Urenlang dubben over een lastig dilemma. Eindeloos lijstjes met voor- en nadelen maken. Steeds maar weer anderen om advies vragen. En als je dan eenmaal de (uiteraard tegenstrijdige) adviezen van drie mensen hebt, alsnog moeite hebben om de knoop door te hakken. Hoe kun je beslissingen nemen? En hoe doe je dat in minder tijd, zodat je tijd en denkcapaciteit overhoudt voor zinvoller dingen?
Een beslissing nemen kan lastig zijn. Vooral als er veel van afhangt natuurlijk. Zowel privé als op het werk komen we elke dag voor keuzes te maken. De één zonder al te grote consequenties (eten we vanavond doperwtjes of toch spruiten?), de ander met wel mogelijk grote gevolgen (blijf ik hier werken of niet?).
Durf je het bijvoorbeeld aan om je baan op te zeggen en volledig voor je bedrijf te gaan? En ook: ga je wel of niet nu die ene cursus volgen, inclusief de benodigde tijdsinvestering? En als je je niet prettig voelt in je woning, ga je dan verhuizen of is verbouwen een betere optie?
Beslissingen nemen? Je hoofd houdt je voor de gek!
Het is niet vreemd dat veel mensen zo aanhikken tegen een beslissing nemen. Veel keuzes brengen mogelijke nadelen met zich mee.
Een van de redenen dat we moeilijk beslissingen kunnen nemen, is volgens Ben Tiggelaar (auteur van ‘Dromen, durven, doen’) dat we last hebben van geanticipeerde spijt. We laten het verwachte verlies zwaarder meetellen dan de positieve dingen die een keuze ons oplevert. De mogelijke voordelen vergeten we voor de gelegenheid, terwijl die er ook volop zijn.
Hoe maak je betere beslissingen in minder tijd?
Hoe fantastisch zou het zijn als je beslissingen kunt nemen zonder na te denken. Een goede beslissing ook nog bij voorkeur. Maar helaas, iene-miene-mutte-trucjes werkten heel goed toen je dilemma’s van de dag nog bestonden uit een dropje of toch een lolly eten. Maar aan grote keuzes op het werk of privé gaat logischerwijs meer denkwerk vooraf. Gelukkig zijn er tips om met minder wikken en wegen toch de juiste beslissing te nemen.
Stap 1: probeer Schulich’s knopen-doorhak-truc
Seymour Schulich (een Canadese zakenman, auteur en ervaren knopendoorhakker) bedacht er een slimme truc voor. Daarvoor mag je het lijstje met voors en tegens dat je al hebt liggen, er nog eens bij pakken.
Schulich heeft een vuistregel bedacht waarmee je aan de hand van dat lijstje een goede keuze kunt maken:
- Vouw een pagina doormidden. Schrijf aan de ene kant alle voordelen op van de keuze en aan de andere kant alle nadelen.
- Geef elk voordeel een cijfer tussen 1 en 10. Daarbij staat ‘10’ voor een heel groot voordeel, ‘1’ voor een voordeel dat nauwelijks meetelt.
- Geef ook elk nadeel een cijfer tussen de 1 en 10. Een cijfer ‘10’ betekent dat dit een heel zwaarwegend nadeel is, een cijfer ‘1’ betekent dat het nadeel er nauwelijks toedoet.
- Tel alle cijfers voor de nadelen bij elkaar op. Doe dat ook voor de cijfers links voor alle voordelen.
- Is het totaalcijfer voor de voordelen minimaal het dubbele van het totaalcijfer voor de nadelen? Dan doe je er waarschijnlijk goed aan om het te doen.
Dat ezelsbruggetje kan je helpen bij keuzes waar je niet te lang op wilt broeden. Alleen sommige keuzes zijn te zwaarwegend om op basis van een puntenlijstje en een handige denktruc een beslissing over te nemen. Doorloop in dat geval de volgende stappen om beslissingen te maken zonder dat je daar meteen heel veel tijd aan kwijt bent.
Stap 2: houd vast aan twee opties
Ben je analytisch ingesteld? Dan kun je al snel talloze keuze-opties zien. Naast de opties A en B zie jij ook C, D, E, F en allerlei mogelijke combinaties. Je verliest je dan ook volledig in alle opties tot in detail uitpluizen.
