruik woorden als ‘altijd’ en ‘nooit’ om mijn boodschap kracht bij te zetten.
  7. Soms negeer ik een medewerker tot hij of zij is afgekoeld, in plaats van direct een gesprek aan te gaan. 
  8. Complimenten geef ik spaarzaam, uit angst dat medewerkers te gemakzuchtig worden.
  9. Mijn mails zijn vaak lang, om alles goed uit te kunnen leggen.
  10. Als ik bel, weet ik tenminste zeker dat het meteen wordt opgepakt.
  11. Stiltes vind ik ongemakkelijk.
  12. Ik houd mijn handen vaak in mijn zakken tijdens een gesprek.
  13. Roddelen met collega’s? Dat doet toch iedereen?
  14. Een lastig gesprek ga ik zo lang mogelijk uit de weg.
  15. Mede door een gebrek aan tijd stel ik niet veel vragen aan anderen.
  16. Bij frustratie wordt mijn stem harder, maar daardoor komt de boodschap beter aan.
  17. Ik uit kritiek of klachten vaker dan waardering of complimenten.
  18. Ik spreek ongefilterd en direct, what you see is what you get. Dat is toch authentiek?
  19. Wanneer ik verontwaardigd of boos ben, ben ik natuurlijk niet bezig met de emoties of visie van de ander.
  20. In een gesprek denk ik veel na over wat ik hierna nog wil zeggen.

Hoe meer je je in bovenstaande stellingen herkent, hoe groter de kans is dat veel van jouw communicatie helemaal niet overkomt zoals jij ‘m bedoelt. Gelukkig hebben we hieronder de belangrijkste tips voor je samengevoegd op het gebied van effectief communiceren – bewezen door de praktijk en de wetenschap.

Het belang van non verbale communicatie (dé 8 tips)

Oké, wellicht ken je de regel dat 93% van alle communicatie non verbaal zou zijn. Dat percentage, gebaseerd op twee onderzoeken en de neiging van veel media om alles een beetje op te blazen, is een broodje aap. Maar dat betekent niet dat non verbale communicatie totaal niet belangrijk is. 

Zo kunnen FBI agenten aan lichaamstaal en mico expressies in gezichten achterhalen of iemand schuldig is en wordt een eerste indruk binnen een paar seconden gemaakt, zonder dat je nog maar een woord hebt gewisseld. 

Daarom delen we dé 8 tips die jouw non verbale communicatie in de toekomst wél effectief maken.

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Tijdwinst.com (@tijdwinst)

1. Zet de powerpose in (met mate)

Dat is niets meer en niets minder dan een geopende en blootgestelde borstkas laten zien om jezelf krachtig en zelfverzekerd te presenteren. Het idee daarachter? Je toont je hiermee kwetsbaar en tegelijkertijd onaantastbaar. 

De powerpose is dus NIET de benen gespreid en de handen in de zij. Houd het natuurlijk en subtiel en controleer vooral of je je schouders naar achteren hebt en je rug recht.

Zo simpel kan het zijn.

2. Laat zien dat je open bent

Dat betekent ook: geen gekruiste armen voor je borst. Maar hetzelfde geldt eigenlijk voor je benen. Ook je handen voor je gezicht is een no-go. Een open houding vertelt ons oersysteem dat je ‘benaderbaar’ en ‘interessant’ bent, waardoor mensen eerder denken: “Hey, dit is iemand om naar te luisteren.” 

3. Maak jezelf groot en gebruik de ruimte die je hebt

Let eens op: maak je jezelf onbewust klein door bijvoorbeeld je schouders te laten hangen of niet de ruimte in te nemen die je hebt? Een goede ezelsbrug om hieraan te denken tijdens communicatie is door niet statisch te zijn in je houding. Beweeg; of dat nu met je handen is in een 1-op-1 gesprek of door rond te lopen is tijdens een presentatie.

4. Sta in de richting van je gesprekspartner(s)

Een klein detail, maar één die een groot verschil maakt. Richt je borstkas en voeten altijd op je gesprekspartner(s) of het publiek. Onbewust zullen je lijf en/of voeten namelijk wijzen naar dat wat je wilt, bijvoorbeeld de deur als je liever wilt vertrekken. Dat is geen boodschap die je uit wilt zenden tijdens een netwerkborrel of een belangrijke presentatie.

