“Ging jij de afwas doen? Of zal ik het maar wéér doen…?” Passief-agressief communiceren doe je al vrij snel – bewust of onbewust – en kan je naasten tot waanzin drijven. Ontdek in 5 vragen hoe passief agressief jij bent, en of jij en je relaties nog te redden zijn.
Je hebt vast wel eens gehoord van passief-agressieve communicatie. En waarschijnlijk denk je dan aan ruziënde stelletjes die elkaar gemene verwijten naar het hoofd slingeren of aan vervelende pubers die proberen hun ouders te slim af te zijn met hun weerwoord.
Maar passief-agressiviteit is veel meer dan dat. Het gaat ook veel dieper. En het mag absoluut niet onderschat worden als het over gezond communiceren gaat.
Definitie passief agressief
Goed om dat daarom meteen maar uit de lucht te hebben: wat passief agressief zijn is, en wat het daarom dus automatisch niet is.
De wetenschappelijke definitie, om het zo concreet mogelijk te houden, luidt:
“Een opzettelijke en gemaskeerde manier om verborgen boze gevoelens uit te drukken. Hieronder valt een reeks gedragingen ontworpen om een persoon ‘terug te pakken’ zonder dat diegene de onderliggende boosheid doorheeft.” – Long, Long & Whitson, 2008
Het kan relaties (partner, vriendschappen, werk) consequent de verdoemenis inhelpen en de innerlijke conflicten die erbij horen kunnen iemand langdurig uit balans brengen. Het is dus belangrijk om te weten of jij (wel eens) passief-agressief bent, en wat je eraan kunt doen om de relaties met jezelf en andere gezond te houden.
Om dat te kunnen doen, is het belangrijk om eerst te weten:
“Ben ik passief agressief?” – de test
Het is niet moeilijk om erachter te komen of jij (met vlagen) passief agressief bent. Bekijk de volgende stellingen en kijk of jij jezelf erin herkent. Wees alsjeblieft eerlijk en open over jezelf, graaf diep en geef toe – dan heb je er het meeste baat bij…
1. Wanneer iemand om je mening vraagt of vraagt om iets te doen, heb je moeite met rechtstreeks en oprecht antwoorden.
Iemand vraagt bijvoorbeeld of je hem komende zaterdag wil helpen met zijn kraampje op de vlooienmarkt. Je hebt helemaal geen zin en zaterdag ga je überhaupt niet redden, bovendien heb je een hekel aan markten.
In je hoofd schreeuwt alles “nee!” terwijl uit je mond “ja, leuk!” komt.
Je weet dat je je belofte niet na gaat komen en hem later wel afzegt met een smoes, of dat je helemaal niet komt opdagen.
2. Je houdt te allen tijde je lieve, meegaande gezicht in de plooi – zelfs wanneer je vanbinnen kookt.
Vervolgens lucht je je emoties bij een ander. Of helemaal niet, waardoor je alles maar opkropt van binnen.
3. Je bent net zo bang om alleen te zijn als om afhankelijk van iemand te zijn.
Doordat je bang bent om alleen te zijn probeer je de mensen om je heen onder (jouw) controle te houden. Het is een gevalletje ‘ik heb een hekel aan je, ga niet bij me weg’. Je bent bang voor directe communicatie omdat je bang bent voor afwijzing. Je houdt mensen ook op afstand omdat je niet de indruk wil wekken dat je hun hulp nodig hebt.
“Nee, ik red me zo ook wel” is een passief agressieve klassieker in deze categorie.
4. Je klaagt vaak dat anderen je onterecht behandelen.
Je neemt graag de slachtofferrol op je in plaats van je eigen verantwoordelijkheden te nemen. Anderen hebben jou benadeeld, niet andersom. En ze deden het om jou te pesten.
De vriend die jou vroeg om te helpen op de vlooienmarkt vraagt je boos waarom je niet bent komen opdagen. Je lacht vriendelijk en bedenkt een smoes. Even later barst je tegen iemand anders uit dat die vriend niet zo’n hoge verwachtingen van jou had moeten hebben en hij je probeert uit te buiten. Je pruilt, mokt en trekt je terug.
5. Je voelt je vaak ‘niet genoeg’ en onzeker, wat je probeert te verhullen met superioriteit en minachting.
Je probeert niets minder dan perfectie neer te zetten, waardoor je altijd een valkuil voor jezelf aan het graven bent. Je bent bang om ‘ontmaskerd’ te worden als onkundig en een mislukking. Je maskeert dit door je minachting te projecteren dit op anderen.
(Psst.. Deze heb je waarschijnlijk als kind opgepikt)
En?
Hoe ging het? Herkenbare puntjes gezien? Eerlijk zijn nu! Was het een complete weergave van jouw dagelijks gedrag of herken je er wel een paar dingen uit?
Maak je niet teveel zorgen. De eerst stap is gezet: herkenning. En daarbij: het zijn stuk voor stuk geen persoonskenmerken of karaktertrekken, maar gedragspatronen. Een kenmerk of karakter kun je niet veranderen, (passief agressief) gedrag wel! Wat de volgende stappen zijn en hoe je die zet om je gedrag te veranderen en je relaties (met jezelf en anderen) te verbeteren lees je hier.
Wat ook wel eens wil helpen, is een training Assertiviteit: leer om assertief met je medemens om te gaan, door win win situaties te creëren, in plaats van passief agressief: lose lose.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