Maar wat als je het meer zwart-wit bekijkt? Probeer het te houden bij optie A en B. Het is óf het een óf het ander. Kies uit alle opties de twee keuzes die er voor jou het meest uitspringen en vergelijk die twee met elkaar.
Stap 3: wees een satisficer bij niet te grote keuzes
Sommige keuzes hebben geen grootse consequenties. Overweeg je bijvoorbeeld een online cursus van één dag te volgen (tip: onze online timemanagement-training is een aanrader!)? Dan hangt daar niet heel veel van af. In zulke situaties kan het helpen om jezelf een tijdslimiet op te leggen. Beslis bijvoorbeeld dat je uiterlijk morgen de knoop doorhakt.
Bij zulke keuzes kun je maar beter een ‘satisficer’ dan een ‘maximizer’ zijn, om in termen van Barry Schwartz te praten. Volgens Schwartz (auteur van het boek ‘De paradox van keuzes’) zijn er twee soorten beslissers: maximizers en sastisficers.
Als maximizer weeg je alle opties zorgvuldig af, verdiep je je in de voor- en nadelen en kun je daardoor vaak moeilijk beslissingen nemen. Satisficers gaan voor “goed genoeg”. Dat betekent dat ze soms niet de juiste beslissing nemen, maar heel vaak ook wel. Voor kleine keuzes werkt dat vaak perfect en bespaar je er veel tijd mee.
Briljante boekentip
Over tijd besparen gesproken, ken je het boek ‘Elke Dag Om 15.00 Uur Klaar’ al? In dit boek deelt timemanagement-expert Björn Deusings al zijn gouden tips om in minder tijd meer gedaan te krijgen.
Stap 4: bedenk rationele of meetbare criteria voor een lastige keuze
Als je voor een beslissing staat, komen daarbij al snel emoties om de hoek kijken. Om het voorbeeld van je baan opzeggen er nog eens bij te pakken:
- “Als ik mijn baan opzeg, stel ik daarmee mijn baas en collega’s teleur. Dat wil ik niet.”
- “Het maakt me verdrietig als ik straks die ene leuke collega niet meer zie.”
- “Ik word gewoon heel blij van voor mezelf werken. Let’s go for it!”
- “Als ik hoor hoe Sam praat over ondernemerschap, dan denk ik: dit móet ik ook doen!”
Nu is je onderbuikgevoel vast piekfijn in orde. En het is hartstikke attent dat je ook aan je collega’s en leidinggevende denkt. Maar als je moeilijk beslissingen kunt nemen, is het soms juist fijn om meer op ratio en minder op gevoel te gaan zitten.
Stel bijvoorbeeld meetbare criteria op om je keuze te maken. Hoeveel inkomen verwacht je te verdienen als zzp’er? Is dat voldoende om je vaste lasten te betalen? Hoeveel gaan jullie er als gezin op voor- of achteruit als je ondernemer wordt?
En bij de verbouw/verhuiskeuze: wat kosten beide opties, hoeveel tijd ben je eraan kwijt, welk ongemak levert het op, en wat krijg je er qua extra wooncomfort voor terug?
Met dat soort criteria kun je beter een weloverwogen beslissing maken, en kun je ook makkelijker je eerste emotionele reactie loslaten.
Stap 5: accepteer dat 80% zekerheid voldoende is
Beslissingen nemen zonder na te denken is ook zo wat. Maar je doet er wel goed aan om niet alle informatie zorgvuldig te heroverwegen en nog eens en nog eens.
Ken je de 80/20-regel van Pareto?
Die regel stelt dat we vaak 20% van de tijd besteden aan iets (een taak, een keuze, etc.) voor 80% afkrijgen. De overige 80% van de tijd steken we in slechtst de laatste 20%. De puntjes op de i. Het heroverwegen en nog eens heroverwegen. Dat terwijl je met een 80% zekere keuze al vrij zeker van je zaak kunt zijn.
Spreek daarom met jezelf af dat je niet alles tot op de bodem hoeft uit te zoeken. Vertrouw erop dat je met 80% van de belangrijke informatie al een goede keuze kunt maken.