5. Een glimlach is jouw niet zo geheime wapen

Uit onderzoek blijkt: een glimlach is het universele oersignaal dat jij en je gesprekspartner op goede voet staan. Het trekt ook meteen de aandacht. Zet ‘m dan ook altijd in om een gesprek te openen. Ja, zelfs als het om een lastig gesprek gaat. Hiermee stel je de ander namelijk gerust en zal je zien dat je teamlid zich later in het gesprek minder snel aangevallen voelt.

6. Maak oogcontact als de ander aan het woord is

Oogcontact is hét teken dat je aandachtig naar de ander luistert. Het geeft het signaal dat je daadwerkelijk wil horen wat de ander te zeggen heeft. Andersom werkt het trouwens ook: het is een teken dat wat jij hebt te zeggen, de moeite is om naar te luisteren. Maar net als met alle non verbale tips geldt: schiet er niet in door. Houd het natuurlijk.

7. Lift je wenkbrauwen

Nog zo’n signaal dat je écht luistert naar de ander. Het liften van je wenkbrauwen is een teken dat je het boeiend vindt wat de ander heeft te zeggen. Ook hier geldt overigens weer: houd het minimaal en let ook eens op wat de ander doet wanneer jíj praat. Een lift van de wenkbrauwen? Dan zit je goed!

opgeheven wenkbrauwen en vrolijke ogen als communicatiemiddel

8. En let ook op andere micro expressies 

Er zijn nog meer van dat soort micro expressies die (normaal gesproken onbewust) aantonen dat je iets interessant vindt. Als je mondhoeken, kin en handen (subtiel) hebt gelift, laat je zien dat je actief aan het luisteren bent. Of dat je benaderbaar bent om te communiceren. Ook vertelt het onbewust dat wat jij zegt de moeite is om naar te luisteren.

11 tips voor effectieve communicatie: verbaal

Je lichaamstaal is dus belangrijk. Maar het allerbelangrijkste om je boodschap goed over te kunnen brengen is toch wel wát je zegt en hóe je het zegt. Dé tips voor verbale communicatie kunnen dus ook niet achterblijven. 

1. Denk eerst na voordat je praat

Stop even voordat je iets zegt. Serieus, doe even een diepe ademhaling en bedenk: wat wil ik zeggen, hoe zeg ik het en tegen wie? Zo voorkom je ratelen in meetings, haperende feedbackmomenten of dat je medewerkers denken: “Wat bedoelt-ie nou eigenlijk?” Liever een paar seconden stil, dan je boodschap verkondigen zonder erover na te denken. 

2. Houd het positief (zonder een clown te worden)

Nederlanders zijn klagers, maar niemand houdt van een eeuwige klaagzang of roddelaars. Zeker niet als manager of leidinggevende. Wees constructief en positief. Humor mag, maar overdrijf niet. Een oprechte lach werkt beter dan een geforceerde grap. Je wint respect door positieve energie en duidelijkheid, niet door de lolbroek uit te hangen.

3. Simpele woorden werken beter dan moeilijke

Waarom zou je het moeilijk maken als het ook makkelijk kan? Simpele woorden gebruiken in plaats van jargon en ingewikkelde woorden, voorkomt miscommunicatie en misinterpretatie. En geloof ons: je hebt die ingewikkelde woorden niet nodig om een beetje competent over te komen. Sterker nog: Princeton onderzoek toonde aan dat het rondslingeren van moeilijke woorden je juist dommer doet overkomen.

Dus: houd het lekker simpel. Oók in e-mails. Daar hebben veel mensen namelijk de neiging om opeens over te schakelen naar ingewikkelde zinsconstructies en woorden die je nooit uit hun mond zou horen komen. Niets voor nodig, maakt het alleen maar verwarrend.

4. Kom snel tot de kern

Wees concreet en bondig. Niemand heeft tijd voor een eindeloze introductie of een verhaal met 30 omwegen en het maakt het ook onnodig ingewikkeld. Dit geldt voor alle professionele communicatie: teammeetings, projectupdates en feedbackmomenten bijvoorbeeld. De lunch is natuurlijk een ander verhaal: daar kan je uitgebreid uit wijden over van alles en nog wat. 

