Het voelt voor sommigen bijna als een ‘vies’ woord: netwerken. Het beeld dat we erbij hebben (lees: ongemakkelijke netwerkborrels in grijze ruimtes, stroeve gesprekken en visitekaartjes uitwisselen) is allesbehalve positief. Maar wist je dat een sociaal netwerk juist iets heel positiefs is? Wij vertellen je alles over een sociaal netwerk – en nee, dan bedoelen we geen Instagram of TikTok, maar een groep waarmee iemand zich omringt. 

“Dus, wat bedoel je met sociale netwerken?”

We horen het je denken: wat is een sociaal netwerk en hoe verschilt het van sociale media? 

De betekenis van een sociaal netwerk is de verzameling van relaties en verbindingen die een persoon heeft met anderen in zijn of haar omgeving. Dit netwerk bestaat uit familie, vrienden, collega’s, kennissen en andere individuen waarmee iemand direct of indirect in contact staat. 

Waarom zijn sociale netwerken belangrijk in ons dagelijks leven?

Een sociaal netwerk heeft een grote invloed op je dagelijkse leven. Wat zijn de functies van een sociaal netwerk? Een netwerk voorziet je in de volgende punten:

  • Emotionele ondersteuning. Denk bijvoorbeeld aan steun van familie en vrienden bij persoonlijke problemen of belangrijke gebeurtenissen in je leven. 
  • Sociale verbondenheid en identiteit. Je zou denken: hoe beïnvloeden sociale netwerken mijn identiteit en gedrag? Het is echt zo: mensen ontlenen een deel van hun identiteit aan de groepen waarvan ze deel uitmaken, denk hierbij aan vriendengroepen of verenigingen. Bijvoorbeeld Iemand die zich identificeert als ‘voetballer’ omdat hij deel uitmaakt van een team. Dit doet veel goeds voor je mentale welzijn en voorkomt een eenzaam gevoel. 
  • Toegang tot informatie en kansen. Een sociaal netwerk helpt bij het vinden van een baan of een andere mogelijkheid in je carrière (kansen). Ook kunnen vrienden, buren of familieleden je voorzien van informatie met praktische tips of advies (informatie).  

Man die een biertje vast heeft

Een sociaal netwerk klinkt als iets megapositiefs (en dat is het ook!), maar er hangt ook een gevaar aan. Begeef je je in verkeerde sociale netwerken, die niet bij je passen, dan kan het een aantal vervelende dingen veroorzaken:

  • Groepsdruk. Het woord wordt wel eens als grapje gebruikt, maar in de werkelijkheid betekent groepsdruk de neiging om je aan te passen aan de normen en gedragingen van een groep, zelfs als je je hier niet goed bij voelt. Voorbeeld: jouw vrienden houden van borrelen en de weekenden staan dan ook vaak in het teken van drank. Eigenlijk hoeft dat van jou niet, maar je doet er aan mee, omdat de rest het ook doet.
  • Individualiteit verliezen. Het is belangrijk om je niet in een groep te ‘verliezen’, maar jezelf te blijven. Het is fijn om je onderdeel van de groep te voelen, maar het behoud van individualiteit is ook belangrijk. Voorbeeld: je werkt bij een hecht bedrijf waar je het naar je zin hebt, maar waar overwerken de norm is. Jij hebt veel waarde aan je privétijd, maar laat je meeslepen door de groep. Je verliest hiermee je eigen normen en waarden.

Inge vertelt je meer over de gevaren van slechte vriendschappen en relaties (en hoe je daarmee omgaat):

Van oud-collega tot buurman: wat valt er onder sociaal netwerk?

Netwerken vormen zich op verschillende manieren. Denk bijvoorbeeld aan gezamenlijke hobby’s of passies, zoals sportteams, boekenclubs of collega’s in dezelfde branche. Ook speelt geografie een rol. Woont iemand bijvoorbeeld bij je in de buurt? Werk of studeer je op dezelfde plek? Of misschien hebben jullie gedeelde waarden en ontmoet je iemand in kerk? 

Je kunt je sociale netwerken gemakkelijk in kaart brengen door ze onder te verdelen in verschillende categorieën – zie het als een sociale netwerkkaart.  

Welke zijn er? Dit zijn voorbeelden van sociale netwerken:

  • Persoonlijke sociale netwerken. Familie, hechte vriendschappen, buren, oud-klasgenoten.
  • Professionele netwerken. Collega’s (directe of oude), zakelijke contacten (partners, klanten, relaties), coaches of mensen uit hetzelfde werkveld die je ontmoet bij werkgerelateerde events.
  • Online sociale netwerken. Instagram, TikTok, Facebook, LinkedIn, oftewel de platformen en communities waar je contacten legt en communiceert.
  • Netwerken op basis van hobby’s en interesses. Sportteams, boekenclubs, muziekverenigingen of cursussen. Ook kunnen het connecties zijn die je opdoet bij een evenement zoals een festival.