Stap 6: ga in gesprek over je gemaakte keuzes
Jouw keuzes hebben vaak ook gevolgen voor anderen. Krijg je te maken met teleurstelling of onbegrip vanuit je omgeving? Ga erover in gesprek. Stel vragen en luister actief om te ontdekken waar hij/zij mee zit.
Je kunt het onbegrip of de teleurstelling vaak niet wegnemen door hard de discussie aan te gaan. Maar je kunt wel begrip tonen, je in de ander inleven en empathie laten zien. Dat helpt vaak al om het vuurtje te sussen.
Wil je meer van dit soort praktische tips om constructief het gesprek aan te gaan? Volg dan Björn en Tijdwinst op Instagram en ontvang dagelijks gratis tips voor gespreksvoering, feedback geven en assertiviteit in jouw tijdlijn. You’re welcome!
Dit bericht op Instagram bekijken
Mensen vroegen ook | Veelgestelde vragen over beslissingen nemen
Zo, nu weet je hoe je voortaan in minder tijd beslissingen kunt nemen. Van niet al te risicovolle supermarktdilemma’s tot keuzes met grotere consequenties. Wil je meer weten over beslissingen maken of nemen? Bekijk de antwoorden op veelgestelde vragen hieronder.
-
Hoe beslissingen nemen?
Voor die vraag zit je op deze pagina precies goed. Hierboven lees je hoe je beslissingen nemen in 6 stappen aanpakt. Begin met de voors-en-tegens-methode van Schulich. Dring daarna je opties terug tot hooguit twee opties. Is het een kleine keuze? Besluit dan hoe lang je maximaal over de keuze wilt nadenken. Is de keuze wat groter? Stel dan objectieve criteria vast om de opties te vergelijken.
-
Hoe leer je beslissingen nemen?
Onze favoriete tip: probeer het model van Seymour Schulich. Noteer de voors en tegens voor een keuze, geef die allemaal een cijfer en tel de cijfers van alle voors bij elkaar op en die voor alle tegens ook. Is het totale cijfers voor de voors minimaal het dubbele van het totale cijfer voor de tegens? Ga ervoor! En vind je die tip iets te simpel? Doorloop dan de andere stappen in ons stappenplan hierboven.
-
Hoe kun je een beslissing nemen?
Maak onderscheid tussen kleine keuzes en keuzes waar meer consequenties aan verbonden zijn. Gaat je keuze over iets simpels? Geef jezelf dan een tijdslimiet om de knoop door te hakken. Neem er genoegen mee dat je nooit 100% zeker weet of je daarmee de juiste beslissing neemt. Gaat het om een grotere keuze? Doorloop de stappen hierboven. Noteer bijvoorbeeld de voors en tegens, bepaal rationele criteria en ga naderhand in gesprek over je keuze om onbegrip te verzachten.
-
Hoe maak je een moeilijke beslissing?
Ga ten eerste na of deze beslissing wel echt zo moeilijk en impactvol is. Gaat het om een grote keuze, bijvoorbeeld omdat er veel van afhangt of omdat er veel geld mee gemoeid gaat? Probeer dan als eerste de tactiek van Seymour Schulich (zie stap 1 hierboven) en doorloop daarna de andere stappen. Die helpen als je moeilijk beslissingen kunt nemen.
-
Wat is de juiste beslissing?
Dat weet je eigenlijk pas na afloop. Bijna alle keuzes hebben voor- en nadelen, dus het is vaak niet zo dat die ene beslissing per definitie de juiste is. Wel kan het helpen om meetbare criteria op te stellen. Zo kun je beter beredeneren of je hiermee de juiste beslissing neemt.
Minder tijd verspillen en meer gedaan krijgen?
Wil jij voortaan minder je hoofd breken over zaken die er niet zo toedoen? En ook in het algemeen meer tijd overhouden in je drukke (werk)agenda?
In onze 1-daagse training timemanagement leren onze ervaren docenten jou precies hoe je in minder tijd meer taken gedaan krijgt, sneller beslissingen neemt en je e-mail efficiënter verwerkt. Zonder stress en met meer zelfvertrouwen en grip op je dag.
Meld je aan voor onze training timemanagement (op locatie of online) en ontdek hoe jij jouw werkdagen productiever doorkomt.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van timemanagement, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Time Management
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