@tijdwinst 💬 “Hetgene wat mensen zien, wat ze voelen, wat wordt gedacht… dat zijn allemaal andere dingen. En daar moet je het veel met elkaar over hebben.” Iemand vertrekt vroeg. Wat je níet ziet: de laptop die ’s avonds om zeven uur weer opengaat. Het werk in de trein. De uren die op een ander moment gemaakt worden. Maar niemand zegt het. En zo ontstaan aannames. Groeit irritatie. Zakt de norm weg, zonder dat iemand doorheeft waarom. Luister naar de volledige podcast. Bekijk de link in bio! 🔗 #tijdwinst #tijdwinstpodcast #leiderschap #verwachtingen #werkethiek #teamcultuur #mindthebody #performance #communicatie #teamdynamiek ♬ original sound – Tijdwinst.com

5. Behandel iedereen gelijkwaardig

Of het nu een stagiair is, een senior collega of een leverancier: behandel iedereen met respect. Neerbuigend zijn werkt niet, zelfs niet als jij de baas bent. Wil je dat mensen luisteren én volgen? Toon dan gelijkwaardigheid. Zonder subassertief te worden, waarbij je jezelf klein en onderdanig maakt: dat is weer het andere eind van het spectrum. 

6. Stel meer vragen dan je beantwoordt

Luister, luister en luister vervolgens nog meer. Stel vragen, en luister meer dan dat je spreekt. Zo ontdek je echt wat er speelt bij je team en geef je hen ruimte om ideeën te delen. Zelfs in presentaties of brainstorms werkt een vraag wonderen om iedereen alert te houden en actief mee te laten doen: “Wie heeft dit ooit meegemaakt? Hand opsteken!”

7. Leer je tekst niet uit je hoofd

Ja, denk na voordat je iets zegt. Maar niemand houdt van een robot die een speech opdreunt. Werk met steekwoorden en kernpunten. Zo blijf je spontaan, maar vergeet je niks belangrijks. Perfect voor feedbackgesprekken, presentaties of teamupdates.

8. Laat zien wat je bedoelt

Beeld zegt meer dan duizend woorden. Gebruik grafieken, schema’s, foto’s of korte video’s. Je team onthoudt je boodschap dan beter en sneller. Vooral handig bij het presenteren van cijfers of processen, zaken die natúúrlijk interessant zijn, maar stiekem ook weleens als slaapverwekkend worden ervaren.

9. Let op je stem

Een lage, rustige stem werkt veel beter dan een hoge, gespannen toon. Dan is het duidelijk dat iets je te hoog zit en dat je je emoties niet meer in de hand hebt. Adem daarom diep in en uit, vooral bij lastige gesprekken. Daarmee kalmeer je je zenuwsysteem en als resultaat ook je stem. Zo klink je kalm, zelfverzekerd en geloofwaardig. Dan luisteren mensen vanzelf beter.

10. Spreek bewust en rustig

Haastige woorden, mompelen of ratelen is een slechte indruk achterlaten. Neem de tijd, articuleer duidelijk en laat je boodschap landen. Dit geldt voor alles, van 1-op-1 gesprekken tot team meetings en presentaties.

Maggs Rippen, communicatie-expert legt in deze video uit wat aarzeltaal is en waarom je dit als leidinggevende niet in jouw gesprekken wilt gebruiken.

11. Een goede timing is goud waard

Een goede leider weet wanneer te spreken… en wanneer even te zwijgen. Pauzeer voor belangrijke punten of een conclusie, zodat je team de informatie kan laten landen. Het menselijk brein heeft namelijk nou eenmaal een momentje nodig om de zojuist gehoorde informatie te verwerken. 

De kracht zit ‘m in de stilte. Even geen woorden, zodat je boodschap effectiever aankomt.

Je benadrukt ook dat er belangrijke informatie aankomt. Het geeft je bovendien de kans om te zien hoe je team reageert en je verhaal bij te sturen als dat nodig is. Dat brengt ons bij het volgende…

2 tips voor non communicatie

Grote kans dat je van verbale en non verbale communicatie gehoord hebt. Maar er is nog een vorm van communicatie die de 3-eenheid van effectief communiceren afmaakt. Wij noemen het non communicatie: de kunst van het even niet spreken. In tegenstelling tot alle andere tips hierboven, is dit wel degelijk een gesprekstechniek.

Maar wat moet je je hierbij voorstellen? De juiste stiltes op het juiste moment. Zoals voor de kernboodschap, net zoals een comedian voor de punchline zou doen. Maar ook om aan te tonen dat je echt naar de ander luistert of daar bereid toe bent. 

1. Luister meer dan je spreekt

De oplettende lezer heeft deze zin al voorbij zien komen. Het is een bekende les van de succesvolle zakenman Richard Branson. Effectief leiderschap mag dan beginnen met effectieve communicatie. Effectieve communicatie begint bij luisteren naar de ander. Zelfs zoveel als 80 procent van de tijd, volgens het Pareto principe.

Daarmee bedoelen we natuurlijk niet dat je wel knikt naar je gesprekspartner, maar stiekem met je hoofd bij dat project zit. Of dat je eigenlijk meer bezig bent met wat jij straks gaat zeggen, dan dat je daadwerkelijk naar de ander luistert.

Kortom: luister actief. Focus, vraag door en laat de ander helemaal uitspreken. Als je laat zien dat je oprecht geïnteresseerd en empathisch bent en ook daadwerkelijk iets doet met dat wat je hoort, dan heb je goud in handen. Dan zal je gaan zien: als ik naar anderen luister, luisteren ze ook eerder écht naar mij.

2. Vervang je ‘uh’s’ met stiltes

Een ander moment waarop je beter je mond kunt houden: op het moment dat je ‘uh’ wil zeggen. Natuurlijk kan je er wel eens eentje ontsnappen, maar hoe bewuster je hiervan gaat zijn en hoe minder je het zegt, hoe krachtiger je boodschap zal zijn. Het creëert rust in je verhaal en maakt het fijner om naar te luisteren. En bijkomend voordeel: je geeft je gesprekspartner(s) of publiek de tijd om de informatie even te laten bezinken. 

Geloof je ons niet? Kijk dan eens naar de “Stay Hungry, Stay Foolish” speech van Steve Jobs in 2005. Op 5:15 laat hij een stilte vallen van 6 seconden. Dan zie je goed hoe een goed geplaatste stilte in jouw voordeel kan werken: 

Effectief communiceren: voorbeelden waar je iets aan hebt

Maar hoe ziet dit eruit in de praktijk? We delen een aantal voorbeelden:

Je denkt eerst na voordat je praat

In een teammeeting vraagt iemand onverwacht naar de status van een project. In plaats van meteen te ratelen zeg je: “Goede vraag, laat me even kort samenvatten waar we staan…” en je pakt 5 seconden stilte om je antwoord te structureren.

Je houdt het positief 

Een medewerker levert een rapport te laat in. Je zegt niet: “Jij bent altijd te laat”, maar: “Ik merkte dat het rapport later binnenkwam, daardoor liepen we vertraging op. Hoe kunnen we dat de volgende keer voorkomen?”

Je gebruikt simpele woorden

In plaats van: “We moeten onze synergie maximaliseren om de deliverables te alignen”, zeg je: “Laten we beter samenwerken zodat we de resultaten op tijd opleveren.”

Je komt snel tot de kern

Niet de vergadering openen met een lange inleiding, maar direct met: “Vandaag bespreken we drie punten: de voortgang van project X, de nieuwe planning en de budgetupdate.”

Je behandelt iedereen gelijkwaardig

Tijdens een overleg luister je net zo serieus naar de input van een stagiair als naar die van een senior manager. Je zegt bijvoorbeeld: “Interessant punt, Anna. Kun je dat verder toelichten?”

Je stelt meer vragen

In een 1-op-1 met een teamlid vraag je niet alleen: “Hoe gaat het met je werk?”, maar ook door: “Wat vind je het lastigste aan dit project? Wat zou jou helpen om dit makkelijker te maken?”

Je gebruikt visuele hulpmiddelen

Tijdens een kwartaalupdate laat je een simpele grafiek zien die de omzetgroei visualiseert in plaats van tien minuten cijfers oplezen.

Je let op je stem en timing

Bij een belangrijk besluit zeg je rustig en met nadruk: “Dit betekent dat we vanaf volgende maand allemaal volgens de nieuwe werkwijze gaan werken.” Daarna houd je een korte stilte zodat de boodschap echt binnenkomt.

luisteren en spreken in balans

Conclusie: krik die 2,5% omhoog

Als leidinggevende of manager is jouw manier van communiceren misschien wel je belangrijkste instrument. Toch gaat het vaak mis, omdat we de effectiviteit van onze eigen communicatie overschatten. Het goede nieuws: je hebt geen eindeloos arsenaal aan trucjes nodig. Alleen een set eenvoudige, bewezen principes die altijd werken: in gesprekken, meetings, presentaties of digitale communicatie. Of je nu een strategie presenteert aan de directie, een teamlid feedback geeft, of je medewerkers motiveert: deze tips maken je communicatie helder, geloofwaardig en effectief.

Jouw leiderschap naar het volgende niveau: effectief communiceren training

En wil je écht een stap verder? Een training gesprekstechnieken helpt je deze principes in de praktijk te brengen, je valkuilen te herkennen en je communicatie te verfijnen. Zo weet je zeker dat je in elke situatie jouw boodschap kan overbrengen zoals jij ‘m hebt bedoeld.

In deze training leer je hoe je effectief communiceert, betere relaties opbouwt, omgaat met conflicten, vragen stelt en luistert, de regie neemt en nog veel meer. Precies wat je nodig hebt om een leider te worden die echt impact maakt. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de training Effectief Communiceren bij de Baak en ICM, is deze training in 1 dag te volgen voor maar €495,00 euro. 

Behoefte aan nog meer kennis en handvatten om een effectieve leider te worden? Kijk dan ook eens naar onze training leidinggeven. 

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!

Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.

Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en Full Focus op wat Écht Belangrijk Is. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder. Wellicht schrijven we de volgende keer een effectief communiceren boek!

Veelgestelde vragen over effectief communiceren

  • Hoe kan ik effectief communiceren?

    Effectief communiceren als leidinggevende betekent dat je bewust nadenkt over wát je zegt, hóe je het zegt en tegen wíe je het zegt. De belangrijkste regel daarbij is: luister meer dan dat je spreekt. Ook belangrijk is om concreet, positief en oprecht te zijn en de tijd te nemen voordat je iets zegt. Stiltes zijn niet de vijand, maar helpen je juist je boodschap over te brengen.

  • Wat zijn de 7 effectieve communicatievaardigheden?

    Effectief communiceren is meer dan de 7 effectieve communicatievaardigheden. Toch zijn de meest belangrijke: luisteren, duidelijk en concreet zijn, empathie tonen, non-verbale communicatie, feedback geven en ontvangen, vragen stellen en samenvatten en checken.

  • Effectief communiceren wat is dat?

    Effectief communiceren is het helder, concreet en doelgericht overbrengen van een boodschap zoals die bedoeld is, waarbij zowel woorden, toon als lichaamstaal aansluiten op de situatie en de gesprekspartner. Het draait om duidelijkheid, actief luisteren en empathie, zodat de boodschap niet alleen begrepen wordt, maar ook het gewenste effect heeft. Dit geldt voor elke sector: effectief communiceren in de zorg is hetzelfde als in de consultancy bijvoorbeeld.

  • Wat zijn de 7 C’s van effectieve communicatie?

    De 7 C’s van effectieve communicatie zijn een klassiek model dat helpt om elke boodschap helder en krachtig over te brengen: clarity (duidelijkheid), conciseness (bondigheid), concreteness (concreetheid), correctness (juistheid), consideration (rekening houden met de ander), completeness (volledigheid) en courtesy (beleefdheid).

  • Wat betekent effectief communiceren precies?

    Effectief communiceren betekent dat je boodschap niet alleen duidelijk wordt overgebracht, maar ook begrijpt én opgepakt wordt door de ander zoals jij het bedoelt. Het gaat dus verder dan praten of mailen: je stemt je woorden, toon, lichaamstaal en timing af op je gesprekspartner. Daarbij luister je actief, stel je vragen, check je of de boodschap goed is aangekomen en toon je empathie.

  • Hoe kan ik mijn boodschap duidelijk en begrijpelijk overbrengen?

