Jij wilt werken aan jezelf en beter worden in dingen. Maar hoe weet je wat je ontwikkelpunten zijn? Feedback is het toverwoord. Vraag erom! Bij je collega’s, je leidinggevende, vrienden en anderen. Met het Johari-venster krijg je feedback waar je echt wat een hebt en die de aanzet vormt om jezelf te ontwikkelen.

Wat komt aan bod?

Wat zijn ontwikkelpunten?

Ontwikkelpunten of ontwikkelingspunten zijn vaardigheden waarin jij beter kunt worden op het werk, op je stage of op persoonlijk vlak. Het zijn dingen waarvan jij en/of anderen verwachten dat je er veel baat bij hebt, omdat je daardoor bijvoorbeeld efficiënter gaat werken, minder stress ervaart, betere resultaten levert of als persoon groeit. 

Vaak heb je het over je ontwikkelpunten bij een sollicitatie (“Wat zijn jouw mindere eigenschappen?” is een standaard sollicitatievraag) of bij een beoordelingsgesprek met je leidinggevende. Maar los van dat vaste-prik-gesprek met je baas één of twee keer per jaar, is het het hele jaar door goed om na te denken over jouw verbeterpunten. Zo kun je blijven groeien. In je werk en als mens.

Wat zijn voorbeelden van ontwikkelpunten?

Er zijn talloze voorbeelden van ontwikkelingspunten te bedenken. Ontwikkelingspunten kunnen eigenschappen zijn die je jezelf eigen wilt maken of valkuilen waar je korte metten mee kunt maken. Denk aan meer structuur aanbrengen, beter worden in prioriteiten stellen of meer flexibel zijn.

Je kunt deels al wijzer worden over mogelijke ontwikkelpunten vanuit het DISC-model. Daarin zie je wat per persoonlijkheidstype veelvoorkomende valkuilen zijn. Vaak zijn dat punten waar je nog aan kunt werken. 

Ontwikkelpunten kunnen ook concrete vaardigheden zijn die je voor je werk wilt opdoen. Stel dat jij voor je werk veel kunt halen uit Photoshop, maar nu nog niet wegwijs bent in die tool. Dan kan het ook een ontwikkelpunt zijn dat je beter wilt worden in photoshoppen. Of misschien wil je leren om krachtigere feedback te geven, korter en bondiger te communiceren of een meer zelfverzekerde houding aan te nemen. 

Nu zijn er alleen zoveel soorten ontwikkelpunten mogelijk dat het soms lastig is om te bepalen waaraan jij gaat werken. Daarom zit je waarschijnlijk met deze ene vraag: wat zijn mijn ontwikkelpunten? 

ontwikkelpunten

Wat zijn mijn ontwikkelpunten? 

Om een antwoord te krijgen op de vraag ‘Wat zijn mijn ontwikkelpunten?’, kun je het beste te rade gaan bij mensen die dicht bij je staan. Als het gaat over werkgerelateerde ontwikkelpunten, kun je collega’s om advies vragen. Maar vergeet ook zeker de mensen in je privésfeer niet, zoals familie en vrienden. Ook zij kunnen vaak goed zien waar je tegen aanloopt (bijvoorbeeld door wat je ‘s avonds aan de eettafel vertelt over je werkdag), wat je goed afgaat en waar nog ontwikkelkansen liggen. 

Dé manier om te ontdekken wat jouw ontwikkelpunten zijn, is feedback vragen aan de mensen om je heen. Het Johari-venster (ook wel “Johari window”) kan je daarbij helpen.

Ontdek je persoonlijke ontwikkelpunten via het Johari-venster

Het Johari-venster is een tool waarmee je je bewuster bent van wie je bent en hoe je je gedraagt. De bedenkers zijn psychologen Joseph Luft en Harry Ingham. Het idee is dat je inzicht krijgt in wat jij en anderen bewust of onbewust allemaal over je weten. Zo kom je bijvoorbeeld te weten over hoe jij op anderen overkomt maar waar je jezelf niet bewust van was.