Het is wel duidelijk, een sociaal netwerk kan behoorlijk groot zijn.

Je beste vriend die je dagelijks spreekt tot iemand die je ooit hebt ontmoet bij een sollicitatiegesprek voor een bedrijf: ze zitten allemaal in je sociale netwerk. Je kent ze, maar je hebt niet met beide personen dezelfde band. Kortom, sociale netwerken kunnen variëren in structuur en samenhang.

We verdelen de twee als volgt:

  • Hechte netwerken: bestaan uit nauwe, langdurige en diepgaande relaties. Denk aan beste vrienden, familie of collega’s waarmee je dagelijks kletst. Met deze mensen heb je directe communicatie. Je vertrouwt ze en je vindt er veel steun en stabiliteit. Deze mensen geven je echter minder snel nieuwe informatie en kansen.
  • Losse netwerken: hierbij draait het om minder intensieve relaties, zoals kennissen, voormalige collega’s of oude studievrienden. Met deze mensen heb je niet vaak contact en voel je geen emotionele band. Bij een los netwerk vind je echter wel nieuwe informatie en kansen, aangezien deze groep diverser is.

Is het een beter dan het ander? Nee. In een ideale wereld vullen deze twee netwerken elkaar aan. 

Slechte vrienden

Wat zijn sterke, zwakke en latende banden in sociale netwerken, en waarom zijn ze belangrijk?

  • Sterke banden heb je met familie, beste vrienden of je partner. 
  • Zwakke banden zijn oppervlakkige relaties met minder interactie. Denk aan oud-klasgenoten, kennissen of collega’s die je zelden ziet. 
  • Latende banden kun je zien als relaties die bestaan, maar op dit moment niet actief zijn. Wél kunnen ze opnieuw geactiveerd worden. Denk aan oud-collega’s of oud-studiegenoten. Je kunt ze ergens tegenkomen, aan de praat raken en een vertrouwd gevoel ervaren. 

En wat zeggen sociologische studies over hoe sociale netwerken functioneren? Zowel sterke als zwakke banden zijn essentieel: de één biedt stabiliteit, de ander opent deuren naar nieuwe mogelijkheden (hallo, nieuwe baan!). Wanneer je beide netwerktypes slim inzet, dan kan het je leven behoorlijk verrijken. 

Je carrière nog verder uitbouwen, sterker in je schoenen staan en social skills opdoen? Volg ons op Instagram voor dagelijkse tips. Liever alle informatie in je mailbox ontvangen? Schrijf je in voor onze wekelijkse nieuwsbrief!

Hoe bouw en onderhoud ik een sterk sociaal netwerk?

Misschien kan je wel een paar extraverte personen uit je omgeving bedenken die een gigantisch sociaal netwerk hebben. Ze praten gemakkelijk, leggen snel nieuwe connecties en kunnen voetbalvelden vullen met de hoeveelheid personen die zij kennen. 

Ben jij het tegenovergestelde en wil je bouwen aan een sociaal netwerk, maar heb je geen idee waar te beginnen? Er zijn een aantal tips die je op weg kunnen helpen:

1. Ga de deur uit

Misschien een open deur, maar het is wel de beste manier om nieuwe mensen te ontmoeten. Je hoeft hiervoor echt niet naar de andere kant van het land, kies juist iets wat dicht bij je staat. Hou je van tuinieren? Kijk of er in de buurt een moestuin is, waar je je steentje bij kan dragen. Of lees je graag? Zoek online of er mogelijk een boekenclub is waar je je aan kan sluiten. Zo ontmoet je ook mensen met dezelfde interesses. 

2. Toon oprechte interesse

Wanneer je verbinding vindt, dan is het belangrijk om interesse te tonen. Luister actief naar wat de ander te zeggen heeft. Ook wil je laten zien dat je te vertrouwen bent. Kom afspraken na en probeer te investeren in de ander. 

3. Geef en neem

Een sterk netwerk draait om balans, je geeft én ontvangt. Hoe je iets kunt geven aan de ander? Bied een helpende hand waar nodig, deel advies of tips en stel iemand voor uit een persoon uit jouw netwerk. Vraag daarentegen ook om hulp als je dit nodig hebt. Mensen vinden het fijn om iets voor een ander te betekenen. 

Excelleren in je werk

Oké, maar hoe onderhoud je een sociaal netwerk?

4. Houd het contact warm

Stuur een spontaan berichtje, bel de ander op om bij te praten of drink samen een borrel of een kop koffie. 

5. Beoordeel de relatie

Pff… Al die mensen uit je netwerk bellen, appen en meeten voor een koffie-afspraak. Dat klinkt vermoeiend. En het is ook absoluut niet nodig. Niet iedere relatie vraagt om dezelfde aandacht, dus beoordeel de relatie en verdeel het in sterke banden en zwakke banden. 

6. Investeer in beide banden

Geef aandacht aan verschillende soorten relaties om een divers sociaal netwerk op te bouwen. Uiteraard doe je dit op verschillende niveaus, zo investeer je meer (en vaker) in de sterke banden dan de zwakke banden. 

Meer tips nodig? Volg een training

Het klinkt natuurlijk geweldig, zo’n sociaal netwerk, maar vind jij het lastig om een gesprekje aan te knopen? En krijg je al klotsende oksels van het idee om een oude bekende aan te spreken? Dan is dat heus wel te veranderen. Met een assertiviteitstraining leer je je sociale vaardigheden te versterken en met meer zelfvertrouwen in alledaagse situaties te staan. 

Tijdens onze 1-daagse training Assertiviteit leer je praktische tools om makkelijker contact te maken met anderen. Wedden dat sociale interacties je in de toekomst dan makkelijker afgaan? 

Conclusie

Een sociaal netwerk (en dan bedoelen we dus niet Instagram, TikTok en Facebook, maar de mensen om je heen) kan je leven op allerlei manieren verrijken: van emotionele steun tot onverwachte kansen en praktische tips. Het mooie is dat je netwerk helemaal niet bestaat uit ongemakkelijke netwerkborrels of formele contacten, maar juist uit mensen met wie je een echte connectie hebt – van je beste vriend tot die ene oud-klasgenoot die je al jaren niet hebt gesproken. Door bewust te investeren in zowel sterke als zwakke banden, bouw je een netwerk dat niet alleen stabiliteit biedt, maar ook deuren opent naar nieuwe mogelijkheden, banen of kansen.

Het begint allemaal met kleine stappen: ga de deur uit, toon oprechte interesse en geef net zoveel als je neemt. Vergeet ook niet om je netwerk te onderhouden door regelmatig contact te houden. Uiteindelijk draait een sociaal netwerk niet om de hoeveelheid mensen die je kent, maar om de kwaliteit van de relaties die je hebt opgebouwd.

Veelgestelde vragen over sociaal netwerk

Wat is het grootste sociale netwerk?

Het grootste sociale netwerk, en dan bedoelen we in dit geval niet de mensen om je heen, is Facebook. Dit platform kent meer dan 2,9 miljard actieve gebruikers en verbindt mensen wereldwijd. Je eigen sociale netwerk onderhouden? Dat kan uiteraard ook via Facebook. Het is vooral een handige plek om je zwakke banden (de mensen die niet dichtbij je staan) te benaderen, bijvoorbeeld met een reactie op een Facebook-post. Op deze manier kun je het contact in stand houden.   

Wat is het belang van diversiteit binnen een sociaal netwerk?

Diversiteit binnen je sociale netwerk is onwijs belangrijk. Het biedt toegang tot verschillende perspectieven en kansen. In een divers netwerk vind je mensen met andere ervaringen en opvattingen, wat voorkomt dat je in dezelfde denkpatronen vastloopt. Oftewel, het helpt je om breder te kijken. 

Welke obstakels kom ik tegen bij het uitbreiden van mijn sociale netwerk?

Het uitbreiden van een netwerk klinkt leuk en uitdagend, maar kan in de praktijk onwijs spannend zijn. Obstakels die je vaak tegenkomt, zijn onzekerheid, angst of verlegenheid bij het ontmoeten van nieuwe mensen zijn. Ook moet je de tijd en ruimte nemen om nieuwe contacten te leggen. Tijd die niet iedereen heeft (of neemt). 

Hoe veranderen sociale netwerken door technologie en globalisering?

Laten we vooropstellen dat technologie en globalisering sociale netwerken drastisch veranderd hebben. Door platforms als Facebook, LinkedIn en Instagram kunnen we communiceren en netwerken met mensen over de hele wereld. Deze technologie maakt het makkelijker om in contact te komen met oude bekenden. Denk maar eens aan een oud-klasgenootje dat naar de andere kant van de wereld verhuisd is. Jullie kunnen elkaar via Facebook gemakkelijk spreken, maar als dit platform er niet was geweest…

Hoe herken en voorkom ik negatieve dynamieken in mijn netwerk, zoals roddels of exclusie?

Roddels ontstaan vaak wanneer mensen achter iemands rug praten, wat kan leiden tot een negatieve sfeer en wantrouwen. Exclusie ontstaat wanneer bepaalde mensen bewust of onbewust buitengesloten worden. Wil je dit voorkomen? Open en eerlijke communicatie is dan een belangrijk punt. Merk je dat deze negatieve dynamieken ontstaan, probeer dan meteen in te grijpen. Geef duidelijke grenzen aan en toon interesse in je netwerk.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: