Pesten op het werk, de kans dat je ermee te maken hebt is wel 16%… – en de gevolgen zijn genadeloos. Maar er is ook goed nieuws: pesters op het werk zijn te stoppen. In 5 stappen tem je ze en red je jezelf of een collega uit de brand.
16% van de werknemers wordt gepest! In veel gevallen door collega’s, maar het vaakst nog door leidinggevenden… Vooral werknemers die terugkeren na een lang ziekbed moeten het ontgelden. Maar er hoeft niet eens een aanleiding te zijn. Iedereen kan slachtoffer worden van pesten op het werk.
Om deze ontnuchterende feiten en cijfers terug te dringen, moet er meer aandacht voor komen en zal pesten moeten worden aangepakt. Om dat te kunnen doen is het belangrijk om wat meer te weten over de psychologie achter het fenomeen. Een wetenschap die je zal verrassen.
Wat een pester beweegt bijvoorbeeld, is belangrijk om te weten. Het kan in de meeste gevallen 2 oorzaken hebben: controle en bedreiging.
Gary Namie, sociaal psycholoog en directeur van het Workplace Bullying Institute én auteur van het boek ‘The Bully Workplace‘, noemt controle als voornaamste reden: “Pesters hebben een drang om andere mensen in hun macht te houden, omdat iets hun eigen leven juist niet binnen hun controle valt.”
Een andere veel voorkomende reden is een gevoel van bedreiging. Een pester voelt zich bedreigd door iemands positie, die directe concurrentie kan betekenen, of zelfs door een karakter. Hij weet dat hij niet beter of slimmer is dan de ander en probeert dat te verdoezelen door de ander te kleineren en te pesten.
En dat gebeurt meestal op heel vernuftige wijze, want Namie stelt ook dat pesters vaak juist de slimmere, hoger opgeleide wezens zijn die het pesten stiekem en sluw aanpakken.
“Volwassen pesters zijn heel vaardig in het verborgen houden van hun pesterijen. Er is een mate van verfijning.”
Het is cruciaal om deze pesters aan te pakken. Ruim 50% van de bedrijven in Nederland heeft namelijk (nog) geen beleid ontwikkeld om pesten te voorkomen of aan te pakken. Zo blijkt maar weer dat pesten op de werkvloer nog altijd niet helemaal erkend wordt of serieus genomen wordt.
In veel gevallen weten bedrijven ook niet goed wat ze er aan kunnen doen. Daarom leer ik het jou nu, want jij kunt net zoveel verschil maken als een anti-pestbeleid dat kan doen. Misschien zelfs wel meer verschil.
Pesters op het werk aanpakken: red een collega of jezelf in 5 stappen
“De sleutel tot het aanpakken van een volwassen pester is iemand aanspreken die je kan helpen, zoals een leidinggevende. Maar, het is daarbij cruciaal om het bij de feiten te houden, in plaats van je emoties. Het is ook belangrijk om sterk te blijven waar je pester bij is.”
Dat is de theorie van Jill Brooke, expert in pesten onder volwassenen en auteur van het boek ‘The Need to Say No: How to Be Bullish and Not Bullied’ over hoe je jezelf opstelt en pesters aanpakt.
“‘Bully’ (pester) komt van het woord ‘Bull’ (stier)”, zegt zij. “Net als stieren hebben pesters de speciale vaardigheid om angst te ruiken bij hun slachtoffer.”
Om zo’n stierachtige pester te stoppen, moet je het tactisch spelen. Nee, je hoeft geen rodeopakje aan en met een rode vlag staan zwaaien. Wat je wél moet doen – volgens expert Brooke en de eerder genoemde psycholoog Namie – is dit:
1. Erken dat je te maken hebt met ‘pesten’
“Geef het beestje aan naam en verwijt jezelf niets”, is het eerste wat je doet volgens psycholoog Namie.
Het kan goed zijn dat je je heel lang niet bewust bent geweest van het feit dat je met ‘pesten’ te maken had, omdat het nu eenmaal absurd is dat dit onder volwassenen nog gebeurt. Maar het gebeurt, en het is maar beter om te weten wanneer het jou (of een collega) gebeurt en te erkennen dat je (of die ander) in de problemen zit.
2. Spreek je uit
“Stilte is een geluid”, zegt pest expert Brooke. Wat ze daarmee wil zeggen is dat je ook iets zegt door niets te zeggen. Je zegt dat de pester zijn gang kan gaan en dat daar niets mis mee is.
Maar zo ga je niks aan je situatie veranderen. “Als je je niet hardop uitspreekt over het gepest, dan krijg je nooit de uitkomst die je wil.”
3. Houd het bij feiten, niet de emoties
Wanneer je je uitspreekt, spreek dan over de feiten. Houd zo nodig een log bij om er exact bij te halen wat je pester wanneer gezegd of gedaan heeft, wanneer je je meldt bij een leidinggevende, een vriend of een collega.
Zeker wanneer er eventueel juridische of beleidstechnische stappen worden ondernomen, zijn (gedocumenteerde) feiten erg belangrijk.
Door het zakelijk en feitelijk te houden, maak je het jezelf misschien ook makkelijker om het pesten te rapporteren. Je komt niet ‘zeuren’ of ‘janken’, maar iets aan de kaak stellen.
4. Krijg meer mensen aan jouw kant
“De sociale uitsluiting is wat pesten zo verwoestend maakt”, zegt Namie.
Zorg daarom dat je niet alleen staat, niet meer. Misschien ken je nog andere slachtoffers van je pester – of van een andere pester. Ook vriendschappelijke collega’s of collega’s die gewoon tegen pesten zijn, kun je wel aan jouw kant gebruiken. Zo sta je sterker, en niet meer alleen.
Bovendien dwing je het bedrijf zo om met de kwestie om te gaan en is de kans kleiner dat het hele incident vergeten wordt zonder maatregelen. Pleit samen voor een anti-pestbeleid, hoe treurig het ook is dat dit nodig is, het helpt om slachtoffers in de toekomst te voorkomen en pesters voor eens en altijd aan te pakken.
5. Blijf kalm en zelfverzekerd, als een stierentemmer
Pesters ruiken angst, weet je nog? Daar moet het nu mee gedaan zijn. Stop met bang zijn, stop met jezelf de schuld geven en stop degene die wél blaam treft: tem die stier.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