Het Johari-venster ziet er zo uit:

ontwikkelpunten

Het idee is dus dat alles wat er bewust en onbewust over jou bekend is, in vier groepen is onder te verdelen:

  1. Open gebied: kenmerken en typen gedrag die anderen en jijzelf van jou kennen. Dit is gedrag dat je openlijk laat zien en waar jij je ook bewust van bent.
  2. Blind gebied: dingen die anderen bij jou opmerken, maar die je niet bij jezelf ziet. Denk aan sterke kanten waar je je niet bewust van bent of zwakke plekken die anderen beter zien dan jijzelf. Hierover wil je feedback van anderen krijgen. Pas als anderen je erop wijzen, kun je er namelijk aan werken.
  3. Verborgen gebied: aspecten van jezelf die je bewust verborgen houdt voor anderen. Dit kun je zien als een masker: jij weet dat deze kanten van jou er zijn, maar anderen zien ze niet. Je wilt dat hier zo min mogelijk onder valt. Anders doe je jezelf namelijk anders voor dan hoe je werkelijk bent. 
  4. Onbekend gebied: de kenmerken en eigenschappen van jou die anderen én jijzelf niet van je kennen, terwijl je ze wel in je hebt. Feedback kan hierin weinig veranderen. Je moet deze kenmerken gaandeweg zelf gaan ontdekken. 

Wil je werken aan jouw ontwikkelpunten? Dan moet je vooral kijken naar jouw blinde gebied en verborgen gebied. Het doel is dat kenmerken of eigenschappen die daar nu inzitten ook open gebied voor je worden. Dus dat je jezelf daar bewuster van wordt en dat ook helder is voor anderen dat jij ergens tegenaan loopt of beter in wilt worden.

Wat zijn goede ontwikkelpunten? Ontdek het in 4 stappen!

Ontdekken wat passende ontwikkelingspunten voor jou zijn, doe je in 4 stappen door feedback te vragen aan mensen om je heen. Deze stappen passen goed bij het Johari-venster, maar zijn ook deels gebaseerd op andere feedbackmethodes.

1. Vul jouw Johari-venster in

De eerste stap is dat je het Johari-venster zoveel mogelijk invult voor jezelf. Neem daar de tijd voor en probeer zo volledig mogelijk te zijn. Vul zowel positieve eigenschappen/kenmerken als negatieve in. Kijk daarbij ook naar eigenschappen die je wel van jezelf kent, maar nog niet zoveel laat zien (het verborgen gebied dus).

Lijst van ontwikkelpunten

Vind je het moeilijk om voor elk van de vakjes sterke en minder sterke kanten te bedenken. Misschien helpt de onderstaande lijst van ontwikkelpunten je om zowel positieve kenmerken (waarin je je dus niet hoeft te ontwikkelen) te benoemen als dingen te herkennen waar je beter in wilt worden.

Dit zijn stuk voor stuk voorbeelden van ontwikkelpunten die bij een sollicitatie vaak worden genoemd:

  • Minder perfectionistisch zijn
  • Zelfverzekerd overkomen
  • Kort en bondig communiceren
  • Zelfverzekerd overkomen
  • Positieve mindset
  • Prioriteiten stellen
  • Open communiceren met collega’s
  • Delegeren
  • Om hulp vragen
  • Nee zeggen
  • Assertief zijn
  • Openstaan voor feedback
  • Initiatief tonen
  • Luisteren naar anderen
  • Aandacht tonen voor details
  • Efficiënt werken
  • Analytisch zijn
  • Denken in oplossingen
  • Outside the box denken
  • Commercieel denken

2. Vraag feedback aan anderen

Nu je jouw Johari-venster zoveel mogelijk hebt ingevuld, ben je er nog niet. Waarschijnlijk zijn er meer ontwikkelpunten (en sterke kanten) dan je nu doorhebt. De blinde vlek dus! Om hier inzicht in te krijgen, vraag je mensen om je heen om feedback. Zo ontdek je welke kenmerken of eigenschappen onder jouw blinde vlek vallen.

Hoe je dat doet? Maak het luchtig en vraag een collega tussendoor wat diegene fijn vindt in de samenwerking met jou en wat wellicht beter kan. Of vraag wat zij sterke kanten van jou vinden binnen dit project en waarin ze denken dat jij nog kunt groeien. In ons artikel over beoordelingsgesprekken voorbereiden vind je ook allerlei vraagsuggesties waar je wat aan kunt hebben.

En vind je zo’n gesprek een tikkeltje spannend? Probeer dan de digitale Johari-tool (nee hoor, we hebben geen aandelen!). Daarmee kun je je collega’s digitaal uitnodigen om feedback te geven. Het idee van de tool is dat zowel jij als anderen die je uitnodigt 5-6 woorden aankruisen waarmee jij jezelf en zij jou zouden omschrijven. Daarna krijg je jouw persoonlijke Johari-venster te zien.

Overigens kun je ook andere feedbackvormen dan het Johari-venster gebruiken als die voor jou beter werken. Denk bijvoorbeeld aan 360-graden-feedback. Wij zijn niet altijd fan van deze feedbackmethode, maar wel als je hem goed gebruikt. Zo haal je alles uit deze feedbackmethode.

ontwikkelpunten

3. Haal ontwikkelpunten uit de ontvangen feedback

Heb je meerdere mensen om feedback gevraagd? Kijk dan wat de overeenkomsten zijn. 

  • Welke valkuilen noemen meerdere mensen? 
  • Waar kun jij je misschien nog in ontwikkelen? 
  • Van welke mogelijke valkuilen was jij je nog niet bewust?
  • Brengen de sterke kenmerken die jij of andere mensen noemen ook mogelijke valkuilen met zich mee? Bijvoorbeeld: ‘gevoeligheid’ kan ook betekenen dat je omgaan met kritiek lastig vindt, ‘attentheid’ kan inhouden dat je soms jezelf vele wegcijfert, en ‘onafhankelijk’ zijn betekent misschien dat je het lastig vindt om anderen om hulp te vragen. 

Natuurlijk kan het zijn dat je uit de summiere feedback die je krijgt nog geen concrete ontwikkelpunten kunt halen. In dat geval is het vooral belangrijk om méér vragen te stellen. Vraag de collega die je feedback gaf bijvoorbeeld hoe hij denkt dat jij je hierin kunt ontwikkelen. Of waarom hij denkt dat je er veel baat bij hebt. Heeft hij misschien concrete voorbeelden van gedrag dat je kunt verbeteren om aan je ontwikkelpunt te werken?

Zorg er hoe dan ook voor dat je superhelder hebt waar jouw ontwikkelkansen liggen en hoe je daar werk van maakt. Zo maak je optimaal gebruik van de feedback.

4. Maak een plan om daaraan te werken

Alleen wéten wat je ontwikkelpunten op het werk of privé zijn, betekent nog niet dat jij er morgen in één klap duizend keer beter in bent. Daarvoor moet je er ook actief mee aan de slag gaan. Maak daarom een (realistisch!) stappenplan. Stel jezelf daarvoor een paar concrete vragen:

  • Heb ik hier hulp bij nodig? Denk aan een leidinggevende die als mentor fungeert, een collega die je regelmatig feedback geeft of misschien een externe coach of een training. Is timemanagement jouw ontwikkelpunt? Lees dan eens Björns boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’ voor professionele timemanagement-hulp voor een paar tientjes!
  • Hoe kan ik binnen mijn huidige taken of projecten hieraan werken? Wat kan ik anders doen? 
  • Zijn er stappen die ik vandaag al kan zetten? Denk aan: je aanmelden voor die ene training, je collega om hulp vragen, een bepaalde tool op je computer installeren of voor het eerst vandaag een takenlijst opstellen. 
  • Plan een moment in waarop je kijkt hoe het er tegen die tijd voor staat. Met jezelf of met een collega, coach of leidinggevende die je begeleidt. Op dat moment kun je evalueren welke resultaten je hebt behaald.
  • Stel een SMART-doel op. Dus bedenk een concreet doel voor dit ontwikkelpunt en maak dat Specifiek, Meetbaar, Actueel, Relevant en Tijdgebonden. Bijvoorbeeld: als ‘gestructureerd werken’ jouw ontwikkelpunt is, dan kan een SMART-doel zijn ‘Ik wil over 3 weken een werkend timemanagementsysteem hebben bestaande uit een digitale agenda en een dagelijkse takenlijst en daar dagelijks mee werken.’

Let op: overdrijf het niet en kies niet té veel ontwikkelpunten tegelijk. Pak de ontwikkelpunten stap voor stap op of kies er anders hooguit drie tegelijk. Zo kun je daar je focus echt op leggen en maak je het niet te groot.

Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media

Of het nu gaat om beter plannen, assertiever communiceren of effectievere gesprekken voeren – op social media delen wij dagelijks handige tips en inzichten voor jouw werk. Volg Tijdwinst en Björn Deusings op Instagram. Dan doe je dagelijks inspiratie op voor ontwikkelpunten waaraan jij kunt werken én krijg je tips voor hoe je dat doet.

ontwikkelpunten

Mensen vroegen ook | Veelgestelde vragen over ontwikkelpunten

  • Wat kunnen verbeterpunten zijn?

    Verbeterpunten zijn vaardigheden waarin jij beter kunt worden dan je nu bent en waar je baat bij hebt. Dat kan van alles zijn. Denk aan beter voor jezelf opkomen, meer initiatief tonen, vaker nee zeggen, beter leren plannen, meer open communiceren binnen het team, niet meer te laat komen of beter worden in prioriteiten stellen. Weet je niet wat jouw verbeterpunten zijn? Gebruik de methode die we hierboven beschrijven om erachter te komen.

  • Wat is je ontwikkelpunt?

    Loop je structureel ergens tegenaan (bijvoorbeeld dat je vaak te snel ‘ja’ zegt of steeds moeite hebt met plannen)? Dan ligt daar waarschijnlijk je belangrijkste ontwikkelpunt op dit moment. Verder kun je jouw ontwikkelpunten ontdekken door mensen om je heen om feedback te vragen. Zij kunnen je wijzen op dingen waar je beter in kunt worden.

  • Wat zijn ontwikkelpunten tijdens een stage?

    Je stagebegeleider of de mensen met wie je op je stageplek werkt, kunnen je goed wijzen op punten waarin jij jezelf kunt verbeteren. Soms zal je al vanuit je opleiding concrete werkpunten meekrijgen. Het kan daarbij gaan om heel concrete vaardigheden (denk aan een bepaald programma onder de knie krijgen) of om meer persoonlijke vaardigheden. Denk aan initiatief tonen, samenwerken, zelfstandig werken, je zelfverzekerd opstellen of plannen.

  • Welke vaardigheden kun je ontwikkelen?

    Alle vaardigheden kun je ontwikkelen. Dat is het goede nieuws. Ook dingen waar je nu nog veel moeite mee hebt, kun je ontwikkelen door bereid te zijn om nieuwe dingen te leren en uit je comfortzone te stappen. Je kunt zowel in inhoudelijke vaardigheden voor jouw specifieke baan (zoals photoshoppen, campagnes instellen, verslagen schrijven of notuleren) beter worden als in meer algemene vaardigheden. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan assertief communiceren, samenwerken, proactief zijn of creatief denken.

Betere feedback geven en ontvangen? Volg een training feedback geven!

Feedback geven en ontvangen helpt jezelf en anderen om alles uit jou en je team te halen. Heel waardevol op de werkvloer dus! Voor de persoon zelf, voor jullie communicatie en voor de samenwerking. Maar hoe doe je dat, feedback geven waarmee je daadwerkelijk het gewenste effect behaalt? En hoe vraag je op de juiste manier om feedback? 

Dat alles leer je tijdens onze 1-daagse training feedback geven aan de hand van veel voorbeelden, oefeningen en theorie. Na afloop weet jij precies hoe je voortaan effectieve feedback geeft en ontvangt, en daardoor alles in handen hebt om jezelf te ontwikkelen én anderen te helpen bij hun ontwikkeling.

Wie zijn wij? | Training Feedback Geven

Tijdwinst is een trainingsbureau dat professionals uit heel Nederland helpt om slimmer (samen) te werken en om meer uit zichzelf, uit hun werk en uit samenwerkingen te halen. Feedback geven is daarbij cruciaal. Op allerlei plekken in het land én online geven we trainingen over onder meer feedback geven, gesprekstechnieken en timemanagement.

Benieuwd naar ons trainingsaanbod of naar onze andere artikelen? Lees verder op onze sites of meld je aan voor een training.