    Je boodschap duidelijk en begrijpelijk over te brengen doe je door eerst na te denken over wat je wilt zeggen en dit zo concreet mogelijk te formuleren, zonder moeilijke termen en jargon. Let daarnaast op je non-verbale communicatie: spreek rustig, maak oogcontact en zorg voor een open houding. En zet ten slotte non-communicatie in: weet wanneer je juist stil moet zijn.

  • Welke communicatiestijlen werken het beste in verschillende situaties?

    De communicatiestijl die het beste werkt, hangt af van de situatie en je doel. In crisissituaties is een directe en duidelijke stijl het meest effectief, terwijl een coachende stijl beter past bij ontwikkelgesprekken of brainstorms. Wanneer emoties een rol spelen, zoals bij slecht nieuws gesprekken of conflicten, helpt een empathische stijl. De basis van effectieve communicatie blijft echter altijd hetzelfde.

  • Hoe luister ik actief en reageer ik passend tijdens gesprekken?

    Actief luisteren betekent dat je volledig aandacht geeft aan de ander, niet alleen met je oren, maar ook met je ogen en lichaamstaal. Richt je op wat de ander zegt, laat je eigen gedachten tijdelijk los en toon dat je luistert door oogcontact, knikken, een open houding en door vragen te stellen.

  • Welke rol spelen lichaamstaal en intonatie bij effectieve communicatie?

    Lichaamstaal en intonatie spelen een rol bij effectieve communicatie, omdat ze je woorden versterken en de manier waarop je boodschap wordt ontvangen beïnvloeden. Wat je zegt en hoe je het zegt, de verbale communicatie, zijn echter het belangrijkst.

  • Hoe kan ik feedback geven en ontvangen zonder conflicten te veroorzaken?

    Feedback geven en ontvangen zonder conflicten te veroorzaken begint bij respect en duidelijkheid. Geef feedback altijd op het gedrag of resultaat, niet op de persoon: zeg bijvoorbeeld “Ik merkte dat het rapport te laat binnenkwam, waardoor we vertraging opliepen” in plaats van “Jij bent altijd te laat”.

  • Wat zijn de grootste obstakels voor effectieve communicatie?

    De grootste obstakels voor effectieve communicatie zijn vaak misverstanden, ruis en verkeerde aannames. Dit kan ontstaan door een onduidelijke boodschap, te veel jargon of te lange uitleg, waardoor de ontvanger de kern kwijtraakt. Emoties zoals frustratie, boosheid of stress verstoren ook de interpretatie van je woorden. Daarnaast spelen non-verbale signalen een rol: een gesloten houding, afwezig oogcontact of een monotone stem kunnen je boodschap ondermijnen.

  • Hoe pas ik mijn communicatie aan verschillende gesprekspartners aan?

    Om je communicatie aan te passen aan verschillende gesprekspartners, begin je met luisteren en observeren. Let op hun kennisniveau, rol, persoonlijkheid en voorkeuren: een expert heeft misschien alleen de kernpunten nodig, terwijl een nieuw teamlid extra uitleg waardeert. Belangrijk is echter om iedereen gelijkwaardig te behandelen en nooit neerbuigend te zijn.

  • Welke technieken helpen om overtuigend en invloedrijk te communiceren?

    Om overtuigend te communiceren, zeg eerst duidelijk wat je wilt overbrengen en ondersteun het met voorbeelden of cijfers. Laat met je houding, oogcontact en stem zien dat je vertrouwen uitstraalt. Luister naar de ander, speel in op wat hen raakt, stel vragen om ze erbij te betrekken, herhaal je belangrijkste punten en gebruik stiltes slim. Blijf vooral jezelf en eerlijk, dat werkt altijd het beste.

  • Hoe kan ik effectief communiceren in team- of werkomgevingen?

    Effectief communiceren in een team of werkomgeving begint met helder en concreet zijn: zeg wat je bedoelt zonder jargon. Luister actief naar je collega’s, stel vragen en check of iedereen je boodschap begrijpt. Pas je toon en stijl aan aan je team, soms zakelijk en direct, soms wat luchtiger of motiverender. Gebruik visuele hulpmiddelen zoals dashboards of grafieken om informatie makkelijk behapbaarder te maken. Tot slot: geef ruimte voor feedback en discussie, zodat iedereen gehoord wordt en je samen tot de beste resultaten komt.

Volg Wie zijn wij? | Leidinggeven.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: